Следете не

На денешен ден

22 септември – На денешен ден

Објавено пред

на

1241.- Убиен е Стурулсон Снори (Снори), најважниот писател на старата исландска литература, авторот на делото „Снора Еда“ кое содржи легенди од древната северна митологија и „Орбис терраум“, сага за норвешките митски почетоци. Се верува дека атентатот го наредил норвешкиот крал Хакон Шести од политички причини.

1499.- Со Базелскиот мир заврши Швабиската војна меѓу Швајцарската лига и германскиот крал Максимилијан I (Максимилијан), а Швајцарија стекна независност.

1735 – Роберт Волпол (Волпол) стана првиот британски премиер кој се преселил во резиденција на Даунинг стрит 10 во Лондон.

1789.- Руско-австриските сили под команда на рускиот генерал Александар Суворов им нанесоа тежок пораз на Турците во битката кај Римник.

1791.- Роден е англискиот физичар и хемичар Мајкл Фарадеј, кој го открил законот за електромагнетна индукција во 1831 година и двата основни закони за електролиза во 1833 година.

1792.- Ден по соборувањето на монархијата, Франција беше прогласена за република и стапи на сила нов календар, со кој есенската рамноденица – 23 септември 1792 година – беше земена како почеток на новата ера.

1862 – Ото фон Бизмарк стана канцелар на Прусија. Под мотото „крв и железо“ обединил 25 германски држави во Германската империја, основана во 1871 година со император Вилхелм Хоенцолерн.

1862.- Американскиот претседател Абрахам Линколн објави декрет според кој сите американски робови станале слободни граѓани на 1 јануари 1863 година.

1882.- Умре српската сликарка Катарина Ивановиќ, првата жена член на српското учено друштво. Сликала портрети, историски жанровски композиции и многу успешни мртви природи. Некои од нејзините слики се меѓу најдобрите во српскиот класицизам, како „Портрет на принцезата Персида Караѓорѓевиќ“, „Автопортрет“, „Кошница со грозје“.

1885.- Американскиот филмски режисер и актер со австриско потекло Ерих фон Штрохајм (Ерих фон Штрохајм), еден од најголемите режисери на немиот филм („Кралицата Кели“, „Големата илузија“, „Исчезнатите од Сен Агил“, „Булеварот на самракот. “) се роди..

1918.- Роден е Хенрик Серинг, мексикански виолинист со полско еврејско потекло, еден од најголемите мајстори на виолина во 20 век. Тој емигрирал кога нацистичка Германија ја нападнала Полска во 1939 година и до 1945 година бил офицер за врска на полската бегалска влада во Лондон и преведувач на премиерот, генералот Владислав Сикорски. Од 1945 година е професор на Факултетот за музичка уметност во Мексико.

1923.- Во Љубљана е одржано собрание на феминистичките друштва на Кралството Југославија, на кое е основана Феминистичката алијанса (подоцна Сојуз на женските движења на Југославија).

1934.- Во експлозија во рудникот Гресфорд во Велс загинаа повеќе од 260 рудари.

1940.- Јапонските трупи влегле во француска Индокина во Втората светска војна.

1949.- Владите на САД, Обединетото Кралство и Канада објавија дека СССР ја активирал првата атомска бомба на 29 август 1949 година.

1955.- Во Велика Британија почна да работи комерцијална телевизија. Првата платена реклама беше за паста за заби.

1960.- Со претседателот Модиб Кеита беше прогласена независноста на африканската држава Мали (поранешен француски Судан).

1974.- Околу 5.000 луѓе загинаа во ураган во централноамериканската земја Хондурас.

1980.- Ирачките копнени сили влегоа во Иран со намера да ја преземат контролата врз Шат-ел-Араб, што го претвори ирачко-иранскиот конфликт во војна од целосен обем што траеше следните осум години.

1985.- Францускиот премиер Лоран Фабиус призна дека француските тајни агенти, врз основа на владини наредби, го потопиле бродот „Гринпис“ „Виножито воин“ во Нов Зеланд. „Гринпис“ водеше кампања против француските нуклеарни тестови.

1989.- Умре американскиот пејач Ирвин Берлин (Ирвинг), автор на повеќе од 1.000 хитови. Неговата песна „White Christmas“ од филмот „Holiday Inn“ (1942) сè уште е еден од најпродаваните на американскиот музички пазар.

1992.- САД испратија барање до генералниот секретар на ОН за формирање комисија за истрага на воените злосторства во Југославија. Во прилогот, раководството на Србија и ЈНА, како и српските вооружени сили во Хрватска и Босна и Херцеговина, се обвинети за тешки злосторства извршени за време на 15-месечната војна во поранешна Југославија.

1993.- Во средината на една од најголемите инфлации забележани во светот, СР Југославија донесе закон за деноминација на националната валута, според кој од 1 октомври милион динари вредеше еден динар.

1998.- На планината Чиќевица продолжија борбите меѓу српските безбедносни сили и косовските Албанци, а министерот за правда во Владата на Србија, Драгољуб Јанковиќ, објави дека 178 косовски Албанци се обвинети за тероризам, дека 927 се под истрага, а 538 косовски Албанци. беа во притвор.

2001.- Умре Исак Стерн, еден од најголемите виолинисти на дваесеттиот век. Тој е познат и по тоа што го спасил Карнеги Хол од колапс во 60-тите години на минатиот век.

2001 – САД ги укинаа санкциите за Индија и Пакистан, воведени во 1998 година, кога тие две земји извршија нуклеарни тестови.

2007.- Умрел Марсел Марсо, француски мимичар, кој се прославил со својот лик Бип кловнот, белолик, во пуловер и облечен во капа.

2010.- Умре американскиот пејач Еди Фишер, популарен музичар од 1950-тите, познат по песните „Thinking of you“, „Any Time“ и „Oh, My Pa-pa“.

2013 – На германските сојузни парламентарни избори за 18-то свикување на Бундестагот, Христијанско-демократската унија на премиерката Ангела Меркел освои најмногу гласови, која го освои трет последователен мандат за формирање влада.

2014.- Околу 100.000 Курди од Сирија избегаа во Турција за неколку дена пред армијата на екстремистичката организација „Исламска држава“, објави Високиот комесаријат за бегалци на ОН (УНХЦР).

2016 – Интернет групата Јаху призна дека на крајот на 2014 година биле хакирани околу 500 милиони корисници, дека хакерите украле лични податоци – имиња, презимиња, електронска пошта, лозинки, телефонски броеви и дека не ги допирале броевите на банкарските сметки.

2019 година – Периодот од 2015 до 2019 година е најтоплиот период некогаш забележан на планетата.

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден (10 септември)

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

На денешен ден 10 септември, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:

Војни и мировни договори

  • 1721 – Ништатски мир: крај на Големата северна војна. Русија добива пристап до Балтикот и градовите Рига, Ревел, Нарва.

  • 1919 – Сен-Жерменски мировен договор: формален крај на Австроунгарската монархија; признавање на новите држави, вклучувајќи го Кралството СХС.

  • 1939 – Канада ѝ објавува војна на Германија и се приклучува на Втората светска војна.

  • 1942 – Британска авијација го бомбардира Диселдорф со 100.000 бомби.

  • 1943 – По капитулацијата на Италија, Германците го окупираат Рим и го ставаат Ватикан под протекторат.

  • 1945 – Видкун Квислинг, премиер на марионетската влада на Норвешка, осуден на смрт за предавство.

  • 1995 – НАТО почнува напади со „Томахавк“ ракети врз позиции околу Бања Лука (Босна).


Политика и атентати

  • 1898 – Убиство на австроунгарската царица Елизабета во Женева од анархистот Луиџи Лученци.

  • 1967 – Гибралтар со референдум ја одбива анексијата од Шпанија и останува под британска власт.

  • 1974 – Португалија ја признава независноста на Гвинеја-Бисао.

  • 1976 – Авионска несреќа над Загреб: судир на британски и југословенски авион, загинуваат 176 луѓе.

  • 1989 – Унгарија ја отвора границата кон Западот: околу 7.000 источногермански бегалци одат во Западна Германија.

  • 1994 – Папата Јован Павле II во Хрватска – прва посета на римокатолички поглавар во регионот.

  • 2000 – Судири меѓу поддржувачи на партии на локални избори во Македонија, што водат кон тензии во 2001.

  • 2001 – ООН го укинува ембаргото за оружје кон Југославија.

  • 2002 – Швајцарија станува 190-та членка на ООН.

  • 2003 – Прва посета на хрватски претседател (Стјепан Месиќ) на Србија и Црна Гора по војните.

  • 2003 – Шведската министерка Ана Линд е смртоносно избодена во Стокхолм.

  • 2006 – Црна Гора одржува први парламентарни избори по независноста.

  • 2015 – Премиерот на Северна Ирска, Питер Робинсон, поднесува оставка и ја напушта владата.

  • 2021 – Либан добива нова влада по 13 месеци политичка криза по експлозијата во Бејрут.


Култура и личности

  • 1839 – Роден Чарлс Сандерс Пирс, американски филозоф и логичар, основач на прагматизмот.

  • 1855 – Роден Роберт Колдевеј, германски археолог, кој го истражуваше Вавилон.

  • 1890 – Роден Франц Верфел, австриски писател и драматург.

  • 1906 – Излегува првиот број на „Шабачка чивија“, хумористичен весник.

  • 1927 – Родена Има Сумак, перуанска пејачка со уникатен гласовен опсег.

  • 1981 – „Герника“ на Пабло Пикасо е вратена во Шпанија по смртта на Франко.

  • 2010 – Почина Раде Марковиќ, еден од најголемите југословенски актери.


Несреќи и катастрофи

  • 1976 – Судир на авион на „Бритиш ервејс“ и ЈАТ над Загреб – 176 жртви.

  • 2011 – Потонува брод со 600 патници покрај Танзанија – над 165 загинати.

Прочитај повеќе...

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден – 2 септември

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

На денешен ден 2 септември, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:

🛡️ Воени битки и борби

  • 31 п.н.е. – Битката кај Актиум: Октавијан ја победил флотата на Марко Антониј и Клеопатра.

  • 1807 – Британската морнарица го бомбардирала Копенхаген за да спречи Наполеон да ја користи данската флота.

  • 1866 – Бунт на Крит против Турците; прогласено укинување на турска власт и обединување со Грција.

  • 1898 – Битката кај Омдурман: англо-египетските трупи ја поразиле махдистичката војска, Британците го зазеле Судан.


📜 Договори, мировни спогодби и политички одлуки

  • 1666 – Големиот пожар во Лондон (четиридневен, уништена и катедралата „Свети Павле“).

  • 1752 – Британија и колониите го замениле јулијанскиот календар со грегоријанскиот.

  • 1829 – Адријанополски договор: Србија ги добива шесте нахии, Грција добива автономија.

  • 1872 – Петти конгрес на Првата интернационала во Хаг, седиштето префрлено во САД.

  • 1945 – Прогласена Демократска Република Виетнам (Хо Ши Мин претседател).

  • 1945 – Јапонија потпишува капитулација на палубата на „Мисури“, завршува Втората светска војна.

  • 1996 – Мировен договор меѓу Филипини и муслимански бунтовници (крај на 24-годишна војна).

  • 1996 – Формирана коалицијата „Заедно“ во Србија (СПО, ДС и ГСС).

  • 2012 – Избори во Ангола, MPLA освојува 74% од гласовите.


✈️ Откритија, истражувања и летови

  • 1930 – Француски пилоти го извршиле првиот директен лет Европа–САД со авионот „Прашалник“.


✊ Протести и демонстрации

  • 1989 – Во Кејптаун, полицијата уапсила повеќе од 400 демонстранти против апартхејдот.

  • 2017 – 60.000 Рохинџа избегале во Бангладеш поради конфликт во северозападен Мјанмар.


⚰️ Смртни случаи на познати личности

  • 1838 – Родена кралицата Лилиуокалани од Хаваи (последна владетелка).

  • 1910 – Почина францускиот сликар Анри Русо.

  • 1937 – Почина Пјер де Кубертен, основач на модерните Олимписки игри.

  • 1973 – Почина Џ. Р. Р. Толкин, автор на „Господар на прстените“ и „Хобитот“.

  • 2001 – Почина Кристијан Барнард, хирург кој ја изврши првата трансплантација на срце.

  • 2006 – Почина поетот Ѓерѓ Фалуди.

  • 2007 – Почина пејачот Сафет Исовиќ, мајстор на севдалинка.

  • 2013 – Почина Фредерик Пол, писател на научна фантастика.

  • 2014 – Убиен американскиот новинар Стивен Сотлоф од ИСИС.

  • 2021 – Почина Микис Теодоракис, грчки композитор („Зорба Гркот“, „З“).

Прочитај повеќе...

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден – 1 септември

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

На денешен ден 1 септември, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:

🕊️ Смрт и загуби

  • 1159 – Починал папата Адријан IV, единствениот Англичанец избран за папа.

  • 1953 – Загинал францускиот виолинист Жак Тибо во авионска несреќа.

  • 1967 – Починал рускиот писател Иља Еренбург.

  • 1982 – Починал Владислав Гомолка, поранешен лидер на Полска.

  • 2012 – Починал Хал Дејвид, автор на многу познати песни.


⚔️ Војни и конфликти

  • 1531 – Војна во Швајцарија помеѓу Цирих и католичките кантони (Битка кај Капела).

  • 1916 – Бугарија ѝ објавила војна на Романија во Првата светска војна.

  • 1939 – Германија ја нападнала Полска – почеток на Втората светска војна.

  • 1983 – Советски борбен авион соборил јужнокорејски „Боинг 747“.

  • 1993 – Пропаднале преговорите во Женева за војната во БиХ.

  • 1999 – УНХЦР објавил масовни бегалски движења по конфликтот во Косово.

  • 2004 – Заложничка криза во училиштето во Беслан, Русија.

  • 2010 – Обама објавил крај на борбената мисија на САД во Ирак.


🌍 Политички и државни настани

  • 1928 – Албанија прогласена за кралство со Зогу I.

  • 1945 – Усвоен закон за административна поделба на Србија (Војводина и Косово-Метохија).

  • 1961 – Прва конференција на неврзаните во Белград.

  • 1969 – Гадафи го соборил кралот Идрис I во Либија и прогласил република.

  • 1974 – Анастасио Сомоза избран за претседател на Никарагва.

  • 2000 – ДОС потпишал „Договор со Србија“ во Белград.

  • 2003 – Холандија прва дозволила легална употреба на марихуана како лек.

  • 2013 – Стапил во сила Договорот за стабилизација и асоцијација меѓу Србија и ЕУ.

  • 2018 – Судот во Бразил ја поништил кандидатурата на Лула да Силва.


🌋 Природни катастрофи

  • 1923 – Земјотрес во Јапонија: уништени Јокохама и дел од Токио, 142.000 жртви.

  • 1962 – Земјотрес во северозападен Иран, 12.000 жртви.


🎭 Култура, наука и спорт

  • 1972 – Боби Фишер го победил Спаски и станал светски шампион во шах.

Прочитај повеќе...

Facebook

Последни објави

Македонија42 минути

„СОЗР“ стави крај на злоупотребите на службените возила и зголемување на транспарентноста од денес граѓаните можат да пријавуваат случаи на незаконита употреба на службени возила

Граѓаните од денеска можат да пријавуваат случаи на незаконита, партиска или приватна употреба на службени возила, на 070 399 050...

Македонија1 час

Министерството за одбрана, петта година по ред ги задржа максималните 100 % активна транспарентност и е практично најтранспарентна институција во државата

Центарот за граѓански комуникации го објави најновото годишно рангирање според Индексот на активна транспарентност – мерка која ја оценува отвореноста...

Фото: William Hook @ unsplash Фото: William Hook @ unsplash
Магазин4 часа

iOS 26 е тука! 10 големи нови функции и три модели на iPhone без поддршка

Apple го објави iOS 26, првиот оперативен систем чиј број во името е усогласен со годината на издавање. Најновата верзија...

Скопје4 часа

(ВИДЕО) Снимка од подметнувањето на пожарот во Пинтија, каде ние човечноста?!

Потпретседателот на Собранието, Антонијо Милошоски, објави видео-снимка на која се гледа моментот кога е подметнат пожарот во сервисот за автомобили...

Свет5 часа

„Google“ со сериозна инвестиција на центри за податоци и вештачка интелигенција во Велика Британија

Американската компанија Гугл денеска објави план за инвестиција од пет милијарди фунти (околу 5,78 милијарди евра) во Велика Британија во...

Временска прогноза6 часа

По ладни утра проследени со ладен воздух од северен правец

Под влијание на стабилна, сува и посвежа воздушна маса од север, во текот на оваа седмица времето во Македонија ќе...

Хороскоп15 часа

Хороскоп за вторник (16 септември)

ОВЕН Денешниот ден ви доаѓа како порачан. Намалениот прилив на обврски ќе ви го овозможи потребниот одмор. Можни се сомнежи...

Македонија1 ден

Од ноќеска цените на горивата се намалуваат

Малопродажните цени на бензините ЕУРОСУПЕР БС-95 и ЕУРОСУПЕР БС-98 и на ЕУРОДИЗЕЛ (Д Е V), се намалуваат за 0,50 ден/лит,...

Скопје1 ден

(ВИДЕО) Уништени над 4 тони и 18 илјади стебла марихуана и повеќе од 21 килограми друга дрога

Денеска во присуство на министерот за внатрешни работи Панче Тошковски и раководството на МВР, Агенцијата за управување со одземен имот,...

Здравје и убавина1 ден

Единствен рецепт за појак имунитет

Познатиот руски професор и експерт за кинезитерапија, Сергеј Бубновски, тврди дека постои многу едноставен начин за зајакнување на имунитетот. Според...

НАЈЧИТАНИ