На денешен ден
5 мај – На денешен ден

1705.- Почина римско-германскиот император Леополд I, кој успешно се борел против Турците, а неговата слава ја донела одбраната на Виена во 1683 година. јужна Унгарија и Срем.
1813.- Роден е данскиот филозоф Сорен Киркегор, основач на филозофијата на егзистенцијализмот („Или-или: фрагменти од животот“, „Поимот на анксиозност“, „Болеста на смртта“, „Фази во животот“, „Филозофски трошки“).
1815.- Роден е францускиот писател на комедија и водвил Ежен Мартин Лабис. Некои од неговите комедии се меѓу најпопуларните комедии на 19 век („Сламена шапка“, „Патот на г-дин Перишон“).
1818.- Роден е германскиот филозоф Хајнрих Маркс, теоретичар на модерниот социјализам и комунизам. Со Фридрих Енгелс го напишал Комунистичкиот манифест во 1848 година („Прилог кон критиката на Хегеловата филозофија на правото“, „Тезата на Фојербах“, „Осумнаесеттиот Бример на Луис Бонапарта“, „Капитал – критика на политичката економија“).
1821.- Умре францускиот император Наполеон I Бонапарта, еден од најголемите воени водачи во историјата, чии освојувања ја променија Европа. Умрел на островот Света Елена како британски затвореник.
1846.- Роден е Хенрик Сиенкиевич, полски писател и автор на романот Quo Vadis и добитник на Нобеловата награда за литература во 1905 година.
1855.- Црногорскиот принц Данило Први Петровиќ го донесе Општиот земјишен законик, со кој беа воведени реформи за имот и даноци.
1860.- Италијанскиот револуционер Џузепе Џузепе отплови од Џенова до Сицилија со своите „илјада црвени кошули“, кои ги освои кон крајот на јули.
1883.- Роден е српскиот композитор и музички писател Петар Коњовиќ, ректор на Музичката академија во Белград, член на Српската академија на науките и уметностите и директор на Институтот за музикологија („Кнез од Зета“, „Вилин вео“, „Коштана“. “, „Сељаци“).
1904.- На ридот Волујица кај Бар е поставена првата радиотелеграфска станица на системот Маркони на Балканот.
1930.- Британските власти во Индија го уапсија Махатма Ганди за неговата кампања на граѓанска непослушност.
1936.- Италијанските трупи под водство на фелдмаршалот Пјетро Бадољо го окупираа Адис Абеба, главниот град на Етиопија. Истиот ден во 1941 година, етиопскиот император Хаиле Селасие влегол во ослободениот град.
1945.- Советските трупи влегле во Пинемунд за време на Втората светска војна, од каде Германците истрелале ракети V-1 и V-2. Американските трупи го ослободија германскиот нацистички концентрационен логор Матхаузен.
1954.- Со воен удар беше соборен парагвајскиот претседател Федерико Чавез, со што беше ставен крај на 34-годишната диктатура.
1955.- Со одлука на сојузниците, Сојузна Република Германија го врати својот суверенитет.
1961.- Од Кејп Канаверал е лансиран првото американско летало со екипаж, лансирано од Алан Бартлет Шепард.
1977.- Западногерманскиот канцелар Лудвиг Ерхард (1963-66) умре за време на економското закрепнување на земјата по Втората светска војна.
1978.- Терористичката организација Црвена бригада соопшти дека го убила поранешниот италијански премиер Алдо Моро, киднапиран во март 1978 година. Неговото тело било пронајдено два дена подоцна во возило во центарот на Рим.
1981 – Боби Сендс стана првиот од десеттемина на Ира што умреле во затворот Мазе во Северна Ирска како резултат на штрајк со глад.
1993.- Умре американскиот писател и интелектуалец Ирвинг Хау.Неговото најпознато дело е „Светот на нашите татковци“, студија за источноевропските имигранти Евреи во САД.
1999.- Индонезија и Португалија потпишаа документ со кој се признава независноста на Источен Тимор.
2001 – Членовите на бунтовничката група УНИТА киднапираа 51 момче и 9 девојчиња од воен сиропиталиште надвор од Каксит, североисточно од Луанда, во Ангола. Во бунтот загинаа околу 200 цивили.
2003 – Руанда ослободи повеќе од 22.000 затвореници, главно вклучени во масакрот на Хуту во 1994 година, во кој беа убиени околу 800.000 етнички Тутси и умерени Хути. Околу 80.000 луѓе остануваат во затвор, повеќето го чекаат судењето.
2003.- Умре Валтер Сисулу, еден од јужноафриканските малцински ветерани против белите и долгогодишен пријател и ментор на Нелсон Мандела, најпознатиот борец за апартхејдот.
2004.- Во аукциската куќа Сотби во Њујорк, сликата на Пикасо „Момчето со цевка“ достигна цена од 104.168.000 долари, што беше светски рекорд во аукциската продажба на слики дотогаш.
2005.- На британските парламентарни избори Тони Блер освои апсолутно мнозинство во британскиот парламент, а премиерот Тони Блер трет последователен мандат.
2009 – Со одлука на Апелацискиот совет на Хашкиот трибунал, Веселин Шљиванчанин беше осуден на 17 години затвор за злосторствата во Вуковар, наместо оригиналните 5 години. Во исто време, Апелацискиот совет ја потврди првостепената пресуда против поранешниот полковник на ЈНА, Миле Мркшиќ, со која е осуден на 20 години затвор.
2012.- Во Јапонија започна процесот на затворање на последниот активен нуклеарен реактор, од 50 што работеа во земјата до катастрофата во Фокушима во 2011 година.
2014.- Умре Тимоти Џон Бајфорд, режисер, сценарист и актер кој најголемиот дел од својот работен век го помина во Србија. Зад себе ги остави култните телевизиски серии за деца: „Невен“, „Полетарац“, „Бабино ууче“, „Метла без дршеке“, „Неделни забавник“.
2018.- Американската вселенска агенција НАСА го лансираше вселенското летало InSight на Марс со цел да ја истражи внатрешноста на „црвената планета“ така што роботот ќе изврши геолошки ископувања на длабочина од пет метри и ќе се обиде да ги измери земјотресите на оваа планета.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден – 27 јуни

На денешен ден 27 јуни, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:
🌍 Историски настани:
- 1801 – Британски и турски сили го поразуваат Наполеоновиот гарнизон во Каиро, ставајќи крај на француската инвазија на Египет.
- 1905 – Почеток на бунтот на екипажот на крстосувачот „Потемкин“, еден од првите знаци на револуционерно движење во царска Русија.
- 1932 – Сиам (денешен Тајланд) преминува од апсолутна во уставна монархија.
- 1946 – Додеканеските острови официјално ѝ се доделуваат на Грција по Втората светска војна.
- 1950 – Југославија го воведува самоуправувањето, уникатен модел во социјалистичкиот свет.
- 1954 – Во Обнинск, СССР, е пуштена првата нуклеарна електрана во светот.
🕊 Политика и конфликти:
- 1991 – Почеток на војната за независност на Словенија, што трае само шест дена.
- 1997 – Претседателот на Таџикистан потпишува мировен договор, ставајќи крај на граѓанската војна.
- 1999 – Алжирската влада предлага амнестија за исламските екстремисти за прекин на долгогодишното насилство.
- 2011 – Меѓународниот кривичен суд издава налог за апсење на Моамер Гадафи.
🎭 Култура, наука и општество:
- 1838 – Роден Банким Чандра Чатерџи, пионер на индиската литература на бенгалски.
- 1989 – Починува Жил Алфред Ајер, истакнат британски филозоф.
- 2000 – Усвоена Варшавската декларација за демократија.
- 2023 – Земјата изгубила 4,1 милиони хектари тропска шума за една година.
🎸 Музика и поп култура:
- 2002 – Почина Џон Ентвисл, басист на легендарната рок-група The Who.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден – 26 јуни

На денешен ден 26 јуни, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:
19 век
- 1843 – Хонг Конг станува британска кралска колонија, клучен момент во историјата на Британската империја и Кина.
- 1856 – Смрт на Макс Штирнер, влијателен, но контроверзен анархистички мислител.
- 1858 – Крај на Британско-кинеската војна; договорот од Тиенцин ги отвора кинеските пристаништа и легализира опиумот.
- 1867 – Историски чин на симнување на турското знаме од белградската тврдина – симбол на крајот на османлиското владеење.
- 1869 – Роден Владимир Ласкарев, значаен геолог кој го проучувал Балканот.
- 1877 – Црногорска победа против Османлиите кај Спуж – дел од широка ослободителна борба.
- 1881 – Тајна конвенција меѓу Србија и Австро-Унгарија – дипломатски потег со долгорочни последици за Балканот.
- 1892 – Родена Перл Бак, Нобеловка која пишувала за кинескиот живот.
- 1898 – Роден Месершмит, дизајнер на револуционерни авиони.
20 век
- 1905 – Смрт на Јанко Веселиновиќ, писател со теми од српската историја.
- 1906 – Првата Гран При трка – почеток на моторспорт традицијата.
- 1917 – Солунски процес: егзекуција на Апис и други офицери – драматичен момент во српската воена и политичка историја.
- 1941 – Финска влегува во војна на страната на Германија.
- 1945 – Потпишување на Повелбата на ООН – клучен чекор кон нов светски поредок по Втората светска војна.
- 1960 – Независност на Мадагаскар и Сомалиленд – дел од дехолонизацијата на Африка.
- 1970 – Дубчек е исклучен од КПЧ – крај на Прашката пролет.
- 1977 – Независност на Џибути; последен концерт на Елвис Присли.
Кон крајот на 20 век и 21 век
- 1992 – ОН бараат прекин на борбите во Сараево.
- 2000 – Првично декодирање на човечкиот геном – револуција во медицината.
- 2001 – Регионален договор за бегалци и трговија во ЈИЕ.
- 2004 – Прв воз Белград – Сплит по војната.
- 2006 – Прва официјална посета на српски претседател во независна Црна Гора.
- 2008 – Врховниот суд на САД го признава правото на поседување оружје.
- 2012 – Црна Гора добива „зелено светло“ за преговори со ЕУ.
- 2013 – Еди Рама победува на изборите во Албанија.
- 2015 – Исламистички напади во Тунис и Кувајт.
- 2016 – Српска ватерполо доминација во Светската лига.
- 2021 – Американски извештај за НЛО – многу прашања, малку одговори.
- 2024 – Повлекување на контроверзен даночен закон во Кенија по жестоки протести.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден – 25 јуни

На денешен ден 25 јуни, хронолошки подредени значајни настани што се случиле низ различни години и делови на светот. Еве краток преглед на најважните случувања по категории:
🎭 КУЛТУРА И УМЕТНОСТ
- 1822 – Почина Ернст Хофман, германски писател и композитор. Неговата фантастична литература го инспирирала Жак Офенбах да ја создаде познатата опера „Хофманови приказни“.
- 1997 – Почина Жак-Ив Кусто, француски океанограф и изумител на „водните бели дробови“ (Aqualung), симбол на подводната ера.
⚔️ ВОЕНИ И ПОЛИТИЧКИ НАСТАНИ
- 1876 – Битка кај Литл Биг Хорн: пораз на американската војска од страна на Сиуксите предводени од Лудиот Коњ.
- 1950 – Започна Корејската војна, еден од најзначајните конфликти на Студената војна.
- 1991 – Словенија и Хрватска прогласија независност од СФРЈ, што доведе до војна во регионот.
- 1995 – Државен удар во Катар, при што шеикот Хамад бин Калифа Ал Тани го симна својот татко од власт.
🏛 ДИПЛОМАТИЈА И МЕЃУНАРОДНИ ОДНОСИ
- 1966 – Југославија и Ватикан ги обновија дипломатските односи.
- 1988 – Потпишана Декларацијата за односи меѓу ЕЗ и ССЕА, симболично зближување Исток-Запад.
- 2024 – Ален Берсе, поранешен претседател на Швајцарија, е избран за генерален секретар на Советот на Европа.
🗳 ДЕМОКРАТИЈА И ИЗБОРИ
- 1993 – Ким Кемпбел стана првата жена премиер на Канада.
- 2005 – Махмуд Ахмадинеџад избран за претседател на Иран.
- 2023 – Киријакос Мицотакис и неговата партија Нова демократија победија на изборите во Грција; Алексис Ципрас поднесе оставка.
🌍 КОЛОНИЈАЛИЗАМ И НЕЗАВИСНОСТ
- 1847 – Прогласување на независноста на Либерија, основана од ослободени американски робови.
- 1975 – Мозамбик стана независна држава по 477 години португалска колонијална власт.
🎤 ПОП КУЛТУРА
- 2009 – Смрт на Мајкл Џексон, кралот на попот, чие музичко наследство останува безвремено.
-
Македонија16 часа
МВР истакна важна информација која стартува од утре 1 јули
-
Хороскоп2 дена
Хороскоп за понеделник (30 јули)
-
Хороскоп13 часа
Хороскоп за вторник (1 јули)
-
Кичево2 дена
(ФОТО) Се запали дива депонија покрај пат кај с.Пополжани, интервенираше ТППЕ Кичево
-
Магазин18 часа
Вечерва започнува првиот фитнес подкаст во Македонија за сите љубители на здравиот живот заедно со „Adastra“ и Дејан Пауновски „Pakigram“
-
Хроника2 дена
МВР со детали за трагичниот настан на Дебарско езеро
-
Македонија23 часа
Од ноќеска цената на нафтените деривати се намалува, ова е новата цена
-
Македонија21 час
СВР Охрид изнесе детали за запалениот глисер, бил приватна сопственост