На денешен ден
13 април – На денешен ден

1519.- Родена е Катерина, Медичи, кралица со француско потекло, ќерка на Лоренцо Медичи, господарот на Фиренца. По смртта на нејзиниот сопруг Хенри II во 1560 година, таа управувала со Франција како регент. По нејзина наредба, во 1572 година, биле заклани илјадници Хугеноти (Вартоломејска ноќ).
1598.- Францускиот крал Хенри IV го потпишал Нантскиот едикт, со кој на Хугенотите (протестантите) им се даваат истите права како и на католиците. Нантскиот едикт, непријателски настроен кон католиците, бил укинат од Луј XIV на 18 октомври 1685 година.
1605.- Почина рускиот цар Борис Годунов. Неговиот живот го инспирирал Александар Пушкин да напише драма, а Модест Мусоргски да ја компонира операта „Борис Годунов“.
1695.- Почина францускиот поет и баснописец Жан де Ла Фонтен. Рефлектираше во сите литературни жанрови (песни, раскази, романи, комедии, текстови за опери), но во историјата на литературата влезе со делот „Басни“ во 12 книги. Во 1684 година бил избран за член на Француската академија.
1743.- Роден е американскиот државник и правник Томас Џеферсон, основач на Демократската партија, трет претседател на САД (1801-1809). Тој е еден од главните автори на „Декларацијата за независност“, која била усвоена на 4 јули 1776 година. Од Наполеон I ја купи Луизијана во 1803 година.
1813.- Почина воениот водач Михаил Кутузов, како врховен командант на руската армија одговорен за поразот на трупите на Наполеон во Русија во 1812 година. Тој е еден од главните ликови во романот „Војна и мир“ на Лав Толстој.
1832.- Роден е сликарот Стеван Тодоровиќ, член на Српската кралска академија. Направил 300 портрети на современици, меѓу кои Корнелија Станковиќ, Ѓура Даничиќ, Владан Ѓорѓевиќ, кралицата Наталија.
1848.- Сицилија прогласи независност од Кралството Неапол.
1869.- Во Панчево излезе првиот број на неделникот „Панчевац“. Во тој труд е објавен и првиот превод на „Комунистичкиот манифест“ на српски јазик. Весникот беше неколкупати забранет и обновуван.
1885.- Роден е унгарскиот филозоф и литературен критичар Ѓерѓ Лукач. Тој беше министер во владата на Имре Наѓ во 1956 година, а по неговиот пад привремено беше протеран во Романија. Подоцна се повлече од јавниот живот.
1892.- Роден е британскиот маршал на воздухопловните сили Артур „Бомбардер“ Харис, познат по својата тактика „бомбардирање на тепих“ користена во нападите на Келн, Берлин и Дрезден за време на Втората светска војна.
1898 – Марија Кири Склодовска откри нов елемент наречен радиум. Ова откритие ги постави темелите на науката за радиоактивност.
1906.- Во Даблин е роден ирскиот писател Семјуел Бекет, заедно со Јонеско и Жене, најважниот претставник на „театарот на апсурдот“ („Чекајќи го Годо“). Во 1969 година ја доби Нобеловата награда за литература.
1919.- Британските трупи масакрираа 380 Хиндуси во Амритсар, поддржувачи на индискиот водач за независност Махатма Ганди.
1922.- Роден е танзанскиот државник Јулиус Камбараге Нирере, еден од водачите на Движењето на неврзаните и еден од основачите на Организацијата за африканско единство (1963).
1941.- Во Втората светска војна меѓу Русија и Јапонија е потпишан договор за неутралност.
1945.- Советските трупи ја ослободија Виена за време на Втората светска војна под водство на маршалот Фјодор Толбухин.
1945.- Воздухопловните сили на САД уништија голем дел од Токио со тешки запаливи бомби.
1963.- Роден е Гери Каспаров, руски шахист. На 23 години стана светски првак, најмлад во историјата на шахот. Титулата му ја одзеде на својот сонародник Анатолиј Карпов.
1964.- Американскиот филмски актер Сидни Поатје го доби Оскарот за „Полски лилјани“ како прв црнец што ја добил наградата.
1975.- Во Чад со воен удар беше соборен претседателот Франсоа Томбалбаје. Власта ја презеде Врховниот воен совет, со кој претседаваше Феликс Малум.
1975.- Христијанска милиција на периферијата на Бејрут уби 22 Палестинци во автобус. Тој напад се смета за почеток на граѓанската војна во Либан.
1981.- Новинарката на Вашингтон пост Џенет Кук стана првата Афроамериканка која ја добила престижната Пулицерова награда за приказната „Светот на Џими“ за осумгодишен зависник од дрога. Два дена подоцна таа ја врати наградата, откако призна дека ја измислила целата приказна.
1990.- Советскиот Сојуз ја призна одговорноста за масакрот на илјадници Полјаци во Катинската шума во 1940 година.
1995 – Украина се согласи да го затвори нуклеарниот реактор во Чернобил до 2000 година, што предизвика тежок дефект во 1986 година што предизвика речиси континентална радиоактивна контаминација.
1996.- Во Брисел заврши донаторската конференција за повоена Босна и Херцеговина, на која се вети помош од 1,2 милијарди американски долари за нејзината обнова.
1997.- Папата Јован Павле Втори го посети Сараево (БиХ). Свежо засадени мини биле пронајдени покрај патот по кој требало да помине неговата моторизирана колона.
1999.- Д-р Џек Керворкијан, американски лекар кој јавно се залагаше за асистирана евтаназија, беше осуден на затвор од 10 до 25 години за помагање и поттикнување на самоубиството на Томас Јук, извршено една година порано и снимено на видео лента.
2002 – Постојаниот арбитражен суд во Хаг (Холандија) донесе конечна одлука со која се дефинираат 1.000 километри од етиопско-еритрејската граница, со што заврши двегодишната војна (1998-2000) меѓу двете африкански земји.
2006.- Во Италија умре писателката со шкотско потекло, Муриел Спарк, најпозната по „Младоста на госпоѓицата Џин Броди“.
2008.- Умре американскиот фоторепортер Бурт Глин, кој сними многу значајни настани од Студената војна, вклучително и влегувањето на Фидел Кастро во Хавана во 1959 година и посетата на Никита Хрушчов на САД таа година. Тој беше долгогодишен фотограф за агенцијата Магнум.
2015.- Умре Гинтер Вилхелм Грас, германски писател и добитник на Нобеловата награда за литература во 1999 година. Негови најпознати романи се „Лајмениот тапан“, „Мачка и глушец“ и „Кучешки години“ (создадени во периодот 1959-1963 година), расказот „Прошетка на ракот“ (2002) и автобиографијата „Чистење кромид“ (2006 г. ).
2017 година – Американските сили во Авганистан ја користат „најголемата ненуклеарна бомба“ за да ја таргетираат позицијата на екстремистичката организација Исламска држава. Воздухопловните сили на САД ја нарекоа бомбата „Масивен смртоносен експлозив“, а беше наречена и „Мајка на сите бомби“.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден – 3 јуни

На денешен ден 3 јуни, хронолошки подредени значајни настани што се случиле низ различни години и делови на светот. Еве краток преглед на најважните случувања по категории:
Политика и војни
1808 – Роден е Џеферсон Дејвис, претседателот на Конфедерацијата во американската Граѓанска војна.
1818 – Британија ја завршува последната војна против Маратите, зацврстувајќи ја својата контрола над Индија.
1940 – Завршува евакуацијата од Денкерк, еден од најважните настани во Втората светска војна.
1999 – Слободан Милошевиќ го прифаќа мировниот план за Косово, што доведува до прекин на НАТО-бомбардирањата.
Култура и уметност
1875 – Умира Жорж Бизе, автор на операта Кармен.
1899 – Умира Јохан Штраус Младиот, познат по валцерите и оперетите.
1924 – Умира Франц Кафка, чија литература имаше длабоко влијание во 20 век.
1926 – Роден Ален Гинсберг, битнички поет, автор на Howl.
2009 – Почина Коко Тејлор, „кралицата на блузот“.
2016 – Почина Мухамед Али, шампион во бокс и симбол на борбата за човекови права.
Наука и технологија
1965 – Едвард Вајт станува првиот Американец што „прошетал“ во вселената.
1973 – Совјетскиот авион Туполев 144 се урива за време на аеромитинг.
Социјални и политички движења
1968 – Почеток на студентските протести во Југославија, првиот сериозен бран на отпор кон комунистичкиот систем.
2020 – Се формира новата косовска влада предводена од Авдулах Хоти.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден (26 мај)

На денешен ден 26 мај, хронолошки подредени значајни настани што се случиле низ различни години и делови на светот. Еве краток преглед на најважните случувања по категории:
📜 Античко и средновековно време
-
604 г. – Починал Свети Августин, првиот надбискуп на Кентербери, испратен од Папата Григориј I во Англија со мисија да го прошири христијанството.
-
735 г. – Умрел Свети Беде, англиски монах и историчар, автор на “Црковна историја на англискиот народ”.
-
1521 г. – Император Карло V го издал Вормскиот едикт, со кој Мартин Лутер и неговите следбеници биле прогласени за еретици и прогонети.
🕌 Историја на Азија
-
1659 г. – Ауранџеб, индискиот Могол, станал цар по насилно преземање на тронот од својот татко и браќа.
👑 Европска политика и култура
-
1805 г. – Наполеон Бонапарта бил крунисан за крал на Италија во Миланската катедрала.
-
1822 г. – Роден Едмон Гонкур, француски писател. По неговата смрт е основана Академијата Гонкур, која ја доделува престижната книжевна награда „Гонкур“.
-
1851 г. – Во Лондон започнал првиот меѓународен шаховски турнир. Победил Адолф Андерсен.
-
1868 г. – Последно јавно погубување во Англија – Мајкл Барет бил обесен.
-
1876 г. – Починал Франтишек Палацки, еден од најзначајните чешки историчари и политичари.
-
1896 г. – Николај II бил крунисан за последниот цар на Руското Царство.
⚔️ 20 век – војни и политики
-
1912 г. – Роден Јанош Кадар, лидер на комунистичка Унгарија.
-
1942 г. – Потпишан британско-советски договор за соработка во Втората светска војна.
-
1955 г. – Никита Хрушчов ја посетил Југославија; потпишана Белградска декларација – нормализација на односите.
-
1966 г. – Британска Гвајана станала независна држава.
-
1972 г. – Потпишан SALT 1 договорот (ограничување на нуклеарно оружје) меѓу СССР и САД.
-
1976 г. – Починал германскиот филозоф Мартин Хајдегер, автор на „Битието и времето“.
-
1978 г. – Починала балерината Тамара Карсавина, икона на Рускиот балет.
-
1991 г. – Звијад Гамсахурдија е избран за претседател на Грузија.
-
1991 г. – Авион од компанијата на Ники Лауда се урнал во Тајланд – загинале 223 лица.
-
1997 г. – Австралискиот премиер се извинил на Абориџините за асимилаторските политики.
-
1998 г. – Србија усвоила спорен Закон за универзитетите, предизвикувајќи масовни протести.
-
2001 г. – Организацијата на африканско единство (ОАЕ) е заменета со Африканска унија.
-
2002 г. – Роман Полански ја освоил Златната палма за филмот „Пијанистот“.
-
2003 г. – Укрински авион се урнал кај Трабзон, Турција – загинале 75 луѓе, вкл. 62 шпански мировници.
-
2004 г. – Потпишан договор за поделба на власта во Судан.
-
2008 г. – Починал Сидни Полак, познат холивудски режисер, добитник на Оскар за „Мојата Африка“.
-
2011 г. – Уапсен Ратко Младиќ, обвинет за геноцид во Босна.
-
2013 г. – Во Опленац погребани посмртните останки на југословенскиот крал Петар II и членовите на неговото семејство.
-
2014 г. – Белгискиот премиер Елио ди Рупо поднел оставка по изборите.
-
2017 г. – Поплави и лизгања на земјиште во Шри Ланка усмртиле 200 луѓе.
-
2019 г. – На изборите за Европскиот парламент, традиционалните партии го задржале мнозинството.
-
2023 г. – Напнатости во северно Косово, со судири меѓу Срби и косовската полиција, поради влез на албански градоначалници во општински згради.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден (24 мај)

На денешен ден 24 мај, хронолошки подредени значајни настани што се случиле низ различни години и делови на светот. Еве краток преглед на најважните случувања по категории:
🪐 Наука и технологија
-
1543 – Почина Николај Коперник, полски астроном кој ја воведе хелиоцентричната теорија. Со делото „De revolutionibus orbium coelestium“ постави темели за модерната астрономија.
-
1544 – Роден Вилијам Гилберт, кој ја постави теоријата за магнетната природа на Земјата.
-
1686 – Роден Габриел Фаренхајт, кој го измисли живиниот термометар и ја воведе Фаренхајтовата скала.
-
1844 – Самуел Морс ја испрати првата телеграфска порака: „What hath God wrought?“
⚔️ Историски и политички настани
-
1822 – Битката кај Пичинча, победа на Антонио Хозе де Сукре против Шпанците – Еквадор добива независност.
-
1941 – Германскиот боен брод Бизмарк го потопува британскиот Худ – еден од најтешките загуби за британската морнарица во Втората светска војна.
-
1993 – Еритреја стекнува независност од Етиопија по три децении војна.
-
2002 – Потпишан е договор меѓу САД и Русија за големо намалување на нуклеарниот арсенал.
👑 Личности
-
1819 – Родена кралица Викторија, под чија власт Британската империја доживеала најголем подем.
-
1899 – Роден Бранислав Којиќ, еден од основоположниците на модерната српска архитектура.
-
1941 – Роден е Боб Дилан, легендарен музичар и поет, добитник на Нобелова награда за литература.
-
2015 – Почина Џон Неш, математичар познат по теоријата на игри, чие животно дело е прикажано во филмот A Beautiful Mind.
🧱 Културни и социјални настани
-
1883 – Отворен е Бруклинскиот мост, еден од најпознатите мостови во светот.
-
1926 – Отворена е Универзитетската библиотека во Белград, прва специјално изградена зграда за библиотека во Србија.
-
1974 – Почина Дјук Елингтон, еден од највлијателните џез музичари на 20 век.
-
Хороскоп1 ден
Хороскоп за петок (6 јуни)
-
Кичево1 ден
(ФОТО) ТППЕ Кичево: Се гаси дива депонија зад „Стара централа“
-
Кичево13 часа
Кичевското архиерејско намесништво истакна соопштение по повод „Духовденска задушница“
-
Хороскоп3 часа
Хороскоп за сабота (7 јуни)
-
Македонија16 часа
СВР Охрид: Армијата на Република Македонија ќе реализира тактичко-технички активности
-
Македонија1 ден
На граница кај бугарин во возило пронајдени биле електрошок и солзавец, бил веднаш лишен од слобода
-
Култура4 часа
(ВИДЕО) Краток фрагмент на отец Партениј за „Македонија и Патриотизмот“ од новиот филм посветен на неговиот триесет годишен монашки пат
-
Скопје2 дена
За еден ден во Скопје изречени 180 мерки во областа на сообраќајот