Следете не

На денешен ден

5 април – На денешен ден

Објавено пред

на

1242.- Во битка на замрзнато чудо езеро, Русите, под команда на принцот Александар Невски, ги поразиле германските и холандските витези, спречувајќи ги да ги окупираат северозападните региони на Русија.

1588.- Роден е англискиот филозоф Томас Хобс. Идеите за човекот како слободна индивидуа и за државата како вештачка творба создадена врз основа на индивидуални договори ги презентираше во делата „Левијатан“, „Основи на природното право и политика“, „За телото“, „За човекот“ , „За граѓанинот“, „За слободата и неопходноста“.

1794.- Гилотина Францускиот револуционер Жорж Дантон (Жорж), водач на радикалната група Монтањарци, противници на монархијата во Француската револуција. Тој се спротивстави на револуционерниот терор, што доведе до конфликт со јакобинскиот водач Робеспјер, кој го обвини за предавство и го испрати на гилотина.

1818.- Во битката кај Мајпу, чилеанските и аргентинските трупи ја поразиле шпанската армија, обезбедувајќи ја независноста на Чиле.

1841.- Во Ниш, Лесковац, Пирот и Врање избувнал бунт против Турците, познат како „Бунтот на Милоје и Срндак“, на чело со Милоје Јовановиќ и Никола Срндак. По битките кај Прва Кутина и Горњи Матеевац, на 23 април 1841 година, Турците крвав го задушија бунтот, изгореа многу села и го погубија Јовановиќ.

1865.- Умре српската композиторка, пијанистка и хорот Корнелија Станковиќ. Дотогаш го проучувал и снимил само српското црковно пеење зачувано со усна традиција.

1881.- Британија склучила мировен договор со Бурманците во Преторија и ја признала независноста на Јужноафриканската република Трансвал.

1887.- Кралот Милан Обреновиќ ги назначил првите 16 членови на Српската кралска академија, основана на 1 ноември 1886 година. Прв претседател бил Јосиф Панчиќ, а секретар Јован Жујовиќ. Од 1888 година, самите академици избираа постојани и дописни членови.

1896.- На Олимпискиот стадион во Атина се отворени првите Олимписки игри од модерната ера. Олимпијадата траеше 10 дена, учествуваа 484 натпреварувачи, само мажи. Жените се натпреваруваат на Олимпијадата од 1900 година. Од 1924 година се воведени Зимските олимписки игри. Организатор на игрите и прв претседател на Меѓународниот олимписки комитет беше Французинот Пјер де Кубертен.

1902.- 20 луѓе загинаа, а најмалку 200 се повредени на стадионот Ајброкс Парк во Глазгов кога се урна трибина за време на шкотско-англиски фудбалски натпревар.

1908.- Роден е австрискиот диригент Херберт фон Карајан, еден од најголемите диригенти на 20 век. Бил диригент на Берлинската филхармонија и на Виенската државна опера.

1945.- Привремениот југословенски премиер Јосип Броз Тито во Москва потпиша договор за пријателство и взаемна помош и повоена соработка меѓу поранешниот СССР и Југославија.

1951.- Судот во Њујорк ги осуди Џулиус и Етел Розенберг на смрт за наводна атомска шпионажа во корист на поранешниот Советски Сојуз.

1955.- Британскиот премиер Винстон Черчил поднесе оставка со што стави крај на долгата политичка кариера која траеше со подеми и падови од почетокот на 20 век. Тој беше наследен како премиер и лидер на Конзервативната партија од министерот за надворешни работи Ентони Еден.

1958.- Во Белград умре српската писателка Исидора Секулиќ, чие дело има значително влијание врз развојот на современата српска книжевна критика и есеистика.

1975.- Во Тајпеј, главниот град на Тајван, умре кинескиот генерал и политичар Чанг Каи Шек. Поразен од силите на Мао Це Тунг, Чанг се повлекол со остатокот од неговите војници во Тајван (Формоза) во 1949 година, каде што ја прогласил Република Кина, со која владеел до неговата смрт.

1989.- Полската влада го легализираше опозицискиот синдикат „Солидарност“. Основана во 1980 година како независен синдикат, Солидарност набрзо прерасна во масовно општествено-политичко движење со околу 10 милиони следбеници.

1992.- Граѓаните на Сараево, за да спречат понатамошни национални конфликти, ја опколија зградата на Собранието на БиХ, барајќи да се формира влада на националниот спас. Тие биле застрелани од снајперисти од блиските солитери. Осум демонстранти загинаа, а 50 беа повредени.

1997.- Умре американскиот писател Ален Гинсберг. Неговата збирка поезија „Урлик и други песни“ (1956) се смета за најзначаен дел од движењето Битник во 1950-тите.

1999.- Центарот на Алексинац е погоден од воздушни напади на НАТО врз СР Југославија. Загинаа 17 цивили.

1999.- Либија му предаде на шкотското правосудство двајца свои државјани обвинети за уривање на патнички авион во 1988 година над Локбери, Шкотска, при што загинаа 270 патници. ОН ги суспендираа санкциите против Либија воведени на 15 април 1992 година.

2005.- Умре Саул Белоу, добитник на Нобеловата награда за литература и еден од најзначајните американски писатели по Втората светска војна.

2008.- Умре американскиот актер Чарлтон Хестон, добитник на Оскар во 1959 година за улогата во „Бен Хур“. Славата ја стекна глумејќи го Мојсеј во филмот „Десет заповеди“. Тој интерпретирал преку херојски и историски личности во текот на 50-тите и 60-тите години, а бил познат и како активист за човекови права.

2009.- На претседателските избори во Македонија победи Ѓорѓе Иванов, кандидатот на ВМРО-ДПМНЕ, со 63 отсто од гласовите. На гласање излегле 42 отсто од населението, а според македонскиот закон 40 отсто од гласачкото тело се доволни за избор на нов шеф на државата.

2012.- Основачот и лидер на италијанската антиимиграциска партија Северна лига, Умберто Боси, поднесе оставка по 30 години политичка кариера. Оставката на Боси уследи по обвинувањата дека парите на даночните обврзници, наменети за партијата, се потрошени за реновирање на куќата и за потребите на членовите на неговото семејство.

2017.- Во напад со хемиско оружје во северозападна Сирија загинаа 86 лица, меѓу кои 30 деца и 20 жени, а Советот за безбедност на ОН одржа вонредна седница по тој повод.

2017 – Германската влада одобри закон кој предвидува казни до 50 милиони евра за социјалните мрежи кои имаат содржина од омраза и лажни информации на нивните сајтови.

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден – 27 јуни

Објавено пред

на

ФОТО: Lucian Alexe @ Unsplash.com

На денешен ден 27 јуни, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:

🌍 Историски настани:

  • 1801 – Британски и турски сили го поразуваат Наполеоновиот гарнизон во Каиро, ставајќи крај на француската инвазија на Египет.
  • 1905 – Почеток на бунтот на екипажот на крстосувачот „Потемкин“, еден од првите знаци на револуционерно движење во царска Русија.
  • 1932 – Сиам (денешен Тајланд) преминува од апсолутна во уставна монархија.
  • 1946 – Додеканеските острови официјално ѝ се доделуваат на Грција по Втората светска војна.
  • 1950 – Југославија го воведува самоуправувањето, уникатен модел во социјалистичкиот свет.
  • 1954 – Во Обнинск, СССР, е пуштена првата нуклеарна електрана во светот.

🕊 Политика и конфликти:

  • 1991 – Почеток на војната за независност на Словенија, што трае само шест дена.
  • 1997 – Претседателот на Таџикистан потпишува мировен договор, ставајќи крај на граѓанската војна.
  • 1999 – Алжирската влада предлага амнестија за исламските екстремисти за прекин на долгогодишното насилство.
  • 2011 – Меѓународниот кривичен суд издава налог за апсење на Моамер Гадафи.

🎭 Култура, наука и општество:

  • 1838 – Роден Банким Чандра Чатерџи, пионер на индиската литература на бенгалски.
  • 1989 – Починува Жил Алфред Ајер, истакнат британски филозоф.
  • 2000 – Усвоена Варшавската декларација за демократија.
  • 2023 – Земјата изгубила 4,1 милиони хектари тропска шума за една година.

🎸 Музика и поп култура:

  • 2002 – Почина Џон Ентвисл, басист на легендарната рок-група The Who.
Прочитај повеќе...

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден – 26 јуни

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

На денешен ден 26 јуни, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:

19 век

  • 1843 – Хонг Конг станува британска кралска колонија, клучен момент во историјата на Британската империја и Кина.
  • 1856 – Смрт на Макс Штирнер, влијателен, но контроверзен анархистички мислител.
  • 1858 – Крај на Британско-кинеската војна; договорот од Тиенцин ги отвора кинеските пристаништа и легализира опиумот.
  • 1867 – Историски чин на симнување на турското знаме од белградската тврдина – симбол на крајот на османлиското владеење.
  • 1869 – Роден Владимир Ласкарев, значаен геолог кој го проучувал Балканот.
  • 1877 – Црногорска победа против Османлиите кај Спуж – дел од широка ослободителна борба.
  • 1881 – Тајна конвенција меѓу Србија и Австро-Унгарија – дипломатски потег со долгорочни последици за Балканот.
  • 1892 – Родена Перл Бак, Нобеловка која пишувала за кинескиот живот.
  • 1898 – Роден Месершмит, дизајнер на револуционерни авиони.

20 век

  • 1905 – Смрт на Јанко Веселиновиќ, писател со теми од српската историја.
  • 1906 – Првата Гран При трка – почеток на моторспорт традицијата.
  • 1917 – Солунски процес: егзекуција на Апис и други офицери – драматичен момент во српската воена и политичка историја.
  • 1941 – Финска влегува во војна на страната на Германија.
  • 1945 – Потпишување на Повелбата на ООН – клучен чекор кон нов светски поредок по Втората светска војна.
  • 1960 – Независност на Мадагаскар и Сомалиленд – дел од дехолонизацијата на Африка.
  • 1970 – Дубчек е исклучен од КПЧ – крај на Прашката пролет.
  • 1977 – Независност на Џибути; последен концерт на Елвис Присли.

Кон крајот на 20 век и 21 век

  • 1992 – ОН бараат прекин на борбите во Сараево.
  • 2000 – Првично декодирање на човечкиот геном – револуција во медицината.
  • 2001 – Регионален договор за бегалци и трговија во ЈИЕ.
  • 2004 – Прв воз Белград – Сплит по војната.
  • 2006 – Прва официјална посета на српски претседател во независна Црна Гора.
  • 2008 – Врховниот суд на САД го признава правото на поседување оружје.
  • 2012 – Црна Гора добива „зелено светло“ за преговори со ЕУ.
  • 2013 – Еди Рама победува на изборите во Албанија.
  • 2015 – Исламистички напади во Тунис и Кувајт.
  • 2016 – Српска ватерполо доминација во Светската лига.
  • 2021 – Американски извештај за НЛО – многу прашања, малку одговори.
  • 2024 – Повлекување на контроверзен даночен закон во Кенија по жестоки протести.
Прочитај повеќе...

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден – 25 јуни

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

На денешен ден 25 јуни, хронолошки подредени значајни настани што се случиле низ различни години и делови на светот. Еве краток преглед на најважните случувања по категории:

🎭 КУЛТУРА И УМЕТНОСТ

  • 1822 – Почина Ернст Хофман, германски писател и композитор. Неговата фантастична литература го инспирирала Жак Офенбах да ја создаде познатата опера „Хофманови приказни“.
  • 1997 – Почина Жак-Ив Кусто, француски океанограф и изумител на „водните бели дробови“ (Aqualung), симбол на подводната ера.

⚔️ ВОЕНИ И ПОЛИТИЧКИ НАСТАНИ

  • 1876Битка кај Литл Биг Хорн: пораз на американската војска од страна на Сиуксите предводени од Лудиот Коњ.
  • 1950Започна Корејската војна, еден од најзначајните конфликти на Студената војна.
  • 1991Словенија и Хрватска прогласија независност од СФРЈ, што доведе до војна во регионот.
  • 1995 – Државен удар во Катар, при што шеикот Хамад бин Калифа Ал Тани го симна својот татко од власт.

🏛 ДИПЛОМАТИЈА И МЕЃУНАРОДНИ ОДНОСИ

  • 1966 – Југославија и Ватикан ги обновија дипломатските односи.
  • 1988 – Потпишана Декларацијата за односи меѓу ЕЗ и ССЕА, симболично зближување Исток-Запад.
  • 2024Ален Берсе, поранешен претседател на Швајцарија, е избран за генерален секретар на Советот на Европа.

🗳 ДЕМОКРАТИЈА И ИЗБОРИ

  • 1993Ким Кемпбел стана првата жена премиер на Канада.
  • 2005Махмуд Ахмадинеџад избран за претседател на Иран.
  • 2023Киријакос Мицотакис и неговата партија Нова демократија победија на изборите во Грција; Алексис Ципрас поднесе оставка.

🌍 КОЛОНИЈАЛИЗАМ И НЕЗАВИСНОСТ

  • 1847 – Прогласување на независноста на Либерија, основана од ослободени американски робови.
  • 1975Мозамбик стана независна држава по 477 години португалска колонијална власт.

🎤 ПОП КУЛТУРА

  • 2009 – Смрт на Мајкл Џексон, кралот на попот, чие музичко наследство останува безвремено.
Прочитај повеќе...

Facebook

Последни објави

Lifestyle4 часа

Кајгана како од хотел: кремаста, богата и совршена со еден едноставен трик

Не мора да одите во скап ресторан за да уживате во совршено кремаста кајгана која се топи во устата. Со...

Магазин4 часа

Крај на една ера: Microsoft се збогува со „Blue Screen of Death“

Microsoft објави дека ја укинува легендарната порака за грешка позната како „Blue Screen of Death“ (BSOD), симбол на фрустрација и...

Магазин4 часа

iOS 26: Ова се iPhone моделите што добиваат надградба

Apple на својот годишен настан WWDC 2025 официјално го претстави iOS 26 — новата верзија на оперативниот систем која носи...

Временска прогноза9 часа

Викенд метео вести: Еве какво време ни претстои денес и утре

Под влијание на стабилна и на посвежа воздушна маса од север, викендов (сабота и недела 28 и 29 јуни) во...

Хороскоп16 часа

Хороскоп за сабота (28 јуни)

ОВЕН Пред вас е поволен период доколку имате во план некои нови потези на работно поле. Имате проблеми со саканата...

Временска прогноза23 часа

Доаѓа дожд према нашиот регион, ова се последните метео вести

Поради прилив на поладен воздух од север на висина, денес (петок 27 јуни) во попладневните  и во вечерните часови во...

Кичево1 ден

Предмалку случена сообраќајка во близина на с.Извор кичевско, правец Кичево-Охрид

Предмалку се случила сообраќајна несреќа на патот Кичево-Охрид во близина на с.Извор. Од информации од терен дознаваме дека сообраќајот бил...

Автомобили1 ден

Перу прва во светот со старосна граница за возачки дозволи: по 80-тата година нема обновување

Перу стана првата земја во светот што воведе старосна граница по која возачите повеќе нема да можат да ја обновуваат...

Магазин1 ден

Дали е штетно батеријата да се полни неколку пати на ден?

Не, честото полнење на телефонот не е штетно – напротив, полнењето во пократки интервали може да помогне батеријата да трае...

Lifestyle1 ден

Палачинки со тиквички – брз, евтин и идеален летен оброк

Сезоната на тиквички секоја година нè радува бидејќи нуди безброј решенија за брзи и лесни летни оброци. Палачинките со тиквички...

НАЈЧИТАНИ