На денешен ден
5 април – Светот на денешен ден
1242 година – Во битка на замрзнатото чудо од езерото, Русите, под команда на принцот Александар Невски, ги поразија германските и холандските витези, спречувајќи ги да ги окупираат северозападните региони на Русија.
1588 година – Роден е англискиот филозоф Томас Хобс. Тој ги претстави идеите за човекот како слободна индивидуа и за државата како вештачко творештво создадено врз основа на индивидуални договори во неговите дела „Левијатан“, „Основи на природното право и политика“, „За телото“, „За човекот“ , „За граѓанинот“, „За слободата и неопходноста“.
1794 година – Францускиот револуционер, orорж Дантон, водач на радикална група Монтањард, противници на монархијата во Француската револуција, е гилотиниран. Тој се спротивстави на револуционерниот терор, што доведе до конфликт со јакобинскиот водач Робеспјер, кој го обвини за предавство и го испрати на гилотина.
1818 година – Во битката кај Маипу, чилеанските и аргентинските трупи ја поразија шпанската армија, обезбедувајќи ја независноста на Чиле.
1841 година – Во областите Ниш, Лесковац, Пирот и Врање, познат како „Бунтот на Милоје и Срндак“, започна бунт против Турците, предводен од Милоје Јовановиќ и Никола Срндак. По битките кај Прва Кутина и Горњи Матејевац, на 23 април 1841 година, Турците го задушиле бунтот во крв, запалиле многу села и го погубиле Јовановиќ.
1865 година – Умре српскиот композитор, пијанист и хор-комер Корнелија Станковиќ. Тој го проучувал и снимал српскиот црковен пеење зачуван до тогаш само со усна традиција.
1881 година – Велика Британија склучи мировен договор со Бурманците во Преторија и ја призна независноста на Трансвал од Јужна Африка.
1887 година – Кралот Милан Обреновиќ ги назначи првите 16 члена на Српската кралска академија, основана на 1 ноември 1886 година. Прв претседател беше Јосиф Панчиќ, а секретар Јован Зујовиќ. Од 1888 година, самите академици избираа постојани и дописни членови.
1896 година – Олимписките игри во модерната ера беа отворени на Олимпискиот стадион во Атина. Олимпијадата траеше 10 дена, учествуваа 484 натпреварувачи, само мажи. Womenените се натпреваруваат на Олимписките игри од 1900 година. Од 1924 година, воведени се Зимските олимписки игри. Организатор на Игрите и прв претседател на Меѓународниот олимписки комитет беше Французинот Пјер де Кубертен.
1902 година – На стадионот „Иброкс Парк“ во Глазгов, 20 лица загинаа, а најмалку 200 се повредени кога се сруши трибина за време на шкотско-англиски фудбалски натпревар.
1908.- Роден е австрискиот диригент Херберт фон Карајан, еден од најголемите диригенти на 20 век. Бил диригент на Берлинската филхармонија и Виенската државна опера.
1945 година – Југословенскиот премиер Јосип Броз Тито потпиша договор во Москва за пријателство и взаемна помош и повоена соработка меѓу поранешниот СССР и Југославија.
1951 година – Судот во Newујорк ги осуди deathулиус и Етел Розенберг на смрт за наводна атомска шпионажа во корист на поранешниот Советски сојуз.
1955 година – Британскиот премиер Винстон Черчил поднесе оставка, завршувајќи ја долгата политичка кариера која се креваше и паѓаше од почетокот на 20 век. Како премиер и лидер на Конзервативната партија го наследи министерот за надворешни работи Ентони Еден.
1958.- Во Белград умре српската писателка Исидора Секулиќ, чие дело имаше значително влијание врз развојот на современата српска книжевна критика и есеи.
1975 година – Кинескиот генерал и политичар Чанг Каи-шек умре во Тајпеј, главниот град на Тајван. Поразен од силите на Мао Це Тунг, Чанг се повлече со останатите свои трупи во Тајван (Формоза) во 1949 година, каде ја прогласи Република Кина, со која управуваше сè до неговата смрт.
1989 година – Полска влада го легализира опозицискиот синдикат Солидарност. Основана во 1980 година како независен синдикат, Солидарност наскоро прерасна во масовно општествено-политичко движење со околу 10 милиони следбеници.
1992 година – Граѓаните на Сараево, сакајќи да спречат понатамошни национални конфликти, ја опколија зградата на парламентот на БиХ, барајќи да се формира влада на национално спасение. Тие биле застрелани од снајперисти од околните солитери. Осум демонстранти беа убиени, а 50 беа повредени.
1997 година – Умре американскиот писател Ален Гинсберг. Неговата збирка поезија „Urlik i druge pesme“ (1956) се смета за најзначајниот дел од движењето „Битник“ во 1950-тите.
1999 година – Центар на Алексинац е погоден од воздушните напади на НАТО врз СР Југославија. Загинаа 17 цивили.
1999 година – Либија предаде на шкотското правосудство двајца нејзини државјани обвинети за пад на патнички авион во 1988 година над Локбери, Шкотска, при што загинаа 270 патници. ОН ги суспендираа санкциите против Либија воведени на 15 април 1992 година.
2005 година – Умре Саул Белоу, добитник на Нобеловата награда за литература и еден од најважните американски писатели по Втората светска војна.
2008.- Умре американскиот актер Чарлтон Хестон, добитник на Оскарот во 1959 година за улогата во филмот „Бен Хур“. Тој се стекна со слава играјќи го Мојсеј во филмот „Десет заповеди“. Тој толкуваше преку херојски и историски личности во текот на 50-тите и 60-тите години, а исто така беше познат и како активист за човекови права.
2012 година – Основачот и лидер на италијанската антиимиграциска партија Северна лига, Умберто Боси, поднесе оставка по 30 години политичка кариера. Оставката на Боси следеше по обвинувањата дека парите на даночните обврзници, наменети за партијата, биле потрошени за реновирање на куќата и за потребите на членовите на неговото семејство.
2017 година – Во напад со хемиско оружје во северозападна Сирија загинаа 86 лица, од кои 30 деца и 20 жени, а Советот за безбедност на ООН по тој повод одржа вонредна седница.
2017 година – Германската влада одобри закон што предвидува казни до 50 милиони евра за социјалните мрежи кои имаат содржина на омраза и лажни информации на своите страници.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден (1 декември)
На денешен ден 1 декември, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по векови:
-
1640 – Португалија ја враќа својата независност по востанието што ја собори шпанската влада. Две недели подоцна, војводата од Браганца е крунисан за крал на Португалија под името Јован IV. Шпанија не ја признава независноста на Португалија сè до 1668 година.
-
1803 – Во Франција стапија на сила нови закони за труд, кои бараа работниците да имаат дозвола за работа заверена од полицијата или градските службеници. Овој документ, без кој никој не можеше да добие работа, дозволуваше државна контрола врз работната сила.
-
1813 – По неизвесниот одговор на францускиот император Наполеон I на мировните услови на сојузниците, Русија, Прусија и Австрија одлучија да ја нападнат Франција.
-
1821 – Доминиканската Република, која ги опфаќа источните две третини од карипскиот остров Хаити, тогаш познат како Хиспаниола, прогласи независност од Шпанија.
-
1822 – Основачот на Бразилското Царство, Дом Педро, беше крунисан за прв император на Бразил под името Педро I.
-
1835 – Ханс Кристијан Андерсен ја објави својата прва книга со бајки.
-
1903 – Прикажан е првиот вестерн филм, „Големиот грабеж на воз“.
-
1906 – Во Париз е отворено киното „Омнија Пате“, првото наменски изградено кино во светот кое прикажувало филмови.
-
1918 – Исланд добил независност со одлука на данскиот парламент.
-
1918 – Со обединувањето на државите на Србите, Хрватите и Словенците со Кралството Србија и Кралството Црна Гора е создадена првата заедничка југословенска држава, Кралството на Србите, Хрватите и Словенците, подоцна Кралство Југославија.
-
1918 – Покраината Трансилванија, претходно дел од Унгарија, т.е. Австро-Унгарија, е обединета со Романија. Романскиот дел од Банат и некои други покраини исто така станале дел од Романија. Романците го слават овој датум како национален празник, Ден на обединувањето.
-
1925 – Во Локарно, Швајцарија, се потпишани договори меѓу европските земји со кои се гарантира мирот и неповредливоста на границите. Рајнскиот пакт се смета за најважен, со кој Германија, Франција и Белгија се обврзаа да ги почитуваат границите, а Германија ја прифати демилитаризацијата на Рајнската област. Овие договори беа прекршени од Хитлер во 1936 година, кога ја окупираше Рајнската област, а потоа ги нападна Чехословачка и Полска.
-
1941 – Црногорскиот одред на НОП за операции во Санџак, под команда на Арс Јовановиќ, го нападна италијанскиот гарнизон во Плевља. По тешките борби, партизаните беа принудени да се повлечат од Плевља, со тешки загуби од околу 500 убиени и ранети.
-
1971 – Во Караѓорѓево, на седница на Претседателството на Сојузот на комунисти на Југославија, дел од раководството на Сојузот на комунисти на Хрватска, носители на политиката на таканареченото масовно движење. Потоа следеа чистки на политичките и економските лидери во Србија, Словенија и Македонија, што ги спречи обидите за политички и економски реформи во СФРЈ.
-
1976 – Ангола стана членка на Обединетите нации.
-
1981 – Во најлошата катастрофа во историјата на југословенската авијација, авион DC-9 Super 80 управуван од љубљанската компанија Inex-Adria Avio-Promet се урна во планина во близина на Ајачо, Корзика. Сите 178 патници и членови на екипажот загинаа.
-
1988 – Беназир Буто стана премиер на Пакистан, првата жена што водеше исламска земја.
-
1989 – Михаил Горбачов, првиот советски лидер, го посети Ватикан и се согласи со папата Јован Павле II да воспостави дипломатски односи меѓу СССР и Ватикан.
-
1991 – На референдум во советската република Украина, огромното мнозинство гласачи гласаа за независност од СССР.
-
1992 – Основан е 6-тиот полк на Домостражата, Сплит.
-
2000 – Лидерот на Националната акциона партија, Винсент Фокс, е инаугуриран за претседател на Мексико, со што се стави крај на 71-годишното владеење на Институционалната револуционерна партија. Тоа беше првиот пораз на партијата од 1929 година.
-
2001 – 10 Израелци се убиени во два палестински самоубиствени бомбашки напади во Ерусалим, а 30 се убиени во експлозија на автобус во Хаифа. Повеќе од 200 луѓе се повредени во нападите.
-
2002 – Поранешниот премиер Јанез Дрновшек е избран за претседател на Словенија.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден – 27 ноември
На денешен ден 27 ноември, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по векови:
19. век
1879
-
Францускиот парламент бил преместен од Версај во Париз.
1895
-
Алфред Нобел во Париз го напишал својот тестамент, оставајќи големо богатство за развој на науката, литературата и мирот. Нобеловата награда се доделува од 1901 година.
20. век
1910-1930
1912
-
Шпанија воспоставила протекторат над Мароко.
1919
-
Во Неџија, Бугарија по Првата светска војна потпишала договор со кој:
-
Добруџа ѝ припаднала на Романија,
-
Источна Тракија на Грција,
-
Струмица, Димитровград и Босилеград на Кралството СХС.
-
1926
-
Ахмед Бен Зогу во Тирана потпишал договор со Италија, ставајќи ја Албанија под италијански протекторат.
1930-1950
1940
-
Нацистичка Германија ја анектирала француската покраина Лорена.
-
Во Романија, профашистичката „Железна гарда“ убила над 60 соработници на кралот Карол II, меѓу кои и поранешниот премиер Николае Јорго.
1941
-
Последните италијански сили во тврдината Гондар (Етиопија) капитулирале пред Сојузниците, кои заробиле 23.000 војници.
1942
-
Француската флота во Тулон била потопена за да не падне во германски раце.
1945
-
Норвешка станала членка на Обединетите нации.
1950-1970
1953
-
Хусо Хоџиќ, учесник во НОБ, прогласен за народен херој.
1968
-
Југословенската армија и полиција ги потиснале албанските демонстрации во Косово, одржани на Денот на знамето, со барање покраината да добие статус на република.
1970-1990
1970
-
Во Манила, колумбиски сликар преправен во свештеник се обидел да го убие папата Павле VI.
1974
-
На Телевизија Белград била емитувана првата епизода од „Коцки, коцки, коцки“.
1978
-
Поранешниот надзорник Ден Вајт ги убил градоначалникот Џорџ Москоне и политичарот Харви Милк во Сан Франциско.
1983
-
Колумбиски Боинг 747 се урнал кај Мадрид; загинале 181 лице.
1989
-
Колумбиски Боинг 727 експлодирал во лет; загинале сите 107 патници и членови на екипажот.
1990
-
Џон Мејџор станал премиер на Велика Британија и лидер на Конзервативната партија.
1990-2000
1991
-
Советот за безбедност на ОН овластил распоредување на УНПРОФОР во поранешна Југославија.
-
Во Пном Пен толпа го нападнала лидерот на Црвените Кмери Кије Самфан, кој бил евакуиран во Бангкок.
1996
-
Поради протестите против изборни фалсификати, властите ги затвориле Радио Б92 и Радио Индекс; работата ја продолжиле на 5 декември.
-
Над 90 рудари загинале во експлозија на гас во јагленокоп во кинеската провинција Шанкси.
1997
-
Судири кај Србица и во селото Резница: убиени двајца полицајци и еден Албанец, четворица полицајци ранети.
21. век
2000
-
Норвешкиот крал Харолд го отворил Лердалскиот тунел, најдолг патен тунел во светот (16.900 м).
-
Агенцијата за СИДА на ОН објавила дека од почетокот на пандемијата починале над 21 милион луѓе.
2001
-
НАСА објавила откривање атмосфера на планета оддалечена 150 милиони светлосни години – прво директно откривање надвор од Сончевиот систем.
-
Официјално бил отворен каспискиот нафтоводен систем за транспорт до Новоросијск.
2004
-
Вселенскиот патријарх Вартоломеј I ги примил моштите на Свети Златоуст и Свети Григориј од папата Јован Павле II.
2005
-
Прва трансплантација на лице извршена во Амиен, Франција.
2006
-
Во Јасеновац бил отворен Образовен центар и Меморијален музеј со нова изложба за жртвите од логорот.
-
Канадскиот парламент го признал Квебек како „посебна нација во рамките на Канада“.
На денешен ден
Светот на денешен ден (20 ноември)
1531 – Капелскиот мировен договор ја утврдува конфесионалната поделба на Швајцарија.
1780 – Велика Британија објави војна на Холандија поради снабдувањето на американските бунтовници.
1818 – Симон Боливар ја прогласи независноста на Венецуела од Шпанија.
1873 – Обединување на Будим и Пешта во главниот град Будимпешта.
1903 – Демонстрации во Белград против режимот на кралот Александар Обреновиќ.
1910 – Франциско I. Мадеро повика на револуција и се прогласи за претседател на Мексико.
1917 – Украина беше прогласена за република.
1917 – Почеток на Битката кај Камбре во Првата светска војна.
1919 – Во Берлин нелегално започна првиот конгрес на младински организации и беше основана Комунистичката младинска интернационала.
1924 – Задушено курдското востание во Турција.
1962 – Кенеди ја укина американската блокада на Куба и формално ја заврши Кубанската ракетна криза.
1991 – Однесувањето на околу 260 луѓе од болницата во Вуковар до Овчара од страна на ЈНА.
1999 – Кина го лансира својот прв вселенски брод.
2003 – Експлозија на неколку бомби во Истанбул; уништен британскиот конзулат.
2003 – Уапсен Мајкл Џексон за наводна сексуална експлоатација на малолетници.
-
Кичево1 ден„ЕВН КЕЦ Кичево“ во вторник ќе работи на терен, дел од „Ужичка“, „Мечкин Камен“ и дел од месноста „Под Крушино“ времено ќе бидат без електрична енергија
-
Хороскоп2 денаХороскоп за недела (7 декември)
-
Хороскоп23 часаХороскоп за понеделник (8 декември)
-
Здравје и убавина1 денДајте им одмор на цревата во организмот со ова овошје
-
Македонија3 часаЖена од охридското с.Лескоец удрила во полициско „јети“ на охридската полиција, за среќа учесниците поминале со телесни повреди
-
Македонија8 часаПС Франгово и РЦ Запад запленија три торби со 62 паковки со марихуана
-
Спорт2 часаАко не победат „Кралевите“ против Сити, клубот ќе го менува Алонсо, по незадоволството од поразот против Селта Виго?
