На денешен ден
6 април – На денешен ден
885 година – Умре Методиј Солунски, кој заедно со неговиот помлад брат Кирил беше првиот словенски просветител и творец на првата словенска глаголица.
1199 година – Умре англискиот крал Ричард I Плантагенет (Ричард Лавовско срце), еден од водачите во Третата крстоносна војна и херој на средновековните легенди.
1490 година – Умре унгарскиот крал Матијас Први Корвинус, реформатор на унгарската држава. За време на неговото владеење од 1458 година, тој успешно се борел против Турците и Хабсбурзите, освојувајќи ја Виена во 1486 година, каде и починал. Тој основал универзитет во Пожуна (Братислава) во 1465 година, а првата печатница во 1472 година. Тој беше именуван Корвинус поради гавранот (латински – corvus) на неговиот штит.
1528 година – Умре германскиот сликар и графичар Албрехт Дирер, познат по своите портрети со голема уметничка и документарна вредност и извонредни гравури во дрво и бакар („Апокалипса“, „Голема страст“, „Lifeивотот на Богородица“).
1652 година – Претставник на холандската компанија од Источна Индија, Јан ван Рибик, ја основа првата населба на бели доселеници во Јужна Африка во Капуа.
1667 година – Катастрофален земјотрес го погоди Дубровник, убивајќи илјадници луѓе. Градот беше скоро целосно уништен од земјотресот и пожарот, кој беснееше околу дваесетина дена. Реставрацијата траеше повеќе од 50 години.
1690 година – Еден австриски император, Леополд, испратил проглас до балканските христијани во кој ги повикува да продолжат да и помагаат на неговата војска во борбата против Турците, ветувајќи им разни придобивки за возврат.
1838 година – Умре српскиот новинар и публицист Димитрија Давидовиќ, автор на Уставот на Сретење и основач на „Новина сербских“ во Виена во 1813 година, кој беше објавуван девет години. Од 1829 година, тој беше секретар на принцот Милош Обреновиќ, а потоа и министер за внатрешни работи и образование.
1909 година – Американскиот истражувач Роберт Пири го освои Северниот пол, минувајќи 1.600 километри на експедиција со санки.
1917 година – Со објавувањето војна на Германија, САД влегуваат во Првата светска војна.
1941 година – германските трупи ги нападнаа Грција и Југославија во Втората светска војна. Нападот врз Југославија започна со бомбардирање на Белград, кој беше речиси уништен, а загинаа околу 12 000 луѓе.
1941 година – Етиопските и британските трупи ја ослободија Адис Абеба, која беше окупирана од италијанските сили за време на војната со Етиопија на почетокот на 1935 година.
1971. година – Во Newујорк почина композиторот Игор Стравински, еден од основачите и главните поборници на „новата музика“ од 20 век. Неговите балети „Оган на птиците“, „Магдонос“, „Осветување на пролетта“ и многу симфониски дела, опери и ораториуми ја обележаа музичката креативност од минатиот век.
1973 година – Во Белград е отворена нова зграда на Националната библиотека на Србија. Старата библиотечна зграда изгоре во пожар на 6 април 1941 година, кога Германците го бомбардираа Белград.
1985 година – Воен удар го симна Гаафар Нимери, кој владее од 1969 година, кога тој исто така го симна од власт тогашниот претседател Абду. Власта ја презеде министерот за одбрана и командант на армијата, генерал Абдел-Рахман Суер ал-Дахаб (Свор).
1992 година – ЕК ја призна независноста на Поранешна Југословенска Република БиХ. Истиот ден, првите жртви паднаа во Сараево и го означија почетокот на војната во Босна и Херцеговина.
1994 година – Авион во кој се наоѓале претседателите на Руанда и соседните Бурунди, Јувенал Хабијаримана и Сиприен Нтаријамира, бил соборен од ракета во Руанда за време на граѓанска војна меѓу племињата Хуту и Тутси. Во масакрите што следуваа, екстремните Хути убија околу 800.000 малцински Тутси, претежно цивили.
1995 година – Во Руанда, Кигали е основан првиот трибунал за геноцид за 30.000 хути обвинет за масакрот во Тутси.
2000 година – Умре Хабиб Бургиба, сметан за основач на модерен Тунис. Тој беше прогласен за доживотен претседател на Тунис, но во 1987 година беше соборен со мирен удар.
2003 година – Министерството за правда на САД објави дека бројот на затвореници во американските затвори се зголемил во 2002 година и дека за прв пат ја надминал бројката од два милиони и дека во јуни истата година биле регистрирани вкупно 2.019.234 лица во затворите.
2004 година – Литванскиот парламент го повика претседателот Роландас Паксас поради врски со руски бизнисмени и руски разузнавачки служби. Тој е првиот европски лидер кој е заменет со отповикување.
2005 година – Умре принцот Рени од Монако, кој управуваше со кнежевството од 1949 година. Раниер го наследи неговиот син, 47-годишниот принц Алберт.
2006 година – Во аукциската куќа „Кристи“ пејзаж од Венеција 1841 година, од J..М.В. Тарнер беше продаден за 35,8 милиони долари. Тоа е најскапата слика што некогаш е продадена на таа аукциска куќа.
2008 година – Во Црна Гора се одржаа претседателски избори, први по прогласувањето на Црна Гора за независност и повлекување од државната унија со Србија. Кандидатот на ДПС, Филип Вујановиќ победи на изборите и со тоа го освои својот втор претседателски мандат.
2009 година – Земјотрес со јачина од 5,8 до 6,3 степени според Рихтеровата скала ја погоди централна Италија. Во земјотресот загинаа повеќе од 260 лица, уништени се средновековни градови, а над 28.000 останаа без покрив над главата.
2013 година – Почина познатиот каталонски и европски режисер Бигас Луна, еден од основачите на шпанското модерно кино, на 68-годишна возраст. Willе остане запаметен по филмовите „Шунка, шунка“, „Златни јајца“, „Месечината и градите“, како и откритието на актерските starsвезди Пенелопе Круз и Хавиер Бардем.
2017 година – Новиот сомалиски претседател Мохамед Абдулах Мохамед ја прогласи земјата за воена зона, ги отстрани началниците на армијата и разузнавачките служби и нареди воена офанзива против екстремистите ал-Шабаб.
На денешен ден
Светот на денешен ден (18 ноември)
Среден век и големи откритија
-
1477 – Основан е рускиот град Екатеринбург.
-
1493 – Кристофер Колумбо за првпат го здогледува Порторико; следниот ден се истоварува и островот го нарекува Сан Хуан Батиста.
18. и 19. век
-
1739 – Со Белградскиот договор Отоманската империја го враќа Белград и териториите северно од Западна Морава.
-
1865 – Во Њујорк се објавува расказот на Марк Твен: „Прославената скокачка жаба од округот Калаверас“.
Почеток на 20. век
-
1903 – САД потпишуваат договор со Панама за неограничено користење на Панамскиот канал.
-
1905 – Принцот Чарлс од Данска станува крал на Норвешка под името Хакон VII.
-
1909 – САД испраќаат два воени брода во Никарагва по масакрот што го наредил диктаторот Хозе Сантос Зелаја.
-
1910 – Започнува Мексиканската селска револуција, предводена од Панчо Виља и Емилијано Сапата.
Првата светска војна и последици
-
1918 – Латвија прогласува независност.
-
1918 – Белгиската армија повторно влегува во Брисел по четиригодишна германска окупација.
1920-ти и 1930-ти
-
1926 – Џорџ Бернард Шо ги одбива парите од Нобеловата награда.
-
1928 – Во Њујорк е прикажан „Паробродот Вили“, првиот анимиран филм со Мики Маус.
-
1936 – Германија и Италија ја признаваат владата на Франциско Франко во Шпанија.
Втора светска војна и по неа
-
1941 – Прв судир меѓу четници и партизани во Хрватска, во Почитељ.
-
1943 – 440 авиони на британските Кралски воздухопловни сили го бомбардираат Берлин, со минимална штета.
-
1945 – На изборите во Бугарија победува комунистичкиот Отечествен фронт.
Втора половина на 20. век
-
1959 – Премиера на филмот „Бен-Хур“ во Њујорк.
-
1969 – „Аполо 12“ слетува на Месечината – второ успешно слетување на човечка мисија.
-
1971 – „Лед Цепелин“ го објавува својот безнасловен албум („Led Zeppelin IV“).
-
1978 – Масовното самоубиство во Џонстаун: 913 жртви.
-
1982 – Боксерот Дук Ку Ким умира по мечот со Реј Манчини, што предизвикува реформи во боксот.
-
1987 – Пожар во лондонската метро-станица Кингс Крос: 31 загинат.
-
1988 – Претседателот Реган потпишува закон со кој дилерите на дрога можат да бидат осудени на смрт.
-
1990 – Првите општи избори во СР Босна и Херцеговина.
Распадот на Југославија
-
1991 – ЈНА го освојува Вуковар.
-
1991 – Мате Бобан ја прогласува „Хрватска заедница Херцег-Босна“.
-
1991 – Македонското собрание го усвојува Уставот, прогласувајќи независност.
-
1993 – Јужноафриканските лидери го одобруваат уставот што го означува крајот на апартхејдот.
Кон крајот на векот
-
1996 – Пожар во тунелот под Ла Манш.
-
1998 – Алис Мекдермот ја добива Националната награда за книга за „Шармантниот Били“.
-
1999 – На самитот на ОБСЕ во Истанбул е усвоена Повелбата за европска безбедност.
21. век
-
2002 – Тимот на Ханс Бликс пристигнува во Ирак како ОН-инспектори за нуклеарно оружје.
-
2003 – Хашкиот трибунал го обвинува Милан Бабиќ за злосторства против човештвото; подоцна осуден на 13 години.
-
2003 – Последна седница на коалицијата ДОС во Белград.
-
2004 – Русија го ратификува Протоколот од Кјото.
-
2004 – Чешка укинува задолжителен воен рок и преминува на професионална армија.
-
2006 – Тони Блер признава дека интервенцијата во Ирак била грешка.
-
2006 – Поплави во авганистанската покраина Бадгис: 53 загинати.
На денешен ден
Светот на денешен ден (8 ноември)
1520 – По наредба на данскиот крал Кристијан II, во „Стокхолмската крвава бања“ биле убиени повеќе од 80 шведски свештеници и благородници. Настанот предизвикал востание под водство на Густав Васа, кое во 1521 година ја ослободило Шведска од данската власт.
1620 – Во близина на Прага се одржала битката кај Бела Гора – првата голема битка од Триесетгодишната војна.
1805 – Диздарот на Смедерево, Мухарем Гуша Бошњак, му ги предал клучевите од градот на Караѓорѓе, со што Смедерево станало еден од првите градови ослободени во Првото српско востание.
1858 – По победата кај Грахово, Црна Гора добила меѓународно признати граници со Отоманската империја, гарантирани од Русија, Австрија, Франција и Прусија.
1889 – Монтана станала 41-та држава на Соединетите Американски Држави.
1895 – Германскиот физичар Вилхелм Конрад Рентген ги открил рендгенските зраци, по кои и се наречени. Во 1901 година ја добил првата Нобелова награда за физика.
1917 – Основан е Советот на народни комесари – новата влада на Советска Русија со Ленин на чело. Лев Троцки станал комесар за надворешни работи, а Сталин – за националности.
1923 – Осуетен е неуспешниот „Пуч во пивницата“ во Минхен, предводен од Адолф Хитлер и генерал Ерих Лудендорф. Хитлер бил уапсен и осуден на пет години затвор, каде ја напишал својата книга „Мојата борба“ (Mein Kampf).
1931 – Во Кралството Југославија се одржале парламентарни избори, на кои излегле над 2,3 милиони гласачи.
1937 – Во Минхен бил прикажан нацистичкиот пропаганден филм „Вечниот Евреин“.
1941 – Основана е Комунистичката партија на Албанија.
1942 – Сојузничките сили под команда на генерал Двајт Ајзенхауер започнале со искрцување во Северна Африка. Операцијата завршила во мај 1943 година со победа на сојузниците.
1944 – Во текот на Народноослободителната војна биле ослободени Штип, Неготино и Струга.
1959 – Обединетата Арапска Република и Судан потпишале договор за користење на реката Нил.
1960 – Џон Ф. Кенеди го победил Ричард Никсон на претседателските избори во САД, станувајќи најмладиот избран претседател во американската историја.
1971 – Издаден е четвртиот студиски албум на „Лед Цепелин“, кој го содржи легендарниот хит „Stairway to Heaven“.
1977 – Грчкиот археолог Манолис Андроникос ја открил гробницата на Филип II Македонски во Вергина.
1989 – Даглас Вајлдер е избран за гувернер на Вирџинија – првиот Афроамериканец на таа функција во историјата на САД. Истовремено, Дејвид Динкинс станал прв црн градоначалник на Њујорк.
1991 – Југословенската морнарица воспоставила поморска блокада на Хрватска.
1992 – Започнала Митровданската офанзива – една од најжестоките битки во војната во Босна и Херцеговина, во реонот на Невесиње.
1995 – Република Македонија станала 38-ма членка на Советот на Европа.
1998 – Суд во Бангладеш изрекол смртни казни за 15 поранешни офицери, обвинети за убиството на претседателот Шеик Муџибур Рахман во 1975 година.
2001 – Припадниците на српската единица „Црвени беретки“ започнале бунт во Кула, кој завршил по десет дена со преговори со владата.
Истиот ден, францускиот Сенат усвоил закон за ограничена автономија на Корзика.
2002 – Советот за безбедност на ОН ја усвоил Резолуцијата 1441, со која се бара разоружување на Ирак.
2006 – Прогласен е новиот Устав на Република Србија, со кој Косово е дефинирано како составен дел на државата.
2010 – Европската Унија ги укина визите за граѓаните на Босна и Херцеговина и Албанија.
2016 – Доналд Џ. Трамп е избран за претседател на САД, по победата над Хилари Клинтон
На денешен ден
Светот „На денешен ден“ – 30 октомври
1762 – Роден е францускиот поет Андре де Шение, кој ги споил класичните поетски форми со новиот романтичарски дух. Се спротивставил на јакобинската диктатура и бил погубен на гилотина во 1794 година.
1817 – Симон Боливар ја формира првата независна влада на Венецуела.
1830 – Починал Петар I Петровиќ Његош, црногорски епископ и државник. Тој го донел првиот закон на Црна Гора (1796) и основал централно судско тело (1803), обединувајќи ги завојуваните племиња.
1864 – Со Виенскиот мир, Данска им ги предала Шлезвиг, Холштајн и Лауенбург на Прусија.
1869 – Во Белград е отворен Народниот театар, дело на архитектот Александар Бугарски. На свеченоста е изведена сликата „Посмртна слава на принцот Михаил“ од Ѓорѓе Милетиќ.
1905 – Рускиот цар Николај II го издал Октомврискиот манифест, со кој биле воведени граѓански слободи и избран парламент – Думата.
1910 – Починал Жан Анри Динан, швајцарски филантроп и основач на Црвениот крст, добитник на првата Нобелова награда за мир (1901).
1918 – Словачка се одвоила од Унгарија и со Чешка ја формирала Чехословачка, првата држава создадена по распадот на Австро-Унгарија.
Истата година Турција капитулирала во Првата светска војна, со што престанала да постои Отоманската империја.
1922 – По „Маршот кон Рим“, Бенито Мусолини ја формирал првата фашистичка влада во Италија.
1938 – Радио драмата „Војна на световите“ на Орсон Велс предизвикала паника во САД – слушателите поверувале дека станува збор за вистинска инвазија од Марс.
1973 – Отворен е Босфорскиот мост, што ги поврзува Европа и Азија.
1974 – Мухамед Али се вратил на боксерскиот ринг и со нокаут го победил Џорџ Форман.
1975 – Принцот Хуан Карлос го наследил болниот диктатор Франциско Франко и ја презел власта во Шпанија.
Истата година се случила авионската несреќа на „Инекс-Адрија“ кај Прага, во која загинале 75 патници.
1990 – Кина објавила дека има 1 милијарда и 13 милиони жители.
1995 – На референдумот во Квебек, 50,6% од гласачите се изјасниле против независноста од Канада.
1998 – Започнала НАТО мисијата „Орловско око“ за надгледување на воздушниот простор над Косово.
2000 – Во Мадрид, автомобил-бомба убила судија од Врховниот суд и уште две лица; нападот се припишува на групата ЕТА.
2001 – Лондонскиот клуб на доверители ѝ го намалил долгот на СР Југославија за 600 милиони долари.
2003 – Донаторска конференција во Хаг обезбедила 15,7 милиони евра за судот за воени злосторства во Сараево.
Истата година, Џулио Андреоти бил ослободен од обвинението за вмешаност во убиството на новинарот Кармине Пикорели.
2006 – Аугусто Пиноче, поранешен чилеански диктатор, бил ставен во домашен притвор за злосторства извршени за време на неговото владеење.
2008 – Починал Исмет (Ицо) Вољевица, познат хрватски карикатурист и автор на стрипот „Грга“.
2011 – Росен Плевнелиев бил избран за претседател на Бугарија.
2012 – Ураганот Сенди го погодил источниот брег на САД, одземајќи најмалку 39 животи и оставајќи милиони без струја.
2017 – Светската метеоролошка организација објавила дека концентрацијата на CO₂ во атмосферата достигнала рекордно ниво во 2016 година.
2020 – Починал митрополит Амфилохие, лидер на Српската православна црква во Црна Гора, од последици на COVID-19.
2022 – Луиз Инасио Лула да Силва е избран по трет пат за претседател на Бразил.
-
Кичево1 ден„ЕВН КЕЦ Кичево“ најави прекин на електрична енергија на овие локации, работите на терен се планирани за вторник и четврток
-
Хороскоп2 денаХороскоп за понеделник (17 ноември)
-
Временска прогноза2 денаПопоски: Доаѓаат обилни врнежи од дожд кои ќе предизвикаат поплави, ќе има засилен ветер, западниот дел од државата ќе наврнат до 200 литри/м³ дожд
-
Кичево9 часа(ФОТО) Кичево: Се работи во населба „Иванидол“, чекор по чекор до реализација на сите ветувања за подобар по квалитетен живот за сите граѓани
-
Хороскоп20 часаХороскоп за вторник (18 ноември)
-
Македонија1 денПоскапи нафтени деривати од ноќеска, ова е новата цена за источен литар
-
Македонија1 денНелегално ја преминал границата „Ќафасан“, потоа превезувал огревно дрво без таблици и без документација
-
Спорт1 денВажен натпревар, врвен судиски тим. Макеле ќе биде главен судија на Македонија – Велс во Кардиф
