Следете не

На денешен ден

18 септември – На денешен ден

Објавено пред

на

1502.- Шпанскиот морепловец со италијанско потекло Кристофер Колумбо (Кристофоро Коломбо) пристигна во Костарика на своето четврто и последно патување до Новиот свет.

1709.- Роден е англискиот писател и лексикограф Семјуел Џонсон, автор на првиот модерен речник на англискиот јазик (Речник на англискиот јазик), кој бил објавен во 1755 година, а потоа бил темел на англиската литература повеќе од век (поемата „Суетата на човечките желби“, трагедија „Ирена“, сатира „Лондон“).

1739.- Со потпишувањето на Белградскиот мир заврши војната меѓу Австрија и Турција, која започнала во 1736 година. Австрија била истисната од Балканот, а Турција се вратила на Дунав и Сава. Србија повторно станала дел од Отоманската империја, а Австрија била принудена да им ја врати на Турците Мала Влашка и делови од Босна што ги добила со Пожаревачкиот мир во 1718 година.

1759.- По воениот пораз, Французите морале да им ја отстапат провинцијата Квебек во Канада на Англичаните, а во последната битка загинале и двајцата команданти – Англичанецот Џејмс Волф и Французинот Луис Монткалм.

1810.- Во Чиле започна востанието против шпанското колонијално владеење под водство на Бернард О’Хигинс (О’Хигинс), подоцна претседател на Чиле (1817-23).

1819.- Роден е францускиот физичар Леон Фуко (Фуко), кој ја докажал ротацијата на Земјата со експеримент со нишало (Фуково нишало). Тој го измислил жироскопот, го усовршил телескопот и открил вртложни струи во метални маси (струи на Фуко).

1822.- Францускиот египтолог Жан Франсоа Шамполион ја дешифрирал египетската азбука (хиероглифи).

1851.- Објавен е првиот број на американскиот дневен весник „Њујорк тајмс“, основан од Хенри Џарвис Рејмонд (Хенри Џарвис Рејмонд).

1905.- Родена е шведската филмска актерка Грета Луиза Густафсон (Луиза Густафсон), позната како Грета Гарбо, една од најголемите актерки на неми и звучни филмови. Светската слава ја стекна во Холивуд, а се повлече од филмот кога беше на врвот на кариерата. („Ана Каренина“, „Мата Хари“, Дама со камелии“).

1931.- Јапонија започна напад врз североисточна Кина, Манџурија, и на 3 март 1932 година, ја прогласи независноста на Манџурија предводена од соборениот кинески император Пу Џи (Ји) (Императори на Манчукуо).

1934 – СССР се приклучи на Лигата на народите.

1944.- По тешките борби, американските оклопни единици под команда на генералот Џорџ Патон (Џорџ Смит Патон) го освоија пристаништето Брест, важно воено поморско упориште во северозападна Франција, во Втората светска војна.

1961.- Во авионска несреќа над Северна Родезија, почина генералниот секретар на ОН од 1953 година, Швеѓанката Хјалмар Агне Даг Хамарскјолд (Хамарскјелд). Смртта ја прекина неговата мисија да ја реши кризата во Конго. Постхумно му беше доделена Нобеловата награда за мир.

1970.- Американскиот пејач и најпознатиот рок гитарист на 20 век, Џими Хендрикс, почина на 27-годишна возраст од предозирање со дрога.

1973 – Генералното собрание на ОН ги прими двете германски држави – Источна и Западна Германија – за членство со акламација. Бахамите исто така беа прифатени во членството на ОН.

1982.- Најмалку 800 луѓе беа убиени во масакрот извршен од либанската христијанска милиција со поддршка на израелската армија во палестинските бегалски кампови Сабра и Шатила во Бејрут. Тоа беше одмазда за атентатот извршен четири дена претходно, во кој беше убиен претседателот на Либан, Башир Гемајел. (Башир Гемајел).

1988.- За време на антивладините демонстрации, во кои беа убиени илјадници луѓе, воената хунта ја собори владата на бурманскиот претседател Маунг Маунг.

1989.- Индиската влада одлучи да ги прекине воените операции против Тамилските тигри и да ги повлече војниците од Шри Ланка до крајот на годината.

1997.- Исламски терористи нападнаа туристички автобус во центарот на Каиро и убија девет германски туристи и еден египетски возач.

2005.- По 30 години конфликт, во Авганистан се одржаа првите парламентарни и покраински избори од 1969 година.

2007.- Умре Љиљана Молнар-Талајиќ, една од најголемите оперски уметници во поранешна Југославија и долгогодишна професорка на Академијата во Загреб.

2008.- Умре кубанскиот режисер Умберто Солас (Хумберто), еден од најважните латиноамерикански режисери. Меѓу неговите најпознати филмови се „Barrio Cuba“, „Lucia“ и „El Siglo de as Luces“.

2010 – Во Авганистан се одржаа парламентарни избори на кои учествуваа над 40 проценти од населението. Изборите беа одржани и покрај заканите на Талибанците за бомбашки напади, беа проследени со насилство, а во нападите на екстремистите беа убиени 14 лица, а повеќе од десетина беа ранети.

2014.- На референдумот за независност на Шкотска граѓаните со 55,3 отсто гласови одлучија Шкотска да остане дел од Обединетото Кралство.

2018 – Руски воен авион со 15 членови на екипажот беше соборен во Сирија.

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден – 27 јуни

Објавено пред

на

ФОТО: Lucian Alexe @ Unsplash.com

На денешен ден 27 јуни, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:

🌍 Историски настани:

  • 1801 – Британски и турски сили го поразуваат Наполеоновиот гарнизон во Каиро, ставајќи крај на француската инвазија на Египет.
  • 1905 – Почеток на бунтот на екипажот на крстосувачот „Потемкин“, еден од првите знаци на револуционерно движење во царска Русија.
  • 1932 – Сиам (денешен Тајланд) преминува од апсолутна во уставна монархија.
  • 1946 – Додеканеските острови официјално ѝ се доделуваат на Грција по Втората светска војна.
  • 1950 – Југославија го воведува самоуправувањето, уникатен модел во социјалистичкиот свет.
  • 1954 – Во Обнинск, СССР, е пуштена првата нуклеарна електрана во светот.

🕊 Политика и конфликти:

  • 1991 – Почеток на војната за независност на Словенија, што трае само шест дена.
  • 1997 – Претседателот на Таџикистан потпишува мировен договор, ставајќи крај на граѓанската војна.
  • 1999 – Алжирската влада предлага амнестија за исламските екстремисти за прекин на долгогодишното насилство.
  • 2011 – Меѓународниот кривичен суд издава налог за апсење на Моамер Гадафи.

🎭 Култура, наука и општество:

  • 1838 – Роден Банким Чандра Чатерџи, пионер на индиската литература на бенгалски.
  • 1989 – Починува Жил Алфред Ајер, истакнат британски филозоф.
  • 2000 – Усвоена Варшавската декларација за демократија.
  • 2023 – Земјата изгубила 4,1 милиони хектари тропска шума за една година.

🎸 Музика и поп култура:

  • 2002 – Почина Џон Ентвисл, басист на легендарната рок-група The Who.
Прочитај повеќе...

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден – 26 јуни

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

На денешен ден 26 јуни, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:

19 век

  • 1843 – Хонг Конг станува британска кралска колонија, клучен момент во историјата на Британската империја и Кина.
  • 1856 – Смрт на Макс Штирнер, влијателен, но контроверзен анархистички мислител.
  • 1858 – Крај на Британско-кинеската војна; договорот од Тиенцин ги отвора кинеските пристаништа и легализира опиумот.
  • 1867 – Историски чин на симнување на турското знаме од белградската тврдина – симбол на крајот на османлиското владеење.
  • 1869 – Роден Владимир Ласкарев, значаен геолог кој го проучувал Балканот.
  • 1877 – Црногорска победа против Османлиите кај Спуж – дел од широка ослободителна борба.
  • 1881 – Тајна конвенција меѓу Србија и Австро-Унгарија – дипломатски потег со долгорочни последици за Балканот.
  • 1892 – Родена Перл Бак, Нобеловка која пишувала за кинескиот живот.
  • 1898 – Роден Месершмит, дизајнер на револуционерни авиони.

20 век

  • 1905 – Смрт на Јанко Веселиновиќ, писател со теми од српската историја.
  • 1906 – Првата Гран При трка – почеток на моторспорт традицијата.
  • 1917 – Солунски процес: егзекуција на Апис и други офицери – драматичен момент во српската воена и политичка историја.
  • 1941 – Финска влегува во војна на страната на Германија.
  • 1945 – Потпишување на Повелбата на ООН – клучен чекор кон нов светски поредок по Втората светска војна.
  • 1960 – Независност на Мадагаскар и Сомалиленд – дел од дехолонизацијата на Африка.
  • 1970 – Дубчек е исклучен од КПЧ – крај на Прашката пролет.
  • 1977 – Независност на Џибути; последен концерт на Елвис Присли.

Кон крајот на 20 век и 21 век

  • 1992 – ОН бараат прекин на борбите во Сараево.
  • 2000 – Првично декодирање на човечкиот геном – револуција во медицината.
  • 2001 – Регионален договор за бегалци и трговија во ЈИЕ.
  • 2004 – Прв воз Белград – Сплит по војната.
  • 2006 – Прва официјална посета на српски претседател во независна Црна Гора.
  • 2008 – Врховниот суд на САД го признава правото на поседување оружје.
  • 2012 – Црна Гора добива „зелено светло“ за преговори со ЕУ.
  • 2013 – Еди Рама победува на изборите во Албанија.
  • 2015 – Исламистички напади во Тунис и Кувајт.
  • 2016 – Српска ватерполо доминација во Светската лига.
  • 2021 – Американски извештај за НЛО – многу прашања, малку одговори.
  • 2024 – Повлекување на контроверзен даночен закон во Кенија по жестоки протести.
Прочитај повеќе...

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден – 25 јуни

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

На денешен ден 25 јуни, хронолошки подредени значајни настани што се случиле низ различни години и делови на светот. Еве краток преглед на најважните случувања по категории:

🎭 КУЛТУРА И УМЕТНОСТ

  • 1822 – Почина Ернст Хофман, германски писател и композитор. Неговата фантастична литература го инспирирала Жак Офенбах да ја создаде познатата опера „Хофманови приказни“.
  • 1997 – Почина Жак-Ив Кусто, француски океанограф и изумител на „водните бели дробови“ (Aqualung), симбол на подводната ера.

⚔️ ВОЕНИ И ПОЛИТИЧКИ НАСТАНИ

  • 1876Битка кај Литл Биг Хорн: пораз на американската војска од страна на Сиуксите предводени од Лудиот Коњ.
  • 1950Започна Корејската војна, еден од најзначајните конфликти на Студената војна.
  • 1991Словенија и Хрватска прогласија независност од СФРЈ, што доведе до војна во регионот.
  • 1995 – Државен удар во Катар, при што шеикот Хамад бин Калифа Ал Тани го симна својот татко од власт.

🏛 ДИПЛОМАТИЈА И МЕЃУНАРОДНИ ОДНОСИ

  • 1966 – Југославија и Ватикан ги обновија дипломатските односи.
  • 1988 – Потпишана Декларацијата за односи меѓу ЕЗ и ССЕА, симболично зближување Исток-Запад.
  • 2024Ален Берсе, поранешен претседател на Швајцарија, е избран за генерален секретар на Советот на Европа.

🗳 ДЕМОКРАТИЈА И ИЗБОРИ

  • 1993Ким Кемпбел стана првата жена премиер на Канада.
  • 2005Махмуд Ахмадинеџад избран за претседател на Иран.
  • 2023Киријакос Мицотакис и неговата партија Нова демократија победија на изборите во Грција; Алексис Ципрас поднесе оставка.

🌍 КОЛОНИЈАЛИЗАМ И НЕЗАВИСНОСТ

  • 1847 – Прогласување на независноста на Либерија, основана од ослободени американски робови.
  • 1975Мозамбик стана независна држава по 477 години португалска колонијална власт.

🎤 ПОП КУЛТУРА

  • 2009 – Смрт на Мајкл Џексон, кралот на попот, чие музичко наследство останува безвремено.
Прочитај повеќе...

Facebook

Последни објави

Хороскоп11 часа

Хороскоп за вторник (1 јули)

ОВЕН Ова е уште еден работен ден каде што сѐ ќе се одвива со поспоро темпо, најмногу поради фактот дека...

Македонија14 часа

МВР истакна важна информација која стартува од утре 1 јули

Од 1 јули до 31 август на државните патишта во Македонија се воведува летен времен режим на сообраќај со кој...

Магазин16 часа

Вечерва започнува првиот фитнес подкаст во Македонија за сите љубители на здравиот живот заедно со „Adastra“ и Дејан Пауновски „Pakigram“

Во време кога фитнесот станува сè поголем дел од секојдневниот живот, Adastra и Дејан Пауновски – „Pakigram“ ги здружуваат силите...

Македонија19 часа

СВР Охрид изнесе детали за запалениот глисер, бил приватна сопственост

Денеска (30.06.2025 година) во 10,30 часот, во полициската станица за граничен надзор „Охридско езеро“, пријавено е дека, на пловен објект...

Временска прогноза21 час

Од денес во најава многу топло време со висок УВ индекс

Територијата на Република Македонија, како и на целиот регион, од денес (понеделник 30 јуни), па се до следниот понеделник (7...

Македонија21 час

СВР Охрид со засилени контроли во патниот сообраќај, изречени низа санкции

На 29.08.2025 година од 11 до 17 часот, на подрачјето на СВР Охрид преземени се засилени контроли во патниот сообраќај....

Македонија22 часа

Од ноќеска цената на нафтените деривати се намалува, ова е новата цена

Малопродажните цени на бензините ЕУРОСУПЕР БС-95 и ЕУРОСУПЕР БС-98 се намалуваат за 2,00 ден/лит, во однос на малопродажните цени утврдени...

Хороскоп1 ден

Хороскоп за понеделник (30 јули)

ОВЕН Денеска во неколку наврати ќе треба да покажете како можете да бидете храбри, бестрашни и директни. Не заземајте страна...

Спорт2 дена

Ландо Норис ја забележа својата трета победа

Ландо Норис ја забележа својата трета победа оваа сезона и вкупно седма во кариерата, триумфирајќи на патеката Ред Бул Ринг....

Кичево2 дена

(ФОТО) Се запали дива депонија покрај пат кај с.Пополжани, интервенираше ТППЕ Кичево

Во 18:17ч денес пријавено било дека гори дива депонија во близина на с.Пополжани кичевско од битолска страна. Како што не...

НАЈЧИТАНИ