На денешен ден
На денешен ден: 15 февруари

1115.- Папата Паскал II го признава Редот на витешкиот ред од Малта, основан во Ерусалим, каде што, покрај црквата Свети Јован, имаа и манастир и азил за болните и патниците.
1573.- По распадот на селската буна, во Загреб е погубен водачот на востанието Матија Губец.
1763.- Мировниот договор меѓу Хубертсбург стави крај на непријателствата меѓу Австрија и Прусија за време на Седумгодишната војна. Прусија ја задржа Шлезија, која ја презеде од Австрија, и стана една од водечките европски воени сили.
1835.- Во Кнежеството Србија е усвоен Уставот на Сретење, првиот устав во современата српска историја. Ја напишал секретарот на принцот Милош Обреновиќ, Димитрија Давидовиќ, по примерот на францускиот и белгискиот устав. Користејќи ги протестите на Австрија и Русија, кои немаа разбирање за либерализмот на документот на Давидовиќ, принцот во март го укина уставот.
1857.- Умре рускиот композитор Михаил Иванович Глинка, творец на рускиот национален стил од ерата на романтичарите. Неговите опери „Животот за императорот“ и „Руслан и Људмила“ имаа значително влијание врз развојот на руската опера во 19 век.
1922.- Во Хаг се одржа првото заседание на Постојаниот меѓународен суд на правдата, основан од Друштвото на народите во 1920 година за решавање на споровите меѓу државите. Новиот Меѓународен суд на правдата беше основан во Обединетите нации по Втората светска војна кога беше укината Лигата на народите.
1928.- Првиот авион на југословенската цивилна авијација „Потез 29-2“ полетал од Белград за Загреб, единствениот авион на првата југословенска авиокомпанија „Аеропут“. Првите патници биле директорот на авиокомпанијата и петмина новинари.
1942.- Не можејќи да го одбранат градот, Британците го предале Сингапур на јапонските сили во Втората светска војна. Се смета за најголем воен пораз на Велика Британија во нејзината воена историја.
1942.- Умре српскиот композитор и диригент Станислав Бинички, автор на „Марш на Дрина“, директор на белградската опера (1920-25). Во 1899 година го основал Белградскиот воен оркестар, а со Стеван Мокрањац Српското музичко училиште. Ја компонирал првата изведена српска опера „На уранку“ (1903), по текст на Бранислав Нушиќ.
1944.- Американските трупи ги окупираа Соломонските Острови во Пацификот за време на Втората светска војна. Британските авиони фрлија околу 1.000 бомби врз Берлин.
1965.- Умре популарниот американски џез пејач и пијанист Нет Кинг Кол.
1971.- Велика Британија се префрли на децимален монетарен систем, наместо претходните фунти, шилинзи и пени.
1988.- Австрискиот претседател Курт Валдхајм, обвинет дека е одговорен за воените злосторства извршени во Босна и Грција како припадник на единиците на СС во Втората светска војна, одби да поднесе оставка.
1989.- Десет години откако Москва испрати војници за поддршка на прокомунистичката влада во Кабул, последните советски трупи го напуштија Авганистан. Во десетгодишната необјавена војна загинаа 15.000 советски војници и најмалку 100.000 Авганистанци.
1990.- Велика Британија и Аргентина ги обновија дипломатските односи, прекинати во 1982 година за време на војната на Фолкландските Острови.
1993.- Словачкиот парламент го избра економистот Михал Ковач за прв претседател на новоформираната држава Словачка, по распадот на Чехословачка.
1996 – Босанската влада соопшти дека е во војната 1992-1995 година. исчезнаа околу 30.000 луѓе, меѓу кои повеќе од 22.000 цивили и околу 2.500 припадници на вооружените сили.
1997.- Српската опозициска коалиција „Заедно“ го одржа последниот, 88. ден од протестите, откако на 11 февруари беше исполнето нејзиното основно барање – признавање на резултатите од локалните избори во Србија во ноември 1996 година.
1999.- Водачот на курдските бунтовници Абдула Оџалан (Очалан) е уапсен во Кенија и екстрадиран во Турција, каде што бил осуден на смрт за предавство и префрлен во затворот Имрали на островот.
2002 – Американскиот претседател Џорџ В. Буш објави дека неговата земја има алтернативен план за намалување на емисиите, регулиран со Протоколот за глобално затоплување од Кјото од 1997 година. националната индустрија.
2003.- Во бранот демонстрации, најголеми по Виетнамската војна, повеќе од шест милиони луѓе, во повеќе од 600 градови низ светот, протестираа против војната во Ирак.
2003.- Во Нови Сад на 79-годишна возраст умре академик Александар Тишма, раскажувач, романсиер, есеист, поет и преведувач. Познати романи се „Употребата на човекот“ и „Бегалци“, а книгите раскази „Вера и заговор“, „Вина“, „Мртов агол“.
2003 – Ватикан отвори запечатена архива за врските на земјата со Германија помеѓу 1922 и 1939 година, кога Еуденио Пачели (подоцна папа Пие XII) беше државен секретар на Ватикан. Отворањето на архивите дојде како одговор на критичарите на папата дека тој не направил доволно за да го спречи убивањето на милиони Евреи од нацистичка Германија за време на Холокаустот.
2011.- Во либискиот град Ал Баида избувнаа антивладини протести, инспирирани од настаните во Египет и Тунис, кои потоа се проширија во целата земја и доведоа до соборување на Моамер ел Гадафи, кој владееше со земјата во последните 42. години. Гадафи беше фатен и убиен
2013.- Метеорит експлодира над централна Русија, ранувајќи 1.200 луѓе, оштетувајќи ги покривите, прозорците и ѕидовите на некои згради. Најголемиот удар е почувствуван во градот Челјабинск, на околу 200 километри јужно од Екатеринбург.
2015 – Колинда Грабар Китаровиќ стана нова претседателка на Хрватска и првата жена на чело на таа земја во историјата.
2019 година – Американскиот претседател Доналд Трамп прогласи вонредна состојба за да добие пристап до буџетите за изградба на ѕид долж американско-мексиканската граница. Трамп ги искористи своите извршни овластувања и го заобиколи Конгресот, кој претходно одобри значително помалку пари за таа цел.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден – 2 септември

На денешен ден 2 септември, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:
🛡️ Воени битки и борби
-
31 п.н.е. – Битката кај Актиум: Октавијан ја победил флотата на Марко Антониј и Клеопатра.
-
1807 – Британската морнарица го бомбардирала Копенхаген за да спречи Наполеон да ја користи данската флота.
-
1866 – Бунт на Крит против Турците; прогласено укинување на турска власт и обединување со Грција.
-
1898 – Битката кај Омдурман: англо-египетските трупи ја поразиле махдистичката војска, Британците го зазеле Судан.
📜 Договори, мировни спогодби и политички одлуки
-
1666 – Големиот пожар во Лондон (четиридневен, уништена и катедралата „Свети Павле“).
-
1752 – Британија и колониите го замениле јулијанскиот календар со грегоријанскиот.
-
1829 – Адријанополски договор: Србија ги добива шесте нахии, Грција добива автономија.
-
1872 – Петти конгрес на Првата интернационала во Хаг, седиштето префрлено во САД.
-
1945 – Прогласена Демократска Република Виетнам (Хо Ши Мин претседател).
-
1945 – Јапонија потпишува капитулација на палубата на „Мисури“, завршува Втората светска војна.
-
1996 – Мировен договор меѓу Филипини и муслимански бунтовници (крај на 24-годишна војна).
-
1996 – Формирана коалицијата „Заедно“ во Србија (СПО, ДС и ГСС).
-
2012 – Избори во Ангола, MPLA освојува 74% од гласовите.
✈️ Откритија, истражувања и летови
-
1930 – Француски пилоти го извршиле првиот директен лет Европа–САД со авионот „Прашалник“.
✊ Протести и демонстрации
-
1989 – Во Кејптаун, полицијата уапсила повеќе од 400 демонстранти против апартхејдот.
-
2017 – 60.000 Рохинџа избегале во Бангладеш поради конфликт во северозападен Мјанмар.
⚰️ Смртни случаи на познати личности
-
1838 – Родена кралицата Лилиуокалани од Хаваи (последна владетелка).
-
1910 – Почина францускиот сликар Анри Русо.
-
1937 – Почина Пјер де Кубертен, основач на модерните Олимписки игри.
-
1973 – Почина Џ. Р. Р. Толкин, автор на „Господар на прстените“ и „Хобитот“.
-
2001 – Почина Кристијан Барнард, хирург кој ја изврши првата трансплантација на срце.
-
2006 – Почина поетот Ѓерѓ Фалуди.
-
2007 – Почина пејачот Сафет Исовиќ, мајстор на севдалинка.
-
2013 – Почина Фредерик Пол, писател на научна фантастика.
-
2014 – Убиен американскиот новинар Стивен Сотлоф од ИСИС.
-
2021 – Почина Микис Теодоракис, грчки композитор („Зорба Гркот“, „З“).
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден – 1 септември

На денешен ден 1 септември, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:
🕊️ Смрт и загуби
-
1159 – Починал папата Адријан IV, единствениот Англичанец избран за папа.
-
1953 – Загинал францускиот виолинист Жак Тибо во авионска несреќа.
-
1967 – Починал рускиот писател Иља Еренбург.
-
1982 – Починал Владислав Гомолка, поранешен лидер на Полска.
-
2012 – Починал Хал Дејвид, автор на многу познати песни.
⚔️ Војни и конфликти
-
1531 – Војна во Швајцарија помеѓу Цирих и католичките кантони (Битка кај Капела).
-
1916 – Бугарија ѝ објавила војна на Романија во Првата светска војна.
-
1939 – Германија ја нападнала Полска – почеток на Втората светска војна.
-
1983 – Советски борбен авион соборил јужнокорејски „Боинг 747“.
-
1993 – Пропаднале преговорите во Женева за војната во БиХ.
-
1999 – УНХЦР објавил масовни бегалски движења по конфликтот во Косово.
-
2004 – Заложничка криза во училиштето во Беслан, Русија.
-
2010 – Обама објавил крај на борбената мисија на САД во Ирак.
🌍 Политички и државни настани
-
1928 – Албанија прогласена за кралство со Зогу I.
-
1945 – Усвоен закон за административна поделба на Србија (Војводина и Косово-Метохија).
-
1961 – Прва конференција на неврзаните во Белград.
-
1969 – Гадафи го соборил кралот Идрис I во Либија и прогласил република.
-
1974 – Анастасио Сомоза избран за претседател на Никарагва.
-
2000 – ДОС потпишал „Договор со Србија“ во Белград.
-
2003 – Холандија прва дозволила легална употреба на марихуана како лек.
-
2013 – Стапил во сила Договорот за стабилизација и асоцијација меѓу Србија и ЕУ.
-
2018 – Судот во Бразил ја поништил кандидатурата на Лула да Силва.
🌋 Природни катастрофи
-
1923 – Земјотрес во Јапонија: уништени Јокохама и дел од Токио, 142.000 жртви.
-
1962 – Земјотрес во северозападен Иран, 12.000 жртви.
🎭 Култура, наука и спорт
-
1972 – Боби Фишер го победил Спаски и станал светски шампион во шах.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден (29 август)

На денешен ден 29 август, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот.
1189 – Дубровник склучил договор со босанскиот бан Кулин, со кој жителите на Дубровник добиле слобода да тргуваат во Босна без ограничувања или давачки. Договорот е еден од најстарите зачувани документи во регионот.
1521 – Турците, под команда на султанот Сулејман II Величествениот, го освоиле Белград и го прогласиле за седиште на Смедеревскиот санџак.
1526 – Во Мохачката битка, турската војска предводена од Сулејман II Величествениот ги победила трупите на унгарскиот крал Лудвиг II, кој загинал при повлекувањето.
1619 – Роден е Жан Батист Колбер, француски државник и министер за финансии на Луј XIV.
1632 – Роден е Џон Лок, англиски филозоф, основач на емпиризмот и либералната филозофија.
1756 – Прускиот крал Фридрих II ја започнал Седумгодишната војна со напад врз Саксонија.
1820 – Во Порто, Португалија, започнала граѓанска револуција, со која кралот Жоао VI бил принуден да донесе либерален устав.
1825 – Португалија ја признала независноста на Бразил под водство на царот Педро I.
1842 – Завршила Првата опиумска војна со Нанкинскиот договор, со кој Кина морала да отвори пристаништа и да го предаде Хонг Конг на Британија.
1944 – Кралот Петар II Караѓорѓевиќ, со декрет, ја отстранил командата на генерал Дража Михајловиќ и ја ставил југословенската армија под команда на Јосип Броз Тито.
1945 – Американските трупи под команда на генерал Џорџ Маршал започнале со искрцување во Јапонија.
1949 – СССР тајно ја детонирал својата прва атомска бомба.
1960 – Јорданскиот премиер Хаза ал-Маџали бил убиен во експлозија на бомба.
1965 – Американскиот вселенски брод „Џемини V“ се вратил на Земјата по рекордни осум дена во орбитата.
1975 – Починал ирскиот државник Емон де Валера, еден од водачите на Шин Фејн.
1978 – Хуа Куо-фенг, претседател на КПК, ги посетил Романија, Југославија и Иран, што означило крај на кинеската изолација.
1991 – Советскиот парламент ја суспендирал Комунистичката партија и ги замрзнал нејзините сметки.
1995 – Милошевиќ бил овластен да преговара во име на заедничката делегација на СР Југославија и Република Српска во мировниот процес за Босна.
1996 – Руски авион Туполев 154 се урнал во Норвешка, загинале 141 лице.
1997 – Убиени биле 300 луѓе во алжирско село, едно од најлошите масакри од страна на исламисти во земјата.
1999 – Во Источен Тимор, 99% од гласачите се изјасниле за независност од Индонезија.
2001 – Врховниот суд на САД осудил тројца раководители на компанија за нелегална продажба на опрема што може да се користи за нуклеарно оружје.
2003 – Автомобил-бомба во Наџаф уби најмалку 80 луѓе, вклучувајќи го и ајатолахот Мохамед Бакир ал-Хаким.
2005 – Ураганот Катрина ја погодил јужна САД, загинале околу 1.330 луѓе, најмногу во Њу Орлеанс.
2008 – Грузија ги прекинала дипломатските односи со Русија поради признавањето на Јужна Осетија и Абхазија.
2010 – Еруптирал вулканот Синабунг на Суматра, прва ерупција по 400 години, со масовна евакуација.
2015 – Унгарија поставила бодликава жица на границата со Србија за да го спречи приливот на бегалци.
2019 – Починал српскиот сликар и академик Владимир Величковиќ.
-
Музика1 ден
(ВИДЕО) Кичевчани во полн ефект до достигнувања на соништата, „Men Of Silver Soul“ на „Marbled In Stone“ ќе ви стане омилена веднаш!
-
Кичево2 дена
Кичево на нозе: Да помогнеме во потрагата утре во с.Белица кичевско за исчезнатата баба Велјанка
-
Кичево1 ден
Среќен крај, баба Велјанка е пронајдена жива и здрава
-
Хороскоп2 дена
Хороскоп за понеделник (8 септември)
-
Спорт1 ден
(ФОТО) На пауза во Кичево, полека финишира 34-то издание на мото-рели „Независност Македонија 2025“
-
Хороскоп20 часа
Хороскоп за вторник (9 септември)
-
Македонија6 часа
МВР со детали за тешката сообраќајка со мотоцикли на магистралниот пат Гостивар-Кичево вчера
-
Македонија1 ден
Среќен роденден Татковино! „Нека ни е честит 8-ми септември, 34 години самостојна и независна Република Македонија!“