Следете не

На денешен ден

24 февруари – На денешен ден

Објавено пред

на

1389.- Данците ги поразиле Швеѓаните во битката кај Фолкепинг и го заробиле нивниот крал Алберт, по што данската кралица Маргарет станала владетел на двете земји.

1443.- Роден е унгарскиот крал Матијас Хунјади, познат како Матијас I Корвин. Синот на Јањош Хуњади, војводата од Ердељ, избран за крал во 1458 година, тој бил последниот унгарски владетел кој успеал да ги реши внатрешните услови во земјата и да воспостави силна кралска власт. Успешно водел војна против Турците и Хабсбурзите, во 1486 година ја зазел Виена. Ја реформирал државата, а во Пожун (Братислава) основал универзитет во 1465 година и првата печатница во 1472 година. По неговата смрт во 1490 година, Унгарците ги изгубиле сите територии што тој ги освоил.

1525.- Шпанците под команда на маркизот од Пескара ја поразиле француско-швајцарската војска во битката кај Павија во Италија, користејќи ја пушката Аркебус (мускет) за прв пат во историјата на војувањето. Загинаа околу 14.000 војници, а францускиот крал Франсоа I (Франсоа) беше заробен.

1803.- Роден е српскиот трговец и гемиџија Миша Анастасијевиќ, познат како капетан Миша, кој во 1863 година на Кнежевството Србија (зграда на капетан-Миша) му ја подарил зградата на денешниот ректорат на Универзитетот во Белград. Титулата „Капетан на Дунав“ му била доделена во 1833 година од кнезот Милош Обреновиќ.

1847.- Роден е српскиот хемичар Сима Лозаниќ, прв ректор на белградскиот универзитет, член на Српската кралска академија. Бил професор по хемија на Филозофскиот факултет на Големата школа, а потоа и на Универзитетот во Белград, министер за економија и надворешни работи во владите на Србија во 1894 и 1905 година.

1848.- Во Лондон на германски е објавен „Манифестот на Комунистичката партија“, кој според одлуката на Конгресот на тајното работничко здружение „Комунистичка лига“ одржан во Лондон во ноември 1847 година, го напишал Карл Маркс (Маркс). и Фридрих Енгелс (Фридрих).

1868.- Американскиот Конгрес за првпат во американската историја покрена постапка за отповикување на претседателот на државата, Ендрју Џонсон. Обвинет за кршење на Уставот, Џонсон беше принуден да се повлече од претседателската функција следната година.

1938.- Во Арлингтон, Њу Џерси, направен е првиот најлонски производ – влакната за четка за заби.

1945.- Египетскиот премиер Ахмед Махер-паша (паша) беше убиен во парламентот, веднаш по објавувањето на декларацијата за влегување на Египет во војната против Германија и Јапонија.

1945.- За време на Втората светска војна, американските трупи ја ослободија Манила, главниот град на Филипините, кој беше под јапонска окупација.

1946 – Хуан Перон (Хуан) беше избран за претседател на Аргентина, започнувајќи го првиот од трите мандати на чело на таа земја.

1966.- Со воен удар во Гана беше соборен претседателот Кваме Нкрумах (Кваме), под чие водство Гана стекна независност од Велика Британија во 1957 година. Пучот предводен од поручникот Џери Ролингс беше извршен за време на посетата на Нкрумах на Кина.

1974.- Пакистан објави дека официјално го признал Бангладеш (поранешен Источен Пакистан) како независна земја.

1974.- Умре српскиот биолог Синиша Станковиќ, член на Српската академија на науките и уметностите и основач на Институтот за екологија и биогеографија САНУ, директор на Биолошкиот завод на Србија. Неговите најзначајни дела се темелат на испитувањето на животот во Охридското Езеро. Од 1944 до 1952 година бил претседател на Президиумот на Народното собрание на Србија.

1989.- Погребан е јапонскиот император Хирохито, регент од 1921 година, кога ги замени болниот татко и царот од 1926 година. апсолутистичко правило. Во 1948 година, Меѓународниот суд го ослободи од обвиненијата за воени злосторства извршени од Јапонците за време на Втората светска војна.

1990.- Умре италијанскиот државник Алесандро Пертини (Алесандро), претседател на Италија 1978-85 година. Учесник во движењето на отпорот за време на Втората светска војна, тој беше еден од најпопуларните политичари на повоена Италија.

1991.- Американските и сојузничките сили започнаа копнена офанзива против ирачките сили во Ирак и Кувајт во Заливската војна.

1996.- Палестинските исламски терористи убиле 27 и раниле 77 лица во два самоубиствени напади во Израел.

1998 – Францускиот парламент едногласно го ратификуваше Договорот за сеопфатна забрана за атомски тестови.

2000 – Советот за безбедност на ОН одобри распоредување на 5.500 мировници за следење на кревкиот прекин на огнот во Демократска Република Конго.

2001.- Џорџ Буш ја презеде функцијата претседател на САД, откако го победи Ал Гор на изборите.

2003 – 268 луѓе загинаа, а повеќе од 4.000 беа повредени во земјотрес во регионот Ксинџијанг во североисточна Кина.

2003.- Лидерот на Српската радикална партија (СРС), Воислав Шешељ, доброволно му се предаде на Хашкиот трибунал, пред кој беше обвинет за злосторства против човештвото и воени злосторства во Славонија (Хрватска), БиХ и Војводина, за време на војната во поранешна Југославија.

2004.- Во силниот земјотрес во северниот дел на Мароко, загинаа 572 лица, а 30.000 луѓе останаа без своите домови.

2008.- Раул Кастро, брат на Фидел Кастро, кој се повлече од власт на 19 февруари по 49 години владеење, беше избран за претседател на Куба.

2009.- Во мразот на Антарктикот се пронајдени планински венци со големина на Алпите, објавија истражувачите.

2014.- На 69-годишна возраст почина Харолд Рамис, американски режисер, сценарист и актер. Најпознат филм во кој глумел е „Ghostbusters“ (прв и втор дел), а се прославил со режијата на филмовите „Groundhog Day“ („Бескрајниот ден“) и „Golf Club“.

2015 – 124 лица ги загубија животите во серија силни лавини во планинските делови на Авганистан.

2017 – Владејачката британска конзервативна партија освои празно место во британскиот парламент победувајќи ја опозициската Лабуристичка партија и нејзиниот лидер Џереми Корбин на изборите.

2019 година – Во Молдавија се одржаа парламентарни избори, на кои мнозинството го освои Социјалистичката партија на Молдавија, која на почетокот на јуни формираше нова влада со проевропскиот блок АЦУМ.

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден (10 септември)

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

На денешен ден 10 септември, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:

Војни и мировни договори

  • 1721 – Ништатски мир: крај на Големата северна војна. Русија добива пристап до Балтикот и градовите Рига, Ревел, Нарва.

  • 1919 – Сен-Жерменски мировен договор: формален крај на Австроунгарската монархија; признавање на новите држави, вклучувајќи го Кралството СХС.

  • 1939 – Канада ѝ објавува војна на Германија и се приклучува на Втората светска војна.

  • 1942 – Британска авијација го бомбардира Диселдорф со 100.000 бомби.

  • 1943 – По капитулацијата на Италија, Германците го окупираат Рим и го ставаат Ватикан под протекторат.

  • 1945 – Видкун Квислинг, премиер на марионетската влада на Норвешка, осуден на смрт за предавство.

  • 1995 – НАТО почнува напади со „Томахавк“ ракети врз позиции околу Бања Лука (Босна).


Политика и атентати

  • 1898 – Убиство на австроунгарската царица Елизабета во Женева од анархистот Луиџи Лученци.

  • 1967 – Гибралтар со референдум ја одбива анексијата од Шпанија и останува под британска власт.

  • 1974 – Португалија ја признава независноста на Гвинеја-Бисао.

  • 1976 – Авионска несреќа над Загреб: судир на британски и југословенски авион, загинуваат 176 луѓе.

  • 1989 – Унгарија ја отвора границата кон Западот: околу 7.000 источногермански бегалци одат во Западна Германија.

  • 1994 – Папата Јован Павле II во Хрватска – прва посета на римокатолички поглавар во регионот.

  • 2000 – Судири меѓу поддржувачи на партии на локални избори во Македонија, што водат кон тензии во 2001.

  • 2001 – ООН го укинува ембаргото за оружје кон Југославија.

  • 2002 – Швајцарија станува 190-та членка на ООН.

  • 2003 – Прва посета на хрватски претседател (Стјепан Месиќ) на Србија и Црна Гора по војните.

  • 2003 – Шведската министерка Ана Линд е смртоносно избодена во Стокхолм.

  • 2006 – Црна Гора одржува први парламентарни избори по независноста.

  • 2015 – Премиерот на Северна Ирска, Питер Робинсон, поднесува оставка и ја напушта владата.

  • 2021 – Либан добива нова влада по 13 месеци политичка криза по експлозијата во Бејрут.


Култура и личности

  • 1839 – Роден Чарлс Сандерс Пирс, американски филозоф и логичар, основач на прагматизмот.

  • 1855 – Роден Роберт Колдевеј, германски археолог, кој го истражуваше Вавилон.

  • 1890 – Роден Франц Верфел, австриски писател и драматург.

  • 1906 – Излегува првиот број на „Шабачка чивија“, хумористичен весник.

  • 1927 – Родена Има Сумак, перуанска пејачка со уникатен гласовен опсег.

  • 1981 – „Герника“ на Пабло Пикасо е вратена во Шпанија по смртта на Франко.

  • 2010 – Почина Раде Марковиќ, еден од најголемите југословенски актери.


Несреќи и катастрофи

  • 1976 – Судир на авион на „Бритиш ервејс“ и ЈАТ над Загреб – 176 жртви.

  • 2011 – Потонува брод со 600 патници покрај Танзанија – над 165 загинати.

Прочитај повеќе...

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден – 2 септември

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

На денешен ден 2 септември, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:

🛡️ Воени битки и борби

  • 31 п.н.е. – Битката кај Актиум: Октавијан ја победил флотата на Марко Антониј и Клеопатра.

  • 1807 – Британската морнарица го бомбардирала Копенхаген за да спречи Наполеон да ја користи данската флота.

  • 1866 – Бунт на Крит против Турците; прогласено укинување на турска власт и обединување со Грција.

  • 1898 – Битката кај Омдурман: англо-египетските трупи ја поразиле махдистичката војска, Британците го зазеле Судан.


📜 Договори, мировни спогодби и политички одлуки

  • 1666 – Големиот пожар во Лондон (четиридневен, уништена и катедралата „Свети Павле“).

  • 1752 – Британија и колониите го замениле јулијанскиот календар со грегоријанскиот.

  • 1829 – Адријанополски договор: Србија ги добива шесте нахии, Грција добива автономија.

  • 1872 – Петти конгрес на Првата интернационала во Хаг, седиштето префрлено во САД.

  • 1945 – Прогласена Демократска Република Виетнам (Хо Ши Мин претседател).

  • 1945 – Јапонија потпишува капитулација на палубата на „Мисури“, завршува Втората светска војна.

  • 1996 – Мировен договор меѓу Филипини и муслимански бунтовници (крај на 24-годишна војна).

  • 1996 – Формирана коалицијата „Заедно“ во Србија (СПО, ДС и ГСС).

  • 2012 – Избори во Ангола, MPLA освојува 74% од гласовите.


✈️ Откритија, истражувања и летови

  • 1930 – Француски пилоти го извршиле првиот директен лет Европа–САД со авионот „Прашалник“.


✊ Протести и демонстрации

  • 1989 – Во Кејптаун, полицијата уапсила повеќе од 400 демонстранти против апартхејдот.

  • 2017 – 60.000 Рохинџа избегале во Бангладеш поради конфликт во северозападен Мјанмар.


⚰️ Смртни случаи на познати личности

  • 1838 – Родена кралицата Лилиуокалани од Хаваи (последна владетелка).

  • 1910 – Почина францускиот сликар Анри Русо.

  • 1937 – Почина Пјер де Кубертен, основач на модерните Олимписки игри.

  • 1973 – Почина Џ. Р. Р. Толкин, автор на „Господар на прстените“ и „Хобитот“.

  • 2001 – Почина Кристијан Барнард, хирург кој ја изврши првата трансплантација на срце.

  • 2006 – Почина поетот Ѓерѓ Фалуди.

  • 2007 – Почина пејачот Сафет Исовиќ, мајстор на севдалинка.

  • 2013 – Почина Фредерик Пол, писател на научна фантастика.

  • 2014 – Убиен американскиот новинар Стивен Сотлоф од ИСИС.

  • 2021 – Почина Микис Теодоракис, грчки композитор („Зорба Гркот“, „З“).

Прочитај повеќе...

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден – 1 септември

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

На денешен ден 1 септември, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:

🕊️ Смрт и загуби

  • 1159 – Починал папата Адријан IV, единствениот Англичанец избран за папа.

  • 1953 – Загинал францускиот виолинист Жак Тибо во авионска несреќа.

  • 1967 – Починал рускиот писател Иља Еренбург.

  • 1982 – Починал Владислав Гомолка, поранешен лидер на Полска.

  • 2012 – Починал Хал Дејвид, автор на многу познати песни.


⚔️ Војни и конфликти

  • 1531 – Војна во Швајцарија помеѓу Цирих и католичките кантони (Битка кај Капела).

  • 1916 – Бугарија ѝ објавила војна на Романија во Првата светска војна.

  • 1939 – Германија ја нападнала Полска – почеток на Втората светска војна.

  • 1983 – Советски борбен авион соборил јужнокорејски „Боинг 747“.

  • 1993 – Пропаднале преговорите во Женева за војната во БиХ.

  • 1999 – УНХЦР објавил масовни бегалски движења по конфликтот во Косово.

  • 2004 – Заложничка криза во училиштето во Беслан, Русија.

  • 2010 – Обама објавил крај на борбената мисија на САД во Ирак.


🌍 Политички и државни настани

  • 1928 – Албанија прогласена за кралство со Зогу I.

  • 1945 – Усвоен закон за административна поделба на Србија (Војводина и Косово-Метохија).

  • 1961 – Прва конференција на неврзаните во Белград.

  • 1969 – Гадафи го соборил кралот Идрис I во Либија и прогласил република.

  • 1974 – Анастасио Сомоза избран за претседател на Никарагва.

  • 2000 – ДОС потпишал „Договор со Србија“ во Белград.

  • 2003 – Холандија прва дозволила легална употреба на марихуана како лек.

  • 2013 – Стапил во сила Договорот за стабилизација и асоцијација меѓу Србија и ЕУ.

  • 2018 – Судот во Бразил ја поништил кандидатурата на Лула да Силва.


🌋 Природни катастрофи

  • 1923 – Земјотрес во Јапонија: уништени Јокохама и дел од Токио, 142.000 жртви.

  • 1962 – Земјотрес во северозападен Иран, 12.000 жртви.


🎭 Култура, наука и спорт

  • 1972 – Боби Фишер го победил Спаски и станал светски шампион во шах.

Прочитај повеќе...

Facebook

Последни објави

Кичево7 часа

Во недела на големиот празник рождество на Пресвета Богородица, во кичевско с.Другово ќе се осветува поставениот Крст

Со голема радост и духовен трепет од с.Другово известуваат дека на големиот празник Рождество на Пресвета Богородица, ќе се изврши...

Фото: Sten Ritterfeld @ unsplash Фото: Sten Ritterfeld @ unsplash
Магазин8 часа

Како батеријата на телефонот да трае цел ден? Еве три клучни совети

Денес паметните телефони се незаменливи – ги користиме за навигација, фотографирање, комуникација и пристап до информации во секое време. Но,...

Скопје9 часа

Малолетници на 12 и 14 годишна возраст од угостителски објект одзеле пари од вработени и побегнале, едниот се заканил со остар предмет

На 17.09.2025 во 17:30 часот во Скопје, на подрачјето на Центар, полициски службеници од СВР Скопје лишија од слобода двајца...

Спорт10 часа

Просинечки најверојатно ќе биде сменет од селектор на Црна Гора, своето деби го започна со победи над Македонија и Белорусија

Роберт Просинечки повеќе нема да ја извршува функцијата селектор на фудбалската репрезентација на Црна Гора. На седницата на Извршниот одбор...

Временска прогноза11 часа

Следната седмица вистинска промена на времето

Невообичани ладни утра за овој период од годината со потпросечни температури на воздухот се пред нас, а преку денот ќе...

Хороскоп21 час

Хороскоп за четврток (18 септември)

ОВЕН Вашата страст и ентузијазам денес ќе ја истакнат вашата креативност. Ова е одличен период за да започнете некое уметничко...

Технологија1 ден

(ВИДЕО) „DJI“ официјално го претстави својот нов дрон од серијата „мини“ – DJI Mini 5 PRO

Предмалку реномираната „DJI“ го претстави новиот дрон од серијата „мини“ – DJI Mini 5 Pro кој практично претставува ново ниво...

Фото: Michael Fousert @ unsplash Фото: Michael Fousert @ unsplash
Автомобили1 ден

Колку се задоволни возачите од реалниот домет на електричните автомобили?

Колку навистина може да издржи едно електрично возило со едно полнење во споредба со бројките што производителите ги ветуваат? Тоа...

Фото: William Hook @ unsplash Фото: William Hook @ unsplash
Магазин1 ден

Осум iOS 26 промени што мора да ги пробате

iOS 26 носи свежи можности и визуелни подобрувања за iPhone, но голем дел од нив не се активираат автоматски –...

ФОТО: Unsplash.com @ Amanz ФОТО: Unsplash.com @ Amanz
Магазин1 ден

Samsung го претстави One UI 8 – еве кога Galaxy уредите ќе го добијат ажурирањето

Samsung Electronics официјално го претстави One UI 8, новата верзија на својот кориснички интерфејс која носи напредни мултимодални можности со...

НАЈЧИТАНИ