Следете не

На денешен ден

25 август – На денешен ден

Објавено пред

на

325 – Првиот Вселенски Собор свикан од римскиот император Константин Велики бил завршен во Никеја. Соборот во Никеја ги осудил различните ереси, особено александрискиот свештеник Ариј, ја воспоставил доктрината за „светото тројство“ и го реформирал јулијанскиот календар.

1270.- Умрел францускиот крал Луј IX (Луј), кој за време на неговото владеење од 1226 година ја зајакнал дотогаш слабата кралска моќ и ги предводел Шестата и седмата крстоносна војна.

1530.- Роден е рускиот император Иван IV Василиевич, познат како Иван Грозни. Го добил прекарот „Грозниот“ поради грубиот начин на кој го потиснувал самоволието на столпчињата. Го основал градот Архангелск и го припоил Сибир кон Русија, а за време на неговото владеење почнала да работи првата печатница во Русија (1553).

1718.- Француските емигранти во Америка, во Луизијана го основале градот Њу Орлеанс, по францускиот војвода од Орлеанс.

1744.- Роден е германскиот писател, филозоф и протестантски теолог Јохан Готфрид фон Хердер. Со своето дело влијаел на германскиот романтизам, особено на младиот Гете и на литературното движење „Штурм и дранг“. Во збирката „Гласовите на народот во песни“ вклучи и четири српски народни песни, меѓу кои е и „Хасанагиница“ во превод на Гете.

1819.- Роден е Ален Пинкертон (Алан), американски детектив со шкотско потекло, кој ја основал Националната детективска организација „Пинкертон“ во 1850 година.

1822.- Умре Вилијам Хершел, англиски астроном со германско потекло. Тој ја открил планетата Уран во 1781 година, што му обезбедило членство, а потоа и функцијата претседател во Кралското друштво во Лондон.

1825.- Уругвај прогласи независност од Шпанија.

1839.- Во Ужице е основано средно училиште. Во таа гимназија учеле некои од шампионите на социјалистичкото движење во Србија на крајот на 19 и почетокот на 20 век, Радован Драговиќ, Димитрије Туцовиќ и Душан Поповиќ и други истакнати личности како Љубомир Давидовиќ и Милан Предиќ.

1842.- Во Крагуевац, уставобранителите на чело со Том Вучиќ Перишиќ кренале бунт на селаните незадоволни од зголемувањето на даноците и го собориле принцот Михаило Обреновиќ. Вучиќ тогаш како „водач на народот“ го прогласил Александар Караѓорѓевиќ за принц во Белград. Михаило Обреновиќ повторно бил принц на Србија од 1860 до 1868 година, кога бил убиен во Кошутњак.

1867.- Умре англискиот физичар и хемичар Мајкл Фарадеј, кој го откри законот за електромагнетна индукција во 1831 година и двата основни закони за електролиза во 1883 година.

1875.- Капетанот Метју Веб стана првиот човек што го преплива Ла Манш.

1900.- Умре Фридрих Ниче, германски филозоф со полско потекло. Таткото на нихилизмот, филозофијата на животот без цел и смисла, умрел ментално болен и парализиран од сифилис. Неговото дело значително влијаеше на филозофијата на 19 и 20 век („Така зборуваше Заратустра“, „Надвор од доброто и злото“, „Волјата за моќ“, „Случајот Вагнер“, „Самрак на идолот“, „Антихристот“, „Човечки, премногу човечки“).

1921.- САД потпишаа мировен договор со поразената Германија, со што формално заврши воената состојба меѓу двете земји во Првата светска војна.

1930.- Роден е шкотскиот филмски актер Шон Конери (Шон Конери), кој се прослави со филмовите за тајниот агент Џејмс Бонд според приказните на англискиот писател Јан Флеминг (Иан).

1940.- Британските воздухопловни сили ги фрлија првите бомби врз Берлин во Втората светска војна. До крајот на војната во 1945 година, на Берлин паднаа околу 80.000 тони бомби на сојузниците.

1944.- Сојузничките сили го ослободија Париз во Втората светска војна.

1961.- Бразилскиот претседател Јанио Квадрос неочекувано поднесе оставка по само седум месеци на таа позиција, наведувајќи ги неидентификуваните „окултни сили“ како причина.

1964 – Кенет Каунда стана првиот претседател на Замбија.

1965.- Снежната лавина што падна од глечер на швајцарските Алпи затрупа 108 луѓе.

1972.- Кина за првпат го искористи своето вето во Советот за безбедност на ОН и се спротивстави на приемот на Бангладеш во светската организација.

1989.- По 12 години и поминати шест милијарди километри, американскиот беспилотен вселенски брод „Војаџер 2“ стигна до планетата Нептун и неговиот сателит Тритон и испрати снимки од овие небесни тела на Земјата.

1999.- Врз основа на тајното обвинение на Хашкиот трибунал за злосторства против човештвото, во Виена беше уапсен началникот на Генералштабот на Армијата на Република Српска, генерал-полковник Момир Талиќ. Тој беше уапсен во салата каде се одржуваше семинар за воена доктрина.

2000.- Иван Стамболиќ, поранешен претседател на Претседателството на Србија, близок пријател на претседателот на Србија и СР Југославија, Слободан Милошевиќ, исчезна во Белград во доцните осумдесетти кога Милошевиќ ја започнуваше својата политичка кариера, а потоа и еден од неговите најголеми критичари. . Телото на убиениот Стамболиќ беше пронајдено на 28 март 2003 година на Фрушка Гора.

2001 – Мете-Марит Џесем Хојби, самохрана мајка и поранешна келнерка, се омажи за норвешкиот престолонаследник Хакон во Осло.

2003.- Во Руанда се одржаа првите повеќепартиски претседателски избори по независноста во 1962 година и речиси десет години од геноцидот во таа земја во кој животите ги загубија стотици луѓе.

2004.- Јужноафриканската полиција го уапси Марк Тачер, син на поранешната британска премиерка Маргарет Тачер, под сомнение дека е вмешан во државниот удар во Екваторијална Гвинеја. Во договор со обвинителите, Тачер се изјасни за виновен, по што беше осуден на четири години условна казна и парична казна од 500.000 долари, со што избегна затвор.

2010 – Почина Сатоши Кон (46), јапонски режисер и стрип уметник. Ги режираше филмовите Perfect Blue, Millennium Actress, Tokyo Godfathers, а анимето Paprika е последното дело што го заврши.

2012.- Умрел Нил (Нил) Армстронг, американскиот астронаут и првиот човек што стапнал на Месечината. Тој беше командант на американското вселенско летало Аполо 11, кое слета на Месечината на 20 јули 1969 година со човечки екипаж.

2014.- Победникот на јулските избори и претседател на Партијата на модерниот центар (СМЦ), Миро Церар, беше назначен за претставник на новата влада на Словенија.

2021.- Почина театарскиот и филмски актер Милан Лане Гутовиќ (75). Играше во бројни театарски претстави, филмови и телевизиски серии, а широка популарност стекна со улогите во претставата „Буба у уху“ и ТВ серијата „Бела Лаѓа“. Добитник е на повеќе награди и признанија (награда на Стерија, „Зоран Радмиловиќ“, „Раша Плаовиќ“, Златна Арена, Златна Турција, Цар Константин…)

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден – 2 септември

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

На денешен ден 2 септември, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:

🛡️ Воени битки и борби

  • 31 п.н.е. – Битката кај Актиум: Октавијан ја победил флотата на Марко Антониј и Клеопатра.

  • 1807 – Британската морнарица го бомбардирала Копенхаген за да спречи Наполеон да ја користи данската флота.

  • 1866 – Бунт на Крит против Турците; прогласено укинување на турска власт и обединување со Грција.

  • 1898 – Битката кај Омдурман: англо-египетските трупи ја поразиле махдистичката војска, Британците го зазеле Судан.


📜 Договори, мировни спогодби и политички одлуки

  • 1666 – Големиот пожар во Лондон (четиридневен, уништена и катедралата „Свети Павле“).

  • 1752 – Британија и колониите го замениле јулијанскиот календар со грегоријанскиот.

  • 1829 – Адријанополски договор: Србија ги добива шесте нахии, Грција добива автономија.

  • 1872 – Петти конгрес на Првата интернационала во Хаг, седиштето префрлено во САД.

  • 1945 – Прогласена Демократска Република Виетнам (Хо Ши Мин претседател).

  • 1945 – Јапонија потпишува капитулација на палубата на „Мисури“, завршува Втората светска војна.

  • 1996 – Мировен договор меѓу Филипини и муслимански бунтовници (крај на 24-годишна војна).

  • 1996 – Формирана коалицијата „Заедно“ во Србија (СПО, ДС и ГСС).

  • 2012 – Избори во Ангола, MPLA освојува 74% од гласовите.


✈️ Откритија, истражувања и летови

  • 1930 – Француски пилоти го извршиле првиот директен лет Европа–САД со авионот „Прашалник“.


✊ Протести и демонстрации

  • 1989 – Во Кејптаун, полицијата уапсила повеќе од 400 демонстранти против апартхејдот.

  • 2017 – 60.000 Рохинџа избегале во Бангладеш поради конфликт во северозападен Мјанмар.


⚰️ Смртни случаи на познати личности

  • 1838 – Родена кралицата Лилиуокалани од Хаваи (последна владетелка).

  • 1910 – Почина францускиот сликар Анри Русо.

  • 1937 – Почина Пјер де Кубертен, основач на модерните Олимписки игри.

  • 1973 – Почина Џ. Р. Р. Толкин, автор на „Господар на прстените“ и „Хобитот“.

  • 2001 – Почина Кристијан Барнард, хирург кој ја изврши првата трансплантација на срце.

  • 2006 – Почина поетот Ѓерѓ Фалуди.

  • 2007 – Почина пејачот Сафет Исовиќ, мајстор на севдалинка.

  • 2013 – Почина Фредерик Пол, писател на научна фантастика.

  • 2014 – Убиен американскиот новинар Стивен Сотлоф од ИСИС.

  • 2021 – Почина Микис Теодоракис, грчки композитор („Зорба Гркот“, „З“).

Прочитај повеќе...

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден – 1 септември

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

На денешен ден 1 септември, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:

🕊️ Смрт и загуби

  • 1159 – Починал папата Адријан IV, единствениот Англичанец избран за папа.

  • 1953 – Загинал францускиот виолинист Жак Тибо во авионска несреќа.

  • 1967 – Починал рускиот писател Иља Еренбург.

  • 1982 – Починал Владислав Гомолка, поранешен лидер на Полска.

  • 2012 – Починал Хал Дејвид, автор на многу познати песни.


⚔️ Војни и конфликти

  • 1531 – Војна во Швајцарија помеѓу Цирих и католичките кантони (Битка кај Капела).

  • 1916 – Бугарија ѝ објавила војна на Романија во Првата светска војна.

  • 1939 – Германија ја нападнала Полска – почеток на Втората светска војна.

  • 1983 – Советски борбен авион соборил јужнокорејски „Боинг 747“.

  • 1993 – Пропаднале преговорите во Женева за војната во БиХ.

  • 1999 – УНХЦР објавил масовни бегалски движења по конфликтот во Косово.

  • 2004 – Заложничка криза во училиштето во Беслан, Русија.

  • 2010 – Обама објавил крај на борбената мисија на САД во Ирак.


🌍 Политички и државни настани

  • 1928 – Албанија прогласена за кралство со Зогу I.

  • 1945 – Усвоен закон за административна поделба на Србија (Војводина и Косово-Метохија).

  • 1961 – Прва конференција на неврзаните во Белград.

  • 1969 – Гадафи го соборил кралот Идрис I во Либија и прогласил република.

  • 1974 – Анастасио Сомоза избран за претседател на Никарагва.

  • 2000 – ДОС потпишал „Договор со Србија“ во Белград.

  • 2003 – Холандија прва дозволила легална употреба на марихуана како лек.

  • 2013 – Стапил во сила Договорот за стабилизација и асоцијација меѓу Србија и ЕУ.

  • 2018 – Судот во Бразил ја поништил кандидатурата на Лула да Силва.


🌋 Природни катастрофи

  • 1923 – Земјотрес во Јапонија: уништени Јокохама и дел од Токио, 142.000 жртви.

  • 1962 – Земјотрес во северозападен Иран, 12.000 жртви.


🎭 Култура, наука и спорт

  • 1972 – Боби Фишер го победил Спаски и станал светски шампион во шах.

Прочитај повеќе...

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден (29 август)

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

На денешен ден 29 август, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот.

1189 – Дубровник склучил договор со босанскиот бан Кулин, со кој жителите на Дубровник добиле слобода да тргуваат во Босна без ограничувања или давачки. Договорот е еден од најстарите зачувани документи во регионот.

1521 – Турците, под команда на султанот Сулејман II Величествениот, го освоиле Белград и го прогласиле за седиште на Смедеревскиот санџак.

1526 – Во Мохачката битка, турската војска предводена од Сулејман II Величествениот ги победила трупите на унгарскиот крал Лудвиг II, кој загинал при повлекувањето.

1619 – Роден е Жан Батист Колбер, француски државник и министер за финансии на Луј XIV.

1632 – Роден е Џон Лок, англиски филозоф, основач на емпиризмот и либералната филозофија.

1756 – Прускиот крал Фридрих II ја започнал Седумгодишната војна со напад врз Саксонија.

1820 – Во Порто, Португалија, започнала граѓанска револуција, со која кралот Жоао VI бил принуден да донесе либерален устав.

1825 – Португалија ја признала независноста на Бразил под водство на царот Педро I.

1842 – Завршила Првата опиумска војна со Нанкинскиот договор, со кој Кина морала да отвори пристаништа и да го предаде Хонг Конг на Британија.

1944 – Кралот Петар II Караѓорѓевиќ, со декрет, ја отстранил командата на генерал Дража Михајловиќ и ја ставил југословенската армија под команда на Јосип Броз Тито.

1945 – Американските трупи под команда на генерал Џорџ Маршал започнале со искрцување во Јапонија.

1949 – СССР тајно ја детонирал својата прва атомска бомба.

1960 – Јорданскиот премиер Хаза ал-Маџали бил убиен во експлозија на бомба.

1965 – Американскиот вселенски брод „Џемини V“ се вратил на Земјата по рекордни осум дена во орбитата.

1975 – Починал ирскиот државник Емон де Валера, еден од водачите на Шин Фејн.

1978 – Хуа Куо-фенг, претседател на КПК, ги посетил Романија, Југославија и Иран, што означило крај на кинеската изолација.

1991 – Советскиот парламент ја суспендирал Комунистичката партија и ги замрзнал нејзините сметки.

1995 – Милошевиќ бил овластен да преговара во име на заедничката делегација на СР Југославија и Република Српска во мировниот процес за Босна.

1996 – Руски авион Туполев 154 се урнал во Норвешка, загинале 141 лице.

1997 – Убиени биле 300 луѓе во алжирско село, едно од најлошите масакри од страна на исламисти во земјата.

1999 – Во Источен Тимор, 99% од гласачите се изјасниле за независност од Индонезија.

2001 – Врховниот суд на САД осудил тројца раководители на компанија за нелегална продажба на опрема што може да се користи за нуклеарно оружје.

2003 – Автомобил-бомба во Наџаф уби најмалку 80 луѓе, вклучувајќи го и ајатолахот Мохамед Бакир ал-Хаким.

2005 – Ураганот Катрина ја погодил јужна САД, загинале околу 1.330 луѓе, најмногу во Њу Орлеанс.

2008 – Грузија ги прекинала дипломатските односи со Русија поради признавањето на Јужна Осетија и Абхазија.

2010 – Еруптирал вулканот Синабунг на Суматра, прва ерупција по 400 години, со масовна евакуација.

2015 – Унгарија поставила бодликава жица на границата со Србија за да го спречи приливот на бегалци.

2019 – Починал српскиот сликар и академик Владимир Величковиќ.

Прочитај повеќе...

Facebook

Последни објави

Хороскоп4 часа

Хороскоп за вторник (9 септември)

ОВЕН Повеќето денови ќе бидете многу емотивни и склони кон промени во расположението. Исклучително е важно да се држите до...

Музика9 часа

(ВИДЕО) Кичевчани во полн ефект до достигнувања на соништата, „Men Of Silver Soul“ на „Marbled In Stone“ ќе ви стане омилена веднаш!

„Marbled In Stone“ денес официјално ја претстави својата нова песна „Men Of Silver Soul“, проследена со моќен видео спот кој...

Македонија10 часа

Прекинат сообраќајот на патот Мавровска крстосница-Гостивар поради сообраќајна несреќа, возилата се пренасочуваат по споредните патишта

Денеска (08.09.2025) во ОВР Гостивар во 15:56 часот пријавена е сообраќајна несреќа на магистралниот пат од Мавровска крстосница кон Гостивар,...

Спорт12 часа

(ФОТО) На пауза во Кичево, полека финишира 34-то издание на мото-рели „Независност Македонија 2025“

Со учество на повеќе од 300 мотоциклисти од Македонија и странство, во изминативе три дена се одржа 34-то издание на...

Кичево15 часа

Среќен крај, баба Велјанка е пронајдена жива и здрава

Заврши подрагата по баба Велјанка Штерјоска која беше пријавена за исчезната од саботата на утро во кичевското село Белица. –...

Македонија17 часа

Среќен роденден Татковино! „Нека ни е честит 8-ми септември, 34 години самостојна и независна Република Македонија!“

На 8 септевмври 1991 година, граѓаните на оваа земја кажаа Да, за самостоја и независна Македонија. „Нека ни е честита...

Хороскоп1 ден

Хороскоп за понеделник (8 септември)

ОВЕН Доаѓаат големи промени, а начинот на кој ќе се поставите ќе влијае на тоа како ќе се одвиваат. Постои...

Кичево1 ден

Кичево на нозе: Да помогнеме во потрагата утре во с.Белица кичевско за исчезнатата баба Велјанка

Преку одборот на МЗ Белица се приклучуваме кон апелот за потрага, така што Ве повикуваме сите хумани луѓе кои можат...

Кичево1 ден

Апел за изгубено лице од Кичево, доколку имате било какво инфо известете

Апел за изгубено лице, Велјанка Штерјоска. Последен пат била видена пред својата куќа до црквата во Белица, вчера наутро, околу...

Кичево2 дена

Започнува „Наше театарче“ на „Intellect Education“ место каде најмилите ќе го развијат својот талент, ќе ја откријат својата креативност и ќе блеснат на сцената!

Од најдобрите и најкреативни програми, овој пат ви го претставуваме новото, кичевско „Наше театарче“ – магично место каде што вашите...

НАЈЧИТАНИ