На денешен ден
15 ноември – На денешен ден

1492.- Шпанскиот морепловец Кристофер Колумбо (Кристофоро Коломбо) направил белешка за употребата на тутунот меѓу американските Индијанци, што е првиот пишан документ за ова растение кое подоцна го освоило светот.
1577.- Англискиот пират и адмирал Френсис Дрејк тргна на пат околу светот и по успешното тригодишно патување стана првиот Англичанец кој ја обиколи Земјата. За време на патувањето, тој ги посетил бреговите на Африка и Америка, напаѓајќи и ограбувајќи шпански бродови.
1630.- Умрел германскиот астроном, математичар и физичар Јохан Кеплер (Јохан), кој ја докажал хипотезата на Коперник за хелиоцентричниот систем со три фундаментални закони за планетарно движење.
1787.- Умре германскиот композитор Кристоф Вилибалд Глук. Автор на околу 100 опери, од кои 40 се зачувани, меѓу кои најпознати се „Орфеј и Евридика“ и „Алкеста“, тој е одговорен за реформата на операта. Во своите дела, Глук ја подреди музиката на текстот и ја приспособи на драмското дејство.
1889.- Поддржувачите на републиката, на кои им се придружија и земјопоседниците по укинувањето на ропството, го соборија вториот и последен бразилски император Педро II и го прогласија Бразил за република со претседателот Мануел Деодоро.
1899 – За време на Бурската војна, во областа на Јоханесбург, војникот на Бур Питер Бота (Бота) го зароби воениот дописник на лондонскиот „Морнинг пост“ Винстон Черчил (Винстон Черчил), подоцна славниот британски премиер. Потоа, Бота стана врховен командант на силите на Бур и премиер, по војната беше основана Унијата на Јужна Африка.
1916.- Умре полскиот писател Хенрик Сиенкиевич, добитник на Нобеловата награда за литература во 1905 година, кој светска слава стекна со историските романи („Куо Вадис“, „Оган и меч“, „Низ пустината и прашумата“).
1920.- Во Женева се одржа првото собрание на Лигата на народите.
1923 – Галопирачката инфлација во Германија го достигна својот врв – осум милијарди марки на еден американски долар.
1954.- Умре американскиот филмски и театарски актер Лајонел Баримор, кој се прослави како дете во улогата на Оливер Твист, а кон крајот на својот живот, како тешко инвалидитет врзан за инвалидска количка, одигра неколку значајни улоги (“ Гранд Хотел“, „Островот Ларго“, „Дамата со камелии“, „Распуцин и царицата“).
1971.- Делегацијата на Народна Република Кина првпат учествуваше на седницата на Генералното собрание на ОН.
1976.- Умре Жан Габин, популарен и надарен француски филмски и театарски актер. Сними околу 90 филмови, главно со режисери ветерани на француската кинематографија („Брег во магла“, „Големата илузија“, „Денот се раѓа“).
1976.- Умре српскиот актер Миливоје Живановиќ, шампион на Југословенскиот драмски театар. Кариерата ја започна во патувачкиот театар на Друштвото на актерите. Благодарение на напорите на Бранислав Нушиќ, тој стана постојан член на Српскиот народен театар во Нови Сад. Потоа играл во Скопје, од 1932 година во Народниот театар во Белград, а од 1947 година во Југословенскиот драмски театар.
1976.- Сириската армија ја презеде целосната контрола над Бејрут, во обид да стави крај на 18-месечната граѓанска војна во Либан.
1978.- Исландски патнички авион DC-8 со индонезиски муслимански аџии од Мека се урна во Шри Ланка. Сите 175 патници и осум членови на екипажот загинаа.
1983.- Водачот на кипарските Турци Рауф Денкташ ја прогласи Република Северен Кипар.
1988.- Националниот совет на Палестинската ослободителна организација, на состанокот во Алжир, прогласи независност на Палестина на Западниот Брег и Газа со Ерусалим како главен град.
1990.- НАТО и Варшавскиот пакт начелно се договорија за драстично намалување на конвенционалното оружје. Тоа беше првиот договор за конвенционално оружје меѓу два воени сојузи по Втората светска војна.
1994.- Австрискиот претседател Томас Клестил (Томас) призна, додека им се обрати на членовите на израелскиот парламент, дека неговата земја не ја признала сопствената улога во нацистичкиот холокауст во минатото.
1999.- Полицијата ги растури антиамериканските демонстрации во Турција и Грција организирани по повод посетата на американскиот претседател Бил Клинтон на тие земји.
2000.- Од 28 септември, кога почнаа судирите меѓу Палестинците и Израелците на Западниот Брег и Газа, загинаа 223 лица, главно цивили.
2003.- Најмалку 25 лица загинаа, а повеќе од 300 луѓе беа повредени во бомбашки напади врз две синагоги во центарот на Истанбул. Турските власти соопштија дека нападот го извршиле турски државјани.
2004.- Пред Трибуналот во Хаг започна првото судење на косовските Албанци за воени злосторства извршени за време на конфликтот во Косово. Фатмир Љимај, Харадин Баљај и Исак Муслију беа обвинети за незаконско приведување, тортура и убиство на албански и српски затвореници во логорот Лапушник кај Глоговац во летото 1998 година. Во ноември 2005 година, Љимај и Муслију беа ослободени, а Харадин Баљај беше прогласен за виновен и осуден на 13 години затвор.
2004.- Хрватскиот премиер Иво Санадер беше во официјална посета на Србија и Црна Гора. Тој е првиот хрватски премиер кој дојде во Белград по распадот на поранешна СФРЈ и независноста на Хрватска.
2009.- Умре српскиот патријарх Павле. Тој беше погребан во манастирот Раковица во присуство на највисоките државни функционери, црковни великодостојници и стотици илјади граѓани. Нишкиот епископ Иринеј е избран за нов поглавар на Српската православна црква на 22 јануари 2010 година.
2010.- Во Косово беа одржани локални избори, први по прогласувањето на независноста кои беа целосно спроведени од косовските власти.
2013.- Почина поранешниот претседател на Кипар, Глафкос Клеридис, кој ја помина својата политичка кариера обидувајќи се да го обедини етнички поделениот Кипар. За време на неговиот мандат Кипар влезе во Европската унија.
2018 – Во големите пожари во Северна Калифорнија животот го загубија 56 лица, а 300 се водат како исчезнати.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден – 26 јуни

На денешен ден 26 јуни, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:
19 век
- 1843 – Хонг Конг станува британска кралска колонија, клучен момент во историјата на Британската империја и Кина.
- 1856 – Смрт на Макс Штирнер, влијателен, но контроверзен анархистички мислител.
- 1858 – Крај на Британско-кинеската војна; договорот од Тиенцин ги отвора кинеските пристаништа и легализира опиумот.
- 1867 – Историски чин на симнување на турското знаме од белградската тврдина – симбол на крајот на османлиското владеење.
- 1869 – Роден Владимир Ласкарев, значаен геолог кој го проучувал Балканот.
- 1877 – Црногорска победа против Османлиите кај Спуж – дел од широка ослободителна борба.
- 1881 – Тајна конвенција меѓу Србија и Австро-Унгарија – дипломатски потег со долгорочни последици за Балканот.
- 1892 – Родена Перл Бак, Нобеловка која пишувала за кинескиот живот.
- 1898 – Роден Месершмит, дизајнер на револуционерни авиони.
20 век
- 1905 – Смрт на Јанко Веселиновиќ, писател со теми од српската историја.
- 1906 – Првата Гран При трка – почеток на моторспорт традицијата.
- 1917 – Солунски процес: егзекуција на Апис и други офицери – драматичен момент во српската воена и политичка историја.
- 1941 – Финска влегува во војна на страната на Германија.
- 1945 – Потпишување на Повелбата на ООН – клучен чекор кон нов светски поредок по Втората светска војна.
- 1960 – Независност на Мадагаскар и Сомалиленд – дел од дехолонизацијата на Африка.
- 1970 – Дубчек е исклучен од КПЧ – крај на Прашката пролет.
- 1977 – Независност на Џибути; последен концерт на Елвис Присли.
Кон крајот на 20 век и 21 век
- 1992 – ОН бараат прекин на борбите во Сараево.
- 2000 – Првично декодирање на човечкиот геном – револуција во медицината.
- 2001 – Регионален договор за бегалци и трговија во ЈИЕ.
- 2004 – Прв воз Белград – Сплит по војната.
- 2006 – Прва официјална посета на српски претседател во независна Црна Гора.
- 2008 – Врховниот суд на САД го признава правото на поседување оружје.
- 2012 – Црна Гора добива „зелено светло“ за преговори со ЕУ.
- 2013 – Еди Рама победува на изборите во Албанија.
- 2015 – Исламистички напади во Тунис и Кувајт.
- 2016 – Српска ватерполо доминација во Светската лига.
- 2021 – Американски извештај за НЛО – многу прашања, малку одговори.
- 2024 – Повлекување на контроверзен даночен закон во Кенија по жестоки протести.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден – 25 јуни

На денешен ден 25 јуни, хронолошки подредени значајни настани што се случиле низ различни години и делови на светот. Еве краток преглед на најважните случувања по категории:
🎭 КУЛТУРА И УМЕТНОСТ
- 1822 – Почина Ернст Хофман, германски писател и композитор. Неговата фантастична литература го инспирирала Жак Офенбах да ја создаде познатата опера „Хофманови приказни“.
- 1997 – Почина Жак-Ив Кусто, француски океанограф и изумител на „водните бели дробови“ (Aqualung), симбол на подводната ера.
⚔️ ВОЕНИ И ПОЛИТИЧКИ НАСТАНИ
- 1876 – Битка кај Литл Биг Хорн: пораз на американската војска од страна на Сиуксите предводени од Лудиот Коњ.
- 1950 – Започна Корејската војна, еден од најзначајните конфликти на Студената војна.
- 1991 – Словенија и Хрватска прогласија независност од СФРЈ, што доведе до војна во регионот.
- 1995 – Државен удар во Катар, при што шеикот Хамад бин Калифа Ал Тани го симна својот татко од власт.
🏛 ДИПЛОМАТИЈА И МЕЃУНАРОДНИ ОДНОСИ
- 1966 – Југославија и Ватикан ги обновија дипломатските односи.
- 1988 – Потпишана Декларацијата за односи меѓу ЕЗ и ССЕА, симболично зближување Исток-Запад.
- 2024 – Ален Берсе, поранешен претседател на Швајцарија, е избран за генерален секретар на Советот на Европа.
🗳 ДЕМОКРАТИЈА И ИЗБОРИ
- 1993 – Ким Кемпбел стана првата жена премиер на Канада.
- 2005 – Махмуд Ахмадинеџад избран за претседател на Иран.
- 2023 – Киријакос Мицотакис и неговата партија Нова демократија победија на изборите во Грција; Алексис Ципрас поднесе оставка.
🌍 КОЛОНИЈАЛИЗАМ И НЕЗАВИСНОСТ
- 1847 – Прогласување на независноста на Либерија, основана од ослободени американски робови.
- 1975 – Мозамбик стана независна држава по 477 години португалска колонијална власт.
🎤 ПОП КУЛТУРА
- 2009 – Смрт на Мајкл Џексон, кралот на попот, чие музичко наследство останува безвремено.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден – 21 јуни

На денешен ден 21 јуни, хронолошки подредени значајни настани што се случиле низ различни години и делови на светот. Еве краток преглед на најважните случувања по категории:
🔱 Средновековие и рана модерна ера
-
1377 – Почина Едвард III, англиски крал чии претензии за францускиот престол го иницираа почетокот на Стогодишната војна.
-
1527 – Почина Николо Макијавели, познат по своето политичко дело „Принцот“, кое го инспирира терминот макијавелизам.
-
1791 – Обидот за бегство на Луј XVI и Марија Антоанета заврши со нивно апсење во Варен, што дополнително го поттикна падот на монархијата.
⚔️ Војни и револуции
-
1813 – Во битката кај Виторија, силите на Велингтон ја поразија француската војска – крај на француската власт во Шпанија.
-
1919 – Германски морнари самоиницијативно ги потопија сопствените бродови во Скепа Флоу – еден од најмасовните чин на уништување на сопствена флота.
-
1942 – Фелдмаршал Ромел го освои Тобрук, заробувајќи 25.000 британски војници.
-
1945 – Јапонските трупи се предадоа на Окинава, клучна победа за САД во Втората светска војна.
-
1970 – Бразил го победи Италија на финалето на СП – станува прв трикратен светски шампион.
🎓 Култура, наука и уметност
-
1852 – Почина Фридрих Фробел, основачот на првата градинка.
-
1905 – Роден Жан-Пол Сартр, водечки егзистенцијалист, Нобеловец (кој ја одби наградата).
-
1908 – Почина Римски-Корсаков, автор на дела како „Шехерезада“ и „Шпански каприц“.
-
1933 – Родена Франсоаз Саган, авторка на култниот роман „Добро утро, тага“.
-
1948 – „Колумбија рекордс“ ја издаде првата винилна долга плоча (LP) – револуција во музичката индустрија.
Политика и општество
-
1963 – Папа Павле VI беше избран; Шарл де Гол ги повлече поморските сили од НАТО.
-
1971 – Меѓународниот суд го прогласи владеењето на Јужна Африка над Намибија за нелегално.
-
1981 – Социјалистите на Митеран победија во Франција – значаен пресврт во француската политика.
-
1990 – Повторно отворање на берзата во Унгарија, симбол на економска трансформација.
-
2012 – За прв пат половина од француската влада беа жени – чекор кон родова еднаквост.
🕯️ Смрт на значајни личности
-
1970 – Почина Ахмед Сукарно, првиот претседател на Индонезија.
-
1969 – Умре Морен Коноли, првата жена која ги освоила сите 4 Гренд Слема во една година.
-
2001 – Почина Џон Ли Хукер, легенда на блуз музиката.
-
2003 – Почина Леон Урис, автор на „Егзодус“.
-
2000 – Почина Слободан Иниќ, политиколог и основач на Демократската партија.
⚖️ Судски и правни настани
-
2002 – Драгољуб Милановиќ, поранешен директор на РТС, осуден за смртта на 16 лица во НАТО бомбардирањето.
-
2016 – Жан-Пјер Бемба, поранешен потпретседател на Конго, осуден на 18 години затвор за воени злосторства.
🌍 Современи конфликти и трагедии
-
1990 – Катастрофален земјотрес во Иран, со околу 100.000 жртви.
-
2007 – Објавен бројот на загинати во војната во БиХ: 97.207.
-
2017 – Масакр во Брија (Централноафриканска Република), само ден по мировен договор.
-
2020 – Српската напредна партија освои доминантно мнозинство на изборите во Србија.
-
Хороскоп2 дена
Хороскоп за среда (24 јуни)
-
Хороскоп15 часа
Хороскоп за четврток (26 јуни)
-
Кичево19 часа
(ФОТО) Гори ниска шума и дива депонија во атарот на с.Туин кичевско, ТППЕ Кичево уште на терен
-
Lifestyle1 ден
Дали навистина треба да се плашиме од семките од лубеница? Еве што се случува кога ќе ги проголтате
-
Lifestyle24 часа
Како да го разладите домот без клима: Три едноставни трикови
-
Спорт2 дена
Бенфика приреди вистинска сензација, Баерн беше поразен, но со втората позиција продолжува понатаму
-
На денешен ден2 дена
Времеплов: На денешен ден – 25 јуни
-
Автомобили1 ден
Како да ја надминете летната жештина од 37 степени во автомобил: Трикови што навистина функционираат