Следете не

На денешен ден

28 април – На денешен ден

Објавено пред

на

1442.- Роден е англискиот крал Едвард IV, син на војводата од Јорк. Во војната против династијата Ланкастер, по заземањето на Лондон и победата во Таутон, тој беше избран за крал. Со тоа, кралската власт преминала во куќата на Јорк.

1789.- Бунтовниот екипаж на англискиот брод „Баунти“ го остави капетанот на бродот Вилијам Блајт и 18 негови следбеници во водите кај Тахити. По 48 дена драматично пловење и повеќе од 3.500 милји, Блајх успеа да стигне до островот Тимор, во близина на Јава.

1804.- За време на Првото српско востание, со посредство на Австрија во Земун бил одржан состанок на српските востаници и Турци. По неуспешните мировни преговори, српските преговарачи се вратија во Остружница и започнаа со подготовките за напад на Белград.

1878.- Роден е американскиот филмски и театарски актер Лајонел Баримор (Баримор). Како дете се прослави во улогата на Оливер Твист, а подоцна играше значајни улоги во филмовите „Гранд Хотел“, „Ајленд Ларго“, „Дамата со камелии“, како и во ТВ серијата „Д-р Килдер“.

1918.- Гаврило Принцип умре во затворот во Терезин (Чешка). Тој беше осуден на дваесет години затвор од австроунгарските власти по убиството на австроунгарскиот престолонаследник Франц Фердинанд (Франц) во Сараево во 1914 година, со што започна Првата светска војна.

1919.- На Версајската мировна конференција во Париз, 32 земји, вклучително и Кралството на Србите, Хрватите и Словенците, го прифатија пактот за основање на Друштвото на народите.

1924.- Роден е замбискиот државник Кенет Каунда (Кенет), прв претседател на Замбија од 1964 до 1991 година и еден од водачите на Движењето на неврзаните.

1936.- Умрел египетскиот крал Фуад I, кој се прогласил за крал во 1922 година, кога бил укинат британскиот протекторат над Египет. Него го наследил неговиот син Фарук I (Фарук).

1939 – Адолф Хитлер ги отфрли германско-полскиот пакт за ненапаѓање од јануари 1934 година и германско-британскиот договор од јуни 1935 година.

1952.- На Јапонија и е вратен суверенитетот, кој по поразот во Втората светска војна и бил одземен со мировниот договор во Сан Франциско во 1951 година.

1969.- Францускиот претседател Шарл де Гол (Шарл, Гол) поднесе оставка по референдумот за регионализација на земјата и реорганизација на Сенатот, каде мнозинството Французи гласаа против неговите предлози.

1977.- Членовите на германската левичарска терористичка група „Бадер-Мајнхоф“ (Мајнхоф, Баадер) беа осудени на доживотен затвор.

1980.- Американскиот државен секретар Сајрус Венс поднесе оставка по неуспешната мисија на командоси за спасување американски заложници во Иран.

1992.- Прокомунистичката влада во Кабул им ја предаде власта на исламските герилци, со што заврши 14-годишната граѓанска војна во Авганистан.

1995.- Најмалку 103 жители на јужнокорејскиот град Даегу загинаа во експлозија на гас.

1999.- Владата на СР Југославија поднесе тужба против земјите на НАТО пред Меѓународниот суд на правдата во Хаг за „неовластена употреба на сила“ во воздушните напади што започнаа на 24 март.

1999.- Водачот на Српското движење за обнова, Вук Драшковиќ, беше разрешен од функцијата вицепремиер на Сојузна Република Југославија поради неговите критики кон владата за време на војната.

2001.- Првиот турист во вселената, американскиот бизнисмен Денис (Денис) Тито, платил 20 милиони долари за своето патување до Меѓународната вселенска станица, каде што отишол со рускиот екипаж.

2002.- Во хеликоптерска несреќа во Русија, загина гувернерот на сибирската област Краснојарск, генерал Александар (Александар) Лебед, поранешен советник за безбедност на претседателот Борис Елцин.

2004.- Снимките на американската ТВ CBS (CBS) за злоупотреба на ирачки затвореници во ирачкиот затвор Абу Граиб, под контрола на американската армија, предизвикаа шок во светот. Американскиот претседател Џорџ Буш упати јавно извинување до ирачкиот народ за понижувањето што го претрпеа ирачките затвореници и нивните семејства.

2005 – Ирак ја доби својата прва демократска влада по повеќе од 50 години.

2008 – Во сударот на два воза на истокот на Кина, повеќе од 70 луѓе загинаа, повеќе од 420 беа повредени, од кои 70 со тешки повреди.

2011 – Сезоната на торнадо во јужните американски држави, однесе повеќе од 330 животи и предизвика огромна материјална штета. Неколку држави прогласија вонредна состојба, а во најтешко погодената Алабама, невремето уништи цели градови и остави големи области без струја.

2014.- Судот во Каиро осуди 683 исламисти на смрт, меѓу кои и лидерот на Муслиманското братство Мохамед Бади. На истото рочиште, 492 од 529 смртни казни изречени во март беа заменети со доживотен затвор. Исламистите беа осудени за учество во убиство и обид за убиство на полицајци во египетската провинција Миња на 14 август минатата година.

2017.- Собранието на Црна Гора го усвои протоколот за членство во НАТО, со што и официјално заврши процедурата за пристапување на таа земја во Северноатлантската алијанса.

2022 – Црна Гора доби нова, малцинска влада предводена од поранешниот потпретседател Дритан Абазовиќ, со што заврши тримесечната криза во работата на извршната и законодавната власт во оваа земја.

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден – 2 септември

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

На денешен ден 2 септември, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:

🛡️ Воени битки и борби

  • 31 п.н.е. – Битката кај Актиум: Октавијан ја победил флотата на Марко Антониј и Клеопатра.

  • 1807 – Британската морнарица го бомбардирала Копенхаген за да спречи Наполеон да ја користи данската флота.

  • 1866 – Бунт на Крит против Турците; прогласено укинување на турска власт и обединување со Грција.

  • 1898 – Битката кај Омдурман: англо-египетските трупи ја поразиле махдистичката војска, Британците го зазеле Судан.


📜 Договори, мировни спогодби и политички одлуки

  • 1666 – Големиот пожар во Лондон (четиридневен, уништена и катедралата „Свети Павле“).

  • 1752 – Британија и колониите го замениле јулијанскиот календар со грегоријанскиот.

  • 1829 – Адријанополски договор: Србија ги добива шесте нахии, Грција добива автономија.

  • 1872 – Петти конгрес на Првата интернационала во Хаг, седиштето префрлено во САД.

  • 1945 – Прогласена Демократска Република Виетнам (Хо Ши Мин претседател).

  • 1945 – Јапонија потпишува капитулација на палубата на „Мисури“, завршува Втората светска војна.

  • 1996 – Мировен договор меѓу Филипини и муслимански бунтовници (крај на 24-годишна војна).

  • 1996 – Формирана коалицијата „Заедно“ во Србија (СПО, ДС и ГСС).

  • 2012 – Избори во Ангола, MPLA освојува 74% од гласовите.


✈️ Откритија, истражувања и летови

  • 1930 – Француски пилоти го извршиле првиот директен лет Европа–САД со авионот „Прашалник“.


✊ Протести и демонстрации

  • 1989 – Во Кејптаун, полицијата уапсила повеќе од 400 демонстранти против апартхејдот.

  • 2017 – 60.000 Рохинџа избегале во Бангладеш поради конфликт во северозападен Мјанмар.


⚰️ Смртни случаи на познати личности

  • 1838 – Родена кралицата Лилиуокалани од Хаваи (последна владетелка).

  • 1910 – Почина францускиот сликар Анри Русо.

  • 1937 – Почина Пјер де Кубертен, основач на модерните Олимписки игри.

  • 1973 – Почина Џ. Р. Р. Толкин, автор на „Господар на прстените“ и „Хобитот“.

  • 2001 – Почина Кристијан Барнард, хирург кој ја изврши првата трансплантација на срце.

  • 2006 – Почина поетот Ѓерѓ Фалуди.

  • 2007 – Почина пејачот Сафет Исовиќ, мајстор на севдалинка.

  • 2013 – Почина Фредерик Пол, писател на научна фантастика.

  • 2014 – Убиен американскиот новинар Стивен Сотлоф од ИСИС.

  • 2021 – Почина Микис Теодоракис, грчки композитор („Зорба Гркот“, „З“).

Прочитај повеќе...

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден – 1 септември

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

На денешен ден 1 септември, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:

🕊️ Смрт и загуби

  • 1159 – Починал папата Адријан IV, единствениот Англичанец избран за папа.

  • 1953 – Загинал францускиот виолинист Жак Тибо во авионска несреќа.

  • 1967 – Починал рускиот писател Иља Еренбург.

  • 1982 – Починал Владислав Гомолка, поранешен лидер на Полска.

  • 2012 – Починал Хал Дејвид, автор на многу познати песни.


⚔️ Војни и конфликти

  • 1531 – Војна во Швајцарија помеѓу Цирих и католичките кантони (Битка кај Капела).

  • 1916 – Бугарија ѝ објавила војна на Романија во Првата светска војна.

  • 1939 – Германија ја нападнала Полска – почеток на Втората светска војна.

  • 1983 – Советски борбен авион соборил јужнокорејски „Боинг 747“.

  • 1993 – Пропаднале преговорите во Женева за војната во БиХ.

  • 1999 – УНХЦР објавил масовни бегалски движења по конфликтот во Косово.

  • 2004 – Заложничка криза во училиштето во Беслан, Русија.

  • 2010 – Обама објавил крај на борбената мисија на САД во Ирак.


🌍 Политички и државни настани

  • 1928 – Албанија прогласена за кралство со Зогу I.

  • 1945 – Усвоен закон за административна поделба на Србија (Војводина и Косово-Метохија).

  • 1961 – Прва конференција на неврзаните во Белград.

  • 1969 – Гадафи го соборил кралот Идрис I во Либија и прогласил република.

  • 1974 – Анастасио Сомоза избран за претседател на Никарагва.

  • 2000 – ДОС потпишал „Договор со Србија“ во Белград.

  • 2003 – Холандија прва дозволила легална употреба на марихуана како лек.

  • 2013 – Стапил во сила Договорот за стабилизација и асоцијација меѓу Србија и ЕУ.

  • 2018 – Судот во Бразил ја поништил кандидатурата на Лула да Силва.


🌋 Природни катастрофи

  • 1923 – Земјотрес во Јапонија: уништени Јокохама и дел од Токио, 142.000 жртви.

  • 1962 – Земјотрес во северозападен Иран, 12.000 жртви.


🎭 Култура, наука и спорт

  • 1972 – Боби Фишер го победил Спаски и станал светски шампион во шах.

Прочитај повеќе...

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден (29 август)

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

На денешен ден 29 август, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот.

1189 – Дубровник склучил договор со босанскиот бан Кулин, со кој жителите на Дубровник добиле слобода да тргуваат во Босна без ограничувања или давачки. Договорот е еден од најстарите зачувани документи во регионот.

1521 – Турците, под команда на султанот Сулејман II Величествениот, го освоиле Белград и го прогласиле за седиште на Смедеревскиот санџак.

1526 – Во Мохачката битка, турската војска предводена од Сулејман II Величествениот ги победила трупите на унгарскиот крал Лудвиг II, кој загинал при повлекувањето.

1619 – Роден е Жан Батист Колбер, француски државник и министер за финансии на Луј XIV.

1632 – Роден е Џон Лок, англиски филозоф, основач на емпиризмот и либералната филозофија.

1756 – Прускиот крал Фридрих II ја започнал Седумгодишната војна со напад врз Саксонија.

1820 – Во Порто, Португалија, започнала граѓанска револуција, со која кралот Жоао VI бил принуден да донесе либерален устав.

1825 – Португалија ја признала независноста на Бразил под водство на царот Педро I.

1842 – Завршила Првата опиумска војна со Нанкинскиот договор, со кој Кина морала да отвори пристаништа и да го предаде Хонг Конг на Британија.

1944 – Кралот Петар II Караѓорѓевиќ, со декрет, ја отстранил командата на генерал Дража Михајловиќ и ја ставил југословенската армија под команда на Јосип Броз Тито.

1945 – Американските трупи под команда на генерал Џорџ Маршал започнале со искрцување во Јапонија.

1949 – СССР тајно ја детонирал својата прва атомска бомба.

1960 – Јорданскиот премиер Хаза ал-Маџали бил убиен во експлозија на бомба.

1965 – Американскиот вселенски брод „Џемини V“ се вратил на Земјата по рекордни осум дена во орбитата.

1975 – Починал ирскиот државник Емон де Валера, еден од водачите на Шин Фејн.

1978 – Хуа Куо-фенг, претседател на КПК, ги посетил Романија, Југославија и Иран, што означило крај на кинеската изолација.

1991 – Советскиот парламент ја суспендирал Комунистичката партија и ги замрзнал нејзините сметки.

1995 – Милошевиќ бил овластен да преговара во име на заедничката делегација на СР Југославија и Република Српска во мировниот процес за Босна.

1996 – Руски авион Туполев 154 се урнал во Норвешка, загинале 141 лице.

1997 – Убиени биле 300 луѓе во алжирско село, едно од најлошите масакри од страна на исламисти во земјата.

1999 – Во Источен Тимор, 99% од гласачите се изјасниле за независност од Индонезија.

2001 – Врховниот суд на САД осудил тројца раководители на компанија за нелегална продажба на опрема што може да се користи за нуклеарно оружје.

2003 – Автомобил-бомба во Наџаф уби најмалку 80 луѓе, вклучувајќи го и ајатолахот Мохамед Бакир ал-Хаким.

2005 – Ураганот Катрина ја погодил јужна САД, загинале околу 1.330 луѓе, најмногу во Њу Орлеанс.

2008 – Грузија ги прекинала дипломатските односи со Русија поради признавањето на Јужна Осетија и Абхазија.

2010 – Еруптирал вулканот Синабунг на Суматра, прва ерупција по 400 години, со масовна евакуација.

2015 – Унгарија поставила бодликава жица на границата со Србија за да го спречи приливот на бегалци.

2019 – Починал српскиот сликар и академик Владимир Величковиќ.

Прочитај повеќе...

Facebook

Последни објави

Фото: Martin Katler @ unsplash Фото: Martin Katler @ unsplash
Автомобили50 минути

Десетте најпродавани автомобили во Европа во 2025 година

Во првата половина од 2025 година, европскиот автомобилски пазар бележи значајни промени и трендови. Според податоците на JATO Dynamics, објавени...

Фото: Homescreenify @ unsplash Фото: Homescreenify @ unsplash
Магазин55 минути

Тајната на вистинскиот италијански болоњезе сос

Болоњезе сос е едно од најпознатите јадења во светот, но вистинската тајна на неговиот вкус лежи во традицијата на градот...

Кичево1 час

Поради одржување на атлетска трка во Кичево, во недела следните улици и делови на градот ќе бидат затворени за сообраќај

Во недела, 7 септември 2025, поради одржување на атлетската трка во град Кичево, од 08:00 до 11:00 часот ќе биде...

Хороскоп13 часа

Хороскоп за петок (5 септември)

Овен Пробувате да дојдете до некои промени, но тоа не ви оди од рака. Можно е да имате трема пред...

Фото: Leon Bublitz @ unsplash Фото: Leon Bublitz @ unsplash
Магазин1 ден

YouTube укинува Premium Family сметки надвор од заедничко домаќинство

YouTube го следи примерот на Netflix и Disney+, воведувајќи построги правила за користење на Premium Family пакетите. Компанијата почна да...

Фото: Onur Binay @ unsplash Фото: Onur Binay @ unsplash
Мобилни уреди1 ден

Батеријата се празни додека полните? Еве што треба да знаете

Современите Android телефони доаѓаат со моќни и ефикасни процесори, како и батерии со поголем капацитет. Вообичаено, тие можат да издржат...

Социјални мрежи1 ден

Корисниците во повеќе европски земји, како и кај нас пријавија потешкотии при користење на „Google, Gmail“ и останатите сервиси

Корисниците во повеќе европски земји, особено во Југоисточна Европа, Турција и Кавказ, се соочуваат со сериозни потешкотии при користење на...

Спорт1 ден

Елмас пред вечерашниот настап против Саудиска Арабија: „Ние секогаш излегуваме на терен по победа, со верба во квалитетот што го имаме.“

Пред вечерашниот пријателски дуел во Прага против Саудиска Арабија, македонскиот репрезентативец Елиф Елмас го сподели своето мислење за значењето на...

Македонија1 ден

МВР: Кривична пријава против петмина вработени во Агенцијата за храна и ветеринарство за „злоупотреба на службена положба и овластување“

СВР Куманово поднесе кривична пријава против Р.Е.(51) од с.Слупчане, општина Липково, З.А.(59) од Скопје, Н.Б.(61) од Битола, А.Б.(59) од Скопје...

Свет1 ден

(ВИДЕО) „Ден на жалост“ во Португалија по страшната трагедија каде од шините излета жичара и одзеде најмалце 15 животи, неофицијално има и странци

Португалија денеска тагува по трагедијата што го потресе главниот град Лисабон, откако 15 лица ги загубија животите, а најмалку 18...

НАЈЧИТАНИ