На денешен ден
10 ноември – На денешен ден

1444.- Во битката кај Варна во Бугарија, силите на турскиот султан Мурат II ја поразиле полско-унгарската војска на кралот Владислав III Јагиело и војводата Јанош Хунјади од Трансилванија, познат во српските народни песни како Јанко од Сибин. Во таа битка загинал полскиот крал Владислав. Тоа беше последниот обид на европските сили да го одбранат Константинопол (Константинопол) од турското освојување.
1493.- Роден е швајцарскиот алхемичар и лекар Теофраст Бомбаст фон Хоенхајм (Теофраст Бомбаст фон Хоенхајм), познат како Парацелзус, автор на медицински и окултни дела, кој решително придонел за примената на хемијата во медицината. Тој е основач на јатрохемијата, гранка на медицината во која сите животни процеси и болести се објаснуваат со хемиски реакции во телото.
1759.- Роден е германскиот писател Јохан Кристоф Фридрих фон Шилер (Јохан Кристоф Фридрих фон Шилер), во чие дело филозофијата, историјата и книжевната теорија се проткаени со поезијата. Неговите драми, од кои најпознати се „Ограбувачи“, „Дон Карлос“ и „Вилхелм Тел“, постигнаа огромен успех, неговите балади беа најчитаните песни во Германија, а неговата ода на радоста („An die Freude“) ) Бетовен ) го компонирал познатото финално движење на Деветтата симфонија.
1796.- Умрела руската царица Катерина II Алексеевна (Катерина Велика). Таа дошла на тронот во 1762 година по судскиот удар во кој нејзиниот сопруг Петар III бил соборен, а потоа убиен. Како поддржувач на идеите на просветителството, таа се здоби со голема популарност. Успешно водеше војна против Полска и Турција и ја прошири територијата на Русија. За време на нејзиното владеење, селанското востание предводено од донскиот козак Јемељан Пугачов (1773-75) било задушено.
1891.- Умрел францускиот писател Артур Рембо, кој ги напишал своите најдобри дела на возраст од 17 до 20 години. Неизмерно пофалена и жестоко оспорувана, неговата поезија влијаеше на сите поетски текови на 20 век, особено на симболистите и надреалистите („Пијан брод“, „Илуминации“, „Остани во пеколот“).
1919.- Роден е рускиот инженер Михаил (Тимофеевич) Калашников, конструктор на автоматската пушка АК-47 („Калашников“).
1928 – Регент на Јапонија од 1920 година Хирохито е крунисан за цар. За време на неговото владеење, Јапонија ја нападна Кина во 1931 година (Манџурија) и во 1937 година, во 1936 година го склучи Антикоминтернскиот пакт со Хитлерова Германија, а во 1940 година Тројниот сојуз со Германија и Италија. Тој ја прогласи капитулацијата на Јапонија во 1945 година. На тронот остана до неговата смрт во 1989 година.
1938.- Умре државникот и прв претседател на Турската Република, Мустафа Кемал Паша, познат како Ататурк („татко на сите Турци“). Под негово водство, во 1922 година, беше соборен последниот султан Мухамед Шести, а во 1923 година Турција беше прогласена за република.
1963.- Во епидемија на колера во Индија и Пакистан, за неколку недели починаа повеќе од 1.500 луѓе.
1975.- Владите на СФР Југославија и Италија го потпишаа Осимскиот договор со кој се регулираше границата меѓу двете земји. Со договорот се регулира и дел од спорната граница од Меѓа Васи до заливот Свети Јернеј, како и границата во водите на заливот Трст.
1982.- Умре Леонид (Илич) Брежњев, генерален секретар на Комунистичката партија и претседател на Президиумот на Врховниот совет на СССР од 1964 година, кога беше сменет Никита Хрушчов. Тој беше заменет од Јуриј Андропов.
1989.- Централниот комитет на Комунистичката партија на Бугарија го смени Тодор Живков, кој беше на чело на партијата 35 години, а од 1971 година претседател на Државниот совет. Раководството на партијата го презеде Петар Младенов. Живков потоа беше исклучен од партијата и обвинет за корупција.
1989.- Започна рушењето на Берлинскиот ѕид, кој 28 години беше симбол на поделбата на Европа по Втората светска војна и идеолошко-политичката и воената пресметка меѓу Истокот и Западот.
1994.- Ирак го призна Кувајт како суверена држава.
1995 – Активистот за малцинските права Кен Саро Вива (Вива) и осуммина негови соработници беа обесени од воените власти во Нигерија под обвинение за убиство.
1997.- Претседателите на Русија и Кина, Борис Елцин и Џијанг Земин, потпишаа декларација со која ставија крај на долготрајниот граничен спор меѓу двете земји.
2001.- Умре американскиот писател Кен Кеси, кој во 1962 година го објави познатиот роман „Еден прелета над кукавичкото гнездо“, кој го поддржа бунтот против крутите власти и го инспирираше хипи движењето во 1960-тите.
2001.- Членките на Светската трговска организација (СТО) формално ги прифатија условите за влез на Кина во таа организација.
2003 – Министрите за одбрана на САД и Виетнам, Доналд Рамсфелд (Рамсфелд) и Пем Ван Тра, се состанаа во Вашингтон. Тоа е првиот министерски состанок од крајот на Виетнамската војна во 1975 година.
2003 – Канан (Канаан) Банана, првиот претседател на независна Зимбабве, умре во Лондон.
2004 – Владата на Република Српска упати јавно извинување до семејствата на Бошњаците убиени во Сребреница во јули 1995 година, наведувајќи дека во Сребреница се случило „злосторство од големи размери“.
2007.- Умре американскиот писател Норман Мејлер (Мејлер), двократен добитник на Пулицеровата награда, кој доминираше на американската книжевна сцена речиси седум децении. Објавил повеќе од 40 книги и есеи, а неговиот прв роман „Голи и мртви“ се смета за еден од најдобрите романи за Втората светска војна, кој му донел слава веднаш по објавувањето во 1948 година.
2008.- Умре јужноафриканската пејачка и светски симбол на борбата против апартхејдот, Миријам Макеба, позната како „Мама Африка“ и „кралица на африканската музика“. Таа доби Греми награда во 1966 година за албумот „Една вечер со Белафонте и Макеба“, кој го сними со Хари Белафонте.
2011.- Во Белград умре театарскиот и филмскиот гигант, актерот Петар Краљ, добитник на бројни награди и четири награди за животно дело.
2014 – Вкупно 80,7 проценти, или 1,6 милиони Каталонци, гласаа за независност на шпанската покраина Каталонија на необврзувачкото гласање одржано и покрај противењето на властите во Мадрид.
2015 – Владата на Португалија поднесе оставка, две недели по нејзиното формирање, откако пратениците кои се противат на штедењето го отфрлија нејзиниот четиригодишен план.
2015.- Почина Хелмут Шмит, германски канцелар од 1974 до 1982 година, кој како министер за финансии од 1972 до 1974 година воведе мерки за зајакнување на германската марка и зајакнување на економската позиција на Германија во светот.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден – 2 септември

На денешен ден 2 септември, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:
🛡️ Воени битки и борби
-
31 п.н.е. – Битката кај Актиум: Октавијан ја победил флотата на Марко Антониј и Клеопатра.
-
1807 – Британската морнарица го бомбардирала Копенхаген за да спречи Наполеон да ја користи данската флота.
-
1866 – Бунт на Крит против Турците; прогласено укинување на турска власт и обединување со Грција.
-
1898 – Битката кај Омдурман: англо-египетските трупи ја поразиле махдистичката војска, Британците го зазеле Судан.
📜 Договори, мировни спогодби и политички одлуки
-
1666 – Големиот пожар во Лондон (четиридневен, уништена и катедралата „Свети Павле“).
-
1752 – Британија и колониите го замениле јулијанскиот календар со грегоријанскиот.
-
1829 – Адријанополски договор: Србија ги добива шесте нахии, Грција добива автономија.
-
1872 – Петти конгрес на Првата интернационала во Хаг, седиштето префрлено во САД.
-
1945 – Прогласена Демократска Република Виетнам (Хо Ши Мин претседател).
-
1945 – Јапонија потпишува капитулација на палубата на „Мисури“, завршува Втората светска војна.
-
1996 – Мировен договор меѓу Филипини и муслимански бунтовници (крај на 24-годишна војна).
-
1996 – Формирана коалицијата „Заедно“ во Србија (СПО, ДС и ГСС).
-
2012 – Избори во Ангола, MPLA освојува 74% од гласовите.
✈️ Откритија, истражувања и летови
-
1930 – Француски пилоти го извршиле првиот директен лет Европа–САД со авионот „Прашалник“.
✊ Протести и демонстрации
-
1989 – Во Кејптаун, полицијата уапсила повеќе од 400 демонстранти против апартхејдот.
-
2017 – 60.000 Рохинџа избегале во Бангладеш поради конфликт во северозападен Мјанмар.
⚰️ Смртни случаи на познати личности
-
1838 – Родена кралицата Лилиуокалани од Хаваи (последна владетелка).
-
1910 – Почина францускиот сликар Анри Русо.
-
1937 – Почина Пјер де Кубертен, основач на модерните Олимписки игри.
-
1973 – Почина Џ. Р. Р. Толкин, автор на „Господар на прстените“ и „Хобитот“.
-
2001 – Почина Кристијан Барнард, хирург кој ја изврши првата трансплантација на срце.
-
2006 – Почина поетот Ѓерѓ Фалуди.
-
2007 – Почина пејачот Сафет Исовиќ, мајстор на севдалинка.
-
2013 – Почина Фредерик Пол, писател на научна фантастика.
-
2014 – Убиен американскиот новинар Стивен Сотлоф од ИСИС.
-
2021 – Почина Микис Теодоракис, грчки композитор („Зорба Гркот“, „З“).
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден – 1 септември

На денешен ден 1 септември, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:
🕊️ Смрт и загуби
-
1159 – Починал папата Адријан IV, единствениот Англичанец избран за папа.
-
1953 – Загинал францускиот виолинист Жак Тибо во авионска несреќа.
-
1967 – Починал рускиот писател Иља Еренбург.
-
1982 – Починал Владислав Гомолка, поранешен лидер на Полска.
-
2012 – Починал Хал Дејвид, автор на многу познати песни.
⚔️ Војни и конфликти
-
1531 – Војна во Швајцарија помеѓу Цирих и католичките кантони (Битка кај Капела).
-
1916 – Бугарија ѝ објавила војна на Романија во Првата светска војна.
-
1939 – Германија ја нападнала Полска – почеток на Втората светска војна.
-
1983 – Советски борбен авион соборил јужнокорејски „Боинг 747“.
-
1993 – Пропаднале преговорите во Женева за војната во БиХ.
-
1999 – УНХЦР објавил масовни бегалски движења по конфликтот во Косово.
-
2004 – Заложничка криза во училиштето во Беслан, Русија.
-
2010 – Обама објавил крај на борбената мисија на САД во Ирак.
🌍 Политички и државни настани
-
1928 – Албанија прогласена за кралство со Зогу I.
-
1945 – Усвоен закон за административна поделба на Србија (Војводина и Косово-Метохија).
-
1961 – Прва конференција на неврзаните во Белград.
-
1969 – Гадафи го соборил кралот Идрис I во Либија и прогласил република.
-
1974 – Анастасио Сомоза избран за претседател на Никарагва.
-
2000 – ДОС потпишал „Договор со Србија“ во Белград.
-
2003 – Холандија прва дозволила легална употреба на марихуана како лек.
-
2013 – Стапил во сила Договорот за стабилизација и асоцијација меѓу Србија и ЕУ.
-
2018 – Судот во Бразил ја поништил кандидатурата на Лула да Силва.
🌋 Природни катастрофи
-
1923 – Земјотрес во Јапонија: уништени Јокохама и дел од Токио, 142.000 жртви.
-
1962 – Земјотрес во северозападен Иран, 12.000 жртви.
🎭 Култура, наука и спорт
-
1972 – Боби Фишер го победил Спаски и станал светски шампион во шах.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден (29 август)

На денешен ден 29 август, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот.
1189 – Дубровник склучил договор со босанскиот бан Кулин, со кој жителите на Дубровник добиле слобода да тргуваат во Босна без ограничувања или давачки. Договорот е еден од најстарите зачувани документи во регионот.
1521 – Турците, под команда на султанот Сулејман II Величествениот, го освоиле Белград и го прогласиле за седиште на Смедеревскиот санџак.
1526 – Во Мохачката битка, турската војска предводена од Сулејман II Величествениот ги победила трупите на унгарскиот крал Лудвиг II, кој загинал при повлекувањето.
1619 – Роден е Жан Батист Колбер, француски државник и министер за финансии на Луј XIV.
1632 – Роден е Џон Лок, англиски филозоф, основач на емпиризмот и либералната филозофија.
1756 – Прускиот крал Фридрих II ја започнал Седумгодишната војна со напад врз Саксонија.
1820 – Во Порто, Португалија, започнала граѓанска револуција, со која кралот Жоао VI бил принуден да донесе либерален устав.
1825 – Португалија ја признала независноста на Бразил под водство на царот Педро I.
1842 – Завршила Првата опиумска војна со Нанкинскиот договор, со кој Кина морала да отвори пристаништа и да го предаде Хонг Конг на Британија.
1944 – Кралот Петар II Караѓорѓевиќ, со декрет, ја отстранил командата на генерал Дража Михајловиќ и ја ставил југословенската армија под команда на Јосип Броз Тито.
1945 – Американските трупи под команда на генерал Џорџ Маршал започнале со искрцување во Јапонија.
1949 – СССР тајно ја детонирал својата прва атомска бомба.
1960 – Јорданскиот премиер Хаза ал-Маџали бил убиен во експлозија на бомба.
1965 – Американскиот вселенски брод „Џемини V“ се вратил на Земјата по рекордни осум дена во орбитата.
1975 – Починал ирскиот државник Емон де Валера, еден од водачите на Шин Фејн.
1978 – Хуа Куо-фенг, претседател на КПК, ги посетил Романија, Југославија и Иран, што означило крај на кинеската изолација.
1991 – Советскиот парламент ја суспендирал Комунистичката партија и ги замрзнал нејзините сметки.
1995 – Милошевиќ бил овластен да преговара во име на заедничката делегација на СР Југославија и Република Српска во мировниот процес за Босна.
1996 – Руски авион Туполев 154 се урнал во Норвешка, загинале 141 лице.
1997 – Убиени биле 300 луѓе во алжирско село, едно од најлошите масакри од страна на исламисти во земјата.
1999 – Во Источен Тимор, 99% од гласачите се изјасниле за независност од Индонезија.
2001 – Врховниот суд на САД осудил тројца раководители на компанија за нелегална продажба на опрема што може да се користи за нуклеарно оружје.
2003 – Автомобил-бомба во Наџаф уби најмалку 80 луѓе, вклучувајќи го и ајатолахот Мохамед Бакир ал-Хаким.
2005 – Ураганот Катрина ја погодил јужна САД, загинале околу 1.330 луѓе, најмногу во Њу Орлеанс.
2008 – Грузија ги прекинала дипломатските односи со Русија поради признавањето на Јужна Осетија и Абхазија.
2010 – Еруптирал вулканот Синабунг на Суматра, прва ерупција по 400 години, со масовна евакуација.
2015 – Унгарија поставила бодликава жица на границата со Србија за да го спречи приливот на бегалци.
2019 – Починал српскиот сликар и академик Владимир Величковиќ.
-
Кичево2 дена
Апел за изгубено лице од Кичево, доколку имате било какво инфо известете
-
Музика16 часа
(ВИДЕО) Кичевчани во полн ефект до достигнувања на соништата, „Men Of Silver Soul“ на „Marbled In Stone“ ќе ви стане омилена веднаш!
-
Кичево2 дена
Кичево на нозе: Да помогнеме во потрагата утре во с.Белица кичевско за исчезнатата баба Велјанка
-
Кичево22 часа
Среќен крај, баба Велјанка е пронајдена жива и здрава
-
Хороскоп1 ден
Хороскоп за понеделник (8 септември)
-
Спорт19 часа
(ФОТО) На пауза во Кичево, полека финишира 34-то издание на мото-рели „Независност Македонија 2025“
-
Хороскоп11 часа
Хороскоп за вторник (9 септември)
-
Кичево2 дена
Започнува „Наше театарче“ на „Intellect Education“ место каде најмилите ќе го развијат својот талент, ќе ја откријат својата креативност и ќе блеснат на сцената!