На денешен ден
14 мај – На денешен ден

1316.- Роден е Карло IV Луксембург, крал на Бохемија од 1346 година, римско-германски император од 1355. Тој го основал првиот универзитет во Централна Европа во Прага (1348).
1610.- Религиозен фанатик го уби францускиот крал Хенри IV, првиот монарх од династијата Бурбон, во Париз.
1643.- Четиригодишниот Луј XIV дојде на францускиот трон по смртта на неговиот татко Луј XIII. Регент беше неговата мајка Ана од Австрија, но кардиналот Мазарин имаше вистинска моќ.
1811.- Парагвај прогласи независност од Шпанија.
1900.- Во Париз беа отворени вторите модерни Олимписки игри, на кои за прв пат учествуваа жени.
1912.- Умре шведскиот писател Аугуст Стриндберг, еден од најважните и највлијателните драмски писатели на 20 век („Госпоѓица Јулија“, „Татко“).
1932.- Во Лондон умре политичарот, историчар и економист Чедомиљ Мијатовиќ, член на Српската кралска академија. Како шеф на српската дипломатија, тој потпишал тајна конвенција со Австро-Унгарија во 1881 година. Тој беше првиот во Србија кој почна да студира економска историја.
1940.- Германските бомбардери уништија две третини од Ротердам за време на преговорите за предавање на холандската армија во Втората светска војна. Загинаа околу илјада луѓе, а 80.000 останаа без покрив над главата.
1948.- Осум часа пред крајот на британскиот мандат во Палестина е прогласена држава Израел. Првиот претседател на новата држава беше Хаим Вајцман, а премиер Дејвид Бен Гурион.
1955.- Во Варшава, Албанија, Бугарија, Унгарија, Германската Демократска Република, Полска, Романија, СССР и Чехословачка потпишаа договор за основање на Варшавскиот пакт.
1968.- Комунистичката влада во Чехословачка, предводена од Александар Дубчек, го објави почетокот на широките социјални реформи, познати како „Прашка пролет“. Реформите беа прекинати уште во август, со навлегувањето на советските трупи во Прага.
1973.- Лансирана е првата американска вселенска лабораторија Skylab I.
1989 – Перонистичкиот водач Карлос стана претседател на Аргентина, победувајќи на изборите на кандидатот на владејачката Радикална партија Едуардо Ангелос.
1991.- Самоубиството го изврши Џијанг Кинг, вдовица на кинескиот лидер Мао Це Тунг, еден од водачите на Културната револуција (1966-1976).
1992.- По 47 години, главната улица во Белград, улицата Маршала Тита, е сменета во Улица српских Владара. Името подоцна беше променето во улица Крал Милан.
1998.- Умре американскиот пејач и филмски актер Френк Синатра, кој стекна светска слава со низата музички хитови „Strangers in the Night“, „New York, New York“ и како добитник на Оскар за улогата во „From Here to Eternity“.
1999.- НАТО бомбардирањето на СР Југославија погоди колона бегалци во близина на селото Кориса во Косово. Загинаа 87 лица, повеќето деца. 2001.- Советот на НАТО го одобри враќањето на војската и полицијата на СРЈ во Секторот Б од копнената безбедносна зона на административната граница меѓу Косово и Србија, почнувајќи од 24 мај.
2001.- Лидерот на коалицијата на десниот центар, Силвио Берлускони, победи на парламентарните избори во Италија и ја формираше 59-та италијанска влада од 1945 година.
2003 – По речиси 40 години планирање и дебата, започна подземната работа за заштита на Венеција од тонење.
2008 – Британскиот национален архив објави повеќе од 1.000 страници тајни документи за неидентификувани летечки објекти (НЛО) на британското небо во текот на 1970-тите и 1980-тите.
2009.- Европската комисија изрече рекордна казна од 1,06 милијарди евра на американскиот Интел, најголемиот светски производител на микропроцесори, поради злоупотреба на својата доминантна позиција на пазарот.
2011 – Експериментален авион на соларна енергија слета во Брисел по 13 часа лет. Авионот е проект на швајцарскиот авијатичар и доктор Бертранд Пикард, пилотиран од Андре Борсберг.
2013 – Воздухопловните сили на САД тестираа беспилотно летало X-47B, со големина на борбен авион, над Атлантикот. Авионот може да слета и полетува од носачот на авиони, што значи дека може да се користи низ целиот свет, без потреба да се бара дозвола од други земји за да лета до дестинацијата.
2018 – Амбасадата на САД во Израел беше преместена од Тел Авив во Ерусалим, што предизвика протести на Палестинците на границата меѓу Израел и Појасот Газа, во кои беа убиени десетици луѓе.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден – 27 јуни

На денешен ден 27 јуни, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:
🌍 Историски настани:
- 1801 – Британски и турски сили го поразуваат Наполеоновиот гарнизон во Каиро, ставајќи крај на француската инвазија на Египет.
- 1905 – Почеток на бунтот на екипажот на крстосувачот „Потемкин“, еден од првите знаци на револуционерно движење во царска Русија.
- 1932 – Сиам (денешен Тајланд) преминува од апсолутна во уставна монархија.
- 1946 – Додеканеските острови официјално ѝ се доделуваат на Грција по Втората светска војна.
- 1950 – Југославија го воведува самоуправувањето, уникатен модел во социјалистичкиот свет.
- 1954 – Во Обнинск, СССР, е пуштена првата нуклеарна електрана во светот.
🕊 Политика и конфликти:
- 1991 – Почеток на војната за независност на Словенија, што трае само шест дена.
- 1997 – Претседателот на Таџикистан потпишува мировен договор, ставајќи крај на граѓанската војна.
- 1999 – Алжирската влада предлага амнестија за исламските екстремисти за прекин на долгогодишното насилство.
- 2011 – Меѓународниот кривичен суд издава налог за апсење на Моамер Гадафи.
🎭 Култура, наука и општество:
- 1838 – Роден Банким Чандра Чатерџи, пионер на индиската литература на бенгалски.
- 1989 – Починува Жил Алфред Ајер, истакнат британски филозоф.
- 2000 – Усвоена Варшавската декларација за демократија.
- 2023 – Земјата изгубила 4,1 милиони хектари тропска шума за една година.
🎸 Музика и поп култура:
- 2002 – Почина Џон Ентвисл, басист на легендарната рок-група The Who.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден – 26 јуни

На денешен ден 26 јуни, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:
19 век
- 1843 – Хонг Конг станува британска кралска колонија, клучен момент во историјата на Британската империја и Кина.
- 1856 – Смрт на Макс Штирнер, влијателен, но контроверзен анархистички мислител.
- 1858 – Крај на Британско-кинеската војна; договорот од Тиенцин ги отвора кинеските пристаништа и легализира опиумот.
- 1867 – Историски чин на симнување на турското знаме од белградската тврдина – симбол на крајот на османлиското владеење.
- 1869 – Роден Владимир Ласкарев, значаен геолог кој го проучувал Балканот.
- 1877 – Црногорска победа против Османлиите кај Спуж – дел од широка ослободителна борба.
- 1881 – Тајна конвенција меѓу Србија и Австро-Унгарија – дипломатски потег со долгорочни последици за Балканот.
- 1892 – Родена Перл Бак, Нобеловка која пишувала за кинескиот живот.
- 1898 – Роден Месершмит, дизајнер на револуционерни авиони.
20 век
- 1905 – Смрт на Јанко Веселиновиќ, писател со теми од српската историја.
- 1906 – Првата Гран При трка – почеток на моторспорт традицијата.
- 1917 – Солунски процес: егзекуција на Апис и други офицери – драматичен момент во српската воена и политичка историја.
- 1941 – Финска влегува во војна на страната на Германија.
- 1945 – Потпишување на Повелбата на ООН – клучен чекор кон нов светски поредок по Втората светска војна.
- 1960 – Независност на Мадагаскар и Сомалиленд – дел од дехолонизацијата на Африка.
- 1970 – Дубчек е исклучен од КПЧ – крај на Прашката пролет.
- 1977 – Независност на Џибути; последен концерт на Елвис Присли.
Кон крајот на 20 век и 21 век
- 1992 – ОН бараат прекин на борбите во Сараево.
- 2000 – Првично декодирање на човечкиот геном – револуција во медицината.
- 2001 – Регионален договор за бегалци и трговија во ЈИЕ.
- 2004 – Прв воз Белград – Сплит по војната.
- 2006 – Прва официјална посета на српски претседател во независна Црна Гора.
- 2008 – Врховниот суд на САД го признава правото на поседување оружје.
- 2012 – Црна Гора добива „зелено светло“ за преговори со ЕУ.
- 2013 – Еди Рама победува на изборите во Албанија.
- 2015 – Исламистички напади во Тунис и Кувајт.
- 2016 – Српска ватерполо доминација во Светската лига.
- 2021 – Американски извештај за НЛО – многу прашања, малку одговори.
- 2024 – Повлекување на контроверзен даночен закон во Кенија по жестоки протести.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден – 25 јуни

На денешен ден 25 јуни, хронолошки подредени значајни настани што се случиле низ различни години и делови на светот. Еве краток преглед на најважните случувања по категории:
🎭 КУЛТУРА И УМЕТНОСТ
- 1822 – Почина Ернст Хофман, германски писател и композитор. Неговата фантастична литература го инспирирала Жак Офенбах да ја создаде познатата опера „Хофманови приказни“.
- 1997 – Почина Жак-Ив Кусто, француски океанограф и изумител на „водните бели дробови“ (Aqualung), симбол на подводната ера.
⚔️ ВОЕНИ И ПОЛИТИЧКИ НАСТАНИ
- 1876 – Битка кај Литл Биг Хорн: пораз на американската војска од страна на Сиуксите предводени од Лудиот Коњ.
- 1950 – Започна Корејската војна, еден од најзначајните конфликти на Студената војна.
- 1991 – Словенија и Хрватска прогласија независност од СФРЈ, што доведе до војна во регионот.
- 1995 – Државен удар во Катар, при што шеикот Хамад бин Калифа Ал Тани го симна својот татко од власт.
🏛 ДИПЛОМАТИЈА И МЕЃУНАРОДНИ ОДНОСИ
- 1966 – Југославија и Ватикан ги обновија дипломатските односи.
- 1988 – Потпишана Декларацијата за односи меѓу ЕЗ и ССЕА, симболично зближување Исток-Запад.
- 2024 – Ален Берсе, поранешен претседател на Швајцарија, е избран за генерален секретар на Советот на Европа.
🗳 ДЕМОКРАТИЈА И ИЗБОРИ
- 1993 – Ким Кемпбел стана првата жена премиер на Канада.
- 2005 – Махмуд Ахмадинеџад избран за претседател на Иран.
- 2023 – Киријакос Мицотакис и неговата партија Нова демократија победија на изборите во Грција; Алексис Ципрас поднесе оставка.
🌍 КОЛОНИЈАЛИЗАМ И НЕЗАВИСНОСТ
- 1847 – Прогласување на независноста на Либерија, основана од ослободени американски робови.
- 1975 – Мозамбик стана независна држава по 477 години португалска колонијална власт.
🎤 ПОП КУЛТУРА
- 2009 – Смрт на Мајкл Џексон, кралот на попот, чие музичко наследство останува безвремено.
-
Кичево2 дена
Предмалку случена сообраќајка во близина на с.Извор кичевско, правец Кичево-Охрид
-
Хороскоп1 ден
Хороскоп за сабота (28 јуни)
-
Македонија2 дена
Од ноќеска цената на дизелот драстично паѓа, еве колку ќе биде литар дизел гориво од полноќ
-
Македонија2 дена
Од 1 јули до крај на месец август на државните патишта во Македонија се воведува летен времен режим на сообраќај со кој се забранува движење на тешки товарни возила
-
Хороскоп10 часа
Хороскоп за недела (29 јуни)
-
Временска прогноза2 дена
Доаѓа дожд према нашиот регион, ова се последните метео вести
-
Временска прогноза1 ден
Викенд метео вести: Еве какво време ни претстои денес и утре
-
Македонија2 дена
Целосна забрана за движење во шумите