На денешен ден
16 јуни – На денешен ден

1671.- Во Москва јавно бил погубен Степан Стењка Тимофеевич Разин, водачот на востанието на Донските Козаци и селаните. Во руските народни приказни и песни, тој стана симбол на пркос и бунт.
1826.- По задушувањето на јаничарската побуна, турскиот султан Мехмед II го укина тој воен ред и го воведе низам (редовна војска). Јаничарите биле основани од султанот Орхан во 1330 година од киднапирани и турцизирани деца на христијански поданици.
1852.- Во Нови Сад е отпечатен првиот број на весникот „Српски дневник“, со литературниот додаток „Седмица“. Трудот бил објавен 12 години и бил еден од ретките словенски трудови во Австриската империја во тоа време.
1858.- Роден е шведскиот крал Густав V (Густаф), кој за време на неговото владеење од 1907 година до неговата смрт во 1950 година го обезбедил неутралниот статус на Шведска во двете светски војни.
1876.- Во Цетиње, по преговорите водени од октомври 1875 до февруари 1876 година, бил потпишан договорот за сојузот на Србија и Црна Гора против Отоманската империја. Со одлука на Врховниот совет за одбрана на СР Југославија од 25 декември 1993 година, тој датум е одреден како Ден на југословенската армија.
1890.- Роден е англискиот филмски актер Стен Лорел, ѕвезда на урнебесни комедии во кои како „тенок“ формира тандем со Оливер Харди (Харди), „дебел“.
1920.- Во Лондон се одржа првата седница на Лигата на народите.
1930.- Умре политичарот и филолог Љубомир Стојановиќ, секретар на Српската кралска академија. Заедно со Јаша Продановиќ ја основал Републиканската партија во 1921 година и бил нејзин прв претседател.
1941 – Американскиот претседател Франклин Рузвелт нареди да се затворат сите германски конзулати во САД до 10 јули.
1944.- На Вис за време на Втората светска војна беше склучен договорот Тито-Субашиќ за односите меѓу Народноослободителното движење и кралската влада на Југославија во емиграција.
1958.- Имре Наѓ, унгарски премиер во времето на антикомунистичкото востание во Унгарија во 1956 година, кое беше задушено од советските трупи, беше обесен. Наѓ беше осуден на смрт за предавство во монтиран судски процес. Истиот ден во 1989 година, половина милион Унгарци присуствуваа на неговото повторно погребување со државни почести во Будимпешта.
1960.- Американскиот претседател Двајт Ајзенхауер (Двајт Ајзенхауер) ја одложи посетата на Јапонија поради антиамериканските немири во таа земја.
1961.- Рускиот балетан Рудолф Хаметович Нуреев побара азил во Франција за време на гостувањето во Париз кај балетскиот ансамбл „Киров“. Кариерата ја продолжи во водечки европски и американски трупи и беше ѕвезда на британскиот кралски балет.
1963.- Советскиот Сојуз го лансираше вселенскиот брод „Васток 6“ со првата космонаутка Валентина Терешкова.
1972 – Улрике Мајнхоф (Мајнхоф), член на терористичката група Бадер-Мајнхоф, беше уапсена во Хановер.
1976.- Во Совето, најголемата црнечка населба во Јужна Африка, избувнаа расни немири, во кои во текот на неколку месеци загинаа најмалку 600 црнци и тројца белци.
1977.- Леонид Брежњев, водач на Советската комунистичка партија, го замени Николај Подгорни како претседател на Президиумот на Врховниот совет на СССР.
1977.- Умре германскиот инженер Вернхер фон Браун (Вернхер фон), дизајнер на ракетни ракети „Фау-1“ и „Фау-2“. По војната емигрирал во САД, каде што работел за НАСА.
1983.- Јуриј Андропов е избран за претседател на Президиумот на Врховниот совет на СССР.
1992.- Американските и руските претседатели Џорџ Буш и Борис Елцин постигнаа договор во Вашингтон за намалување на арсеналот на нуклеарни ракети со долг дострел за две третини до 2003 година.
1994.- Швајцарија одби да му издаде виза на претседателот на СР Југославија, Зоран Лилиќ, иако тој доби официјална покана за учество на меѓународниот состанок во Кран Монтана. Ваквата одлука е донесена врз основа на препораката на Советот за безбедност на ОН како дел од мерките за економска блокада на Југославија.
1996.- Меѓународниот комитет на Црвениот крст објави дека на територијата на Југославија за време на војните 1991-1995 г. Исчезнаа 20.000 луѓе, од кои 12.000 во Босна и Херцеговина.
1998.- Талибанската верска армија во Авганистан нареди затворање на повеќе од сто приватни училишта во кои се школуваа девојчиња.
1999 – Амнести интернешенел ги обвини САД за кршење на човековите права, бидејќи продолжија да спроведуваат смртна казна, дури и за луѓе кои го извршиле злосторството пред да наполнат 18 години.
1999.- Новиот претседател на Јужноафриканската Република Табо Мбеки положи заклетва. Тој го замени Нелсон Мандела, активист за црнечки права, кој помина речиси три децении во затвор.
2001.- Рускиот претседател Владимир Путин пристигна во Белград, прва посета на руски шеф на држава на СР Југославија.
2001.- Американскиот претседател Џорџ Буш помладиот и неговиот руски колега Владимир Путин за прв пат се сретнаа во Словенија. Тие се договорија за идна соработка и постојани консултации.
2001.- Победата на левичарската коалиција на изборите за градоначалник на Берлин го отвори патот за поранешните комунисти да влезат во градската власт, за прв пат по падот на Берлинскиот ѕид во 1989 година.
2006.- Тајван го отвори тунелот Хсуехсан, долг 13 километри, најдолг во Азија, поврзувајќи ги северните и јужните делови на тој остров.
2008.- Умре Стен Винстон, американски мајстор за специјални ефекти и добитник на четири Оскари за неговата работа во филмовите „Осмиот патник“, „Вонземјани“, „Терминатор 2“ и „Паркот Јура“.
2009.- Русија, користејќи го своето право на вето во Советот за безбедност на ОН, го попречи планот на Западот за продолжување на мисијата на ОН што го надгледуваше прекинот на огнот меѓу Грузија и нејзиниот отцепен регион Абхазија веќе 16 години. По грузиско-руската војна во август 2008 година, Русија ја призна независноста на двата отцепени региони на Грузија – Јужна Осетија и Абхазија. Грузија инсистира на интегритет на својата територија.
2010.- Судот на Босна и Херцеговина ги осуди Радој Лаловиќ и Сонибој Шкиљевиќ на пет и осум години затвор за злосторства извршени во Казнено-поправниот дом „Бутмир“, попознат како „Кула“, во близина на Сараево.
2012.- Лидерката на мјанмарската опозиција Аунг Сан Су Чи во Осло ја доби Нобеловата награда за мир, која и беше доделена пред 21 година, додека беше во домашен притвор. Сан Су Чи помина повеќе од 17 години во домашен притвор.
2013.- Турскиот премиер Реџеп Таип Ердоган во говорот пред 100.000 свои приврзаници во Истанбул ја оправда полициската акција при која демонстрантите беа растерани од плоштадот Таксим. Повод за протестот на Таксим беше планот за изградба на трговски центар на местото на паркот Гези. Поради бруталната пресметка на полицијата со демонстрантите, протестот прерасна во двонеделни масовни антивладини демонстрации кои се проширија низ цела Турција.
2013.- Чешкиот премиер Петр Нечас поднесе оставка поради скандалот во кој поради злоупотреба на Воената разузнавачка служба и корупција на пратениците беше уапсена неговата љубовница и шефица на кабинетот Јана Наѓова.
2017 – Почина поранешниот германски канцелар Хелмут Кол (Кол), „обединувачот на Германија“. Кол беше канцелар 16 години – четири последователни мандати.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден – 3 јуни

На денешен ден 3 јуни, хронолошки подредени значајни настани што се случиле низ различни години и делови на светот. Еве краток преглед на најважните случувања по категории:
Политика и војни
1808 – Роден е Џеферсон Дејвис, претседателот на Конфедерацијата во американската Граѓанска војна.
1818 – Британија ја завршува последната војна против Маратите, зацврстувајќи ја својата контрола над Индија.
1940 – Завршува евакуацијата од Денкерк, еден од најважните настани во Втората светска војна.
1999 – Слободан Милошевиќ го прифаќа мировниот план за Косово, што доведува до прекин на НАТО-бомбардирањата.
Култура и уметност
1875 – Умира Жорж Бизе, автор на операта Кармен.
1899 – Умира Јохан Штраус Младиот, познат по валцерите и оперетите.
1924 – Умира Франц Кафка, чија литература имаше длабоко влијание во 20 век.
1926 – Роден Ален Гинсберг, битнички поет, автор на Howl.
2009 – Почина Коко Тејлор, „кралицата на блузот“.
2016 – Почина Мухамед Али, шампион во бокс и симбол на борбата за човекови права.
Наука и технологија
1965 – Едвард Вајт станува првиот Американец што „прошетал“ во вселената.
1973 – Совјетскиот авион Туполев 144 се урива за време на аеромитинг.
Социјални и политички движења
1968 – Почеток на студентските протести во Југославија, првиот сериозен бран на отпор кон комунистичкиот систем.
2020 – Се формира новата косовска влада предводена од Авдулах Хоти.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден (26 мај)

На денешен ден 26 мај, хронолошки подредени значајни настани што се случиле низ различни години и делови на светот. Еве краток преглед на најважните случувања по категории:
📜 Античко и средновековно време
-
604 г. – Починал Свети Августин, првиот надбискуп на Кентербери, испратен од Папата Григориј I во Англија со мисија да го прошири христијанството.
-
735 г. – Умрел Свети Беде, англиски монах и историчар, автор на “Црковна историја на англискиот народ”.
-
1521 г. – Император Карло V го издал Вормскиот едикт, со кој Мартин Лутер и неговите следбеници биле прогласени за еретици и прогонети.
🕌 Историја на Азија
-
1659 г. – Ауранџеб, индискиот Могол, станал цар по насилно преземање на тронот од својот татко и браќа.
👑 Европска политика и култура
-
1805 г. – Наполеон Бонапарта бил крунисан за крал на Италија во Миланската катедрала.
-
1822 г. – Роден Едмон Гонкур, француски писател. По неговата смрт е основана Академијата Гонкур, која ја доделува престижната книжевна награда „Гонкур“.
-
1851 г. – Во Лондон започнал првиот меѓународен шаховски турнир. Победил Адолф Андерсен.
-
1868 г. – Последно јавно погубување во Англија – Мајкл Барет бил обесен.
-
1876 г. – Починал Франтишек Палацки, еден од најзначајните чешки историчари и политичари.
-
1896 г. – Николај II бил крунисан за последниот цар на Руското Царство.
⚔️ 20 век – војни и политики
-
1912 г. – Роден Јанош Кадар, лидер на комунистичка Унгарија.
-
1942 г. – Потпишан британско-советски договор за соработка во Втората светска војна.
-
1955 г. – Никита Хрушчов ја посетил Југославија; потпишана Белградска декларација – нормализација на односите.
-
1966 г. – Британска Гвајана станала независна држава.
-
1972 г. – Потпишан SALT 1 договорот (ограничување на нуклеарно оружје) меѓу СССР и САД.
-
1976 г. – Починал германскиот филозоф Мартин Хајдегер, автор на „Битието и времето“.
-
1978 г. – Починала балерината Тамара Карсавина, икона на Рускиот балет.
-
1991 г. – Звијад Гамсахурдија е избран за претседател на Грузија.
-
1991 г. – Авион од компанијата на Ники Лауда се урнал во Тајланд – загинале 223 лица.
-
1997 г. – Австралискиот премиер се извинил на Абориџините за асимилаторските политики.
-
1998 г. – Србија усвоила спорен Закон за универзитетите, предизвикувајќи масовни протести.
-
2001 г. – Организацијата на африканско единство (ОАЕ) е заменета со Африканска унија.
-
2002 г. – Роман Полански ја освоил Златната палма за филмот „Пијанистот“.
-
2003 г. – Укрински авион се урнал кај Трабзон, Турција – загинале 75 луѓе, вкл. 62 шпански мировници.
-
2004 г. – Потпишан договор за поделба на власта во Судан.
-
2008 г. – Починал Сидни Полак, познат холивудски режисер, добитник на Оскар за „Мојата Африка“.
-
2011 г. – Уапсен Ратко Младиќ, обвинет за геноцид во Босна.
-
2013 г. – Во Опленац погребани посмртните останки на југословенскиот крал Петар II и членовите на неговото семејство.
-
2014 г. – Белгискиот премиер Елио ди Рупо поднел оставка по изборите.
-
2017 г. – Поплави и лизгања на земјиште во Шри Ланка усмртиле 200 луѓе.
-
2019 г. – На изборите за Европскиот парламент, традиционалните партии го задржале мнозинството.
-
2023 г. – Напнатости во северно Косово, со судири меѓу Срби и косовската полиција, поради влез на албански градоначалници во општински згради.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден (24 мај)

На денешен ден 24 мај, хронолошки подредени значајни настани што се случиле низ различни години и делови на светот. Еве краток преглед на најважните случувања по категории:
🪐 Наука и технологија
-
1543 – Почина Николај Коперник, полски астроном кој ја воведе хелиоцентричната теорија. Со делото „De revolutionibus orbium coelestium“ постави темели за модерната астрономија.
-
1544 – Роден Вилијам Гилберт, кој ја постави теоријата за магнетната природа на Земјата.
-
1686 – Роден Габриел Фаренхајт, кој го измисли живиниот термометар и ја воведе Фаренхајтовата скала.
-
1844 – Самуел Морс ја испрати првата телеграфска порака: „What hath God wrought?“
⚔️ Историски и политички настани
-
1822 – Битката кај Пичинча, победа на Антонио Хозе де Сукре против Шпанците – Еквадор добива независност.
-
1941 – Германскиот боен брод Бизмарк го потопува британскиот Худ – еден од најтешките загуби за британската морнарица во Втората светска војна.
-
1993 – Еритреја стекнува независност од Етиопија по три децении војна.
-
2002 – Потпишан е договор меѓу САД и Русија за големо намалување на нуклеарниот арсенал.
👑 Личности
-
1819 – Родена кралица Викторија, под чија власт Британската империја доживеала најголем подем.
-
1899 – Роден Бранислав Којиќ, еден од основоположниците на модерната српска архитектура.
-
1941 – Роден е Боб Дилан, легендарен музичар и поет, добитник на Нобелова награда за литература.
-
2015 – Почина Џон Неш, математичар познат по теоријата на игри, чие животно дело е прикажано во филмот A Beautiful Mind.
🧱 Културни и социјални настани
-
1883 – Отворен е Бруклинскиот мост, еден од најпознатите мостови во светот.
-
1926 – Отворена е Универзитетската библиотека во Белград, прва специјално изградена зграда за библиотека во Србија.
-
1974 – Почина Дјук Елингтон, еден од највлијателните џез музичари на 20 век.
-
Хроника11 часа
При изведување градежни работи на автопат Кичево-Охрид од дрвена платформа паднал работник, жител на Кина
-
Хороскоп1 ден
Хороскоп за среда (4 јуни)
-
Временска прогноза18 часа
Попоски апелира за локална дестабилизација со пороен дожд, ова се информациите
-
Македонија1 ден
(ФОТО) СВР Охрид одржа работилници на тема „Безбедност и правила за децата во сообраќајот“ со ученици од второ и трето одделение на основни училишта
-
Македонија1 ден
МВР изрече кривична пријава за злоупотреба на службената положба и овластување и злоупотреба на постапката за јавен повик, доделување на договор за јавна набавка или јавно-приватно партнерство
-
Хороскоп2 часа
Хороскоп за четврток (5 јуни)
-
На денешен ден1 ден
Времеплов: На денешен ден – 3 јуни
-
Автомобили1 ден
Новиот прототип на „Subaru“ се очекува да дебитира на „Japan Mobility Show 2025“