Следете не

На денешен ден

29 ноември – На денешен ден

Објавено пред

на

1314.- Почина францускиот крал Филип IV фер (Филип ле Бел), кој во 1306 година ги протера Евреите од Франција и им го конфискува имотот. За време на конфликтот со папата Бонифациј VIII, во 1302 година, тој го свикал Соборот на трите имоти – свештенството, благородништвото и граѓаните, за прв пат во историјата на Франција, а по смртта на папата се согласил со новиот папа Климент V. Французин, да го премести папското седиште во Авињон.

1516.- Почина италијанскиот сликар Џовани Белини, еден од основачите на венецијанското училиште. Тој беше учител на Џорџоне и Тицијан.

1543.- Од чума во Лондон.

1780.- Починала австриската царица, чешката и унгарската кралица Марија Терезија. За време на нејзиното владеење од 1740 година, таа спроведе реформи во духот на просветениот апсолутизам, но и централизација и германизација. За да го обезбеди спорниот престол, таа ја водеше војната за австриското наследство од 1740 до 1748 година, во која во 1745 година прускиот крал Фредерик II (Фридрих) ѝ ја одзеде Шлезија.

1854.- Починала српскиот дипломат и војвода Прото Матеја Ненадовиќ, претседател на владејачкиот Совет – првата српска влада. Со својот вујко Јаков го крена Првото српско востание во Ваљевската и Шабачката нахија и учествува во борбите, а преговарајќи со Турците и Русија ги воспоставува првите дипломатски контакти на востаниците со странство. Неговите „Спомени“, покрај книжевната вредност, претставуваат скапоцен документ за тоа време.

1864.- Во Сент Крик во американската држава Колорадо, единицата на полковникот Џон Чивингтон масакрирала најмалку 400 Чајени и Арапахос, кои се предале со дозвола да логорат.

1890.- Отворена е седницата на првиот јапонски парламент. Парламентот имаше два дома – горниот со 480 и долниот со 252 пратеници.

1918.- На Големото народно собрание во Подгорица бил сменет кралот Никола I Петровиќ и прогласено обединување на Црна Гора со Србија. Со актот за обединување, црногорската држава престана да постои.

1924.- Умре Џакомо Пучини, најважниот италијански оперски композитор по Верди. Со операта „Боем“ го дал прототипот на италијанската опера со лирско-сентиментален, буржоаски карактер од крајот на 19 век („Тоска“, „Мадам Батерфлај“, „Турандот“, „Манон Леско“).

1941.- На ридот Кадињача кај Ужице за време на Втората светска војна загина Работничкиот баталјон штитејќи го главниот дел од партизанските сили. Германските единици, со поддршка на авијацијата, го преминаа Кадињач дури по смртта на 180 партизани со командант Душан Јерковиќ. Тоа беше крајот на Република Ужице, основана на крајот на септември 1941 година, првата слободна територија во окупирана Европа.

1943.- На втората седница на Антифашистичкиот совет за народно ослободување на Југославија во Јајце, тој Совет бил конституиран како врховен законодавно и извршно претставничко тело и бил формиран Националниот комитет за ослободување на Југославија. Беше донесена одлука земјата да се организира федерално, а на кралската влада во егзил и беше забрането да се врати во земјата.

1945.- Основачкото собрание во Белград ја укина монархијата, лишувајќи ја династијата Караѓорѓевиќ од сите права во земјата и ја прогласи Федеративна Народна Република Југославија.

1947.- Генералното собрание на ОН изгласа поделба на Палестина на еврејски и арапски дел, со Ерусалим под контрола на светската организација, која во 1948 година дозволи создавање на државата Израел.

1987.- Јужнокорејски патнички авион со 115 патници и членови на екипажот се урна над Бурма. Потоа во Бахреин беше уапсена жена која призна дека е севернокорејски агент и дека поставила експлозив во авионот по налог на нејзината влада за да ги наруши Олимписките игри во Сеул во 1988 година.

1991.- Арбитражната комисија на Мировната конференција за Југославија (Бадентерова комисија) ги објави резултатите од меѓународната арбитража според која СФР Југославија „е во процес на исчезнување“ и дека сите републики на поранешната федерација се нејзини наследници.

1996.- Меѓународниот суд за воени злосторства во Хаг го осуди на 10 години затвор босанскиот Хрват Дражен Ердемовиќ, кој призна дека, како припадник на војската на Република Српска, учествувал во масовната ликвидација на босанските муслимани во Сребреница во јули 1995 година. Тоа беше прва пресуда за воено злосторство на меѓународен суд по судските процеси во Нирнберг и Токио.

1998.- Во Белград умре Живојин Павловиќ, еден од најзначајните српски филмски режисери и писатели на „новата српска проза“. Неговиот филм „Дезертер“ (1992) е првиот филм кој зборува за трагедијата на војната на територијата на поранешна СФР Југославија.

1999.- Ривалските партии во Северна Ирска формираа протестантско-католичка влада, принудувајќи ги лутите непријатели да ја споделат власта за прв пат во историјата

2001.- Умре британскиот рок-пејач и композитор Џорџ Харисон, поранешен член на „Битлси“, рок група која ги одбележа шеесеттите години на 20 век.

2003.- Водачот на чеченските бунтовници Ахмед Закаев, кој беше обвинет во Русија за убиства и киднапирања, доби политички азил во Велика Британија.

2008.- Умре данскиот архитект Јорн Утзон, познат како креатор на операта во Сиднеј, која во 2007 година беше вклучена во Светското наследство на УНЕСКО. Тој, исто така, ја дизајнираше зградата на Националното собрание во Кувајт и неколку познати згради во Данска. Тој ја доби престижната награда Прикер за архитектура во 2003 година.

2010 – Умре комичарот Лесли Нилсен, ѕвезда на филмските серии „Гол пиштол“ и „Има ли пилот во авионот“.

2010.- Умре рускиот поет Бела Ахмадулина, икона на културниот живот од советската ера.

2013.- На самитот во Вилнус, Европската унија ги парафира договорите за асоцијација со Грузија и Молдавија.

2017 – Хашкиот трибунал ги потврди повеќегодишните затворски казни на официјални лица од босанските Хрвати, предводени од Јадранка Прлиќ, за воени злосторства над муслиманите во БиХ, 1993-1994 година. Третообвинетиот, Слободан Праљак, почина во болница во Хаг откако испил отров во судницата откако апелациониот совет на Хашкиот трибунал му ја потврди казната од 20 години затвор.

2020 – За време на локалните избори во североисточна Нигерија, 110 луѓе беа убиени во напад што им се припишува на исламските екстремисти од групата Боко Харам.

На денешен ден

Светот на денешен ден (20 ноември)

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

1531 – Капелскиот мировен договор ја утврдува конфесионалната поделба на Швајцарија.

1780 – Велика Британија објави војна на Холандија поради снабдувањето на американските бунтовници.

1818 – Симон Боливар ја прогласи независноста на Венецуела од Шпанија.

1873 – Обединување на Будим и Пешта во главниот град Будимпешта.

1903 – Демонстрации во Белград против режимот на кралот Александар Обреновиќ.

1910 – Франциско I. Мадеро повика на револуција и се прогласи за претседател на Мексико.

1917 – Украина беше прогласена за република.

1917 – Почеток на Битката кај Камбре во Првата светска војна.

1919 – Во Берлин нелегално започна првиот конгрес на младински организации и беше основана Комунистичката младинска интернационала.

1924 – Задушено курдското востание во Турција.

1962 – Кенеди ја укина американската блокада на Куба и формално ја заврши Кубанската ракетна криза.

1991 – Однесувањето на околу 260 луѓе од болницата во Вуковар до Овчара од страна на ЈНА.

1999 – Кина го лансира својот прв вселенски брод.

2003 – Експлозија на неколку бомби во Истанбул; уништен британскиот конзулат.

2003 – Уапсен Мајкл Џексон за наводна сексуална експлоатација на малолетници.

Прочитај повеќе...

На денешен ден

Светот на денешен ден (18 ноември)

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com @ Lucian Alexe

Среден век и големи откритија

  • 1477 – Основан е рускиот град Екатеринбург.

  • 1493Кристофер Колумбо за првпат го здогледува Порторико; следниот ден се истоварува и островот го нарекува Сан Хуан Батиста.

18. и 19. век

  • 1739 – Со Белградскиот договор Отоманската империја го враќа Белград и териториите северно од Западна Морава.

  • 1865 – Во Њујорк се објавува расказот на Марк Твен: „Прославената скокачка жаба од округот Калаверас“.

Почеток на 20. век

  • 1903 – САД потпишуваат договор со Панама за неограничено користење на Панамскиот канал.

  • 1905 – Принцот Чарлс од Данска станува крал на Норвешка под името Хакон VII.

  • 1909 – САД испраќаат два воени брода во Никарагва по масакрот што го наредил диктаторот Хозе Сантос Зелаја.

  • 1910 – Започнува Мексиканската селска револуција, предводена од Панчо Виља и Емилијано Сапата.

Првата светска војна и последици

  • 1918Латвија прогласува независност.

  • 1918 – Белгиската армија повторно влегува во Брисел по четиригодишна германска окупација.

1920-ти и 1930-ти

  • 1926 – Џорџ Бернард Шо ги одбива парите од Нобеловата награда.

  • 1928 – Во Њујорк е прикажан „Паробродот Вили“, првиот анимиран филм со Мики Маус.

  • 1936 – Германија и Италија ја признаваат владата на Франциско Франко во Шпанија.

Втора светска војна и по неа

  • 1941 – Прв судир меѓу четници и партизани во Хрватска, во Почитељ.

  • 1943 – 440 авиони на британските Кралски воздухопловни сили го бомбардираат Берлин, со минимална штета.

  • 1945 – На изборите во Бугарија победува комунистичкиот Отечествен фронт.

Втора половина на 20. век

  • 1959 – Премиера на филмот „Бен-Хур“ во Њујорк.

  • 1969 – „Аполо 12“ слетува на Месечината – второ успешно слетување на човечка мисија.

  • 1971 – „Лед Цепелин“ го објавува својот безнасловен албум („Led Zeppelin IV“).

  • 1978 – Масовното самоубиство во Џонстаун: 913 жртви.

  • 1982 – Боксерот Дук Ку Ким умира по мечот со Реј Манчини, што предизвикува реформи во боксот.

  • 1987 – Пожар во лондонската метро-станица Кингс Крос: 31 загинат.

  • 1988 – Претседателот Реган потпишува закон со кој дилерите на дрога можат да бидат осудени на смрт.

  • 1990 – Првите општи избори во СР Босна и Херцеговина.

Распадот на Југославија

  • 1991 – ЈНА го освојува Вуковар.

  • 1991 – Мате Бобан ја прогласува „Хрватска заедница Херцег-Босна“.

  • 1991 – Македонското собрание го усвојува Уставот, прогласувајќи независност.

  • 1993 – Јужноафриканските лидери го одобруваат уставот што го означува крајот на апартхејдот.

Кон крајот на векот

  • 1996 – Пожар во тунелот под Ла Манш.

  • 1998 – Алис Мекдермот ја добива Националната награда за книга за „Шармантниот Били“.

  • 1999 – На самитот на ОБСЕ во Истанбул е усвоена Повелбата за европска безбедност.

21. век

  • 2002 – Тимот на Ханс Бликс пристигнува во Ирак како ОН-инспектори за нуклеарно оружје.

  • 2003 – Хашкиот трибунал го обвинува Милан Бабиќ за злосторства против човештвото; подоцна осуден на 13 години.

  • 2003 – Последна седница на коалицијата ДОС во Белград.

  • 2004 – Русија го ратификува Протоколот од Кјото.

  • 2004 – Чешка укинува задолжителен воен рок и преминува на професионална армија.

  • 2006 – Тони Блер признава дека интервенцијата во Ирак била грешка.

  • 2006 – Поплави во авганистанската покраина Бадгис: 53 загинати.

Прочитај повеќе...

На денешен ден

Светот на денешен ден (8 ноември)

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

1520 – По наредба на данскиот крал Кристијан II, во „Стокхолмската крвава бања“ биле убиени повеќе од 80 шведски свештеници и благородници. Настанот предизвикал востание под водство на Густав Васа, кое во 1521 година ја ослободило Шведска од данската власт.

1620 – Во близина на Прага се одржала битката кај Бела Гора – првата голема битка од Триесетгодишната војна.

1805 – Диздарот на Смедерево, Мухарем Гуша Бошњак, му ги предал клучевите од градот на Караѓорѓе, со што Смедерево станало еден од првите градови ослободени во Првото српско востание.

1858 – По победата кај Грахово, Црна Гора добила меѓународно признати граници со Отоманската империја, гарантирани од Русија, Австрија, Франција и Прусија.

1889 – Монтана станала 41-та држава на Соединетите Американски Држави.

1895 – Германскиот физичар Вилхелм Конрад Рентген ги открил рендгенските зраци, по кои и се наречени. Во 1901 година ја добил првата Нобелова награда за физика.

1917 – Основан е Советот на народни комесари – новата влада на Советска Русија со Ленин на чело. Лев Троцки станал комесар за надворешни работи, а Сталин – за националности.

1923 – Осуетен е неуспешниот „Пуч во пивницата“ во Минхен, предводен од Адолф Хитлер и генерал Ерих Лудендорф. Хитлер бил уапсен и осуден на пет години затвор, каде ја напишал својата книга „Мојата борба“ (Mein Kampf).

1931 – Во Кралството Југославија се одржале парламентарни избори, на кои излегле над 2,3 милиони гласачи.

1937 – Во Минхен бил прикажан нацистичкиот пропаганден филм „Вечниот Евреин“.

1941 – Основана е Комунистичката партија на Албанија.

1942 – Сојузничките сили под команда на генерал Двајт Ајзенхауер започнале со искрцување во Северна Африка. Операцијата завршила во мај 1943 година со победа на сојузниците.

1944 – Во текот на Народноослободителната војна биле ослободени Штип, Неготино и Струга.

1959 – Обединетата Арапска Република и Судан потпишале договор за користење на реката Нил.

1960 – Џон Ф. Кенеди го победил Ричард Никсон на претседателските избори во САД, станувајќи најмладиот избран претседател во американската историја.

1971 – Издаден е четвртиот студиски албум на „Лед Цепелин“, кој го содржи легендарниот хит „Stairway to Heaven“.

1977 – Грчкиот археолог Манолис Андроникос ја открил гробницата на Филип II Македонски во Вергина.

1989 – Даглас Вајлдер е избран за гувернер на Вирџинија – првиот Афроамериканец на таа функција во историјата на САД. Истовремено, Дејвид Динкинс станал прв црн градоначалник на Њујорк.

1991 – Југословенската морнарица воспоставила поморска блокада на Хрватска.

1992 – Започнала Митровданската офанзива – една од најжестоките битки во војната во Босна и Херцеговина, во реонот на Невесиње.

1995 – Република Македонија станала 38-ма членка на Советот на Европа.

1998 – Суд во Бангладеш изрекол смртни казни за 15 поранешни офицери, обвинети за убиството на претседателот Шеик Муџибур Рахман во 1975 година.

2001 – Припадниците на српската единица „Црвени беретки“ започнале бунт во Кула, кој завршил по десет дена со преговори со владата.
Истиот ден, францускиот Сенат усвоил закон за ограничена автономија на Корзика.

2002 – Советот за безбедност на ОН ја усвоил Резолуцијата 1441, со која се бара разоружување на Ирак.

2006 – Прогласен е новиот Устав на Република Србија, со кој Косово е дефинирано како составен дел на државата.

2010 – Европската Унија ги укина визите за граѓаните на Босна и Херцеговина и Албанија.

2016 – Доналд Џ. Трамп е избран за претседател на САД, по победата над Хилари Клинтон

Прочитај повеќе...

Facebook

Последни објави

Хороскоп11 часа

Хороскоп за недела (23 ноември)

ОВЕН Повеќето денови ќе бидете многу емотивни и склони кон промени во расположението. Исклучително е важно да се држите до...

Хороскоп1 ден

Хороскоп за сабота (22 ноември)

ОВЕН Иако вашите очекувања не се преголеми, денес е неповолен ден за вас, па тешко дека ќе успеете да остварите...

Спорт2 дена

Утре во Кичево, „ФК Напредок“ го дочекува „ФК Џепчиште“ во третата македонска фудбалска лига запад во претпоследното коло од есенскиот дел

Утре сабота (22.11) со почеток од 13:00ч на градскиот стадион во Кичево, домашната екипа на „ФК Напредок“ го дочекува „ФК...

Македонија2 дена

Поради обилен дожд, на подрачјето од Општина Ресен се поплавени над 50 куќи и магацински простории

Поради обилните врнежи, на подрачјето на Општина Ресен дошло до излевање на Болнска и Источка река во селата Царев Двор...

Фото: Clint Patterson @ unsplash Фото: Clint Patterson @ unsplash
Магазин2 дена

Microsoft ја враќа една од најбараните функции

Microsoft конечно ја враќа една од најбараните функции на лентата со задачи во Windows 11. Иако Windows 11 веќе не...

Фото: Leon Bublitz @ unsplash Фото: Leon Bublitz @ unsplash
Магазин2 дена

YouTube повторно воведува директни пораки: Моментално се тестира!

YouTube го тестира враќањето на директните пораки, дозволувајќи им на корисниците да споделуваат видеа и да разговараат во рамките на...

Фото: Jonas Leupe @ unsplash Фото: Jonas Leupe @ unsplash
Магазин2 дена

За прв пат Android телефони поддржуваат AirDrop: овие четири модели можат директно да споделуваат фотографии со iPhone

Серијата Pixel 10 ја воведува првата вистинска директна размена на датотеки помеѓу Android Quick Share и Apple AirDrop, без потреба...

Фото: Solen Feyissa @ unsplash Фото: Solen Feyissa @ unsplash
Магазин2 дена

Gemini го претвора текстот во видео

Gemini сега може да креира клип од 8 секунди директно од текстуално барање. Google официјално ја претстави новата функција за...

Фото: Oberon Copeland @ unsplash Фото: Oberon Copeland @ unsplash
Магазин2 дена

Roblox ќе ги спречи децата да разговараат со непознати возрасни

По зголемениот притисок од родители и институции, Roblox конечно воведува проширени безбедносни мерки со цел подобра заштита на малолетниците. Новите...

Македонија2 дена

ЦУК: Истакна соопштение за состојбата на водостоите на реките, излевања, поплавени објекти и одрони по региони ширум Македонија

Поради обилните врнежи од дожд во последното деноноќие на повеќе локации во државата се регистрирани зголемување на водостоите на реките...

НАЈЧИТАНИ