Следете не

На денешен ден

18 септември – На денешен ден

Објавено пред

на

1502.- Шпанскиот морепловец со италијанско потекло Кристофер Колумбо (Кристофоро Коломбо) пристигна во Костарика на своето четврто и последно патување до Новиот свет.

1709.- Роден е англискиот писател и лексикограф Семјуел Џонсон, автор на првиот модерен речник на англискиот јазик (Речник на англискиот јазик), кој бил објавен во 1755 година, а потоа бил темел на англиската литература повеќе од век (поемата „Суетата на човечките желби“, трагедија „Ирена“, сатира „Лондон“).

1739.- Со потпишувањето на Белградскиот мир заврши војната меѓу Австрија и Турција, која започнала во 1736 година. Австрија била истисната од Балканот, а Турција се вратила на Дунав и Сава. Србија повторно станала дел од Отоманската империја, а Австрија била принудена да им ја врати на Турците Мала Влашка и делови од Босна што ги добила со Пожаревачкиот мир во 1718 година.

1759.- По воениот пораз, Французите морале да им ја отстапат провинцијата Квебек во Канада на Англичаните, а во последната битка загинале и двајцата команданти – Англичанецот Џејмс Волф и Французинот Луис Монткалм.

1810.- Во Чиле започна востанието против шпанското колонијално владеење под водство на Бернард О’Хигинс (О’Хигинс), подоцна претседател на Чиле (1817-23).

1819.- Роден е францускиот физичар Леон Фуко (Фуко), кој ја докажал ротацијата на Земјата со експеримент со нишало (Фуково нишало). Тој го измислил жироскопот, го усовршил телескопот и открил вртложни струи во метални маси (струи на Фуко).

1822.- Францускиот египтолог Жан Франсоа Шамполион ја дешифрирал египетската азбука (хиероглифи).

1851.- Објавен е првиот број на американскиот дневен весник „Њујорк тајмс“, основан од Хенри Џарвис Рејмонд (Хенри Џарвис Рејмонд).

1905.- Родена е шведската филмска актерка Грета Луиза Густафсон (Луиза Густафсон), позната како Грета Гарбо, една од најголемите актерки на неми и звучни филмови. Светската слава ја стекна во Холивуд, а се повлече од филмот кога беше на врвот на кариерата. („Ана Каренина“, „Мата Хари“, Дама со камелии“).

1931.- Јапонија започна напад врз североисточна Кина, Манџурија, и на 3 март 1932 година, ја прогласи независноста на Манџурија предводена од соборениот кинески император Пу Џи (Ји) (Императори на Манчукуо).

1934 – СССР се приклучи на Лигата на народите.

1944.- По тешките борби, американските оклопни единици под команда на генералот Џорџ Патон (Џорџ Смит Патон) го освоија пристаништето Брест, важно воено поморско упориште во северозападна Франција, во Втората светска војна.

1961.- Во авионска несреќа над Северна Родезија, почина генералниот секретар на ОН од 1953 година, Швеѓанката Хјалмар Агне Даг Хамарскјолд (Хамарскјелд). Смртта ја прекина неговата мисија да ја реши кризата во Конго. Постхумно му беше доделена Нобеловата награда за мир.

1970.- Американскиот пејач и најпознатиот рок гитарист на 20 век, Џими Хендрикс, почина на 27-годишна возраст од предозирање со дрога.

1973 – Генералното собрание на ОН ги прими двете германски држави – Источна и Западна Германија – за членство со акламација. Бахамите исто така беа прифатени во членството на ОН.

1982.- Најмалку 800 луѓе беа убиени во масакрот извршен од либанската христијанска милиција со поддршка на израелската армија во палестинските бегалски кампови Сабра и Шатила во Бејрут. Тоа беше одмазда за атентатот извршен четири дена претходно, во кој беше убиен претседателот на Либан, Башир Гемајел. (Башир Гемајел).

1988.- За време на антивладините демонстрации, во кои беа убиени илјадници луѓе, воената хунта ја собори владата на бурманскиот претседател Маунг Маунг.

1989.- Индиската влада одлучи да ги прекине воените операции против Тамилските тигри и да ги повлече војниците од Шри Ланка до крајот на годината.

1997.- Исламски терористи нападнаа туристички автобус во центарот на Каиро и убија девет германски туристи и еден египетски возач.

2005.- По 30 години конфликт, во Авганистан се одржаа првите парламентарни и покраински избори од 1969 година.

2007.- Умре Љиљана Молнар-Талајиќ, една од најголемите оперски уметници во поранешна Југославија и долгогодишна професорка на Академијата во Загреб.

2008.- Умре кубанскиот режисер Умберто Солас (Хумберто), еден од најважните латиноамерикански режисери. Меѓу неговите најпознати филмови се „Barrio Cuba“, „Lucia“ и „El Siglo de as Luces“.

2010 – Во Авганистан се одржаа парламентарни избори на кои учествуваа над 40 проценти од населението. Изборите беа одржани и покрај заканите на Талибанците за бомбашки напади, беа проследени со насилство, а во нападите на екстремистите беа убиени 14 лица, а повеќе од десетина беа ранети.

2014.- На референдумот за независност на Шкотска граѓаните со 55,3 отсто гласови одлучија Шкотска да остане дел од Обединетото Кралство.

2018 – Руски воен авион со 15 членови на екипажот беше соборен во Сирија.

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден – 27 јуни

Објавено пред

на

ФОТО: Lucian Alexe @ Unsplash.com

На денешен ден 27 јуни, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:

🌍 Историски настани:

  • 1801 – Британски и турски сили го поразуваат Наполеоновиот гарнизон во Каиро, ставајќи крај на француската инвазија на Египет.
  • 1905 – Почеток на бунтот на екипажот на крстосувачот „Потемкин“, еден од првите знаци на револуционерно движење во царска Русија.
  • 1932 – Сиам (денешен Тајланд) преминува од апсолутна во уставна монархија.
  • 1946 – Додеканеските острови официјално ѝ се доделуваат на Грција по Втората светска војна.
  • 1950 – Југославија го воведува самоуправувањето, уникатен модел во социјалистичкиот свет.
  • 1954 – Во Обнинск, СССР, е пуштена првата нуклеарна електрана во светот.

🕊 Политика и конфликти:

  • 1991 – Почеток на војната за независност на Словенија, што трае само шест дена.
  • 1997 – Претседателот на Таџикистан потпишува мировен договор, ставајќи крај на граѓанската војна.
  • 1999 – Алжирската влада предлага амнестија за исламските екстремисти за прекин на долгогодишното насилство.
  • 2011 – Меѓународниот кривичен суд издава налог за апсење на Моамер Гадафи.

🎭 Култура, наука и општество:

  • 1838 – Роден Банким Чандра Чатерџи, пионер на индиската литература на бенгалски.
  • 1989 – Починува Жил Алфред Ајер, истакнат британски филозоф.
  • 2000 – Усвоена Варшавската декларација за демократија.
  • 2023 – Земјата изгубила 4,1 милиони хектари тропска шума за една година.

🎸 Музика и поп култура:

  • 2002 – Почина Џон Ентвисл, басист на легендарната рок-група The Who.
Прочитај повеќе...

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден – 26 јуни

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

На денешен ден 26 јуни, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:

19 век

  • 1843 – Хонг Конг станува британска кралска колонија, клучен момент во историјата на Британската империја и Кина.
  • 1856 – Смрт на Макс Штирнер, влијателен, но контроверзен анархистички мислител.
  • 1858 – Крај на Британско-кинеската војна; договорот од Тиенцин ги отвора кинеските пристаништа и легализира опиумот.
  • 1867 – Историски чин на симнување на турското знаме од белградската тврдина – симбол на крајот на османлиското владеење.
  • 1869 – Роден Владимир Ласкарев, значаен геолог кој го проучувал Балканот.
  • 1877 – Црногорска победа против Османлиите кај Спуж – дел од широка ослободителна борба.
  • 1881 – Тајна конвенција меѓу Србија и Австро-Унгарија – дипломатски потег со долгорочни последици за Балканот.
  • 1892 – Родена Перл Бак, Нобеловка која пишувала за кинескиот живот.
  • 1898 – Роден Месершмит, дизајнер на револуционерни авиони.

20 век

  • 1905 – Смрт на Јанко Веселиновиќ, писател со теми од српската историја.
  • 1906 – Првата Гран При трка – почеток на моторспорт традицијата.
  • 1917 – Солунски процес: егзекуција на Апис и други офицери – драматичен момент во српската воена и политичка историја.
  • 1941 – Финска влегува во војна на страната на Германија.
  • 1945 – Потпишување на Повелбата на ООН – клучен чекор кон нов светски поредок по Втората светска војна.
  • 1960 – Независност на Мадагаскар и Сомалиленд – дел од дехолонизацијата на Африка.
  • 1970 – Дубчек е исклучен од КПЧ – крај на Прашката пролет.
  • 1977 – Независност на Џибути; последен концерт на Елвис Присли.

Кон крајот на 20 век и 21 век

  • 1992 – ОН бараат прекин на борбите во Сараево.
  • 2000 – Првично декодирање на човечкиот геном – револуција во медицината.
  • 2001 – Регионален договор за бегалци и трговија во ЈИЕ.
  • 2004 – Прв воз Белград – Сплит по војната.
  • 2006 – Прва официјална посета на српски претседател во независна Црна Гора.
  • 2008 – Врховниот суд на САД го признава правото на поседување оружје.
  • 2012 – Црна Гора добива „зелено светло“ за преговори со ЕУ.
  • 2013 – Еди Рама победува на изборите во Албанија.
  • 2015 – Исламистички напади во Тунис и Кувајт.
  • 2016 – Српска ватерполо доминација во Светската лига.
  • 2021 – Американски извештај за НЛО – многу прашања, малку одговори.
  • 2024 – Повлекување на контроверзен даночен закон во Кенија по жестоки протести.
Прочитај повеќе...

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден – 25 јуни

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

На денешен ден 25 јуни, хронолошки подредени значајни настани што се случиле низ различни години и делови на светот. Еве краток преглед на најважните случувања по категории:

🎭 КУЛТУРА И УМЕТНОСТ

  • 1822 – Почина Ернст Хофман, германски писател и композитор. Неговата фантастична литература го инспирирала Жак Офенбах да ја создаде познатата опера „Хофманови приказни“.
  • 1997 – Почина Жак-Ив Кусто, француски океанограф и изумител на „водните бели дробови“ (Aqualung), симбол на подводната ера.

⚔️ ВОЕНИ И ПОЛИТИЧКИ НАСТАНИ

  • 1876Битка кај Литл Биг Хорн: пораз на американската војска од страна на Сиуксите предводени од Лудиот Коњ.
  • 1950Започна Корејската војна, еден од најзначајните конфликти на Студената војна.
  • 1991Словенија и Хрватска прогласија независност од СФРЈ, што доведе до војна во регионот.
  • 1995 – Државен удар во Катар, при што шеикот Хамад бин Калифа Ал Тани го симна својот татко од власт.

🏛 ДИПЛОМАТИЈА И МЕЃУНАРОДНИ ОДНОСИ

  • 1966 – Југославија и Ватикан ги обновија дипломатските односи.
  • 1988 – Потпишана Декларацијата за односи меѓу ЕЗ и ССЕА, симболично зближување Исток-Запад.
  • 2024Ален Берсе, поранешен претседател на Швајцарија, е избран за генерален секретар на Советот на Европа.

🗳 ДЕМОКРАТИЈА И ИЗБОРИ

  • 1993Ким Кемпбел стана првата жена премиер на Канада.
  • 2005Махмуд Ахмадинеџад избран за претседател на Иран.
  • 2023Киријакос Мицотакис и неговата партија Нова демократија победија на изборите во Грција; Алексис Ципрас поднесе оставка.

🌍 КОЛОНИЈАЛИЗАМ И НЕЗАВИСНОСТ

  • 1847 – Прогласување на независноста на Либерија, основана од ослободени американски робови.
  • 1975Мозамбик стана независна држава по 477 години португалска колонијална власт.

🎤 ПОП КУЛТУРА

  • 2009 – Смрт на Мајкл Џексон, кралот на попот, чие музичко наследство останува безвремено.
Прочитај повеќе...

Facebook

Последни објави

Хороскоп7 часа

Хороскоп за четврток (3 јуни)

ОВЕН Марс сепак го зголемува вашиот стрес, бидејќи неговата главна идеја е да работите побрзо – ако се притиснете на...

Автомобили17 часа

Најдобрите и најлошите автомобили за 2025 според корисниците

Работата на моторот, квалитетот на системот, дизајнот на ентериерот и карактеристиките на возилото се само дел од аспектите кои ги...

Магазин18 часа

Експертите ја откриваат вистината за навиките што влијаат на траењето на батеријата на мобилниот телефон

Во денешно време, едно од најчестите прашања кај корисниците е дали честото полнење ја оштетува батеријата. Според експертите, одговорот е...

Автомобили18 часа

Дали би направиле место за резервно тркало?

Сè почесто се поставува прашањето: зошто новите автомобили речиси и да немаат резервно тркало и дали треба да се вратиме...

Хороскоп1 ден

Хороскоп за среда (2 јули)

ОВЕН Оние од вас кои планираат пократко патување денес можеби ќе бидат задоволни, особено ако се работи за семејна посета....

Магазин1 ден

(ВИДЕО) Хитот од Спасен Сиљаноски „Ќе ти дојдам вечер“ популарна и помеѓу најмладите генерации

Македонскиот популарен фолк пејач од наше поднебје, Спасен Сиљаноски предмалку сподели прекрасно видео кое допира длабоко во душата. За порта.мк...

Македонија1 ден

(ФОТО) СВР Охрид и „РЦ Запад“ подготвени за туристичката сезона и безбедноста на граѓаните и туристите

Денеска заменик министерот за внатрешни работи Астрит Исени оствари работна посета на СВР Охрид и Регионалниот центар за гранични работи...

Lifestyle2 дена

Еве колку често треба да ја миете косата во лето: Ќе бидете шокирани

Експертите препорачуваат дека миењето коса секој ден во лето може да биде корисно, особено во топлите месеци. • Зошто секојдневно...

Lifestyle2 дена

Путерски кифли: подобри од пекарски — меки, воздушести и неодоливи

Ако сакате домашно печиво што ќе го надмине вкусот на она од пекарница, овие путерски кифли се вистинскиот избор. Меки...

Магазин2 дена

YouTube повторно воведува ограничувања: што значат новите правила за помладите креатори

Од јули 2025 година, YouTube воведува нови правила што ќе влијаат врз сите млади корисници кои емитуваат во живо на...

НАЈЧИТАНИ