Следете не

На денешен ден

25 септември – На денешен ден

Објавено пред

на

1345 година – После три години неуспешни обиди, српскиот император Дусан го освои Сер, кој ги водеше патиштата што доведоа до полуостровот Траки и Ка, Халкидики, каде се наоѓа Свети Гора.

1493 година – Кристофор Колумбо (Кристофоро Коломбо) исплови од пристаништето Кадис на уште едно патување во Новиот свет, кое откри 1492 година.

1513 година – Шпанскиот истражувач Васко Нерс де Балбоа (Васко, Нунез) ја премина памаската земја и како прв европски видео тивок океан.

1555 – Религиозниот мир на Аугсбург беше завршен помеѓу германскиот крал на Фердинанд и Лутеранските кнезови, кои ги изедначија правата на лутеранските (протестантските) и римокатолиците. Законот за слобода на религијата беше донесен на принципот „Куиус Регио, Илиус религио“ (чија земја е верата).

1744 година-Роден е кралот на Фридрих Вилхелм Втори, кој е роден против Француската Република (1792-95) за време на правилото (1792-95), а во втората и третата дивизија на Полска (1793, 1795) беше анексиран со анексиран од Големите делови од таа состојба.

1823 година – Српскиот писател и јазичен реформатор Вук Стефановиќ Караџиќ беше награден со почесен докторат на универзитетот во eniени.

1849 г. Тој состави повеќе од 150 валцеви (најпознатите „звуци на Рајна“) Кадрил, маршеви („Ратецки-март) и полица.

1866 година – роден е американски биолог Томас Хант Морган, основач на генетика, добитник на Нобелова награда во 1933 година за откривање на функциите на хромозомите во преносот на наследните својства.

1896 година – Алесандро Пертини, претседател на Италија (1978-1985), најпопуларен италијански политичар по Втората светска војна. Членот на италијанската социјалистичка партија стана во 1918 година, тој помина во фашистички затвори, во Втората светска војна, учествуваше во постапката, а потоа пратеникот и сенаторот.

1897 година – Американскиот писател Вилијам Фокнер, добитник на Нобеловата награда за литература во 1949 година, која во Дела го сметаше злото („бучава“, „светлина во август“, „Авесаломе, Авесаломе!“)

1897 година – Роден е писателот Александар Вучо, еден од основачите на надреалистичкото движење во Србија меѓу двете светски војни, креатор на модерната поезија за деца. Неговата песна „Подвигот на семејството на петте Петлиќ се смета за најважниот дел од српската детска поезија по Јован Јовановиќ Змаја. Тој исто така напиша филмски сценарија и се занимаваше со филмска критика.

1906 година – Роден е рускиот композитор Дмитриј Шостакович, кој беше прв меѓу музичките уметници на Советска Русија се здоби со меѓународна слава. Тој успешно ја спои руската традиција и модерната западноевропска музика и разви свој музички израз. Тој напиша монументална „Петта симфонија“ и во најтешките денови на блокадата на Ленинград во втората светска војна „Седма (Ленинград) Симфонија“.

1932 година – Шпанската провинција Каталонија доби автономија – правото на знамето, локалното собрание и јазик. Автономијата беше укината во 1939 година кога дојде на власт диктаторот, генерал Франко.

1943 година – Советската црвена армија го објави Смоленск во Втората светска војна, едно од последните значајни упоришта на германските нацистички сили на територијата на СССР.

1956 година – Првиот трансатлантски телефонски кабел беше објавен, помеѓу ОБЕН во Шкотска и fуфаундленд во Канада.

1959 година – Разочаран од владината политика, еден будистички монах изведен во колумбо убиството на премиерот Цејлон (Шри Ланка) Соломон Бандаранаика, кој почина следниот ден.

1962 година – Сони Листон (Сони) стана шампион во боксот во тешка категорија во светот кога го познаваше Флојд Патерсон во Чикаго во првото коло.

1963 година – Армијата ја вклучи либералната влада на Хуан Бош Гавиња во Доминиканската Република (Хуан Бос Гавино) и го суспендираше Уставот.

1970 година – Почина германскиот писател Ерих Марија (Ерих Марија Ремарк) кој го прослави антимилитарниот роман „На Запад ништо ново“. Неговите романи беа забранети во нацистичка Германија, а тој беше принуден да емигрира и од 1947 година беше американски државјанин („Триумфална порта“, „Црн Обелиск).

1973 година – Три члена на екипажот на првата американска вселенска станица „Skajlab 2“ спроведена за 59 дена во орбитата низ целата земја што се спуштија во Пацификот.

1990 година – Советот за безбедност на ООН забрани летови над Ирак и го окупира Кувајт.

1991 година – Советот за безбедност на ООН донесе резолуција за ембаргото за оружјето на Југославија и ги повика лидерите на Југословенците да престанат со конфликтите.

1992 година – Москва и Вашингтон го отфрлија еден од последните остатоци од „Студената војна“, дозволувајќи им на бесплатното патување на руските и американските новинари и деловни луѓе кои работат во Русија, т.е. во Соединетите држави.

1994 година – Швајцарските офицери го прифатија планот на владата за усвојување на законот против расизмот.

1997 година – Британскиот суперсоничен автомобил го постави новиот светски рекорд во Невада, постигнувајќи брзина од 1.142 километри.

2001 година – Поранешниот командант на армијата на БиХ и министерот за бегалци и социјална работа во Владата на Федерацијата на Бих Сефер Халиловиќ доброволно се предаде на Меѓународниот трибунал за воени злосторства во Хаг. Халиловиќ беше обвинет за злосторства извршени во селата Гравица и Уздол, извршени во септември 1993 година, кога беа убиени 60 цивили, босанските Хрвати.

2011 година – Почина Вангари Мута Матаи, кениски активист за заштита на животната средина, прв добитник на Африкан на Нобеловата награда за мир.

2012 година – Американска компанија Tesla Motors Inc. Таа претстави соларни ќелии да наплаќаат електрични возила. Клетките беа поставени на шест места на автопатот во Калифорнија, што овозможува подолго патување до овие возила.

2016 година – јорданскиот новинар и писател Нахд Хатар беше убиен пред судот во Аман во кој му беше суден за објавување на карикатурата што се смета за навредлива за исламот.

2017 година – Се одржа референдум за независноста на Курдистан од Ирак на кој над 72 % од Курдистанците, од кои повеќе од 92 проценти гласаа за независност.

2019 година – Поради промената на климата, океаните се повеќе се загреваат, тие го губат кислородот побрзо темпо и се топи сè повеќе мраз и снег. Промените се закана за целиот регион, поради што треба да се намали емисијата на јаглерод диоксид, ги предупреди експертите за клима на ООН.

2020 година – Почина директорот Горан Паскалјевиќ, еден од најважните претставници на т.н. „Прага училиште“ (ФАМ). Тој сними повеќе од 30 играни и документарни филмови („Гардијан на плажата во зимскиот период“, „Специјален третман“, „Измамно лето ’68“, „Буре Барут“).

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден – 3 јуни

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

На денешен ден 3 јуни, хронолошки подредени значајни настани што се случиле низ различни години и делови на светот. Еве краток преглед на најважните случувања по категории:

Политика и војни
1808 – Роден е Џеферсон Дејвис, претседателот на Конфедерацијата во американската Граѓанска војна.

1818 – Британија ја завршува последната војна против Маратите, зацврстувајќи ја својата контрола над Индија.

1940 – Завршува евакуацијата од Денкерк, еден од најважните настани во Втората светска војна.

1999 – Слободан Милошевиќ го прифаќа мировниот план за Косово, што доведува до прекин на НАТО-бомбардирањата.

Култура и уметност
1875 – Умира Жорж Бизе, автор на операта Кармен.

1899 – Умира Јохан Штраус Младиот, познат по валцерите и оперетите.

1924 – Умира Франц Кафка, чија литература имаше длабоко влијание во 20 век.

1926 – Роден Ален Гинсберг, битнички поет, автор на Howl.

2009 – Почина Коко Тејлор, „кралицата на блузот“.

2016 – Почина Мухамед Али, шампион во бокс и симбол на борбата за човекови права.

Наука и технологија
1965 – Едвард Вајт станува првиот Американец што „прошетал“ во вселената.

1973 – Совјетскиот авион Туполев 144 се урива за време на аеромитинг.

Социјални и политички движења
1968 – Почеток на студентските протести во Југославија, првиот сериозен бран на отпор кон комунистичкиот систем.

2020 – Се формира новата косовска влада предводена од Авдулах Хоти.

Прочитај повеќе...

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден (26 мај)

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

На денешен ден 26 мај, хронолошки подредени значајни настани што се случиле низ различни години и делови на светот. Еве краток преглед на најважните случувања по категории:

📜 Античко и средновековно време

  • 604 г. – Починал Свети Августин, првиот надбискуп на Кентербери, испратен од Папата Григориј I во Англија со мисија да го прошири христијанството.

  • 735 г. – Умрел Свети Беде, англиски монах и историчар, автор на “Црковна историја на англискиот народ”.

  • 1521 г. – Император Карло V го издал Вормскиот едикт, со кој Мартин Лутер и неговите следбеници биле прогласени за еретици и прогонети.


🕌 Историја на Азија

  • 1659 г.Ауранџеб, индискиот Могол, станал цар по насилно преземање на тронот од својот татко и браќа.


👑 Европска политика и култура

  • 1805 г.Наполеон Бонапарта бил крунисан за крал на Италија во Миланската катедрала.

  • 1822 г. – Роден Едмон Гонкур, француски писател. По неговата смрт е основана Академијата Гонкур, која ја доделува престижната книжевна награда „Гонкур“.

  • 1851 г. – Во Лондон започнал првиот меѓународен шаховски турнир. Победил Адолф Андерсен.

  • 1868 г. – Последно јавно погубување во Англија – Мајкл Барет бил обесен.

  • 1876 г. – Починал Франтишек Палацки, еден од најзначајните чешки историчари и политичари.

  • 1896 г.Николај II бил крунисан за последниот цар на Руското Царство.


⚔️ 20 век – војни и политики

  • 1912 г. – Роден Јанош Кадар, лидер на комунистичка Унгарија.

  • 1942 г. – Потпишан британско-советски договор за соработка во Втората светска војна.

  • 1955 г.Никита Хрушчов ја посетил Југославија; потпишана Белградска декларација – нормализација на односите.

  • 1966 г.Британска Гвајана станала независна држава.

  • 1972 г. – Потпишан SALT 1 договорот (ограничување на нуклеарно оружје) меѓу СССР и САД.

  • 1976 г. – Починал германскиот филозоф Мартин Хајдегер, автор на „Битието и времето“.

  • 1978 г. – Починала балерината Тамара Карсавина, икона на Рускиот балет.

  • 1991 г.Звијад Гамсахурдија е избран за претседател на Грузија.

  • 1991 г. – Авион од компанијата на Ники Лауда се урнал во Тајланд – загинале 223 лица.

  • 1997 г.Австралискиот премиер се извинил на Абориџините за асимилаторските политики.

  • 1998 г. – Србија усвоила спорен Закон за универзитетите, предизвикувајќи масовни протести.

  • 2001 г.Организацијата на африканско единство (ОАЕ) е заменета со Африканска унија.

  • 2002 г.Роман Полански ја освоил Златната палма за филмот „Пијанистот“.

  • 2003 г. – Укрински авион се урнал кај Трабзон, Турција – загинале 75 луѓе, вкл. 62 шпански мировници.

  • 2004 г. – Потпишан договор за поделба на власта во Судан.

  • 2008 г. – Починал Сидни Полак, познат холивудски режисер, добитник на Оскар за „Мојата Африка“.

  • 2011 г. – Уапсен Ратко Младиќ, обвинет за геноцид во Босна.

  • 2013 г. – Во Опленац погребани посмртните останки на југословенскиот крал Петар II и членовите на неговото семејство.

  • 2014 г. – Белгискиот премиер Елио ди Рупо поднел оставка по изборите.

  • 2017 г. – Поплави и лизгања на земјиште во Шри Ланка усмртиле 200 луѓе.

  • 2019 г. – На изборите за Европскиот парламент, традиционалните партии го задржале мнозинството.

  • 2023 г. – Напнатости во северно Косово, со судири меѓу Срби и косовската полиција, поради влез на албански градоначалници во општински згради.

Прочитај повеќе...

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден (24 мај)

Објавено пред

на

На денешен ден 24 мај, хронолошки подредени значајни настани што се случиле низ различни години и делови на светот. Еве краток преглед на најважните случувања по категории:

🪐 Наука и технологија

  • 1543 – Почина Николај Коперник, полски астроном кој ја воведе хелиоцентричната теорија. Со делото „De revolutionibus orbium coelestium“ постави темели за модерната астрономија.

  • 1544 – Роден Вилијам Гилберт, кој ја постави теоријата за магнетната природа на Земјата.

  • 1686 – Роден Габриел Фаренхајт, кој го измисли живиниот термометар и ја воведе Фаренхајтовата скала.

  • 1844Самуел Морс ја испрати првата телеграфска порака: „What hath God wrought?“


⚔️ Историски и политички настани

  • 1822 – Битката кај Пичинча, победа на Антонио Хозе де Сукре против Шпанците – Еквадор добива независност.

  • 1941 – Германскиот боен брод Бизмарк го потопува британскиот Худ – еден од најтешките загуби за британската морнарица во Втората светска војна.

  • 1993Еритреја стекнува независност од Етиопија по три децении војна.

  • 2002 – Потпишан е договор меѓу САД и Русија за големо намалување на нуклеарниот арсенал.


👑 Личности

  • 1819 – Родена кралица Викторија, под чија власт Британската империја доживеала најголем подем.

  • 1899 – Роден Бранислав Којиќ, еден од основоположниците на модерната српска архитектура.

  • 1941 – Роден е Боб Дилан, легендарен музичар и поет, добитник на Нобелова награда за литература.

  • 2015 – Почина Џон Неш, математичар познат по теоријата на игри, чие животно дело е прикажано во филмот A Beautiful Mind.


🧱 Културни и социјални настани

  • 1883 – Отворен е Бруклинскиот мост, еден од најпознатите мостови во светот.

  • 1926 – Отворена е Универзитетската библиотека во Белград, прва специјално изградена зграда за библиотека во Србија.

  • 1974 – Почина Дјук Елингтон, еден од највлијателните џез музичари на 20 век.

Прочитај повеќе...

Facebook

Последни објави

Скопје1 час

МВР го расчисти вчерашното убиство во обид во скопско, одредена мерка притвор

На 06.06.2025 година во 01.00 часот Р.К. (55) од село Студеничани, скопско,  пријавил дека претходниот ден околу 20.00 часот во...

Технологија2 часа

„Google Photos“ прославува 10 години со нови можности засновани на вештачка интелигенција

По повод десетгодишнината на Google Photos, компанијата претстави значајни подобрувања во уредувањето на фотографии, ставајќи акцент на употребата на вештачка...

Спорт2 часа

Македонија има потенцијал кој претходно го докажала. Милевски верува дека вечер играчите ќе го дадат својот максимум!

Македонската фудбалска репрезентација вечерва ќе се сретне со Белгија во третото квалификациско коло за Светското првенство. Пред натпреварот што ќе...

Кичево3 часа

Кичевското архиерејско намесништво истакна соопштение по повод „Духовденска задушница“

Кичевското архиерејско намесништво ги известува своите верни чеда дека на ден 06.06.2025 година (петок) во 14⁰⁰ часот, во градскиот храм...

Македонија6 часа

СВР Охрид: Армијата на Република Македонија ќе реализира тактичко-технички активности

Во периодот од 09 до 11 јуни 2025 година, од 10 до 16 часот, на плажата „Бафало бич“ во близина...

Хороскоп17 часа

Хороскоп за петок (6 јуни)

ОВЕН Можно е денес да бидете под голем притисок и да не ви биде лесно сите задачи да ги извршите...

Кичево20 часа

(ФОТО) ТППЕ Кичево: Се гаси дива депонија зад „Стара централа“

Дива депонија уште беснее во Кичево, во близина на местото викано „Стара централа“, односно непосредно до кичевското село Србјани. Четворица...

Македонија23 часа

На граница кај бугарин во возило пронајдени биле електрошок и солзавец, бил веднаш лишен од слобода

На 04.06.2025 во 10.50 часот на Граничен премин Табановце, на влез во државата, полициски службеници го лишија од слобода Р.А.(37)...

Скопје1 ден

За еден ден во Скопје изречени 180 мерки во областа на сообраќајот

Секторот за внатрешни работи Скопје во текот на вчерашниот ден (04.06.2025) продолжи со контролите во областа на сообраќајот. На територија...

Хороскоп2 дена

Хороскоп за четврток (5 јуни)

ОВЕН Некој на работа врши притисок врз вас и приморани сте некои работи да ги завршите побрзо отколку што очекувавте....

НАЈЧИТАНИ