Следете не

На денешен ден

13 април – На денешен ден

Објавено пред

на

1519.- Родена е Катерина, Медичи, кралица со француско потекло, ќерка на Лоренцо Медичи, господарот на Фиренца. По смртта на нејзиниот сопруг Хенри II во 1560 година, таа управувала со Франција како регент. По нејзина наредба, во 1572 година, биле заклани илјадници Хугеноти (Вартоломејска ноќ).

1598.- Францускиот крал Хенри IV го потпишал Нантскиот едикт, со кој на Хугенотите (протестантите) им се даваат истите права како и на католиците. Нантскиот едикт, непријателски настроен кон католиците, бил укинат од Луј XIV на 18 октомври 1685 година.

1605.- Почина рускиот цар Борис Годунов. Неговиот живот го инспирирал Александар Пушкин да напише драма, а Модест Мусоргски да ја компонира операта „Борис Годунов“.

1695.- Почина францускиот поет и баснописец Жан де Ла Фонтен. Рефлектираше во сите литературни жанрови (песни, раскази, романи, комедии, текстови за опери), но во историјата на литературата влезе со делот „Басни“ во 12 книги. Во 1684 година бил избран за член на Француската академија.

1743.- Роден е американскиот државник и правник Томас Џеферсон, основач на Демократската партија, трет претседател на САД (1801-1809). Тој е еден од главните автори на „Декларацијата за независност“, која била усвоена на 4 јули 1776 година. Од Наполеон I ја купи Луизијана во 1803 година.

1813.- Почина воениот водач Михаил Кутузов, како врховен командант на руската армија одговорен за поразот на трупите на Наполеон во Русија во 1812 година. Тој е еден од главните ликови во романот „Војна и мир“ на Лав Толстој.

1832.- Роден е сликарот Стеван Тодоровиќ, член на Српската кралска академија. Направил 300 портрети на современици, меѓу кои Корнелија Станковиќ, Ѓура Даничиќ, Владан Ѓорѓевиќ, кралицата Наталија.

1848.- Сицилија прогласи независност од Кралството Неапол.

1869.- Во Панчево излезе првиот број на неделникот „Панчевац“. Во тој труд е објавен и првиот превод на „Комунистичкиот манифест“ на српски јазик. Весникот беше неколкупати забранет и обновуван.

1885.- Роден е унгарскиот филозоф и литературен критичар Ѓерѓ Лукач. Тој беше министер во владата на Имре Наѓ во 1956 година, а по неговиот пад привремено беше протеран во Романија. Подоцна се повлече од јавниот живот.

1892.- Роден е британскиот маршал на воздухопловните сили Артур „Бомбардер“ Харис, познат по својата тактика „бомбардирање на тепих“ користена во нападите на Келн, Берлин и Дрезден за време на Втората светска војна.

1898 – Марија Кири Склодовска откри нов елемент наречен радиум. Ова откритие ги постави темелите на науката за радиоактивност.

1906.- Во Даблин е роден ирскиот писател Семјуел Бекет, заедно со Јонеско и Жене, најважниот претставник на „театарот на апсурдот“ („Чекајќи го Годо“). Во 1969 година ја доби Нобеловата награда за литература.

1919.- Британските трупи масакрираа 380 Хиндуси во Амритсар, поддржувачи на индискиот водач за независност Махатма Ганди.

1922.- Роден е танзанскиот државник Јулиус Камбараге Нирере, еден од водачите на Движењето на неврзаните и еден од основачите на Организацијата за африканско единство (1963).

1941.- Во Втората светска војна меѓу Русија и Јапонија е потпишан договор за неутралност.

1945.- Советските трупи ја ослободија Виена за време на Втората светска војна под водство на маршалот Фјодор Толбухин.

1945.- Воздухопловните сили на САД уништија голем дел од Токио со тешки запаливи бомби.

1963.- Роден е Гери Каспаров, руски шахист. На 23 години стана светски првак, најмлад во историјата на шахот. Титулата му ја одзеде на својот сонародник Анатолиј Карпов.

1964.- Американскиот филмски актер Сидни Поатје го доби Оскарот за „Полски лилјани“ како прв црнец што ја добил наградата.

1975.- Во Чад со воен удар беше соборен претседателот Франсоа Томбалбаје. Власта ја презеде Врховниот воен совет, со кој претседаваше Феликс Малум.

1975.- Христијанска милиција на периферијата на Бејрут уби 22 Палестинци во автобус. Тој напад се смета за почеток на граѓанската војна во Либан.

1981.- Новинарката на Вашингтон пост Џенет Кук стана првата Афроамериканка која ја добила престижната Пулицерова награда за приказната „Светот на Џими“ за осумгодишен зависник од дрога. Два дена подоцна таа ја врати наградата, откако призна дека ја измислила целата приказна.

1990.- Советскиот Сојуз ја призна одговорноста за масакрот на илјадници Полјаци во Катинската шума во 1940 година.

1995 – Украина се согласи да го затвори нуклеарниот реактор во Чернобил до 2000 година, што предизвика тежок дефект во 1986 година што предизвика речиси континентална радиоактивна контаминација.

1996.- Во Брисел заврши донаторската конференција за повоена Босна и Херцеговина, на која се вети помош од 1,2 милијарди американски долари за нејзината обнова.

1997.- Папата Јован Павле Втори го посети Сараево (БиХ). Свежо засадени мини биле пронајдени покрај патот по кој требало да помине неговата моторизирана колона.

1999.- Д-р Џек Керворкијан, американски лекар кој јавно се залагаше за асистирана евтаназија, беше осуден на затвор од 10 до 25 години за помагање и поттикнување на самоубиството на Томас Јук, извршено една година порано и снимено на видео лента.

2002 – Постојаниот арбитражен суд во Хаг (Холандија) донесе конечна одлука со која се дефинираат 1.000 километри од етиопско-еритрејската граница, со што заврши двегодишната војна (1998-2000) меѓу двете африкански земји.

2006.- Во Италија умре писателката со шкотско потекло, Муриел Спарк, најпозната по „Младоста на госпоѓицата Џин Броди“.

2008.- Умре американскиот фоторепортер Бурт Глин, кој сними многу значајни настани од Студената војна, вклучително и влегувањето на Фидел Кастро во Хавана во 1959 година и посетата на Никита Хрушчов на САД таа година. Тој беше долгогодишен фотограф за агенцијата Магнум.

2015.- Умре Гинтер Вилхелм Грас, германски писател и добитник на Нобеловата награда за литература во 1999 година. Негови најпознати романи се „Лајмениот тапан“, „Мачка и глушец“ и „Кучешки години“ (создадени во периодот 1959-1963 година), расказот „Прошетка на ракот“ (2002) и автобиографијата „Чистење кромид“ (2006 г. ).

2017 година – Американските сили во Авганистан ја користат „најголемата ненуклеарна бомба“ за да ја таргетираат позицијата на екстремистичката организација Исламска држава. Воздухопловните сили на САД ја нарекоа бомбата „Масивен смртоносен експлозив“, а беше наречена и „Мајка на сите бомби“.

На денешен ден

Светот на денешен ден (20 ноември)

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

1531 – Капелскиот мировен договор ја утврдува конфесионалната поделба на Швајцарија.

1780 – Велика Британија објави војна на Холандија поради снабдувањето на американските бунтовници.

1818 – Симон Боливар ја прогласи независноста на Венецуела од Шпанија.

1873 – Обединување на Будим и Пешта во главниот град Будимпешта.

1903 – Демонстрации во Белград против режимот на кралот Александар Обреновиќ.

1910 – Франциско I. Мадеро повика на револуција и се прогласи за претседател на Мексико.

1917 – Украина беше прогласена за република.

1917 – Почеток на Битката кај Камбре во Првата светска војна.

1919 – Во Берлин нелегално започна првиот конгрес на младински организации и беше основана Комунистичката младинска интернационала.

1924 – Задушено курдското востание во Турција.

1962 – Кенеди ја укина американската блокада на Куба и формално ја заврши Кубанската ракетна криза.

1991 – Однесувањето на околу 260 луѓе од болницата во Вуковар до Овчара од страна на ЈНА.

1999 – Кина го лансира својот прв вселенски брод.

2003 – Експлозија на неколку бомби во Истанбул; уништен британскиот конзулат.

2003 – Уапсен Мајкл Џексон за наводна сексуална експлоатација на малолетници.

Прочитај повеќе...

На денешен ден

Светот на денешен ден (18 ноември)

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com @ Lucian Alexe

Среден век и големи откритија

  • 1477 – Основан е рускиот град Екатеринбург.

  • 1493Кристофер Колумбо за првпат го здогледува Порторико; следниот ден се истоварува и островот го нарекува Сан Хуан Батиста.

18. и 19. век

  • 1739 – Со Белградскиот договор Отоманската империја го враќа Белград и териториите северно од Западна Морава.

  • 1865 – Во Њујорк се објавува расказот на Марк Твен: „Прославената скокачка жаба од округот Калаверас“.

Почеток на 20. век

  • 1903 – САД потпишуваат договор со Панама за неограничено користење на Панамскиот канал.

  • 1905 – Принцот Чарлс од Данска станува крал на Норвешка под името Хакон VII.

  • 1909 – САД испраќаат два воени брода во Никарагва по масакрот што го наредил диктаторот Хозе Сантос Зелаја.

  • 1910 – Започнува Мексиканската селска револуција, предводена од Панчо Виља и Емилијано Сапата.

Првата светска војна и последици

  • 1918Латвија прогласува независност.

  • 1918 – Белгиската армија повторно влегува во Брисел по четиригодишна германска окупација.

1920-ти и 1930-ти

  • 1926 – Џорџ Бернард Шо ги одбива парите од Нобеловата награда.

  • 1928 – Во Њујорк е прикажан „Паробродот Вили“, првиот анимиран филм со Мики Маус.

  • 1936 – Германија и Италија ја признаваат владата на Франциско Франко во Шпанија.

Втора светска војна и по неа

  • 1941 – Прв судир меѓу четници и партизани во Хрватска, во Почитељ.

  • 1943 – 440 авиони на британските Кралски воздухопловни сили го бомбардираат Берлин, со минимална штета.

  • 1945 – На изборите во Бугарија победува комунистичкиот Отечествен фронт.

Втора половина на 20. век

  • 1959 – Премиера на филмот „Бен-Хур“ во Њујорк.

  • 1969 – „Аполо 12“ слетува на Месечината – второ успешно слетување на човечка мисија.

  • 1971 – „Лед Цепелин“ го објавува својот безнасловен албум („Led Zeppelin IV“).

  • 1978 – Масовното самоубиство во Џонстаун: 913 жртви.

  • 1982 – Боксерот Дук Ку Ким умира по мечот со Реј Манчини, што предизвикува реформи во боксот.

  • 1987 – Пожар во лондонската метро-станица Кингс Крос: 31 загинат.

  • 1988 – Претседателот Реган потпишува закон со кој дилерите на дрога можат да бидат осудени на смрт.

  • 1990 – Првите општи избори во СР Босна и Херцеговина.

Распадот на Југославија

  • 1991 – ЈНА го освојува Вуковар.

  • 1991 – Мате Бобан ја прогласува „Хрватска заедница Херцег-Босна“.

  • 1991 – Македонското собрание го усвојува Уставот, прогласувајќи независност.

  • 1993 – Јужноафриканските лидери го одобруваат уставот што го означува крајот на апартхејдот.

Кон крајот на векот

  • 1996 – Пожар во тунелот под Ла Манш.

  • 1998 – Алис Мекдермот ја добива Националната награда за книга за „Шармантниот Били“.

  • 1999 – На самитот на ОБСЕ во Истанбул е усвоена Повелбата за европска безбедност.

21. век

  • 2002 – Тимот на Ханс Бликс пристигнува во Ирак како ОН-инспектори за нуклеарно оружје.

  • 2003 – Хашкиот трибунал го обвинува Милан Бабиќ за злосторства против човештвото; подоцна осуден на 13 години.

  • 2003 – Последна седница на коалицијата ДОС во Белград.

  • 2004 – Русија го ратификува Протоколот од Кјото.

  • 2004 – Чешка укинува задолжителен воен рок и преминува на професионална армија.

  • 2006 – Тони Блер признава дека интервенцијата во Ирак била грешка.

  • 2006 – Поплави во авганистанската покраина Бадгис: 53 загинати.

Прочитај повеќе...

На денешен ден

Светот на денешен ден (8 ноември)

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

1520 – По наредба на данскиот крал Кристијан II, во „Стокхолмската крвава бања“ биле убиени повеќе од 80 шведски свештеници и благородници. Настанот предизвикал востание под водство на Густав Васа, кое во 1521 година ја ослободило Шведска од данската власт.

1620 – Во близина на Прага се одржала битката кај Бела Гора – првата голема битка од Триесетгодишната војна.

1805 – Диздарот на Смедерево, Мухарем Гуша Бошњак, му ги предал клучевите од градот на Караѓорѓе, со што Смедерево станало еден од првите градови ослободени во Првото српско востание.

1858 – По победата кај Грахово, Црна Гора добила меѓународно признати граници со Отоманската империја, гарантирани од Русија, Австрија, Франција и Прусија.

1889 – Монтана станала 41-та држава на Соединетите Американски Држави.

1895 – Германскиот физичар Вилхелм Конрад Рентген ги открил рендгенските зраци, по кои и се наречени. Во 1901 година ја добил првата Нобелова награда за физика.

1917 – Основан е Советот на народни комесари – новата влада на Советска Русија со Ленин на чело. Лев Троцки станал комесар за надворешни работи, а Сталин – за националности.

1923 – Осуетен е неуспешниот „Пуч во пивницата“ во Минхен, предводен од Адолф Хитлер и генерал Ерих Лудендорф. Хитлер бил уапсен и осуден на пет години затвор, каде ја напишал својата книга „Мојата борба“ (Mein Kampf).

1931 – Во Кралството Југославија се одржале парламентарни избори, на кои излегле над 2,3 милиони гласачи.

1937 – Во Минхен бил прикажан нацистичкиот пропаганден филм „Вечниот Евреин“.

1941 – Основана е Комунистичката партија на Албанија.

1942 – Сојузничките сили под команда на генерал Двајт Ајзенхауер започнале со искрцување во Северна Африка. Операцијата завршила во мај 1943 година со победа на сојузниците.

1944 – Во текот на Народноослободителната војна биле ослободени Штип, Неготино и Струга.

1959 – Обединетата Арапска Република и Судан потпишале договор за користење на реката Нил.

1960 – Џон Ф. Кенеди го победил Ричард Никсон на претседателските избори во САД, станувајќи најмладиот избран претседател во американската историја.

1971 – Издаден е четвртиот студиски албум на „Лед Цепелин“, кој го содржи легендарниот хит „Stairway to Heaven“.

1977 – Грчкиот археолог Манолис Андроникос ја открил гробницата на Филип II Македонски во Вергина.

1989 – Даглас Вајлдер е избран за гувернер на Вирџинија – првиот Афроамериканец на таа функција во историјата на САД. Истовремено, Дејвид Динкинс станал прв црн градоначалник на Њујорк.

1991 – Југословенската морнарица воспоставила поморска блокада на Хрватска.

1992 – Започнала Митровданската офанзива – една од најжестоките битки во војната во Босна и Херцеговина, во реонот на Невесиње.

1995 – Република Македонија станала 38-ма членка на Советот на Европа.

1998 – Суд во Бангладеш изрекол смртни казни за 15 поранешни офицери, обвинети за убиството на претседателот Шеик Муџибур Рахман во 1975 година.

2001 – Припадниците на српската единица „Црвени беретки“ започнале бунт во Кула, кој завршил по десет дена со преговори со владата.
Истиот ден, францускиот Сенат усвоил закон за ограничена автономија на Корзика.

2002 – Советот за безбедност на ОН ја усвоил Резолуцијата 1441, со која се бара разоружување на Ирак.

2006 – Прогласен е новиот Устав на Република Србија, со кој Косово е дефинирано како составен дел на државата.

2010 – Европската Унија ги укина визите за граѓаните на Босна и Херцеговина и Албанија.

2016 – Доналд Џ. Трамп е избран за претседател на САД, по победата над Хилари Клинтон

Прочитај повеќе...

Facebook

Последни објави

Хороскоп7 часа

Хороскоп за понеделник (24 ноември)

ОВЕН Марс сепак го зголемува вашиот стрес, бидејќи неговата главна идеја е да работите побрзо – ако се притиснете на...

Кичево16 часа

Ноќеска во кичевски објект едно лице извршило напад врз малолетник, потоа и на неговиот татко

На 23.11.2025 година во 01:30 часот, во ОВР Кичево е пријавено дека, во угостителски објект лоциран на булеварот „Ослободување“ во...

Хороскоп1 ден

Хороскоп за недела (23 ноември)

ОВЕН Повеќето денови ќе бидете многу емотивни и склони кон промени во расположението. Исклучително е важно да се држите до...

Хороскоп2 дена

Хороскоп за сабота (22 ноември)

ОВЕН Иако вашите очекувања не се преголеми, денес е неповолен ден за вас, па тешко дека ќе успеете да остварите...

Спорт2 дена

Утре во Кичево, „ФК Напредок“ го дочекува „ФК Џепчиште“ во третата македонска фудбалска лига запад во претпоследното коло од есенскиот дел

Утре сабота (22.11) со почеток од 13:00ч на градскиот стадион во Кичево, домашната екипа на „ФК Напредок“ го дочекува „ФК...

Македонија3 дена

Поради обилен дожд, на подрачјето од Општина Ресен се поплавени над 50 куќи и магацински простории

Поради обилните врнежи, на подрачјето на Општина Ресен дошло до излевање на Болнска и Источка река во селата Царев Двор...

Фото: Clint Patterson @ unsplash Фото: Clint Patterson @ unsplash
Магазин3 дена

Microsoft ја враќа една од најбараните функции

Microsoft конечно ја враќа една од најбараните функции на лентата со задачи во Windows 11. Иако Windows 11 веќе не...

Фото: Leon Bublitz @ unsplash Фото: Leon Bublitz @ unsplash
Магазин3 дена

YouTube повторно воведува директни пораки: Моментално се тестира!

YouTube го тестира враќањето на директните пораки, дозволувајќи им на корисниците да споделуваат видеа и да разговараат во рамките на...

Фото: Jonas Leupe @ unsplash Фото: Jonas Leupe @ unsplash
Магазин3 дена

За прв пат Android телефони поддржуваат AirDrop: овие четири модели можат директно да споделуваат фотографии со iPhone

Серијата Pixel 10 ја воведува првата вистинска директна размена на датотеки помеѓу Android Quick Share и Apple AirDrop, без потреба...

Фото: Solen Feyissa @ unsplash Фото: Solen Feyissa @ unsplash
Магазин3 дена

Gemini го претвора текстот во видео

Gemini сега може да креира клип од 8 секунди директно од текстуално барање. Google официјално ја претстави новата функција за...

НАЈЧИТАНИ