На денешен ден
14 мај – На денешен ден

1316.- Роден е Карло IV Луксембург, крал на Бохемија од 1346 година, римско-германски император од 1355. Тој го основал првиот универзитет во Централна Европа во Прага (1348).
1610.- Религиозен фанатик го уби францускиот крал Хенри IV, првиот монарх од династијата Бурбон, во Париз.
1643.- Четиригодишниот Луј XIV дојде на францускиот трон по смртта на неговиот татко Луј XIII. Регент беше неговата мајка Ана од Австрија, но кардиналот Мазарин имаше вистинска моќ.
1811.- Парагвај прогласи независност од Шпанија.
1900.- Во Париз беа отворени вторите модерни Олимписки игри, на кои за прв пат учествуваа жени.
1912.- Умре шведскиот писател Аугуст Стриндберг, еден од најважните и највлијателните драмски писатели на 20 век („Госпоѓица Јулија“, „Татко“).
1932.- Во Лондон умре политичарот, историчар и економист Чедомиљ Мијатовиќ, член на Српската кралска академија. Како шеф на српската дипломатија, тој потпишал тајна конвенција со Австро-Унгарија во 1881 година. Тој беше првиот во Србија кој почна да студира економска историја.
1940.- Германските бомбардери уништија две третини од Ротердам за време на преговорите за предавање на холандската армија во Втората светска војна. Загинаа околу илјада луѓе, а 80.000 останаа без покрив над главата.
1948.- Осум часа пред крајот на британскиот мандат во Палестина е прогласена држава Израел. Првиот претседател на новата држава беше Хаим Вајцман, а премиер Дејвид Бен Гурион.
1955.- Во Варшава, Албанија, Бугарија, Унгарија, Германската Демократска Република, Полска, Романија, СССР и Чехословачка потпишаа договор за основање на Варшавскиот пакт.
1968.- Комунистичката влада во Чехословачка, предводена од Александар Дубчек, го објави почетокот на широките социјални реформи, познати како „Прашка пролет“. Реформите беа прекинати уште во август, со навлегувањето на советските трупи во Прага.
1973.- Лансирана е првата американска вселенска лабораторија Skylab I.
1989 – Перонистичкиот водач Карлос стана претседател на Аргентина, победувајќи на изборите на кандидатот на владејачката Радикална партија Едуардо Ангелос.
1991.- Самоубиството го изврши Џијанг Кинг, вдовица на кинескиот лидер Мао Це Тунг, еден од водачите на Културната револуција (1966-1976).
1992.- По 47 години, главната улица во Белград, улицата Маршала Тита, е сменета во Улица српских Владара. Името подоцна беше променето во улица Крал Милан.
1998.- Умре американскиот пејач и филмски актер Френк Синатра, кој стекна светска слава со низата музички хитови „Strangers in the Night“, „New York, New York“ и како добитник на Оскар за улогата во „From Here to Eternity“.
1999.- НАТО бомбардирањето на СР Југославија погоди колона бегалци во близина на селото Кориса во Косово. Загинаа 87 лица, повеќето деца. 2001.- Советот на НАТО го одобри враќањето на војската и полицијата на СРЈ во Секторот Б од копнената безбедносна зона на административната граница меѓу Косово и Србија, почнувајќи од 24 мај.
2001.- Лидерот на коалицијата на десниот центар, Силвио Берлускони, победи на парламентарните избори во Италија и ја формираше 59-та италијанска влада од 1945 година.
2003 – По речиси 40 години планирање и дебата, започна подземната работа за заштита на Венеција од тонење.
2008 – Британскиот национален архив објави повеќе од 1.000 страници тајни документи за неидентификувани летечки објекти (НЛО) на британското небо во текот на 1970-тите и 1980-тите.
2009.- Европската комисија изрече рекордна казна од 1,06 милијарди евра на американскиот Интел, најголемиот светски производител на микропроцесори, поради злоупотреба на својата доминантна позиција на пазарот.
2011 – Експериментален авион на соларна енергија слета во Брисел по 13 часа лет. Авионот е проект на швајцарскиот авијатичар и доктор Бертранд Пикард, пилотиран од Андре Борсберг.
2013 – Воздухопловните сили на САД тестираа беспилотно летало X-47B, со големина на борбен авион, над Атлантикот. Авионот може да слета и полетува од носачот на авиони, што значи дека може да се користи низ целиот свет, без потреба да се бара дозвола од други земји за да лета до дестинацијата.
2018 – Амбасадата на САД во Израел беше преместена од Тел Авив во Ерусалим, што предизвика протести на Палестинците на границата меѓу Израел и Појасот Газа, во кои беа убиени десетици луѓе.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден – 3 јуни

На денешен ден 3 јуни, хронолошки подредени значајни настани што се случиле низ различни години и делови на светот. Еве краток преглед на најважните случувања по категории:
Политика и војни
1808 – Роден е Џеферсон Дејвис, претседателот на Конфедерацијата во американската Граѓанска војна.
1818 – Британија ја завршува последната војна против Маратите, зацврстувајќи ја својата контрола над Индија.
1940 – Завршува евакуацијата од Денкерк, еден од најважните настани во Втората светска војна.
1999 – Слободан Милошевиќ го прифаќа мировниот план за Косово, што доведува до прекин на НАТО-бомбардирањата.
Култура и уметност
1875 – Умира Жорж Бизе, автор на операта Кармен.
1899 – Умира Јохан Штраус Младиот, познат по валцерите и оперетите.
1924 – Умира Франц Кафка, чија литература имаше длабоко влијание во 20 век.
1926 – Роден Ален Гинсберг, битнички поет, автор на Howl.
2009 – Почина Коко Тејлор, „кралицата на блузот“.
2016 – Почина Мухамед Али, шампион во бокс и симбол на борбата за човекови права.
Наука и технологија
1965 – Едвард Вајт станува првиот Американец што „прошетал“ во вселената.
1973 – Совјетскиот авион Туполев 144 се урива за време на аеромитинг.
Социјални и политички движења
1968 – Почеток на студентските протести во Југославија, првиот сериозен бран на отпор кон комунистичкиот систем.
2020 – Се формира новата косовска влада предводена од Авдулах Хоти.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден (26 мај)

На денешен ден 26 мај, хронолошки подредени значајни настани што се случиле низ различни години и делови на светот. Еве краток преглед на најважните случувања по категории:
📜 Античко и средновековно време
-
604 г. – Починал Свети Августин, првиот надбискуп на Кентербери, испратен од Папата Григориј I во Англија со мисија да го прошири христијанството.
-
735 г. – Умрел Свети Беде, англиски монах и историчар, автор на “Црковна историја на англискиот народ”.
-
1521 г. – Император Карло V го издал Вормскиот едикт, со кој Мартин Лутер и неговите следбеници биле прогласени за еретици и прогонети.
🕌 Историја на Азија
-
1659 г. – Ауранџеб, индискиот Могол, станал цар по насилно преземање на тронот од својот татко и браќа.
👑 Европска политика и култура
-
1805 г. – Наполеон Бонапарта бил крунисан за крал на Италија во Миланската катедрала.
-
1822 г. – Роден Едмон Гонкур, француски писател. По неговата смрт е основана Академијата Гонкур, која ја доделува престижната книжевна награда „Гонкур“.
-
1851 г. – Во Лондон започнал првиот меѓународен шаховски турнир. Победил Адолф Андерсен.
-
1868 г. – Последно јавно погубување во Англија – Мајкл Барет бил обесен.
-
1876 г. – Починал Франтишек Палацки, еден од најзначајните чешки историчари и политичари.
-
1896 г. – Николај II бил крунисан за последниот цар на Руското Царство.
⚔️ 20 век – војни и политики
-
1912 г. – Роден Јанош Кадар, лидер на комунистичка Унгарија.
-
1942 г. – Потпишан британско-советски договор за соработка во Втората светска војна.
-
1955 г. – Никита Хрушчов ја посетил Југославија; потпишана Белградска декларација – нормализација на односите.
-
1966 г. – Британска Гвајана станала независна држава.
-
1972 г. – Потпишан SALT 1 договорот (ограничување на нуклеарно оружје) меѓу СССР и САД.
-
1976 г. – Починал германскиот филозоф Мартин Хајдегер, автор на „Битието и времето“.
-
1978 г. – Починала балерината Тамара Карсавина, икона на Рускиот балет.
-
1991 г. – Звијад Гамсахурдија е избран за претседател на Грузија.
-
1991 г. – Авион од компанијата на Ники Лауда се урнал во Тајланд – загинале 223 лица.
-
1997 г. – Австралискиот премиер се извинил на Абориџините за асимилаторските политики.
-
1998 г. – Србија усвоила спорен Закон за универзитетите, предизвикувајќи масовни протести.
-
2001 г. – Организацијата на африканско единство (ОАЕ) е заменета со Африканска унија.
-
2002 г. – Роман Полански ја освоил Златната палма за филмот „Пијанистот“.
-
2003 г. – Укрински авион се урнал кај Трабзон, Турција – загинале 75 луѓе, вкл. 62 шпански мировници.
-
2004 г. – Потпишан договор за поделба на власта во Судан.
-
2008 г. – Починал Сидни Полак, познат холивудски режисер, добитник на Оскар за „Мојата Африка“.
-
2011 г. – Уапсен Ратко Младиќ, обвинет за геноцид во Босна.
-
2013 г. – Во Опленац погребани посмртните останки на југословенскиот крал Петар II и членовите на неговото семејство.
-
2014 г. – Белгискиот премиер Елио ди Рупо поднел оставка по изборите.
-
2017 г. – Поплави и лизгања на земјиште во Шри Ланка усмртиле 200 луѓе.
-
2019 г. – На изборите за Европскиот парламент, традиционалните партии го задржале мнозинството.
-
2023 г. – Напнатости во северно Косово, со судири меѓу Срби и косовската полиција, поради влез на албански градоначалници во општински згради.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден (24 мај)

На денешен ден 24 мај, хронолошки подредени значајни настани што се случиле низ различни години и делови на светот. Еве краток преглед на најважните случувања по категории:
🪐 Наука и технологија
-
1543 – Почина Николај Коперник, полски астроном кој ја воведе хелиоцентричната теорија. Со делото „De revolutionibus orbium coelestium“ постави темели за модерната астрономија.
-
1544 – Роден Вилијам Гилберт, кој ја постави теоријата за магнетната природа на Земјата.
-
1686 – Роден Габриел Фаренхајт, кој го измисли живиниот термометар и ја воведе Фаренхајтовата скала.
-
1844 – Самуел Морс ја испрати првата телеграфска порака: „What hath God wrought?“
⚔️ Историски и политички настани
-
1822 – Битката кај Пичинча, победа на Антонио Хозе де Сукре против Шпанците – Еквадор добива независност.
-
1941 – Германскиот боен брод Бизмарк го потопува британскиот Худ – еден од најтешките загуби за британската морнарица во Втората светска војна.
-
1993 – Еритреја стекнува независност од Етиопија по три децении војна.
-
2002 – Потпишан е договор меѓу САД и Русија за големо намалување на нуклеарниот арсенал.
👑 Личности
-
1819 – Родена кралица Викторија, под чија власт Британската империја доживеала најголем подем.
-
1899 – Роден Бранислав Којиќ, еден од основоположниците на модерната српска архитектура.
-
1941 – Роден е Боб Дилан, легендарен музичар и поет, добитник на Нобелова награда за литература.
-
2015 – Почина Џон Неш, математичар познат по теоријата на игри, чие животно дело е прикажано во филмот A Beautiful Mind.
🧱 Културни и социјални настани
-
1883 – Отворен е Бруклинскиот мост, еден од најпознатите мостови во светот.
-
1926 – Отворена е Универзитетската библиотека во Белград, прва специјално изградена зграда за библиотека во Србија.
-
1974 – Почина Дјук Елингтон, еден од највлијателните џез музичари на 20 век.
-
Хороскоп2 дена
Хороскоп за сабота (7 јуни)
-
Хороскоп23 часа
Хороскоп за недела (8 јуни)
-
Македонија1 ден
Попладнево почувствуван земјотрес во Македонија
-
Временска прогноза23 часа
Алармот е вклучен, денес ќе имаме најтопол ден од почеток на 2025-та година!
-
Спорт1 ден
(ВИДЕО) „Капа доле“ за прикажаната игра упати Милевски, додека Омерагиќ во соблекувалната укажа поддршка и честитки до играчите на македонската репрезентација!
-
Македонија1 ден
Срамота: Пред Духовден во село во Македонска Каменица оштетени гробови
-
Спорт1 ден
(ВИДЕО) Американската тенисерка Гауф триумфираше на „Ролан Гарос“ по победата над белорусинката Арина Сабаленка
-
Култура8 часа
Денеска е „Духовден“ – Празник на Светиот Дух