Следете не

На денешен ден

20 мај – На денешен ден

Објавено пред

на

1347 – Римската народна трибина Кола ди Риенцо ја прогласи Римската република протерување на благородниците од градот. Следната година, Риенко бил принуден да го напушти Рим. Неговиот лик го инспирирал Рихард Вагнер за операта „Риенко“.

1349.- Цар Душан објавил кодекс со кој се утврдуваат општите принципи на организацијата на српската држава. 1498.- Португалскиот морепловец Васко де Гама пристигна во пристаништето Каликатус во југозападна Индија, откривајќи нова морска рута околу Кејп Добра Надеж.

1506.- Умре италијанскиот морепловец Кристофоро Колумбо, кој ја откри Америка на своето патување до Новиот свет.

1799.- Роден е францускиот писател Оноре де Балзак. Како протагонист на реалистичен роман, тој создаде опус од стотици книги под заеднички наслов „Човечка комедија“ во кои опиша ликови од различни сфери на животот.

1806.- Роден е англискиот филозоф и економист Џон Стјуарт Мил, еден од основачите на политичката економија и застапник на утилитаризмот во етиката. Во логиката го усовршил истражувањето на причинско-последичните односи меѓу појавите („Принципи на политичката економија“, „Систем на логика“, „Утилитаризам“).

1834.- Умрел францускиот генерал и државник Маркиз Ла Фајет, доброволец во Американската револуционерна војна од 1777 година, кој по враќањето во Франција во 1789 година бил командант на Националната гарда.

1867.- Британската кралица Викторија го постави камен-темелникот на Ројал Алберт Хол во Лондон.

1881.- Роден е полскиот генерал и политичар Владислав Сикорски, кој организирал полски емигранти да се борат против Хитлер за време на Втората светска војна.

1882.- Во Виена е потпишан договор за Тројниот сојуз на Германија, Австро-Унгарија и Италија.

1902.- Американските трупи ја напуштија Куба по воспоставувањето на републиканското владеење. Првиот претседател на републиката беше Томас Естрада Палма (Томас).

1915.- Роден е израелскиот генерал и политичар Моше Дајан. Во Арапско-израелската војна од 1948-49 година. тој командуваше со војниците на сирискиот и ерусалимскиот фронт, а во англо-француско-израелскиот напад врз Египет во 1956 година ги предводеше израелските трупи во инвазијата на Синај. За време на шестдневната израелско-арапска војна во 1967 година, тој беше министер за одбрана.

1920.- Убиен е мексиканскиот претседател Венустиано Каранза. Нов претседател на Мексико стана Адолфо де ла Хуерта.

1922.- Најмалку 90 луѓе загинаа кога британскиот брод „Египет“ потона по судир во густа магла со францускиот брод „Сена“. Бродот носел и злато и сребро во вредност од милион фунти.

1927.- Во Џеда беше потпишан мировен договор со кралот Ибн Сауд, со кој се призна независноста на Саудиска Арабија.

1941.- Во Втората светска војна, Италија го припоила Которскиот залив со дел од округот Дубровник и го нарекол провинција Бока Которска.

1956.- Првата хидрогенска бомба беше фрлена од авион над островот Бикини во Тихиот Океан.

1958.- Умре Ѓуро Салај, еден од основачите на Комунистичката партија на Југославија и прв претседател на Обединетите синдикати на Југославија (1945).

1980.- На референдумот за независност од Квебек, 60 отсто од гласачите гласаа против отцепување.

1985.- Филмот „Татко на службен пат“ на југословенскиот режисер Емир Кустурица ја освои Златната палма на 38. Меѓународен филмски фестивал во Кан.

1989.- Српскиот парламент донесе одлука за издавање заем за економско заживување на Србија. Заемот никогаш не им беше вратен на кредиторите, а српската економија пропадна во следната деценија.

1995 – Заирската влада воспостави карантин во регионот погоден од смртоносниот вирус ебола.

1997.- Турската армија соопшти дека убила 1.300 Курди во еднонеделната офанзива во северен Ирак.

1999.- Во воздушен напад на НАТО во Белград беше уништена болница, при што загинаа тројца пациенти и беа оштетени неколку амбасадорски резиденции.

2000 – Последната донаторска конференција за Босна и Херцеговина, одржана во седиштето на ЕУ во Брисел, собра 850 милиони американски долари. Вкупно 5,1 милијарди долари се собрани за реконструкција во поранешната југословенска република по тригодишната војна (1992-1995).

2000.- Тајван го инаугурира претседателот Чен Шуи-биан, првпат во кинеската историја демократски избран опозициски лидер да положи заклетва како шеф на државата.

2002 – Источен Тимор прогласи независност по повеќе од четири и пол века странска доминација и 32 месеци администрација на ОН.

2003.- Поранешниот пилот на Југословенската народна армија (ЈНА) Емир Шишиќ беше осуден на доживотен затвор во Рим за убиство на пет дипломати, од кои четворица Италијанци, за соборување на авион на Европската унија во Хрватска во 1992 година. Казната беше преиначена во 15 години затвор, а со одлука на италијанските власти во 2006 година беше префрлен во Србија на продолжување на издржувањето на казната, каде две години подоцна доби условно ослободување.

2005.- Умре францускиот филозоф Пол Рикер, хуманист и автор на околу 30 книги, меѓу кои и „Правилото на метафората“. Рикер беше најпознат по својата работа на полето на феноменологијата.

2010 – Пет слики вредни околу 100 милиони евра беа украдени од Музејот на модерна уметност во Париз: „Грашок со грашок“ на Пабло Пикасо, „Пасторал“ на Анри Матис, „Маслиновата стебло кај Естак“ на Жорж Брак, „Жена со обожавател“ на Амадео Модиљани. “ и „Мртва природа со свеќник“ од Фернанд Леже. Ова е втора по големина кражба на уметнички дела, а неславниот рекорд го држат крадците кои го опустошија музејот Изабела Стјуарт Гарднер во Бостон.

2012 – Умре Јуџин Поли, пронаоѓачот на далечинскиот управувач за безжичен телевизор.

2012.- Претседателскиот кандидат на Српската напредна партија Томислав Николиќ прогласи победа на претседателските избори. Поранешниот претседател на Србија Борис Тадиќ го призна поразот и му честиташе на Николиќ за победата.

2015 – Петте најголеми банки во светот, JPMorgan Chase, Citigroup, Barclays, RBS и UBS – се изјаснија за виновни по кривичните тужби во САД за манипулирање со девизниот курс на доларот и еврото. Првите четири банки се казнети со вкупно 5,7 милијарди долари, додека швајцарската банка „УБС“ доби имунитет поради соработка со истражителите.

2017 година – Хасан Рохани победи во првиот круг од претседателските избори во Иран. Рохани беше реизбран за нов четиригодишен претседателски мандат, што се смета за поддршка за неговата политика за отворање на земјата кон светот и реформите.

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден (1 декември)

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

На денешен ден 1 декември, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по векови:

  • 1640 – Португалија ја враќа својата независност по востанието што ја собори шпанската влада. Две недели подоцна, војводата од Браганца е крунисан за крал на Португалија под името Јован IV. Шпанија не ја признава независноста на Португалија сè до 1668 година.

  • 1803 – Во Франција стапија на сила нови закони за труд, кои бараа работниците да имаат дозвола за работа заверена од полицијата или градските службеници. Овој документ, без кој никој не можеше да добие работа, дозволуваше државна контрола врз работната сила.

  • 1813 – По неизвесниот одговор на францускиот император Наполеон I на мировните услови на сојузниците, Русија, Прусија и Австрија одлучија да ја нападнат Франција.

  • 1821 – Доминиканската Република, која ги опфаќа источните две третини од карипскиот остров Хаити, тогаш познат како Хиспаниола, прогласи независност од Шпанија.

  • 1822 – Основачот на Бразилското Царство, Дом Педро, беше крунисан за прв император на Бразил под името Педро I.

  • 1835 – Ханс Кристијан Андерсен ја објави својата прва книга со бајки.

  • 1903 – Прикажан е првиот вестерн филм, „Големиот грабеж на воз“.

  • 1906 – Во Париз е отворено киното „Омнија Пате“, првото наменски изградено кино во светот кое прикажувало филмови.

  • 1918 – Исланд добил независност со одлука на данскиот парламент.

  • 1918 – Со обединувањето на државите на Србите, Хрватите и Словенците со Кралството Србија и Кралството Црна Гора е создадена првата заедничка југословенска држава, Кралството на Србите, Хрватите и Словенците, подоцна Кралство Југославија.

  • 1918 – Покраината Трансилванија, претходно дел од Унгарија, т.е. Австро-Унгарија, е обединета со Романија. Романскиот дел од Банат и некои други покраини исто така станале дел од Романија. Романците го слават овој датум како национален празник, Ден на обединувањето.

  • 1925 – Во Локарно, Швајцарија, се потпишани договори меѓу европските земји со кои се гарантира мирот и неповредливоста на границите. Рајнскиот пакт се смета за најважен, со кој Германија, Франција и Белгија се обврзаа да ги почитуваат границите, а Германија ја прифати демилитаризацијата на Рајнската област. Овие договори беа прекршени од Хитлер во 1936 година, кога ја окупираше Рајнската област, а потоа ги нападна Чехословачка и Полска.

  • 1941 – Црногорскиот одред на НОП за операции во Санџак, под команда на Арс Јовановиќ, го нападна италијанскиот гарнизон во Плевља. По тешките борби, партизаните беа принудени да се повлечат од Плевља, со тешки загуби од околу 500 убиени и ранети.

  • 1971 – Во Караѓорѓево, на седница на Претседателството на Сојузот на комунисти на Југославија, дел од раководството на Сојузот на комунисти на Хрватска, носители на политиката на таканареченото масовно движење. Потоа следеа чистки на политичките и економските лидери во Србија, Словенија и Македонија, што ги спречи обидите за политички и економски реформи во СФРЈ.

  • 1976 – Ангола стана членка на Обединетите нации.

  • 1981 – Во најлошата катастрофа во историјата на југословенската авијација, авион DC-9 Super 80 управуван од љубљанската компанија Inex-Adria Avio-Promet се урна во планина во близина на Ајачо, Корзика. Сите 178 патници и членови на екипажот загинаа.

  • 1988 – Беназир Буто стана премиер на Пакистан, првата жена што водеше исламска земја.

  • 1989 – Михаил Горбачов, првиот советски лидер, го посети Ватикан и се согласи со папата Јован Павле II да воспостави дипломатски односи меѓу СССР и Ватикан.

  • 1991 – На референдум во советската република Украина, огромното мнозинство гласачи гласаа за независност од СССР.

  • 1992 – Основан е 6-тиот полк на Домостражата, Сплит.

  • 2000 – Лидерот на Националната акциона партија, Винсент Фокс, е инаугуриран за претседател на Мексико, со што се стави крај на 71-годишното владеење на Институционалната револуционерна партија. Тоа беше првиот пораз на партијата од 1929 година.

  • 2001 – 10 Израелци се убиени во два палестински самоубиствени бомбашки напади во Ерусалим, а 30 се убиени во експлозија на автобус во Хаифа. Повеќе од 200 луѓе се повредени во нападите.

  • 2002 – Поранешниот премиер Јанез Дрновшек е избран за претседател на Словенија.

Прочитај повеќе...

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден – 27 ноември

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com / Lucian Alexe

На денешен ден 27 ноември, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по векови:

19. век

1879

  • Францускиот парламент бил преместен од Версај во Париз.

1895

  • Алфред Нобел во Париз го напишал својот тестамент, оставајќи големо богатство за развој на науката, литературата и мирот. Нобеловата награда се доделува од 1901 година.


20. век

1910-1930

1912

  • Шпанија воспоставила протекторат над Мароко.

1919

  • Во Неџија, Бугарија по Првата светска војна потпишала договор со кој:

    • Добруџа ѝ припаднала на Романија,

    • Источна Тракија на Грција,

    • Струмица, Димитровград и Босилеград на Кралството СХС.

1926

  • Ахмед Бен Зогу во Тирана потпишал договор со Италија, ставајќи ја Албанија под италијански протекторат.


1930-1950

1940

  • Нацистичка Германија ја анектирала француската покраина Лорена.

  • Во Романија, профашистичката „Железна гарда“ убила над 60 соработници на кралот Карол II, меѓу кои и поранешниот премиер Николае Јорго.

1941

  • Последните италијански сили во тврдината Гондар (Етиопија) капитулирале пред Сојузниците, кои заробиле 23.000 војници.

1942

  • Француската флота во Тулон била потопена за да не падне во германски раце.

1945

  • Норвешка станала членка на Обединетите нации.


1950-1970

1953

  • Хусо Хоџиќ, учесник во НОБ, прогласен за народен херој.

1968

  • Југословенската армија и полиција ги потиснале албанските демонстрации во Косово, одржани на Денот на знамето, со барање покраината да добие статус на република.


1970-1990

1970

  • Во Манила, колумбиски сликар преправен во свештеник се обидел да го убие папата Павле VI.

1974

  • На Телевизија Белград била емитувана првата епизода од „Коцки, коцки, коцки“.

1978

  • Поранешниот надзорник Ден Вајт ги убил градоначалникот Џорџ Москоне и политичарот Харви Милк во Сан Франциско.

1983

  • Колумбиски Боинг 747 се урнал кај Мадрид; загинале 181 лице.

1989

  • Колумбиски Боинг 727 експлодирал во лет; загинале сите 107 патници и членови на екипажот.

1990

  • Џон Мејџор станал премиер на Велика Британија и лидер на Конзервативната партија.


1990-2000

1991

  • Советот за безбедност на ОН овластил распоредување на УНПРОФОР во поранешна Југославија.

  • Во Пном Пен толпа го нападнала лидерот на Црвените Кмери Кије Самфан, кој бил евакуиран во Бангкок.

1996

  • Поради протестите против изборни фалсификати, властите ги затвориле Радио Б92 и Радио Индекс; работата ја продолжиле на 5 декември.

  • Над 90 рудари загинале во експлозија на гас во јагленокоп во кинеската провинција Шанкси.

1997

  • Судири кај Србица и во селото Резница: убиени двајца полицајци и еден Албанец, четворица полицајци ранети.


21. век

2000

  • Норвешкиот крал Харолд го отворил Лердалскиот тунел, најдолг патен тунел во светот (16.900 м).

  • Агенцијата за СИДА на ОН објавила дека од почетокот на пандемијата починале над 21 милион луѓе.

2001

  • НАСА објавила откривање атмосфера на планета оддалечена 150 милиони светлосни години – прво директно откривање надвор од Сончевиот систем.

  • Официјално бил отворен каспискиот нафтоводен систем за транспорт до Новоросијск.

2004

  • Вселенскиот патријарх Вартоломеј I ги примил моштите на Свети Златоуст и Свети Григориј од папата Јован Павле II.

2005

  • Прва трансплантација на лице извршена во Амиен, Франција.

2006

  • Во Јасеновац бил отворен Образовен центар и Меморијален музеј со нова изложба за жртвите од логорот.

  • Канадскиот парламент го признал Квебек како „посебна нација во рамките на Канада“.

Прочитај повеќе...

На денешен ден

Светот на денешен ден (20 ноември)

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

1531 – Капелскиот мировен договор ја утврдува конфесионалната поделба на Швајцарија.

1780 – Велика Британија објави војна на Холандија поради снабдувањето на американските бунтовници.

1818 – Симон Боливар ја прогласи независноста на Венецуела од Шпанија.

1873 – Обединување на Будим и Пешта во главниот град Будимпешта.

1903 – Демонстрации во Белград против режимот на кралот Александар Обреновиќ.

1910 – Франциско I. Мадеро повика на револуција и се прогласи за претседател на Мексико.

1917 – Украина беше прогласена за република.

1917 – Почеток на Битката кај Камбре во Првата светска војна.

1919 – Во Берлин нелегално започна првиот конгрес на младински организации и беше основана Комунистичката младинска интернационала.

1924 – Задушено курдското востание во Турција.

1962 – Кенеди ја укина американската блокада на Куба и формално ја заврши Кубанската ракетна криза.

1991 – Однесувањето на околу 260 луѓе од болницата во Вуковар до Овчара од страна на ЈНА.

1999 – Кина го лансира својот прв вселенски брод.

2003 – Експлозија на неколку бомби во Истанбул; уништен британскиот конзулат.

2003 – Уапсен Мајкл Џексон за наводна сексуална експлоатација на малолетници.

Прочитај повеќе...

Facebook

Последни објави

Кичево37 минути

Предмалку се случила тешка сообраќајна несреќа на магистралниот пат кај с. Трапчин Дол кичевско

Предмалку се случила тешка сообраќајна несреќа на магистралниот пат кај с. Трапчин Дол кичевско. Немаме подетални информации за учесниците на...

Временска прогноза1 час

Од денес започнува климатолошка зима, Попоски истакна метео прогноза која вистински доликува на зима

Со самиот почеток на месец декември почнува и климатолошката зима. Денес понеделник 1 декември во Македонија времето ќе биде сончево...

На денешен ден9 часа

Времеплов: На денешен ден (1 декември)

На денешен ден 1 декември, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед...

Хороскоп11 часа

Месечен Хороскоп (декември 2025)

ОВЕН Денот ќе биде пасивен и ќе сакате да правите ретроспектива на нештата кои сте ги оствариле и оние кои...

Здравје и убавина13 часа

Пробајте врз утринското кафе да му додадете парче чоколадо

Доколку во вашето утринско кафе додадете малку чоколадо, можете полесно да се сконцентрирате и посмирено да го започнете денот, покажува...

Здравје и убавина14 часа

Што значи топла или превриена вода за човечкиот организам, еве неколку здравствени проблеми кои топлата вода може да ги реши

Начинот на исхранување и правилното внесување на вода се едни од најважните навики за кои сами одлучуваме и кои значително...

Кичево20 часа

(ФОТО) Вчера во Кичево во преполна сала и одличен амбиент се одржа првиот хуманитарен концерт на „Македонски Завет“ и „Патриотско Друштво“

Во рамки на вчерашниот ден Патриотско Здружение „Македонски Завет“ од Кичево и Патриотското Друштво во НУЦК „Кочо Рацин“ – Кичево...

Македонија21 час

Кај „Романовце“ лишен од слобода криумчар, пронајдени седум илегални мигранти од Египет

На 30.11.2025 година, околу 02:10 часот, на автопатот Скопје–Куманово, кај наплатната рампа Романовце, при вршење мото-патролна дејност од страна на...

Хороскоп1 ден

Хороскоп за недела (30 ноември)

ОВЕН Вложувате големи напори за да постигнете позитивни резултати во деловното изразување, но има редослед на настани што ги нарушуваат...

Спорт2 дена

Македонската женска фудбалска репрезентација до 19 години со втора победа на турнирот за ЕП

Македонската женска фудбалска репрезентација до 19 години ја забележа втората победа на квалификацискиот турнир (Рунда 1, Група Б5) за Европското...

НАЈЧИТАНИ