На денешен ден
24 ноември – На денешен ден

1572.- Починал шкотскиот протестантски реформатор Џон Нокс (Џон Нокс), следбеник на Калвин, основач на шкотската презвитеријанска црква и автор на „Историјата на реформацијата во Шкотска“.
1632.- Роден е холандскиот филозоф Барух де Спиноза (Барух), еден од најзначајните и доследни претставници на рационалистичката и монистичката филозофија. Неговата мисла, изразена во главниот дел „Етика“, имаше многу значајно влијание врз европската филозофија. Неговиот критички однос кон Библијата и Талмудот предизвика гнев во теолошките кругови, а еврејската заедница го анатемираше и го исклучи од своите редови.
1642.- Холандскиот морепловец Абел Јансон Тасман (Јанзон) открил остров јужно од Австралија и го нарекол Ван Дименова земја, која подоцна во негова чест била наречена Тасманија.
1729.- Роден е рускиот генерал Александар Василевич Суворов, еден од најголемите војсководци во 18 век. Успешно се борел против Турците (1787-91), под негова команда австриско-руските трупи ги потиснале Французите од северна Италија во 1799 година, кога се прославил со преминувањето на Алпите на враќање во Русија. Тој го задушил Пугачевското востание во Русија во 1774 година и востанието во Полска во 1794 година. Во 1942 година, Орденот Суворов бил воведен во СССР за високи воени заслуги.
1848.- Умре британскиот државник Лорд Мелбурн (Мелбурн), премиер и доверлив човек на кралицата Викторија (Викторија), по чие име го доби австралискиот град Мелбурн.
1859.- Објавена е книгата „Потеклото на видовите“ од англискиот натуралист Чарлс Дарвин. Неговата револуционерна теорија за еволуцијата предизвика големи контроверзии во научните кругови, а црковните луѓе го изразија својот страв дека книгата ќе ги поткопа религиозните верувања за потеклото на светот.
1864.- Роден е францускиот сликар и графичар Анри Тулуз Лотрек, мајстор на литографијата, сликар на боемскиот Монмартр, атмосфера и ликови на ноќниот живот на Париз од крајот на 19 век.
1883.- Роден е српскиот писател Јован Јовановиќ Змај, еден од најистакнатите личности на српското општество во втората половина на 19 век. Борец за национално и политичко ослободување, член на Српската кралска академија и драматург на Народниот театар во Белград (1890-98), уредник на повеќе списанија, попознат е како детски поет и автор на елегични лични исповеди („Ѓулиќи“, „Ѓулиќи увеоци“).
1916.- Умрел Хирам Стивенс Максим, британскиот конструктор на оружје со американско потекло, пронаоѓач на митралезот (1884), кој по него го добил името „Максим“.
1929.- Умре францускиот државник Жорж Бенжамин Клемансо, премиер од 1906 до 1909 година и од 1917 до 1920 година, кога се повлече од политичкиот живот. Поради брзината со која делуваше во парламентот како опозиција, го доби прекарот „Тигар“. Во времето на аферата Драјфус, тој во 1898 година во својот весник „Л’ Орор“ (Л’ Аурора) го објави познатото писмо на Зола до претседателот на Републиката „Обвинувам“. Тој е еден од креаторите на Антантата и претседавач на мировната конференција во Версај во 1919 година.
1941.- Започнала германската офанзива на градот Ужице во Втората светска војна. Одредот на главниот дел од партизанските сили го сочинуваше Работничкиот баталјон. Германците го зазеле градот на крајот на ноември, а за време на борбите на Кадињача, 14 километри западно од Ужице, загинале 180 бранители на градот.
1957.- Во Мексико Сити умре познатиот мексикански сликар и комунистички активист Диего Ривера (Диего). Тој стана познат по неговите монументални мурали во јавните институции во Мексико (124 фрески во Палатата на Министерството за образование) и во САД.
1963.- Два дена по атентатот на американскиот претседател Џон Кенеди во Далас, Џек Руби со револвер во полициската станица го застрела Ли Харви Освалд, кој беше осомничен за атентатот.
1974.- Американскиот претседател Џералд Форд (Џералд) и советскиот лидер Леонид Брежнев постигнаа привремен договор во Владивосток за ограничување на офанзивното стратешко нуклеарно оружје.
1976.- Во земјотресот што го уништи градот Мурадије и стотици села на истокот на Турција, загинаа околу 5.300 луѓе, а 50.000 останаа без покрив над главата.
1989.- Под притисок на масовните демонстрации во Прага, целото раководство на Комунистичката партија на Чехословачка поднесе оставка, вклучително и генералниот секретар Милош Џејкс (Милош Џејкс). На местото на генерален секретар на партијата дојде Карол Урбанек.
1992.- На југот на Кина се урна патнички авион „Боинг 737“. Во најтешката несреќа во историјата на кинеската авијација загинаа 141 лице – сите патници и членови на екипажот.
1995.- На референдум, Ирците со тесно мнозинство (50,28 отсто) гласаа за легализирање на разводот.
1998.- Претседателот на СР Југославија Слободан Милошевиќ го разреши началникот на Генералштабот на Југословенската армија, генерал полковник Момчило Перишиќ.
1998.- Генералот Емил Лахуд (Емил Лахуд), првиот претседател на Либан по завршувањето на 15-годишната граѓанска војна во таа блискоисточна земја, ја презеде должноста шеф на државата.
1572.- Умрел шкотскиот протестантски реформатор Џон Нокс (Џон Нокс), следбеник на Калвин, основач на шкотската презвитеријанска црква и автор на „Историјата на реформацијата во Шкотска“.
1632.- Роден е холандскиот филозоф Барух де Спиноза (Барух), еден од најзначајните и доследни претставници на рационалистичката и монистичката филозофија. Неговата мисла, изразена во главниот дел „Етика“, имаше многу значајно влијание врз европската филозофија. Неговиот критички однос кон Библијата и Талмудот предизвика гнев во теолошките кругови, а еврејската заедница го анатемираше и го исклучи од своите редови.
1642.- Холандскиот морепловец Абел Јансон Тасман (Јанзон) открил остров јужно од Австралија и го нарекол Ван Дименова земја, која подоцна во негова чест била наречена Тасманија.
1729.- Роден е рускиот генерал Александар Василевич Суворов, еден од најголемите војсководци во 18 век. Успешно се борел против Турците (1787-91), под негова команда австриско-руските трупи ги потиснале Французите од северна Италија во 1799 година, кога се прославил со преминувањето на Алпите на враќање во Русија. Тој го задушил Пугачевското востание во Русија во 1774 година и востанието во Полска во 1794 година. Во 1942 година, Орденот Суворов бил воведен во СССР за високи воени заслуги.
1848.- Умре британскиот државник Лорд Мелбурн (Мелбурн), премиер и доверлив човек на кралицата Викторија (Викторија), по чие име го доби австралискиот град Мелбурн.
1859.- Објавена е книгата „Потеклото на видовите“ од англискиот натуралист Чарлс Дарвин. Неговата револуционерна теорија за еволуцијата предизвика големи контроверзии во научните кругови, а црковните луѓе го изразија својот страв дека книгата ќе ги поткопа религиозните верувања за потеклото на светот.
1864.- Роден е францускиот сликар и графичар Анри Тулуз Лотрек, мајстор на литографијата, сликар на боемскиот Монмартр, атмосфера и ликови на ноќниот живот на Париз од крајот на 19 век.
1883.- Роден е српскиот писател Јован Јовановиќ Змај, еден од најистакнатите личности на српското општество во втората половина на 19 век. Борец за национално и политичко ослободување, член на Српската кралска академија и драматург на Народниот театар во Белград (1890-98), уредник на повеќе списанија, попознат е како детски поет и автор на елегични лични исповеди („Ѓулиќи“, „Ѓулиќи увеоци“).
1916.- Умрел Хирам Стивенс Максим, британскиот конструктор на оружје со американско потекло, пронаоѓач на митралезот (1884), кој по него го добил името „Максим“.
1929.- Умре францускиот државник Жорж Бенжамин Клемансо, премиер од 1906 до 1909 година и од 1917 до 1920 година, кога се повлече од политичкиот живот. Поради брзината со која делуваше во парламентот како опозиција, го доби прекарот „Тигар“. Во времето на аферата Драјфус, тој во 1898 година во својот весник „Л’ Орор“ (Л’ Аурора) го објави познатото писмо на Зола до претседателот на Републиката „Обвинувам“. Тој е еден од креаторите на Антантата и претседавач на мировната конференција во Версај во 1919 година.
1941.- Започнала германската офанзива на градот Ужице во Втората светска војна. Одредот на главниот дел од партизанските сили го сочинуваше Работничкиот баталјон. Германците го зазеле градот на крајот на ноември, а за време на борбите на Кадињача, 14 километри западно од Ужице, загинале 180 бранители на градот.
1957.- Во Мексико Сити умре познатиот мексикански сликар и комунистички активист Диего Ривера (Диего). Тој стана познат по неговите монументални мурали во јавните институции во Мексико (124 фрески во Палатата на Министерството за образование) и во САД.
1963.- Два дена по атентатот на американскиот претседател Џон Кенеди во Далас, Џек Руби со револвер во полициската станица го застрела Ли Харви Освалд, кој беше осомничен за атентатот.
1974.- Американскиот претседател Џералд Форд (Џералд) и советскиот лидер Леонид Брежнев постигнаа привремен договор во Владивосток за ограничување на офанзивното стратешко нуклеарно оружје.
1976.- Во земјотресот што го уништи градот Мурадије и стотици села на истокот на Турција, загинаа околу 5.300 луѓе, а 50.000 останаа без покрив над главата.
1989.- Под притисок на масовните демонстрации во Прага, целото раководство на Комунистичката партија на Чехословачка поднесе оставка, вклучително и генералниот секретар Милош Џејкс (Милош Џејкс). На местото на генерален секретар на партијата дојде Карол Урбанек.
1992.- На југот на Кина се урна патнички авион „Боинг 737“. Во најтешката несреќа во историјата на кинеската авијација загинаа 141 лице – сите патници и членови на екипажот.
1995.- На референдум, Ирците со тесно мнозинство (50,28 отсто) гласаа за легализирање на разводот.
1998.- Претседателот на СР Југославија Слободан Милошевиќ го разреши началникот на Генералштабот на Југословенската армија, генерал полковник Момчило Перишиќ.
1998.- Генералот Емил Лахуд (Емил Лахуд), првиот претседател на Либан по завршувањето на 15-годишната граѓанска војна во таа блискоисточна земја, ја презеде должноста шеф на државата.
2000.- Околу 900.000 луѓе протестираа на улиците на Барселона поради терористичките акции на баскиската сепаратистичка организација ЕТА. На чело на протестната колона беа шпанскиот премиер Хозе Марија Азнар (Аснар) и Д…
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден: 19 август

На денешен ден 19 август, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:
⚔️ Империјализам и воени конфликти
-
14 година: Смртта на Октавијан Август означува крај на ерата на основачот на Римското Царство.
-
636 година: Битката кај Јармук – клучна пресвртница во арапските освојувања и падот на византиската моќ на Истокот.
-
1691 година: Австриско-турски судир кај Сланкамен – дел од големите европско-османлиски војни.
-
1878 година: Австроунгарската окупација на Сараево – вовед во политичките тензии на Балканот кои ќе кулминираат со Првата светска војна.
🧠 Наука и техника
-
1819: Смртта на Џејмс Ват – човекот што ја усоврши парната машина, симбол на Индустриската револуција.
-
1979: Повраток од рекорден престој во вселената – важен момент за советската вселенска програма.
-
1996: Средба на меѓународни космонаути на „Мир“ – симбол на соработката во пост-Студена војна доба.
🎭 Култура и уметност
-
1883: Родена Коко Шанел – икона на модата.
-
1929: Смртта на Сергеј Дјагилев – револуционер во балетот и сценската уметност.
-
1936: Убиството на Федерико Гарсија Лорка – симбол на интелектуалната жртва во Шпанската граѓанска војна.
-
2009-2016: Смрт на неколку значајни фигури од оперската, книжевната и филмската сцена, меѓу кои Хилдегард Беренс, Мирко Ковач, Мира Ступица.
🌍 Политички превирања и државни удари
-
1953: Удар во Иран со поддршка на ЦИА – клучен настан во иранско-американските односи.
-
1991: Обид за државен удар во СССР – пресуден момент за крајот на Советскиот Сојуз.
-
2020: ЕУ не ги признава изборите во Белорусија – контекст на современи европски политички конфликти.
✈️ Технологија и летови
-
1871: Роден Орвил Рајт – пионер на воздухопловството.
-
1960: Судбината на Гари Пауерс – шпионски инцидент од Студената војна.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден: 14 август

На денешен ден 14 август, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:
🛡️ Историски битки и политички настани
-
1385 – Победата на Португалците во Битката кај Аљубарота ја обезбедила независноста на земјата.
-
1867 – Обид за балкански сојуз против Отоманската империја.
-
1920 – Потпишан договорот за Мала Антанта.
-
1941 – Атлантската повелба ја дефинира визијата за поствоен свет.
-
1947 – Формирање на Пакистан, значаен геополитички момент.
-
1996 – Крајот на ерата на апартхејдот: Јужноафриканската национална партија оди во опозиција.
-
2015 – САД и Куба ги обновуваат дипломатските односи.
⚔️ Воени конфликти и кризи
-
1900 – Крај на Боксерската буна.
-
1945 – Јапонија капитулира – крај на Втората светска војна.
-
2006 – Прекин на огнот меѓу Израел и Либан.
-
2013 – Египет во криза – вонредна состојба по смртоносни судири.
🧪 Наука и технологија
-
1457 – Првата книга во боја: „Мајнцовиот псалтир“.
-
1777 – Роден Ханс Кристијан Ерстед, откривачот на електромагнетизмот.
-
1893 – Франција воведува први регистарски таблички.
🧍♂️ Значајни личности (родени/починати)
-
1777 – Ерстед (научник)
-
1956 – Починал Бертолт Брехт, драматург.
-
1988 – Смрт на Енцо Ферари, основач на Ferrari.
-
2004 – Починал Чеслав Милош, нобеловец.
-
2010 – Починал Херман Леонард, легендарен џез фотограф.
-
2012 – Починал Светозар Глигориќ, шаховски велемајстор.
🌍 Катастрофи и трагедии
-
2005 – Пад на авион во Грција (121 загинат).
-
2017 – Поплави во Сиера Леоне (310 загинати).
-
2018 – Уривање на мост во Џенова, Италија (43 загинати).
-
2021 – Земјотрес во Хаити (над 2.200 загинати).
-
2022 – Пожар во коптска црква во Каиро (41 загинат).
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден – 27 јуни

На денешен ден 27 јуни, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:
🌍 Историски настани:
- 1801 – Британски и турски сили го поразуваат Наполеоновиот гарнизон во Каиро, ставајќи крај на француската инвазија на Египет.
- 1905 – Почеток на бунтот на екипажот на крстосувачот „Потемкин“, еден од првите знаци на револуционерно движење во царска Русија.
- 1932 – Сиам (денешен Тајланд) преминува од апсолутна во уставна монархија.
- 1946 – Додеканеските острови официјално ѝ се доделуваат на Грција по Втората светска војна.
- 1950 – Југославија го воведува самоуправувањето, уникатен модел во социјалистичкиот свет.
- 1954 – Во Обнинск, СССР, е пуштена првата нуклеарна електрана во светот.
🕊 Политика и конфликти:
- 1991 – Почеток на војната за независност на Словенија, што трае само шест дена.
- 1997 – Претседателот на Таџикистан потпишува мировен договор, ставајќи крај на граѓанската војна.
- 1999 – Алжирската влада предлага амнестија за исламските екстремисти за прекин на долгогодишното насилство.
- 2011 – Меѓународниот кривичен суд издава налог за апсење на Моамер Гадафи.
🎭 Култура, наука и општество:
- 1838 – Роден Банким Чандра Чатерџи, пионер на индиската литература на бенгалски.
- 1989 – Починува Жил Алфред Ајер, истакнат британски филозоф.
- 2000 – Усвоена Варшавската декларација за демократија.
- 2023 – Земјата изгубила 4,1 милиони хектари тропска шума за една година.
🎸 Музика и поп култура:
- 2002 – Почина Џон Ентвисл, басист на легендарната рок-група The Who.
-
Кичево1 ден
Кичево: Најавени градежни работи кон месност Крушино, за тоа време ќе има времен прекин на сообраќај
-
Хороскоп1 ден
Хороскоп за недела (24 август)
-
Временска прогноза1 ден
Попоски со нова метео анализа, септември надпросечно топол
-
Хроника2 дена
Уште една трагедија на македонските патишта, загина украинец пешак, го удрил жител на Косово од Германија
-
Хороскоп2 часа
Дневен Хороскоп за понеделник (25 август)
-
Lifestyle2 дена
Како да ја направите вашата орхидеја да расцвета: 4 корисни совети
-
Спорт1 ден
Роналдо стана единствен фудбалер во историјата кој постигнал најмалку 100 голови во четири различни клубови
-
Гејминг2 дена
Fortnite повторно достапен на iOS во Австралија