Следете не

На денешен ден

20 септември – На денешен ден

Објавено пред

на

480 п.н.е – Во поморската битка кај островот Саламис во Егејското Море, Грците под команда на атинскиот генерал Темистокле ги поразиле Персијците на чело со кралот Ксеркс I, со што ја обезбедиле надмоќта на Атина на море.

1519.- Португалскиот морепловец Фернандо Магелан (Магалханес) исплови од Севиља со пет бродови на пат околу светот. Магелан загинал во битка со домородците на островот Муктан во 1521 година, а во септември 1522 година само еден брод „Викторија“ со 18 морнари се вратил во Севиља. Тоа патување го означи првото обиколување на Земјата.

1697.- Во Рајсвајк во близина на Хаг, Англија, Шпанија, Холандија и Германската империја потпишаа мировен договор со Франција, со што заврши Војната на Големата алијанса. Со вешта дипломатија Франција успеа да ги задржи речиси сите освоени територии.

1833.- Роден е италијанскиот новинар и пацифист Ернесто Теодоро Монета, добитник на Нобеловата награда за мир во 1907 година. Бил директор на миланскиот весник „Ил Секоло“ и претседател на Меѓународниот конгрес за мир во Милано во 1906 година, а во својата младоста следбеник и борец на Гарибалди.

1842.- Роден е шкотскиот хемичар и физичар Џејмс Девар, пронаоѓач на шишето термос. Тој беше првиот што произведе течен (1898), а потоа цврст водород (1899).

1863.- Умре германскиот филолог и писател Јакоб Грим (Грим), основоположник на современите германистика. Заедно со неговиот брат Вилхелм собирал и објавувал познати приказни и бајки за деца. Почнал да работи на големиот „Германски речник“ (1852). Преведувал српски народни песни собрани од Вук Стефановиќ Караџиќ.

1870.- Силите на италијанскиот крал Виторио Емануеле II (Виторио Емануеле) влегле во Рим, со што е завршено обединувањето на Италија. Папата Пие IX се повлекол во Ватикан и се прогласил за затвореник.

1928.- Големиот фашистички совет стана врховно законодавно тело во Италија, заменувајќи го поранешниот Дом на пратеници.

1934.- Родена е италијанската филмска актерка Софија Сциколоне (Софија Сциколоне), позната како Софија Лорен, добитничка на Оскар во 1961 година за филмот „Две жени“. Се прослави со филмовите „Чочара“, „Црна орхидеја“, „Леб, љубов и …“, „Копнеж под брестовите“.

1945.- Конгресот на цела Индија и неговите водачи Махатма Ганди и Пандит Нехру го отфрлија британскиот предлог за самоуправа и побараа целосна независност на Индија.

1957.- Умрел финскиот композитор Жан Сибелиус, автор на седум симфонии, популарниот концерт за виолина и познатата симфониска поема „Финска“.

1960.- Поранешната британска колонија Кипар, 13 независни африкански држави, се примени во ОН.

1970.- Советскиот вселенски брод „Луна 16“ слета на Месечината и собра примероци од лунарната почва.

1976.- Шведската социјалдемократска партија ги загуби парламентарните избори за прв пат по повеќе од 40 години.

1977.- Виетнам и Џибути беа примени во ОН како 149. и 150. членки на меѓународната организација.

1979.- Соборен е Жан Бадел Бокаса, владетел на Централноафриканската империја. Новиот шеф на државата, поранешниот претседател Давид Дако, ја врати земјата во статус на република. Во 1965 година, Бокаса ја собори Дака со воен удар, а во 1976 година ја укина републиката и се прогласи за цар.

1981.- Централноамериканската држава Белизе на брегот на Карипското Море (поранешен британски Хондурас) стекна независност од Велика Британија.

1984.- Во напад со автомобил-бомба врз американската амбасада во Бејрут загинаа 16 лица, а американскиот амбасадор беше повреден.

1990.- Парламентите на Источна и Западна Германија го потврдија договорот за обединување на двете држави.

1990.- Умре српскиот дизајнер на авиони Слободан Зрниќ, декан на Машинскиот факултет на Универзитетот во Нови Сад, еден од конструкторите на авионите ИК-3 и С-49. На 6 април 1941 година, авионот ИК-3 учествувал во одбраната на Белград за време на Втората светска војна.

1991.- Црногорскиот парламент во Жабљак ја прогласи Црна Гора за еколошка држава и ја прифати декларацијата за заштита на природата. Проектот на првата еколошка држава во светот беше прифатен во 1992 година на светскиот еко-самит во Бразил под покровителство на ОН.

2000.- Во Москва умре рускиот космонаут Герман Титов, вториот човек кој полета во вселената. Во август 1961 година, Титов помина 25 часа во вселената во бродот „Восток 2“, кружејќи околу земјата 17 пати. За заслугите во освојувањето на вселената ги добил највисоките државни награди и титулата Херој на СССР.

2001.- Албанските терористи почнаа да им го предаваат последното количество оружје на војниците на НАТО во Македонија. На тој ден во македонскиот парламент почна расправа за уставните амандмани со кои ќе се гарантираат поголеми права на албанското малцинство.

2003 – Поранешниот американски претседател Бил Клинтон официјално го отвори Меморијалниот центар во Поточари (БиХ) посветен на жртвите од масакрот во Сребреница во 1995 година, кога силите на војската на Република Српска убиле околу 8.000 Бошњаци.

2005 – Во Виена, познатиот „нацистички ловец“ Симон Визентал, кој е одговорен за апсењето на повеќе од 1.000 членови на германскиот нацистички режим, вклучително и еден од најблиските соработници на Хитлер, Адолф Ајхман, како и поранешниот командант на Треблинка. умре концентрациониот логор Франц Стангл.

2008 – Илјадници луѓе учествуваа на мировните протести во Берлин и Штутгарт, Германија и Манчестер, Велика Британија, противејќи се на војната во Авганистан.

2011.- Во судирите во Јемен откако полицијата употреби снајпери и минофрлачки оган во масовните протести против јеменскиот претседател Али Абдула Салех, кој е на власт речиси 33 години, во текот на три дена загинаа 60 луѓе.

2011.- Словенечкиот парламент и изгласа недоверба на владата на премиерот Борут Пахор.

2012.- Францускиот музеј Лувр отвори оддел посветен на исламската уметност, со околу 18.000 уметнички предмети кои датираат од седмиот до 19-тиот век, во чија 11-годишна изградба беа инвестирани 100 милиони евра.

2014 – Националната партија на десниот центар победи на парламентарните избори во Нов Зеланд, со што премиерот на Нов Зеланд Џон Ки доби трет последователен мандат.

2015.- На предвремените избори во Грција, втори од почетокот на годината, победи Сириза на чело со Алексис Ципрас, кој ќе формира влада со десничарската партија „Независни Грци“. Новата коалициска влада на Грција и по вторите предвремени избори останува во ист состав како и претходната, чија оставка ги предизвика тие избори.

2016 – Во Сомалија пет милиони луѓе не добиваат доволно храна, а меѓу нив повеќе од 300.000 деца на возраст под пет години се акутно неухранети. Сушата во јужна и централна Сомалија е главниот виновник за драматичниот недостиг на храна.

2019 – Неколку стотици илјади луѓе излегоа на улиците на градовите ширум светот, како дел од глобалниот штрајк во кој беше испратено барање до светските лидери кои се собираат на самитот на ОН за климата, да усвојат итни мерки за да се спречи климатска катастрофа .

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден – 27 јуни

Објавено пред

на

ФОТО: Lucian Alexe @ Unsplash.com

На денешен ден 27 јуни, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:

🌍 Историски настани:

  • 1801 – Британски и турски сили го поразуваат Наполеоновиот гарнизон во Каиро, ставајќи крај на француската инвазија на Египет.
  • 1905 – Почеток на бунтот на екипажот на крстосувачот „Потемкин“, еден од првите знаци на револуционерно движење во царска Русија.
  • 1932 – Сиам (денешен Тајланд) преминува од апсолутна во уставна монархија.
  • 1946 – Додеканеските острови официјално ѝ се доделуваат на Грција по Втората светска војна.
  • 1950 – Југославија го воведува самоуправувањето, уникатен модел во социјалистичкиот свет.
  • 1954 – Во Обнинск, СССР, е пуштена првата нуклеарна електрана во светот.

🕊 Политика и конфликти:

  • 1991 – Почеток на војната за независност на Словенија, што трае само шест дена.
  • 1997 – Претседателот на Таџикистан потпишува мировен договор, ставајќи крај на граѓанската војна.
  • 1999 – Алжирската влада предлага амнестија за исламските екстремисти за прекин на долгогодишното насилство.
  • 2011 – Меѓународниот кривичен суд издава налог за апсење на Моамер Гадафи.

🎭 Култура, наука и општество:

  • 1838 – Роден Банким Чандра Чатерџи, пионер на индиската литература на бенгалски.
  • 1989 – Починува Жил Алфред Ајер, истакнат британски филозоф.
  • 2000 – Усвоена Варшавската декларација за демократија.
  • 2023 – Земјата изгубила 4,1 милиони хектари тропска шума за една година.

🎸 Музика и поп култура:

  • 2002 – Почина Џон Ентвисл, басист на легендарната рок-група The Who.
Прочитај повеќе...

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден – 26 јуни

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

На денешен ден 26 јуни, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:

19 век

  • 1843 – Хонг Конг станува британска кралска колонија, клучен момент во историјата на Британската империја и Кина.
  • 1856 – Смрт на Макс Штирнер, влијателен, но контроверзен анархистички мислител.
  • 1858 – Крај на Британско-кинеската војна; договорот од Тиенцин ги отвора кинеските пристаништа и легализира опиумот.
  • 1867 – Историски чин на симнување на турското знаме од белградската тврдина – симбол на крајот на османлиското владеење.
  • 1869 – Роден Владимир Ласкарев, значаен геолог кој го проучувал Балканот.
  • 1877 – Црногорска победа против Османлиите кај Спуж – дел од широка ослободителна борба.
  • 1881 – Тајна конвенција меѓу Србија и Австро-Унгарија – дипломатски потег со долгорочни последици за Балканот.
  • 1892 – Родена Перл Бак, Нобеловка која пишувала за кинескиот живот.
  • 1898 – Роден Месершмит, дизајнер на револуционерни авиони.

20 век

  • 1905 – Смрт на Јанко Веселиновиќ, писател со теми од српската историја.
  • 1906 – Првата Гран При трка – почеток на моторспорт традицијата.
  • 1917 – Солунски процес: егзекуција на Апис и други офицери – драматичен момент во српската воена и политичка историја.
  • 1941 – Финска влегува во војна на страната на Германија.
  • 1945 – Потпишување на Повелбата на ООН – клучен чекор кон нов светски поредок по Втората светска војна.
  • 1960 – Независност на Мадагаскар и Сомалиленд – дел од дехолонизацијата на Африка.
  • 1970 – Дубчек е исклучен од КПЧ – крај на Прашката пролет.
  • 1977 – Независност на Џибути; последен концерт на Елвис Присли.

Кон крајот на 20 век и 21 век

  • 1992 – ОН бараат прекин на борбите во Сараево.
  • 2000 – Првично декодирање на човечкиот геном – револуција во медицината.
  • 2001 – Регионален договор за бегалци и трговија во ЈИЕ.
  • 2004 – Прв воз Белград – Сплит по војната.
  • 2006 – Прва официјална посета на српски претседател во независна Црна Гора.
  • 2008 – Врховниот суд на САД го признава правото на поседување оружје.
  • 2012 – Црна Гора добива „зелено светло“ за преговори со ЕУ.
  • 2013 – Еди Рама победува на изборите во Албанија.
  • 2015 – Исламистички напади во Тунис и Кувајт.
  • 2016 – Српска ватерполо доминација во Светската лига.
  • 2021 – Американски извештај за НЛО – многу прашања, малку одговори.
  • 2024 – Повлекување на контроверзен даночен закон во Кенија по жестоки протести.
Прочитај повеќе...

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден – 25 јуни

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

На денешен ден 25 јуни, хронолошки подредени значајни настани што се случиле низ различни години и делови на светот. Еве краток преглед на најважните случувања по категории:

🎭 КУЛТУРА И УМЕТНОСТ

  • 1822 – Почина Ернст Хофман, германски писател и композитор. Неговата фантастична литература го инспирирала Жак Офенбах да ја создаде познатата опера „Хофманови приказни“.
  • 1997 – Почина Жак-Ив Кусто, француски океанограф и изумител на „водните бели дробови“ (Aqualung), симбол на подводната ера.

⚔️ ВОЕНИ И ПОЛИТИЧКИ НАСТАНИ

  • 1876Битка кај Литл Биг Хорн: пораз на американската војска од страна на Сиуксите предводени од Лудиот Коњ.
  • 1950Започна Корејската војна, еден од најзначајните конфликти на Студената војна.
  • 1991Словенија и Хрватска прогласија независност од СФРЈ, што доведе до војна во регионот.
  • 1995 – Државен удар во Катар, при што шеикот Хамад бин Калифа Ал Тани го симна својот татко од власт.

🏛 ДИПЛОМАТИЈА И МЕЃУНАРОДНИ ОДНОСИ

  • 1966 – Југославија и Ватикан ги обновија дипломатските односи.
  • 1988 – Потпишана Декларацијата за односи меѓу ЕЗ и ССЕА, симболично зближување Исток-Запад.
  • 2024Ален Берсе, поранешен претседател на Швајцарија, е избран за генерален секретар на Советот на Европа.

🗳 ДЕМОКРАТИЈА И ИЗБОРИ

  • 1993Ким Кемпбел стана првата жена премиер на Канада.
  • 2005Махмуд Ахмадинеџад избран за претседател на Иран.
  • 2023Киријакос Мицотакис и неговата партија Нова демократија победија на изборите во Грција; Алексис Ципрас поднесе оставка.

🌍 КОЛОНИЈАЛИЗАМ И НЕЗАВИСНОСТ

  • 1847 – Прогласување на независноста на Либерија, основана од ослободени американски робови.
  • 1975Мозамбик стана независна држава по 477 години португалска колонијална власт.

🎤 ПОП КУЛТУРА

  • 2009 – Смрт на Мајкл Џексон, кралот на попот, чие музичко наследство останува безвремено.
Прочитај повеќе...

Facebook

Последни објави

Кичево4 часа

(ФОТО+ВИДЕО) Изгасен голем пожар во близина на с.Белица, ТППЕ и граѓаните спречија поголема катастрофа!

Предмалку штотуку беше ставен во контрола разбеснат пожар кој избувна во близина на с.Белица кичевско. По пријавата на граѓани, ТППЕ...

Lifestyle7 часа

10 грешки што го расипуваат вашиот домашен сладолед – и како да ги избегнете

Правењето домашен сладолед дома може да биде задоволство, но често резултатот не е како што очекувате. Најчестите проблеми настануваат поради...

Магазин7 часа

ChatGPT достигнува 2,5 милијарди дневни барања

Наглиот пораст на корисници претставува сериозна конкуренција за Google ChatGPT секој ден прима над 2,5 милијарди барања, од кои 330...

Магазин7 часа

Google откри како ќе изгледа Pixel 10 – нова камера и редизајн? (ВИДЕО)

Официјалното претставување е закажано за 20 август Google повторно ја следи својата традиција – со рано откривање на изгледот на...

Магазин7 часа

Дали Nokia се враќа на пазарот на паметни телефони?

• Легендарниот бренд Nokia нема целосно да се повлече од светот на мобилните телефони и сè уште има амбиции да...

Хороскоп19 часа

Хороскоп за вторник (22 јули)

ОВЕН Важно е да ја оставите гордоста настрана и да и приоѓате на личност што ви се допаѓа долго време....

Кичево1 ден

На магистралниот пат Кичево-Гостивар, во близина на с.Трапчин Дол се случила сообраќајна незгода, сообраќајот се одвива наизменично

Предмалку во близина на с.Трапчин Дол кичевско се случила сообраќајна незгода во која учествувале две патнички моторни возила. Од она...

Македонија1 ден

Од денеска во Охрид заеднички патроли на македонски и српски полициски службеници

Денеска (21.07.) во Охрид отпочнаа со функционирање заедничките полициски патроли составени од полициски службеници од македонското и српското Министерство за...

Македонија1 ден

Полициската станица за граничен надзор „Охридско езеро“, викендов реализира зајакнати контроли за алкотест

Полициската станица за граничен надзор „Охридско езеро“, викендов реализира зајакнати контролни мерки согласно Законот за внатрешна пловидба. Притоа, полициските службеници...

Македонија1 ден

Од ноќеска бензините со мало намалување на цена, додека дизелот останува со иста цена за литар

Малопродажните цени на бензините ЕУРОСУПЕР БС-95 и ЕУРОСУПЕР БС-98, се намалуваат за 0,50 ден/лит, во однос на малопродажните цени утврдени...

НАЈЧИТАНИ