На денешен ден
3 јуни – На денешен ден
1098.- По петмесечна опсада, крстоносците го зазеле градот Антиохија во Првата крстоносна војна.
1657.- Умре англискиот лекар Вилијам Харви, кој ја откри циркулацијата на крвта и работата на срцето како пумпа.
1808.- Роден е американскиот државник Џеферсон Дејвис, претседател на Конфедерацијата на американските држави за време на американската граѓанска војна. По поразот на Конфедерацијата, тој беше уапсен и помина едвај една година во затвор.
1818.- Последната британска војна против Марат заврши, со што Британија доминација во Индија.
1875.- Умре францускиот композитор Жорж Бизе, автор на операта Кармен, која се смета за ремек дело на француската и светската опера. Првата изведба на оваа опера (истата година кога умре Бизе) предизвика скандал, а потоа стана едно од најпопуларните дела на оперската музика.
1886.- Роден е српскиот политичар и публицист Коста Новаковиќ, еден од водачите на Српската социјалдемократска партија, подоцна член на КПЈ и нејзин претставник во Балканскиот секретаријат на Коминтерната. Исчезна во сталинистичките чистки во 1938 година, а постхумно беше рехабилитиран со одлука на советските државни органи во 1958 година.
1889.- Кралството Србија го презеде управувањето со својата железница од француски концесионер.
1896.- Во Москва беше потпишан пакт за ненапаѓање меѓу Русија и Кина за следните 15 години, а Кина ја овласти Русија да ја користи железницата во северна Манџурија.
1899.- Умре Јохан Штраус Јуниор, австриски диригент и композитор на оперети и валцери. Со својот оркестар настапуваше низ целиот свет, а гостуваше и во Белград („Лилјак“, „Цигански барон“, „На убавиот син Дунав“, „Приказни од виенската шума“).
1906.- Родена е француската пејачка и актерка со американско потекло Жозефин Бејкер, ѕвезда на париското кабаре „Фоли Бергер“ и „Казино де Париз“ и борец против расизмот. Во Втората светска војна, таа се приклучи на француското движење на отпорот.
1924.- Умре австрискиот писател Франц Кафка. Неговите дела, меѓу кои најпознати се романот „Процес“ и расказот „Метаморфоза“, имаа пресудно влијание врз литературата на 20 век.
1926.- Роден е американскиот писател Ален Гинсберг. Неговата збирка поезија „Урлик и други песни“ (1956) се смета за најзначаен дел од движењето Битник од 1950-тите.
1940.- Завршена е евакуацијата на сојузничките сили од Франција во Втората светска војна. Повеќе од 337.000 британски, француски и белгиски војници беа евакуирани од пристаништето Данкерк со бродови.
1959.- Сингапур е прогласен за автономна држава во рамките на Комонвелтот, во која Британците ги задржаа одделите за одбрана и надворешни работи.
1963.- Умре папата Јован XXIII, поглавар на Римокатоличката црква од 1958 година, протагонист на реформата на Католичката црква и нејзиното прилагодување кон современиот свет („aggiornamente“). Тој го свикал Вториот ватикански собор во 1962 година, кој продолжил да работи на црковните реформи по неговата смрт.
1965.- Американскиот астронаут Едвард Вајт излезе од вселенското летало Gemini 4 и стана првиот Американец што „прошета“ во вселената, три и пол месеци по рускиот космонаут Алексеј Леонов.
1968.- Во Белград започнаа студентските демонстрации, а подоцна и во другите универзитетски центри во Југославија, први во комунистичка Југославија. Протестот против привилегиите на комунистичките функционери, невработеноста и загрозувањето на основните демократски права беше прекинат седум дена откако пред студентите на ТВ Белград се обрати претседателот на СФРЈ Јосип Броз Тито, кој им даде поддршка на студентите и им вети побрзо решавање на социјалните проблеми.
1973.- Советскиот суперсоничен Туполев 144 се урна во близина на Париз за време на аеромитинг. Сите шест членови на екипажот и седуммина француски селани загинаа.
1989.- Умре иранскиот верски водач, ајатолахот Рухолах Хомеини, кој во 1979 година, по соборувањето на шахот Мохамед Реза Пахлави, се вратил од егзил во Иран погоден од Исламската револуција. Под негово владеење (до неговата смрт), прозападниот Иран беше трансформиран во милитантна верска република.
1989.- Два патнички воза се разнесени во експлозија на гасовод на Транссибирската железница. Загинаа 575 луѓе, а околу 600 беа повредени.
1995.- Министрите за одбрана на НАТО и ЕУ одлучија да создадат сили за брза реакција во Босна за да ги заштитат мировниците на ОН од нападите на босанските Срби.
1999.- Претседателот на Сојузна Република Југославија Слободан Милошевиќ го прифати мировниот план на САД, Европската унија и Русија, донесен во Белград од финските и руските посредници Марти Ахтисари и Виктор Черномирдин. Планот, кој предвидуваше пристигнување на меѓународните сили на Косово, беше услов за прекин на воздушните напади на НАТО врз Југославија.
2001.- Умре познатиот холивудски актер Ентони Квин, кој се прослави со улогата на Гркот Зорба во истоимениот филм.
2004.- Во Специјалниот суд во Сиера Леоне се одржа судење за одговорните за злосторствата извршени за време на граѓанската војна во земјата, во која загинаа околу 200 луѓе. Во јуни 2007 година, судот прогласи тројца воени команданти за виновни за злосторства извршени помеѓу 1991 и 2002 година. и ова е прва пресуда на тој суд што се однесува на периодот на граѓанската војна во таа земја.
2006 – Парламентот на Црна Гора ја усвои Декларацијата за независна Црна Гора, со која формално беше прогласено обновувањето на црногорската државност.
2009.- Умре американската пејачка Коко Тејлор, позната како „Кралицата на блузот“, која освои бројни блуз музички награди како и Греми наградите во 1984 година.
2016 – Умре Мухамед, роден како Касиус Марселус Клеј, кој доминираше во боксот две децении, освојувајќи и бранејќи ја шампионската титула. Тој се залагаше за заштита на правата на Афроамериканците и одби да се пријави во војската на САД за време на Виетнамската војна.
2020 – Косово доби нова влада предводена од премиерот Авдулах Хоти од Демократската лига на Косово.
Кичево (Квалитет на воздух, ♻️ секој 2ч)
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден (15 декември)
На денешен ден 15 декември, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по ред:
1806 – Француски трупи под команда на Наполеон Бонапарта влегуваат во Варшава.
1840 – Ковчегот со останките на францускиот император Наполеон I е положен во „Homme des Invalides“ во Париз, 19 години по неговата смрт во егзил на островот Света Елена.
1914 – Битката кај Колубара завршува со ослободувањето на Белград во Првата светска војна. Победата, за која исклучителни заслуги му припаѓаат на командантот на Првата армија, генерал Живојин Мишиќ, го подигна угледот на Србија меѓу сојузниците и ја зајакна самодовербата на српската армија и народ.
1961 – Генералното собрание на Обединетите нации го отфрли советскиот предлог за прием на Народна Република Кина во светската организација.
1961 – Поранешниот нацистички функционер Адолф Ајхман, организатор и извршител на геноцидот врз Евреите во Втората светска војна, е осуден на смрт во Ерусалим, а потоа обесен. По војната, тој живеел во Аргентина под лажно име до 1960 година, кога бил откриен и уапсен од припадници на израелската тајна служба.
1991 – Околу 500 луѓе ги загубиле животите кога фериботот „Салем експрес“ удрил во корален гребен пред египетското пристаниште Сафага и потонал.
2000 – Нуклеарната централа Чернобил во Украина е затворена, каде што еден од блоковите на електраната експлодирал на 26 април 1986 година, предизвикувајќи ја најлошата нуклеарна катастрофа од почетокот на употребата на нуклеарните централи.
2001 – Кривата кула во Пиза во Италија повторно се отвора за посетители, по 12-годишна пауза поради реновирање.
2011 – Градското собрание на Белград официјално го именува Мостот на Ада.
Кичево (Квалитет на воздух, ♻️ секој 2ч)
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден (9 декември)
На денешен ден 9 декември, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред:
1824
- Во Перуанската војна за независност, силите на Симон Боливар ја победија шпанската војска во битката кај Ајакучо – клучна за независноста на Перу.
1825
- Константин стана нов цар на Русија; веднаш беа ковани монети со неговиот лик – познатата Константинова рубља.
1890
- Започна третото официјално светско првенство во шах (1890/91) помеѓу Штајниц и Гунсберг.
1905
- Премиера на едночинката „Салома“ од Рихард Штраус во Дрезден, шокирана публика.
- Франција донесе декрет за одвојување на црквата од државата.
1917
- Турските трупи го предадоа Ерусалим на Британците во Првата светска војна.
1935
- Во Загреб е основана Федерацијата за лизгање на мраз и хокеј.
1941
- Кина им објавува војна на Јапонија, Германија и Италија во Втората светска војна.
1944
- Даниловград е ослободен по неколкудневни борби од фашистичкиот окупатор.
1961
- Тангањика добива независност во рамките на Британскиот Комонвелт со Јулиус Њерере за премиер.
(1962 – станува република, ист ден)
1967
- Николае Чаушеску станува претседател на Романија.
1978
- Се игра првиот натпревар од Женската професионална кошаркарска лига (WBL) – Чикаго Хасл vs. Милвоки Доус.
1985
- Поранешните аргентински лидери Хорхе Видела и Емилио Масера осудени на доживотен затвор.
- ГС на ОН едногласно усвојува резолуција за осуда на сите терористички акти.
1987
- Протестите во Појасот Газа ја започнаа Првата Интифада; потоа се прошири во Западен Брег и Ерусалим.
1990
- Лех Валенса победува на претседателските избори во Полска.
- На првите повеќепартиски избори во Србија победи Социјалистичката партија; Милошевиќ станува претседател.
1991
- Касарните на Трсат и командата на Риечкиот корпус предадени на хрватската армија; последниот војник на ЈНА ја напушта Риека.
1992
- ФИФА ѝ забранува на Југославија да учествува во квалификациите за СП 1994, согласно санкциите на ОН.
1994
- Шин Фејн започнува мировни преговори со британската влада по повеќе од 70 години.
1995
- Врховниот суд на Полска ја потврдува победата на Квашњевски и ја отфрла жалбата за Валенса.
1996
- ОН го одобрува договорот „нафта за храна“ – Ирак се враќа на светскиот нафтен пазар по 1990.
1999
- Српските власти ја осудуваат Флора Бровина на 12 години затвор; ослободена во 2000 по заминувањето на Милошевиќ.
2000
- Југославија и Словенија воспоставуваат дипломатски односи.
2002
- „Јунајтед ерлајнс“ поднесува барање за банкрот – најголем во историјата на авиоиндустријата.
Кичево (Квалитет на воздух, ♻️ секој 2ч)
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден (1 декември)
На денешен ден 1 декември, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по векови:
-
1640 – Португалија ја враќа својата независност по востанието што ја собори шпанската влада. Две недели подоцна, војводата од Браганца е крунисан за крал на Португалија под името Јован IV. Шпанија не ја признава независноста на Португалија сè до 1668 година.
-
1803 – Во Франција стапија на сила нови закони за труд, кои бараа работниците да имаат дозвола за работа заверена од полицијата или градските службеници. Овој документ, без кој никој не можеше да добие работа, дозволуваше државна контрола врз работната сила.
-
1813 – По неизвесниот одговор на францускиот император Наполеон I на мировните услови на сојузниците, Русија, Прусија и Австрија одлучија да ја нападнат Франција.
-
1821 – Доминиканската Република, која ги опфаќа источните две третини од карипскиот остров Хаити, тогаш познат како Хиспаниола, прогласи независност од Шпанија.
-
1822 – Основачот на Бразилското Царство, Дом Педро, беше крунисан за прв император на Бразил под името Педро I.
-
1835 – Ханс Кристијан Андерсен ја објави својата прва книга со бајки.
-
1903 – Прикажан е првиот вестерн филм, „Големиот грабеж на воз“.
-
1906 – Во Париз е отворено киното „Омнија Пате“, првото наменски изградено кино во светот кое прикажувало филмови.
-
1918 – Исланд добил независност со одлука на данскиот парламент.
-
1918 – Со обединувањето на државите на Србите, Хрватите и Словенците со Кралството Србија и Кралството Црна Гора е создадена првата заедничка југословенска држава, Кралството на Србите, Хрватите и Словенците, подоцна Кралство Југославија.
-
1918 – Покраината Трансилванија, претходно дел од Унгарија, т.е. Австро-Унгарија, е обединета со Романија. Романскиот дел од Банат и некои други покраини исто така станале дел од Романија. Романците го слават овој датум како национален празник, Ден на обединувањето.
-
1925 – Во Локарно, Швајцарија, се потпишани договори меѓу европските земји со кои се гарантира мирот и неповредливоста на границите. Рајнскиот пакт се смета за најважен, со кој Германија, Франција и Белгија се обврзаа да ги почитуваат границите, а Германија ја прифати демилитаризацијата на Рајнската област. Овие договори беа прекршени од Хитлер во 1936 година, кога ја окупираше Рајнската област, а потоа ги нападна Чехословачка и Полска.
-
1941 – Црногорскиот одред на НОП за операции во Санџак, под команда на Арс Јовановиќ, го нападна италијанскиот гарнизон во Плевља. По тешките борби, партизаните беа принудени да се повлечат од Плевља, со тешки загуби од околу 500 убиени и ранети.
-
1971 – Во Караѓорѓево, на седница на Претседателството на Сојузот на комунисти на Југославија, дел од раководството на Сојузот на комунисти на Хрватска, носители на политиката на таканареченото масовно движење. Потоа следеа чистки на политичките и економските лидери во Србија, Словенија и Македонија, што ги спречи обидите за политички и економски реформи во СФРЈ.
-
1976 – Ангола стана членка на Обединетите нации.
-
1981 – Во најлошата катастрофа во историјата на југословенската авијација, авион DC-9 Super 80 управуван од љубљанската компанија Inex-Adria Avio-Promet се урна во планина во близина на Ајачо, Корзика. Сите 178 патници и членови на екипажот загинаа.
-
1988 – Беназир Буто стана премиер на Пакистан, првата жена што водеше исламска земја.
-
1989 – Михаил Горбачов, првиот советски лидер, го посети Ватикан и се согласи со папата Јован Павле II да воспостави дипломатски односи меѓу СССР и Ватикан.
-
1991 – На референдум во советската република Украина, огромното мнозинство гласачи гласаа за независност од СССР.
-
1992 – Основан е 6-тиот полк на Домостражата, Сплит.
-
2000 – Лидерот на Националната акциона партија, Винсент Фокс, е инаугуриран за претседател на Мексико, со што се стави крај на 71-годишното владеење на Институционалната револуционерна партија. Тоа беше првиот пораз на партијата од 1929 година.
-
2001 – 10 Израелци се убиени во два палестински самоубиствени бомбашки напади во Ерусалим, а 30 се убиени во експлозија на автобус во Хаифа. Повеќе од 200 луѓе се повредени во нападите.
-
2002 – Поранешниот премиер Јанез Дрновшек е избран за претседател на Словенија.
Кичево (Квалитет на воздух, ♻️ секој 2ч)
-
Кичево12 часаСреќна потрага во Кичево, пронајден 12-годишникот кој родителите го пријавија за исчезнат
-
Кичево1 денПразничната магија во Кичево започнува, фотографии со Дедо Мраз, Дочек за Новата 2026 година, Хуманитарен Божиќен Базар
-
Временска прогноза11 часаНи претстои промена на синоптичката состојба со времето, не се исклучува можноста да имаме снег за новогодишните празници!
-
Култура2 денаНа врата ни доаѓа големиот празник Св.Никола, светоцот заштитник на децата, сиромашните и работниците, за многу години најчестата слава во македонските домови!
-
Македонија1 денЖивот непредвидлив, вчера вечер до темел изгоре куќата на Јане во село Воѓани, општина Кривогаштани, да донираме и да помогнеме да се возобнови!
-
Хороскоп1 денХороскоп за четврток (18 декември)
-
Македонија13 часа„Од народ, за народ“: До сите градови, во тек е шестата најмасовна хуманитарна акција – „Пакетчиња за сите дечиња“, радувај се на новогодишната магија!
-
Магазин2 денаГолема промена кај паметните телефони: SIM-картичката станува минато
