На денешен ден
26 ноември – На денешен ден

1504.- Починала Изабел I Католичката (Isabel la Catolica), кралица на Кастилја од 1474. Со бракот со Фернандо II Арагонски, Кастилја и Арагон биле обединети (1479) и основите на обединета шпанска држава и идната колонијална империја. беа создадени. За време на нивното владеење бил основан судот на инквизицијата (1480), Евреите биле протерани, а со заземањето на Гранада во 1492 година, моќта на Маврите дефинитивно била скршена. Истата година ја опремиле експедицијата на Кристофер Колумбо која ја открила Америка, а во 1503 година го зазеле Кралството Неапол од Франција. 1703.- Во дводневната „Голема бура“ во јужна Англија загинаа најмалку 8.000 луѓе.
1744.- Починал италијанскиот изработувач на виолини Џузепе Гуарнери, заедно со Антонио Страдивари, најголемиот мајстор за изработка на класични виолини.
1880.- Големите сили ја принудиле Турција да и го предаде Улцињ на Црна Гора, кој Црногорците го зазеле во војната од 1876 до 1878 година.
1855.- Умре полскиот писател Адам Мицкевич, најистакнатиот полски романтичар. Неговиот идиличен еп „Пан Тадеуш“, во кој даде визија за старата Полска која исчезнува, се смета за најголемото дело на полскиот романтизам.
1914.- Во Првата светска војна, британскиот воен брод „Булворк“ експлодирал додека бил натоварен со муниција. Само 12 од 750 членови на екипажот преживеале.
1922.- Отворена е гробницата на фараонот Тутанкамон, која ја откри англискиот археолог Хауард Картер во Долината на кралевите кај Луксор. Картер и Лорд Карнавон (Карнарвон) биле првите луѓе кои влегле во гробницата по повеќе од 3.000 години кога фараонот бил положен во неа.
1940.- Во окупирана Варшава за време на Втората светска војна, Германците почнаа да оградуваат дел од градот од кој направија гето за околу половина милион полски Евреи.
1942.- Во текот на Втората светска војна во Бихаќ беше основан Антифашистичкиот совет на народното ослободување на Југославија, а 54 делегати го избраа Извршниот одбор на АВНОЈ на чело со д-р Иван Рибар.
1949.- Во Индија беше усвоен устав, со кој Унијата на Индија стана република во рамките на Британскиот Комонвелт. Уставот стапи на сила во јануари 1950 година.
1965.- Франција го лансираше првиот вештачки сателит.
1967.- Народноослободителниот фронт ја прогласи Народна Република Јемен (Јужен Јемен) во Аден, по 128 години британско колонијално владеење.
1968.- Умре германскиот писател Арнолд Цвајг, автор на романот „Случајот на наредникот Гриша“, кој многу критичари го сметаат за најдобра германска книга за Првата светска војна.
1978.- Иранските верски водачи и политичари, во обид да го соборат Шах Реза Пахлави, прогласија генерален штрајк што го парализираше животот во Иран.
1979.- Меѓународниот олимписки комитет гласаше за обновување на членството на Кина во таа организација по 21-годишно отсуство.
1986 – 48 цивили беа убиени од иранска ракета што падна во главниот град на Ирак, Багдад.
1987.- Тајфун уништи околу 14.000 куќи на Филипините, при што загинаа 270 луѓе.
1990.- Советот за безбедност на ОН го одобри мировниот план за Камбоџа.
1993.- Првиот генерален штрајк во Белгија по речиси половина век ги парализираше економијата и сообраќајот и ја принуди владата да преговара со синдикатите.
1998.- Во заедничката декларација за време на посетата на кинескиот претседател Џианг Земин, Јапонија изрази длабоко жалење за активностите што ги презеде во Кина во Втората светска војна.
2000.- Поранешниот претседател на СР Југославија, Слободан Милошевиќ, беше реизбран за претседател на партијата на вонредниот конгрес на Социјалистичката партија на Србија.
2001.- Кралот Гјанендра од Непал прогласи вонредна состојба во земјата по тридневни немири, во кои загинаа најмалку сто луѓе, предизвикани од членовите на маоистичкото герилско движење во обид да ја соборат монархијата.
2004 – Европската комисија за дроги и зависност објави дека повеќе од два милиони Европејци имаат проблеми со дрогата, главно хероин.
2007.- Во северните предградија на Париз избувнаа нови немири, чија причина беше смртта на двајца млади момчиња во судир со полициски автомобил. Француската полиција фрли солзавец врз демонстрантите кои ги каменуваа полициските сили, демолираа возила и контејнери.
2008 – Советот за безбедност едногласно го поддржа извештајот и планот од шест точки на генералниот секретар на ОН Бан Ки-мун за реконфигурација на меѓународното цивилно присуство на Косово.
2010 – Од 50.000 силувања што се случија за време на војната во Босна и Херцеговина, само 12 случаи добија судски епилог, објавија Обединетите нации.
2012.- Норвешката полиција се извини за улогата во депортацијата на Евреите за време на Втората светска војна. Извинувањето на полицијата беше испратено на 70-годишнината од депортацијата на 532 Евреи од Норвешка на 26 ноември 1942 година на бродот „Донау“.
2016.- Почина Фидел Кастро (90), кубански револуционер, поранешен генерален секретар на Комунистичката партија, претседател и премиер на Куба, со која владееше речиси половина век, а во 2006 година му ги предаде овластувањата на својот брат и другарот во револуцијата, Раул.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден: 19 август

На денешен ден 19 август, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:
⚔️ Империјализам и воени конфликти
-
14 година: Смртта на Октавијан Август означува крај на ерата на основачот на Римското Царство.
-
636 година: Битката кај Јармук – клучна пресвртница во арапските освојувања и падот на византиската моќ на Истокот.
-
1691 година: Австриско-турски судир кај Сланкамен – дел од големите европско-османлиски војни.
-
1878 година: Австроунгарската окупација на Сараево – вовед во политичките тензии на Балканот кои ќе кулминираат со Првата светска војна.
🧠 Наука и техника
-
1819: Смртта на Џејмс Ват – човекот што ја усоврши парната машина, симбол на Индустриската револуција.
-
1979: Повраток од рекорден престој во вселената – важен момент за советската вселенска програма.
-
1996: Средба на меѓународни космонаути на „Мир“ – симбол на соработката во пост-Студена војна доба.
🎭 Култура и уметност
-
1883: Родена Коко Шанел – икона на модата.
-
1929: Смртта на Сергеј Дјагилев – револуционер во балетот и сценската уметност.
-
1936: Убиството на Федерико Гарсија Лорка – симбол на интелектуалната жртва во Шпанската граѓанска војна.
-
2009-2016: Смрт на неколку значајни фигури од оперската, книжевната и филмската сцена, меѓу кои Хилдегард Беренс, Мирко Ковач, Мира Ступица.
🌍 Политички превирања и државни удари
-
1953: Удар во Иран со поддршка на ЦИА – клучен настан во иранско-американските односи.
-
1991: Обид за државен удар во СССР – пресуден момент за крајот на Советскиот Сојуз.
-
2020: ЕУ не ги признава изборите во Белорусија – контекст на современи европски политички конфликти.
✈️ Технологија и летови
-
1871: Роден Орвил Рајт – пионер на воздухопловството.
-
1960: Судбината на Гари Пауерс – шпионски инцидент од Студената војна.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден: 14 август

На денешен ден 14 август, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:
🛡️ Историски битки и политички настани
-
1385 – Победата на Португалците во Битката кај Аљубарота ја обезбедила независноста на земјата.
-
1867 – Обид за балкански сојуз против Отоманската империја.
-
1920 – Потпишан договорот за Мала Антанта.
-
1941 – Атлантската повелба ја дефинира визијата за поствоен свет.
-
1947 – Формирање на Пакистан, значаен геополитички момент.
-
1996 – Крајот на ерата на апартхејдот: Јужноафриканската национална партија оди во опозиција.
-
2015 – САД и Куба ги обновуваат дипломатските односи.
⚔️ Воени конфликти и кризи
-
1900 – Крај на Боксерската буна.
-
1945 – Јапонија капитулира – крај на Втората светска војна.
-
2006 – Прекин на огнот меѓу Израел и Либан.
-
2013 – Египет во криза – вонредна состојба по смртоносни судири.
🧪 Наука и технологија
-
1457 – Првата книга во боја: „Мајнцовиот псалтир“.
-
1777 – Роден Ханс Кристијан Ерстед, откривачот на електромагнетизмот.
-
1893 – Франција воведува први регистарски таблички.
🧍♂️ Значајни личности (родени/починати)
-
1777 – Ерстед (научник)
-
1956 – Починал Бертолт Брехт, драматург.
-
1988 – Смрт на Енцо Ферари, основач на Ferrari.
-
2004 – Починал Чеслав Милош, нобеловец.
-
2010 – Починал Херман Леонард, легендарен џез фотограф.
-
2012 – Починал Светозар Глигориќ, шаховски велемајстор.
🌍 Катастрофи и трагедии
-
2005 – Пад на авион во Грција (121 загинат).
-
2017 – Поплави во Сиера Леоне (310 загинати).
-
2018 – Уривање на мост во Џенова, Италија (43 загинати).
-
2021 – Земјотрес во Хаити (над 2.200 загинати).
-
2022 – Пожар во коптска црква во Каиро (41 загинат).
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден – 27 јуни

На денешен ден 27 јуни, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:
🌍 Историски настани:
- 1801 – Британски и турски сили го поразуваат Наполеоновиот гарнизон во Каиро, ставајќи крај на француската инвазија на Египет.
- 1905 – Почеток на бунтот на екипажот на крстосувачот „Потемкин“, еден од првите знаци на револуционерно движење во царска Русија.
- 1932 – Сиам (денешен Тајланд) преминува од апсолутна во уставна монархија.
- 1946 – Додеканеските острови официјално ѝ се доделуваат на Грција по Втората светска војна.
- 1950 – Југославија го воведува самоуправувањето, уникатен модел во социјалистичкиот свет.
- 1954 – Во Обнинск, СССР, е пуштена првата нуклеарна електрана во светот.
🕊 Политика и конфликти:
- 1991 – Почеток на војната за независност на Словенија, што трае само шест дена.
- 1997 – Претседателот на Таџикистан потпишува мировен договор, ставајќи крај на граѓанската војна.
- 1999 – Алжирската влада предлага амнестија за исламските екстремисти за прекин на долгогодишното насилство.
- 2011 – Меѓународниот кривичен суд издава налог за апсење на Моамер Гадафи.
🎭 Култура, наука и општество:
- 1838 – Роден Банким Чандра Чатерџи, пионер на индиската литература на бенгалски.
- 1989 – Починува Жил Алфред Ајер, истакнат британски филозоф.
- 2000 – Усвоена Варшавската декларација за демократија.
- 2023 – Земјата изгубила 4,1 милиони хектари тропска шума за една година.
🎸 Музика и поп култура:
- 2002 – Почина Џон Ентвисл, басист на легендарната рок-група The Who.
-
Кичево1 ден
Кичево: Најавени градежни работи кон месност Крушино, за тоа време ќе има времен прекин на сообраќај
-
Хороскоп1 ден
Хороскоп за недела (24 август)
-
Временска прогноза1 ден
Попоски со нова метео анализа, септември надпросечно топол
-
Хроника2 дена
Уште една трагедија на македонските патишта, загина украинец пешак, го удрил жител на Косово од Германија
-
Хороскоп2 часа
Дневен Хороскоп за понеделник (25 август)
-
Lifestyle2 дена
Како да ја направите вашата орхидеја да расцвета: 4 корисни совети
-
Спорт1 ден
Роналдо стана единствен фудбалер во историјата кој постигнал најмалку 100 голови во четири различни клубови
-
Гејминг2 дена
Fortnite повторно достапен на iOS во Австралија