На денешен ден
13 јуни – На денешен ден

323. п.н.е. – Во Вавилон умре Александар III Македонски (Александар Велики), еден од најголемите војсководци во светската историја. Неговите легендарни победи се инспирација на уметниците и поетите со векови. 823.- Роден е францускиот крал Чарлс II Шарл ле Шов.
1381.- Под водство на Ват Тајлер, започна селското востание против феудалците во англиските провинции Кент, Норфолк, Сафок и Кембриџшир.
1811.- Роден е литературниот критичар и филозоф Висарион Григорјевиќ Бјелински, основоположник на реалистичната естетика во руската книжевна критика. Ја формулирал теоретската основа на новиот правец во руската литература наречен „природно училиште“, а како модел го истакнал делото на Гогољ („Писмо до Гогољ“, „Книжевни фантазии“).
1839.- Српскиот принц Милош Обреновиќ абдицирал во корист на својот син Милан и ја напуштил Србија. Принцот Милан почина неколку недели откако беше избран за владетел, а пратениците го поканија неговиот помлад брат Михаило да го преземе тронот.
1865.- Роден е ирскиот поет и драматург Вилијам Батлер Јејтс, заедно со Шо и Џојс, еден од најголемите писатели во Ирска. Добитник е на Нобеловата награда за литература во 1923 година („Талкањата на Оисин“, „Ветер во трската“, „Грофицата Кетлин“, „Посакуваната земја“).
1876.- Српското научно друштво ја избра сликарката Катарина Ивановиќ за прва сопруга на академикот.
1886.- Кралот Лудвиг II од Баварија се удави под мистериозни околности, три дена откако беше прогласен за луд и соборен од власт. Под негово покровителство Ричард Вагнер (Ричард Вагнер) беше 1864-85 година. во Минхен работи на реформа на музиката и драмата, а ги изведува и неговите познати музички драми „Тристан и Изолда“ и „Нирнбершки мајстори пејачи“.
1897.- Роден е финскиот тркач на долги патеки Паво Нурми (Пааво), кој на Олимписките игри во 1920, 1924 и 1928 година освои девет златни медали, а собори 29 светски рекорди.
1899.- Роден е мексиканскиот композитор и диригент Карлос Чавез, основач на Мексиканскиот симфониски оркестар. Во своите композиции, тој ги воведе карактеристиките на мексиканскиот музички фолклор и инструментите на мексиканските Индијанци („Индија“, „Четири сонца“).
1900 – Во Кина т.н Боксерско востание – бунт на селаните и градските сиромашни против странскиот капитал и домашните феудалци. Востанието беше задушено во септември 1901 година од страна на европските сили, Јапонија и САД.
1917.- Германците со 14 готски бомбардери го бомбардираа Лондон за прв пат во Првата светска војна. Загинаа 162 лица. Пред тоа, нападите врз британската престолнина беа извршени од воздушен брод.
1943.- Во битката кај Сутјеска во Втората светска војна загина Сава Ковачевиќ, командант на Третата дивизија и член на Врховниот штаб на ЈНА. Постхумно е прогласен за народен херој.
1944.- Првите германски ракети Ф-1 беа истрелани кон јужна Англија во Втората светска војна. До крајот на војната во 1945 година, повеќе од 1.000 ракетни бомби паднаа на територијата на Велика Британија, од кои 660 го погодија Лондон.
1953.- Во Колумбија државен удар го донесе Густаво Рохас Пинила, кој владееше диктаторски до 1957 година, кога беше обновен демократскиот режим во Колумбија.
1956.- Последните британски војници ја напуштија базата во близина на Суецкиот канал, со кој Велика Британија владееше 74 години. Египет го презеде управувањето со Каналот.
1965.- Умре еврејскиот филозоф и теолог Мартин Бубер, роден во Австрија. Пред нацистите, тој избега во Палестина во 1938 година и стана еден од првите професори на Хебрејскиот универзитет во Ерусалим. Тој се залагаше за заедничка еврејско-арапска држава („Приказни за рабинот Нахман“, „Јас и ти“, „Хасидски приказни“, „Гог и Магог“, „Слики на доброто и злото“).
1982.- Умре кралот на Саудиска Арабија Калид ибн Абдул Азиз (Калид). Него го наследи неговиот брат принцот Фахд.
1983.- Американското вселенско летало Pioneer 10 орбитира околу Нептун. Тоа беше првото вселенско летало кое слета надвор од Сончевиот систем.
1986.- Умре американскиот кларинетист Бени Гудман, најпопуларниот џез-музичар од 1930-тите. Тој беше еден од првите бели музичари што се спротивстави на расната сегрегација и вклучи црни музичари во неговиот џез оркестар, основан во 1934 година.
1990.- Поради неуспешниот почеток на преговорите меѓу власта и опозицијата во Србија (8 јуни), на Плоштадот на Републиката во Белград се одржа првиот протестен митинг на опозицијата против владата на Слободан Милошевиќ.
1990.- Во Букурешт загинаа четири лица, а 200 се повредени кога полицијата се обиде да ги задуши студентските протести.
1992.- Здружението на композиторите организираше „митинг на колена“ пред зградата на Српското претседателство во Белград во знак на протест против воената политика на српскиот претседател Слободан Милошевиќ.
1994.- Северна Кореја објави дека се повлекува од Агенцијата на ОН за атомска енергија и повеќе нема да дозволува пристигнување на странски инспектори.
2000.- Во Пјонгјанг започна историскиот самит на двете Кореи, на кој претседателите на Јужна Демократска Република Кореја и Демократска Народна Република Кореја, Ким Дае-Јунг и Ким Џонг-Ил разговараа за помирување меѓу двете земји. Лидерите на двете Кореи се сретнаа за прв пат по распадот на обединетата земја во 1948 година.
2002.- На првите слободни избори во историјата на Авганистан, Хамид Карзаи е избран за претседател на таа земја.
2003.- Во Брисел е усвоен првиот нацрт на уставот на ЕУ, 46 години по потпишувањето на Римскиот договор, односно формирањето на Унијата.
2004.- На изборите за Европскиот парламент, партијата на германскиот канцелар Герхард Шредер го претрпе најголемиот пораз од Втората светска војна, а француската социјалистичка опозиција со големо мнозинство ја порази Конзервативната партија на претседателот Жак Ширак.
2005.- Умре поранешниот комунистички водач Алваро Куњал, кој ги водеше комунистите 31 година. Тој беше симбол на отпорот на поранешниот фашистички режим на Антонио Оливеира Салазар.
2006.- Умре поранешниот ирски премиер Чарлс Хахи, кој доминираше на ирската политичка сцена од 1970-тите до почетокот на 1990-тите.
2008 – Ирските гласачи го отфрлија договорот за реформирање на институциите на ЕУ – Лисабонскиот договор. Ирското „не“ ја фрли ЕУ во нова криза на доверба, бидејќи усвојувањето на оригиналниот, „европски устав“ во 2005 година беше отфрлен и од француските и од данските гласачи, а тој документ беше омекнат и претворен во Лисабонски договор.
2009.- Во Техеран избувнаа протести по објавувањето на победата на Махмуд Ахмадинеџад на претседателските избори во Иран, кои беа оспорени од противкандидатот Мир Хосеин Мусави.
2010 – Победа на; На парламентарните избори во Белгија победи Новата фламанска алијанса (НВА), која се залага за независност на Фландрија. Изборите во Белгија следеа по жестоките спорови за поголема независност на Фландрија и Валонија.
2011.- На дводневен референдум, огромно мнозинство Италијанци повикаа на укинување на законот на владата на Берлускони за враќање на нуклеарната енергија, приватизација на водоснабдувањето и имунитет на премиерот.
2012.- Тунискиот воен суд го осуди Бен Али, поранешниот претседател на таа земја, на 20 години затвор во отсуство на поттикнување немири, убиства и грабежи.
2015 – Со изборот на пензионираната судијка Манулена Кармен за градоначалник на Мадрид и Ада Кола, лидер на коалицијата Барселона ен кому (Заедно за Барселона) за градоначалник на тој град, власта во тие два града премина во рацете на крајните левичари. противници на премиерот на владејачката конзервативна Народна партија Маријан Рахоја.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден – 27 јуни

На денешен ден 27 јуни, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:
🌍 Историски настани:
- 1801 – Британски и турски сили го поразуваат Наполеоновиот гарнизон во Каиро, ставајќи крај на француската инвазија на Египет.
- 1905 – Почеток на бунтот на екипажот на крстосувачот „Потемкин“, еден од првите знаци на револуционерно движење во царска Русија.
- 1932 – Сиам (денешен Тајланд) преминува од апсолутна во уставна монархија.
- 1946 – Додеканеските острови официјално ѝ се доделуваат на Грција по Втората светска војна.
- 1950 – Југославија го воведува самоуправувањето, уникатен модел во социјалистичкиот свет.
- 1954 – Во Обнинск, СССР, е пуштена првата нуклеарна електрана во светот.
🕊 Политика и конфликти:
- 1991 – Почеток на војната за независност на Словенија, што трае само шест дена.
- 1997 – Претседателот на Таџикистан потпишува мировен договор, ставајќи крај на граѓанската војна.
- 1999 – Алжирската влада предлага амнестија за исламските екстремисти за прекин на долгогодишното насилство.
- 2011 – Меѓународниот кривичен суд издава налог за апсење на Моамер Гадафи.
🎭 Култура, наука и општество:
- 1838 – Роден Банким Чандра Чатерџи, пионер на индиската литература на бенгалски.
- 1989 – Починува Жил Алфред Ајер, истакнат британски филозоф.
- 2000 – Усвоена Варшавската декларација за демократија.
- 2023 – Земјата изгубила 4,1 милиони хектари тропска шума за една година.
🎸 Музика и поп култура:
- 2002 – Почина Џон Ентвисл, басист на легендарната рок-група The Who.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден – 26 јуни

На денешен ден 26 јуни, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:
19 век
- 1843 – Хонг Конг станува британска кралска колонија, клучен момент во историјата на Британската империја и Кина.
- 1856 – Смрт на Макс Штирнер, влијателен, но контроверзен анархистички мислител.
- 1858 – Крај на Британско-кинеската војна; договорот од Тиенцин ги отвора кинеските пристаништа и легализира опиумот.
- 1867 – Историски чин на симнување на турското знаме од белградската тврдина – симбол на крајот на османлиското владеење.
- 1869 – Роден Владимир Ласкарев, значаен геолог кој го проучувал Балканот.
- 1877 – Црногорска победа против Османлиите кај Спуж – дел од широка ослободителна борба.
- 1881 – Тајна конвенција меѓу Србија и Австро-Унгарија – дипломатски потег со долгорочни последици за Балканот.
- 1892 – Родена Перл Бак, Нобеловка која пишувала за кинескиот живот.
- 1898 – Роден Месершмит, дизајнер на револуционерни авиони.
20 век
- 1905 – Смрт на Јанко Веселиновиќ, писател со теми од српската историја.
- 1906 – Првата Гран При трка – почеток на моторспорт традицијата.
- 1917 – Солунски процес: егзекуција на Апис и други офицери – драматичен момент во српската воена и политичка историја.
- 1941 – Финска влегува во војна на страната на Германија.
- 1945 – Потпишување на Повелбата на ООН – клучен чекор кон нов светски поредок по Втората светска војна.
- 1960 – Независност на Мадагаскар и Сомалиленд – дел од дехолонизацијата на Африка.
- 1970 – Дубчек е исклучен од КПЧ – крај на Прашката пролет.
- 1977 – Независност на Џибути; последен концерт на Елвис Присли.
Кон крајот на 20 век и 21 век
- 1992 – ОН бараат прекин на борбите во Сараево.
- 2000 – Првично декодирање на човечкиот геном – револуција во медицината.
- 2001 – Регионален договор за бегалци и трговија во ЈИЕ.
- 2004 – Прв воз Белград – Сплит по војната.
- 2006 – Прва официјална посета на српски претседател во независна Црна Гора.
- 2008 – Врховниот суд на САД го признава правото на поседување оружје.
- 2012 – Црна Гора добива „зелено светло“ за преговори со ЕУ.
- 2013 – Еди Рама победува на изборите во Албанија.
- 2015 – Исламистички напади во Тунис и Кувајт.
- 2016 – Српска ватерполо доминација во Светската лига.
- 2021 – Американски извештај за НЛО – многу прашања, малку одговори.
- 2024 – Повлекување на контроверзен даночен закон во Кенија по жестоки протести.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден – 25 јуни

На денешен ден 25 јуни, хронолошки подредени значајни настани што се случиле низ различни години и делови на светот. Еве краток преглед на најважните случувања по категории:
🎭 КУЛТУРА И УМЕТНОСТ
- 1822 – Почина Ернст Хофман, германски писател и композитор. Неговата фантастична литература го инспирирала Жак Офенбах да ја создаде познатата опера „Хофманови приказни“.
- 1997 – Почина Жак-Ив Кусто, француски океанограф и изумител на „водните бели дробови“ (Aqualung), симбол на подводната ера.
⚔️ ВОЕНИ И ПОЛИТИЧКИ НАСТАНИ
- 1876 – Битка кај Литл Биг Хорн: пораз на американската војска од страна на Сиуксите предводени од Лудиот Коњ.
- 1950 – Започна Корејската војна, еден од најзначајните конфликти на Студената војна.
- 1991 – Словенија и Хрватска прогласија независност од СФРЈ, што доведе до војна во регионот.
- 1995 – Државен удар во Катар, при што шеикот Хамад бин Калифа Ал Тани го симна својот татко од власт.
🏛 ДИПЛОМАТИЈА И МЕЃУНАРОДНИ ОДНОСИ
- 1966 – Југославија и Ватикан ги обновија дипломатските односи.
- 1988 – Потпишана Декларацијата за односи меѓу ЕЗ и ССЕА, симболично зближување Исток-Запад.
- 2024 – Ален Берсе, поранешен претседател на Швајцарија, е избран за генерален секретар на Советот на Европа.
🗳 ДЕМОКРАТИЈА И ИЗБОРИ
- 1993 – Ким Кемпбел стана првата жена премиер на Канада.
- 2005 – Махмуд Ахмадинеџад избран за претседател на Иран.
- 2023 – Киријакос Мицотакис и неговата партија Нова демократија победија на изборите во Грција; Алексис Ципрас поднесе оставка.
🌍 КОЛОНИЈАЛИЗАМ И НЕЗАВИСНОСТ
- 1847 – Прогласување на независноста на Либерија, основана од ослободени американски робови.
- 1975 – Мозамбик стана независна држава по 477 години португалска колонијална власт.
🎤 ПОП КУЛТУРА
- 2009 – Смрт на Мајкл Џексон, кралот на попот, чие музичко наследство останува безвремено.
-
Хороскоп1 ден
Хороскоп за недела (29 јуни)
-
Кичево13 часа
(ФОТО) Се запали дива депонија покрај пат кај с.Пополжани, интервенираше ТППЕ Кичево
-
Хороскоп8 часа
Хороскоп за понеделник (30 јули)
-
Скопје21 час
Во Скопје посебен режим на сообраќај за утре и задутре
-
Lifestyle2 дена
Кајгана како од хотел: кремаста, богата и совршена со еден едноставен трик
-
Магазин2 дена
iOS 26: Ова се iPhone моделите што добиваат надградба
-
Магазин2 дена
Крај на една ера: Microsoft се збогува со „Blue Screen of Death“
-
Хроника19 часа
МВР со детали за трагичниот настан на Дебарско езеро