Следете не

На денешен ден

5 април – Светот на денешен ден

Објавено пред

на

1242 година – Во битка на замрзнатото чудо од езерото, Русите, под команда на принцот Александар Невски, ги поразија германските и холандските витези, спречувајќи ги да ги окупираат северозападните региони на Русија.

1588 година – Роден е англискиот филозоф Томас Хобс. Тој ги претстави идеите за човекот како слободна индивидуа и за државата како вештачко творештво создадено врз основа на индивидуални договори во неговите дела „Левијатан“, „Основи на природното право и политика“, „За телото“, „За човекот“ , „За граѓанинот“, „За слободата и неопходноста“.

1794 година – Францускиот револуционер, orорж Дантон, водач на радикална група Монтањард, противници на монархијата во Француската револуција, е гилотиниран. Тој се спротивстави на револуционерниот терор, што доведе до конфликт со јакобинскиот водач Робеспјер, кој го обвини за предавство и го испрати на гилотина.

1818 година – Во битката кај Маипу, чилеанските и аргентинските трупи ја поразија шпанската армија, обезбедувајќи ја независноста на Чиле.

1841 година – Во областите Ниш, Лесковац, Пирот и Врање, познат како „Бунтот на Милоје и Срндак“, започна бунт против Турците, предводен од Милоје Јовановиќ и Никола Срндак. По битките кај Прва Кутина и Горњи Матејевац, на 23 април 1841 година, Турците го задушиле бунтот во крв, запалиле многу села и го погубиле Јовановиќ.

1865 година – Умре српскиот композитор, пијанист и хор-комер Корнелија Станковиќ. Тој го проучувал и снимал српскиот црковен пеење зачуван до тогаш само со усна традиција.

1881 година – Велика Британија склучи мировен договор со Бурманците во Преторија и ја призна независноста на Трансвал од Јужна Африка.

1887 година – Кралот Милан Обреновиќ ги назначи првите 16 члена на Српската кралска академија, основана на 1 ноември 1886 година. Прв претседател беше Јосиф Панчиќ, а секретар Јован Зујовиќ. Од 1888 година, самите академици избираа постојани и дописни членови.

1896 година – Олимписките игри во модерната ера беа отворени на Олимпискиот стадион во Атина. Олимпијадата траеше 10 дена, учествуваа 484 натпреварувачи, само мажи. Womenените се натпреваруваат на Олимписките игри од 1900 година. Од 1924 година, воведени се Зимските олимписки игри. Организатор на Игрите и прв претседател на Меѓународниот олимписки комитет беше Французинот Пјер де Кубертен.

1902 година – На стадионот „Иброкс Парк“ во Глазгов, 20 лица загинаа, а најмалку 200 се повредени кога се сруши трибина за време на шкотско-англиски фудбалски натпревар.

1908.- Роден е австрискиот диригент Херберт фон Карајан, еден од најголемите диригенти на 20 век. Бил диригент на Берлинската филхармонија и Виенската државна опера.

1945 година – Југословенскиот премиер Јосип Броз Тито потпиша договор во Москва за пријателство и взаемна помош и повоена соработка меѓу поранешниот СССР и Југославија.

1951 година – Судот во Newујорк ги осуди deathулиус и Етел Розенберг на смрт за наводна атомска шпионажа во корист на поранешниот Советски сојуз.

1955 година – Британскиот премиер Винстон Черчил поднесе оставка, завршувајќи ја долгата политичка кариера која се креваше и паѓаше од почетокот на 20 век. Како премиер и лидер на Конзервативната партија го наследи министерот за надворешни работи Ентони Еден.

1958.- Во Белград умре српската писателка Исидора Секулиќ, чие дело имаше значително влијание врз развојот на современата српска книжевна критика и есеи.

1975 година – Кинескиот генерал и политичар Чанг Каи-шек умре во Тајпеј, главниот град на Тајван. Поразен од силите на Мао Це Тунг, Чанг се повлече со останатите свои трупи во Тајван (Формоза) во 1949 година, каде ја прогласи Република Кина, со која управуваше сè до неговата смрт.

1989 година – Полска влада го легализира опозицискиот синдикат Солидарност. Основана во 1980 година како независен синдикат, Солидарност наскоро прерасна во масовно општествено-политичко движење со околу 10 милиони следбеници.

1992 година – Граѓаните на Сараево, сакајќи да спречат понатамошни национални конфликти, ја опколија зградата на парламентот на БиХ, барајќи да се формира влада на национално спасение. Тие биле застрелани од снајперисти од околните солитери. Осум демонстранти беа убиени, а 50 беа повредени.

1997 година – Умре американскиот писател Ален Гинсберг. Неговата збирка поезија „Urlik i druge pesme“ (1956) се смета за најзначајниот дел од движењето „Битник“ во 1950-тите.

1999 година – Центар на Алексинац е погоден од воздушните напади на НАТО врз СР Југославија. Загинаа 17 цивили.

1999 година – Либија предаде на шкотското правосудство двајца нејзини државјани обвинети за пад на патнички авион во 1988 година над Локбери, Шкотска, при што загинаа 270 патници. ОН ги суспендираа санкциите против Либија воведени на 15 април 1992 година.

2005 година – Умре Саул Белоу, добитник на Нобеловата награда за литература и еден од најважните американски писатели по Втората светска војна.

2008.- Умре американскиот актер Чарлтон Хестон, добитник на Оскарот во 1959 година за улогата во филмот „Бен Хур“. Тој се стекна со слава играјќи го Мојсеј во филмот „Десет заповеди“. Тој толкуваше преку херојски и историски личности во текот на 50-тите и 60-тите години, а исто така беше познат и како активист за човекови права.

2012 година – Основачот и лидер на италијанската антиимиграциска партија Северна лига, Умберто Боси, поднесе оставка по 30 години политичка кариера. Оставката на Боси следеше по обвинувањата дека парите на даночните обврзници, наменети за партијата, биле потрошени за реновирање на куќата и за потребите на членовите на неговото семејство.

2017 година – Во напад со хемиско оружје во северозападна Сирија загинаа 86 лица, од кои 30 деца и 20 жени, а Советот за безбедност на ООН по тој повод одржа вонредна седница.

2017 година – Германската влада одобри закон што предвидува казни до 50 милиони евра за социјалните мрежи кои имаат содржина на омраза и лажни информации на своите страници.

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден – 1 септември

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

На денешен ден 1 септември, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:

🕊️ Смрт и загуби

  • 1159 – Починал папата Адријан IV, единствениот Англичанец избран за папа.

  • 1953 – Загинал францускиот виолинист Жак Тибо во авионска несреќа.

  • 1967 – Починал рускиот писател Иља Еренбург.

  • 1982 – Починал Владислав Гомолка, поранешен лидер на Полска.

  • 2012 – Починал Хал Дејвид, автор на многу познати песни.


⚔️ Војни и конфликти

  • 1531 – Војна во Швајцарија помеѓу Цирих и католичките кантони (Битка кај Капела).

  • 1916 – Бугарија ѝ објавила војна на Романија во Првата светска војна.

  • 1939 – Германија ја нападнала Полска – почеток на Втората светска војна.

  • 1983 – Советски борбен авион соборил јужнокорејски „Боинг 747“.

  • 1993 – Пропаднале преговорите во Женева за војната во БиХ.

  • 1999 – УНХЦР објавил масовни бегалски движења по конфликтот во Косово.

  • 2004 – Заложничка криза во училиштето во Беслан, Русија.

  • 2010 – Обама објавил крај на борбената мисија на САД во Ирак.


🌍 Политички и државни настани

  • 1928 – Албанија прогласена за кралство со Зогу I.

  • 1945 – Усвоен закон за административна поделба на Србија (Војводина и Косово-Метохија).

  • 1961 – Прва конференција на неврзаните во Белград.

  • 1969 – Гадафи го соборил кралот Идрис I во Либија и прогласил република.

  • 1974 – Анастасио Сомоза избран за претседател на Никарагва.

  • 2000 – ДОС потпишал „Договор со Србија“ во Белград.

  • 2003 – Холандија прва дозволила легална употреба на марихуана како лек.

  • 2013 – Стапил во сила Договорот за стабилизација и асоцијација меѓу Србија и ЕУ.

  • 2018 – Судот во Бразил ја поништил кандидатурата на Лула да Силва.


🌋 Природни катастрофи

  • 1923 – Земјотрес во Јапонија: уништени Јокохама и дел од Токио, 142.000 жртви.

  • 1962 – Земјотрес во северозападен Иран, 12.000 жртви.


🎭 Култура, наука и спорт

  • 1972 – Боби Фишер го победил Спаски и станал светски шампион во шах.

Прочитај повеќе...

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден (29 август)

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

На денешен ден 29 август, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот.

1189 – Дубровник склучил договор со босанскиот бан Кулин, со кој жителите на Дубровник добиле слобода да тргуваат во Босна без ограничувања или давачки. Договорот е еден од најстарите зачувани документи во регионот.

1521 – Турците, под команда на султанот Сулејман II Величествениот, го освоиле Белград и го прогласиле за седиште на Смедеревскиот санџак.

1526 – Во Мохачката битка, турската војска предводена од Сулејман II Величествениот ги победила трупите на унгарскиот крал Лудвиг II, кој загинал при повлекувањето.

1619 – Роден е Жан Батист Колбер, француски државник и министер за финансии на Луј XIV.

1632 – Роден е Џон Лок, англиски филозоф, основач на емпиризмот и либералната филозофија.

1756 – Прускиот крал Фридрих II ја започнал Седумгодишната војна со напад врз Саксонија.

1820 – Во Порто, Португалија, започнала граѓанска револуција, со која кралот Жоао VI бил принуден да донесе либерален устав.

1825 – Португалија ја признала независноста на Бразил под водство на царот Педро I.

1842 – Завршила Првата опиумска војна со Нанкинскиот договор, со кој Кина морала да отвори пристаништа и да го предаде Хонг Конг на Британија.

1944 – Кралот Петар II Караѓорѓевиќ, со декрет, ја отстранил командата на генерал Дража Михајловиќ и ја ставил југословенската армија под команда на Јосип Броз Тито.

1945 – Американските трупи под команда на генерал Џорџ Маршал започнале со искрцување во Јапонија.

1949 – СССР тајно ја детонирал својата прва атомска бомба.

1960 – Јорданскиот премиер Хаза ал-Маџали бил убиен во експлозија на бомба.

1965 – Американскиот вселенски брод „Џемини V“ се вратил на Земјата по рекордни осум дена во орбитата.

1975 – Починал ирскиот државник Емон де Валера, еден од водачите на Шин Фејн.

1978 – Хуа Куо-фенг, претседател на КПК, ги посетил Романија, Југославија и Иран, што означило крај на кинеската изолација.

1991 – Советскиот парламент ја суспендирал Комунистичката партија и ги замрзнал нејзините сметки.

1995 – Милошевиќ бил овластен да преговара во име на заедничката делегација на СР Југославија и Република Српска во мировниот процес за Босна.

1996 – Руски авион Туполев 154 се урнал во Норвешка, загинале 141 лице.

1997 – Убиени биле 300 луѓе во алжирско село, едно од најлошите масакри од страна на исламисти во земјата.

1999 – Во Источен Тимор, 99% од гласачите се изјасниле за независност од Индонезија.

2001 – Врховниот суд на САД осудил тројца раководители на компанија за нелегална продажба на опрема што може да се користи за нуклеарно оружје.

2003 – Автомобил-бомба во Наџаф уби најмалку 80 луѓе, вклучувајќи го и ајатолахот Мохамед Бакир ал-Хаким.

2005 – Ураганот Катрина ја погодил јужна САД, загинале околу 1.330 луѓе, најмногу во Њу Орлеанс.

2008 – Грузија ги прекинала дипломатските односи со Русија поради признавањето на Јужна Осетија и Абхазија.

2010 – Еруптирал вулканот Синабунг на Суматра, прва ерупција по 400 години, со масовна евакуација.

2015 – Унгарија поставила бодликава жица на границата со Србија за да го спречи приливот на бегалци.

2019 – Починал српскиот сликар и академик Владимир Величковиќ.

Прочитај повеќе...

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден (26 август)

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

На денешен ден 26 август, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:

1676 – Роден е англискиот државник Роберт Волпол, првиот британски премиер (1721–1742) во модерна смисла.

1740 – Роден е францускиот пронаоѓач Жозеф Мишел Монголфје, кој заедно со братот Жак Етјен го конструирал првиот балон на топол воздух (1783).

1743 – Роден е францускиот хемичар Антоан Лавоазје, основач на модерната хемија.

1839 – Основана е Првата белградска гимназија.

1883 – Започнала ерупцијата на вулканот Кракатау во Индонезија, која за два дена разнесла две третини од островот и однела 36.000 животи.

1896 – Ерменски револуционери ја нападнале Отоманската банка во Цариград, што предизвикало крвави судири во кои загинале околу 6.000 Ерменци.

1899 – Роден е српскиот поет Раде Драинац (Радојко Јовановиќ).

1906 – Роден е американскиот виролог Алберт Брус Сабин, пронаоѓач на вакцината против детска парализа.

1910 – Починал американскиот филозоф и психолог Вилијам Џејмс.

1914 – Започнала Битката кај Таненберг во Првата светска војна.

1920 – Ратификуван е 19-тиот амандман на Уставот на САД, со кој жените добиле право на глас.

1939 – Потпишан е Цветковиќ-Мачек договор за основање на Бановина Хрватска.

1944 – Бугарија објавила повлекување од Втората светска војна и побарала примирје.

1945 – Во Белград се одржала третата седница на АВНОЈ, кој бил преименуван во Привремено национално собрание.

1972 – Отворени се 20-тите Летни олимписки игри во Минхен.

1974 – Починал американскиот авијатичар Чарлс Линдберг.

1990 – Експлозија во рудникот „Добрња-југ“ во Тузла однела 180 животи.

1991 – Започнале борбите во Вуковар меѓу хрватските сили и ЈНА.

1993 – Рускиот претседател Борис Елцин ја осудил инвазијата на Чехословачка (1968) и потпишал договор за пријателство со Чешка.

1996 – Во Јужна Кореја поранешниот претседател Чун Ду-хван бил осуден на смрт, а Ро Тае-ву на 22,5 години затвор.

1997 – Фредерик Вилем де Клерк се повлекол од политиката.

2000 – Абдикасим Салад Хасан избран за претседател на Сомалија по девет години анархија.

2001 – Започнала операцијата на НАТО „Суштинска жетва“ во Македонија за предавање оружје од страна на етничките Албанци.

2002 – Ашраф Чудари станал првиот муслиман претседател на парламентот на Нов Зеланд.

2003 – Пол Кагаме победил на претседателските избори во Руанда.

2005 – Пјер Нкурунзиза станал претседател на Бурунди, со што завршила 12-годишната граѓанска војна.

2008 – Русија ја признала независноста на Јужна Осетија и Абхазија.

2011 – Во пожар по напад на казино во Монтереј, Мексико, загинале 53 лица.
2011 – Автомобил-бомба пред седиштето на ОН во Абуџа, Нигерија, убила 18 лица.

2012 – Серија големи пожари ја зафатиле Србија, најтежок бил оној на Тара каде изгореле повеќе од 300 хектари шума.

2018 – Починал американскиот драматург Нил Сајмон.

Прочитај повеќе...

Facebook

Последни објави

Фото: Mitchell Luo @ unsplash Фото: Mitchell Luo @ unsplash
Lifestyle1 час

Исто како од ресторан: Тајната за совршено крцкав домашен помфрит

Кога помфритот дома излегува мек или тврд, решението често е едноставно: кратко потопување во газираниот пијалак што веќе го имате...

Фото: Solen Feyissa @ unsplash Фото: Solen Feyissa @ unsplash
Магазин1 час

TikTok ја менува комуникацијата: Нови пораки со глас, фотографии и видеа

TikTok најави голема промена во својата платформа – во следните недели ќе воведе гласовни пораки до една минута, како и...

Фото: User_Pascal @ unsplash Фото: User_Pascal @ unsplash
Магазин1 час

Google Pixel и iPhone го забрзуваат преминот кон eSIM технологија

Apple и Google се одлучни во својата стратегија за укинување на физичките SIM картички и премин кон телефони што поддржуваат...

Фото: Mariia Shalabaieva @ unsplash Фото: Mariia Shalabaieva @ unsplash
Магазин1 час

NVIDIA ја претстави новата генерација Jetson AGX Thor за роботика и физичка AI

Директорот на NVIDIA, Јенсен Хуанг, ја истакна роботиката како најголема можност на компанијата надвор од вештачката интелигенција. Во таа насока,...

Фото: Maik Kleinert @ unsplash Фото: Maik Kleinert @ unsplash
Магазин1 час

Insta360 ја претстави новата акциона камера GO Ultra со отстранлива меморија

Кинеската компанија Insta360, позната по акционите камери и дронови, го претстави својот нов премиум модел – Insta360 GO Ultra. Наместо...

Спорт3 часа

Офанзивецот на „црвените ѓаволи“ на чекор до шпански Бетис

Бразилскиот офанзивец на Манчестер Јунајтед, Антони, се наоѓа на чекор до повторно приклучување во редовите на Бетис, откако двата клуба...

Македонија3 часа

Од денес започнува новата учебна година, вештачката интелигенција дел од наставата, образовни асистенти и за средношколците

Со денешното ѕвонче во училиштата, официјално стартува учебната 2025/2026 година, во која ќе учествуваат околу 245,000 ученици – 177.800 во...

На денешен ден3 часа

Времеплов: На денешен ден – 1 септември

На денешен ден 1 септември, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на...

Хороскоп13 часа

Месечен Хороскоп (септември 2025)

ОВЕН Вашата посветеност на работата на крај ќе се исплати. Може да очекувате поволен период на ова поле. Јавно покажувате...

Скопје17 часа

СВР Скопје: Телефонската линија 192 повторно е во функција

Секторот за внатрешни работи Скопје ги известува граѓаните на Скопје дека се отстранети техничките проблеми и повторно е во функција...

НАЈЧИТАНИ