Следете не

На денешен ден

6 декември – На денешен ден

Објавено пред

на

1988.- Починал Рој Орбисон (Рој), една од најголемите ѕвезди на американската поп и кантри музика, автор на хитовите „Only the Lonely“, „Pretty Woman“, „Running Scared“.

1421.- Роден е англискиот крал Хенри Шести, последниот монарх од династијата Ланкастер, кој ја наследил круната во 1422 година, кога имал само осум месеци. Бил соборен во династички борби („Војна на двете рози“) и убиен во мај 1471 година во лондонскиот затвор Тауер.

1492 Кристофер Колумбо (Кристифоро Коломбо) го открил островот Хиспаниола, сега поделен меѓу Хаити и Доминиканската Република.

1507.- Германскиот картограф Мартин Валдсемулер (Валдсемулер) ја објавил првата географска карта на новиот континент, која ја нарекол Америка по името на италијанскиот морепловец Америго Веспучи. 1774.- Во Австрија стапи на сила образовниот статут на Јохан фон Фелбигер, првиот државен образовен систем во светот.

1792.- Водачите на жирондинците во Француската револуција одлучија да го изведат кралот Луј XVI (Луј) на суд. Револуционерниот суд потоа го осудил на смрт, а кралот бил погубен на гилотина во 1793 година.

1877.- Американскиот пронаоѓач Томас Едисон го демонстрираше првото звучно снимање, песната „Мери имаше мало јагне“, во Западен Оринџ, Њу Џерси.

1907 Во една од најтешките рударски несреќи во САД, загинаа 361 рудар во рудникот за јаглен Монона во Вирџинија.

1916.- Германските трупи влегле во романскиот главен град Букурешт за време на Првата светска војна.

1917.- Финскиот парламент во Хелсинки ја прогласи независноста на Финска, која ја призна Советска Русија. Финска губи територии уште од времето на рускиот император Александар I, а по Наполеонските војни станала големо руско војводство во 1809 година.

1917.- Во сударот на францускиот брод „Мон Блан“ натоварен со експлозив, вклучително и 5.000 тони тринитротолуен, со белгискиот брод „Имо“ во пристаништето на градот Халифакс во Канада, загинаа повеќе од 1.500 луѓе, околу 8.000 беа. ранети и уништен е голем дел од градот.

1921.- Велика Британија потпишала мировен договор со Ирска, со кој е основана Слободната држава на Ирска како членка на Британскиот Комонвелт.

1938.- Франција и Германија потпишаа договор за неповредливост на меѓусебните граници, кој Германците го поништија во Втората светска војна.

1941.- Во битката за Москва започна контраофанзивата на Црвената армија против Германците, кои пристигнаа на 25 километри од Москва. До крајот на февруари 1942 година, германските трупи беа преместени на 200 километри од Москва.

1961.- Во конгоанската провинција Катанга избувнаа тешки борби меѓу силите на ОН и Катанга.

1970.- Полскиот водач Владислав Гомулка и германскиот канцелар Вили Брант во Варшава потпишаа договор за нормализација на полско-германските односи. По тој повод, канцеларот Брант на колена им оддаде почит на жртвите на германскиот нацизам пред споменикот на загинатите херои од бунтот во Варшавското гето.

1971 – Индија го призна Бангладеш, поранешен Источен Пакистан, а Пакистан возврати со прекин на дипломатските односи со Индија.

1978.- Шпанците на референдум изгласаа нов устав, според кој Шпанија беше дефинирана како уставна монархија со парламентарна демократија.

1989.- Слободан Милошевиќ на седницата на српскиот парламент беше прогласен за претседател на Претседателството на Србија, по референдумот на кој доби 86 отсто од гласовите.

1989.- Во најлошото масовно убиство во канадската историја, вооружен маж уби 14 студентки и рани 13 други на Универзитетот во Монтреал пред да се самоубие.

1992.- Хинду екстремистите уништија џамија во Ајодја во северна Индија, за која се верува дека ја изградиле муслиманските напаѓачи во средниот век на местото на голем хинду храм. Околу 2.000 луѓе загинаа во едномесечните судири меѓу Хиндусите и муслиманите.

1997.- Руски транспортен авион Антонов-124 со два борбени авиони се урна во станбена област во близина на Иркутск. Загинаа 85 лица.

1999.- Трибуналот на ОН за воени злосторства во Руанда го осуди Џорџ Рутаганда (Џорџ), водачот на вооружените групи Хуту, на доживотен затвор за геноцидот извршен во 1994 година во Руанда.

2000.- Центарот за економски истражувања на Институтот за општествени науки во Белград објави анализа според која 60 отсто од населението во Србија припаѓа на категоријата сиромашни, додека богатата елита сочинува пет отсто од населението.

2005.- Умре Чарли Гал, победник на „Трката околу Франција“ во 1958 година и едно од големите имиња во велосипедизмот.

2009 – 112 лица загинаа во пожар од експлозија на ракета со огномет во ноќен клуб во рускиот град Перм.

2014 – Околу половина милион луѓе ги напуштија крајбрежните села и ги евакуираа своите домови на Филипините поради приближувањето на тајфунот. Тоа е една од најголемите мирнодопски евакуации на тој архипелаг.

2015 – За три дена, италијанската крајбрежна стража спаси над 4.600 бегалци во Средоземното Море во близина на либискиот брег.

2016 година – Европската унија формално ја „затвори страницата“ на лошите односи со Куба со укинувањето на актот од 1996 година, кој предвидуваше голем број услови за нормализирање на односите со таа земја, особено во областа на почитувањето на човековите права.

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден (18 мај)

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com / Jakob Braun

Култура и уметност

  • 1799 – Смртта на Пјер Бомарше, драматург чија работа инспирирала класични опери како „Севилскиот бербер“ (Росини) и „Фигаровата свадба“ (Моцарт).

  • 1911 – Почина Густав Малер, влијателен австриски композитор и диригент.

  • 1995 – Почина Александар Годунов, познат балетски танчер кој доживеа успех и на запад по бегството од СССР.


Политика и конфликти

  • 1803 – Велика Британија ѝ објави војна на Франција, со што се заострија Наполеонските војни.

  • 1804Наполеон е прогласен за император.

  • 1944 – Протерување на Татарите од Крим од страна на СССР, што останува едно од најконтроверзните етнички чистки во историјата на регионот.

  • 1996Радован Караџиќ се повлекува од функцијата претседател на РС поради меѓународен притисок.

  • 2000 – СБ на ОН воведува ембарго за оружје за Етиопија и Еритреја, поради нивната гранична војна.


Наука и технологија

  • 1974Индија го извршува својот прв нуклеарен тест, станувајќи шеста нуклеарна сила.

  • 1998 – Тужба против Мајкрософт за монополско однесување, значајна пресвртница во правната историја на технолошките гиганти.


Човекови права и меѓународна правда

  • 1954 – Стапува во сила Европската конвенција за човекови права.

  • 2010 – Обама го потпишува Законот за слобода на печатот, именуван по новинарот Даниел Перл.

  • 2011 – Пресуда против Аугустин Бизмунг, поврзана со геноцидот во Руанда.


Родени

  • 1836Вилхелм Штајниц, првиот официјален светски шампион во шах.

  • 1868Николај II, последниот руски цар.

  • 1872Бертран Расел, добитник на Нобелова награда и познат филозоф.

  • 1883Валтер Гропиус, основач на Баухаус и визионер во архитектурата.

  • 1919Марго Фонтејн, легендарна балерина.

  • 1920Карол Војтила, идниот папа Јован Павле II.

Прочитај повеќе...

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден (17 мај)

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

Светот виден во рубриката „На денешен ден“ за 17-ти мај

🎨 Култура и уметност

  • 1510 – Смртта на Сандро Ботичели, еден од најголемите ренесансни сликари. Неговите дела, особено Раѓањето на Венера, се симболи на хуманизмот и естетиката на Ренесансата.

  • 1866 – Роден е Ерик Сати, француски композитор чие дело има големо влијание врз модерната музика.

  • 2012 – Почина Дона Самер, диско икона со глобално влијание во поп културата.


⚕️ Медицина и наука

  • 1749 – Роден е Едвард Џенер, пионер на имунизацијата, чиј изум – вакцината против сипаници – го променил текот на медицинската историја.


⚔️ Политика и воени настани

  • 1814 – Норвешка прогласува независност и усвојува устав – значаен момент во историјата на скандинавските земји.

  • 1838 – Смртта на Талеран, еден од највештите дипломати на Франција, со улога во реставрацијата по Наполеон.

  • 1940 – Германските трупи влегуваат во Брисел – дел од брзото напредување на нацистичка Германија во Втората светска војна.

  • 1949 – Обединетото Кралство ја признава независноста на Република Ирска.

  • 1997Лоран Кабила ја презема власта во Заир, кој се преименува во Демократска Република Конго.


📺 Технологија и медиуми

  • 1965 – Првото емитување во боја од Велика Британија до САД – голем чекор во глобалната телевизиска технологија.

  • 2000 – Српската влада ја презема РТВ „Студио Б“, симболичен настан за медиумската слобода во Србија.


⚖️ Човекови права и општествени промени

  • 1954 – Пресудата Brown v. Board of Education од Врховниот суд на САД ја укинува расната сегрегација во училиштата – историски момент во движењето за граѓански права.

  • 2004 – Масачусетс стана првата американска држава што легализира истополови бракови.

  • 2009 – За прв пат, жени се избрани во парламентот на Кувајт – голем напредок во правата на жените на Блискиот Исток.

Прочитај повеќе...

На денешен ден

На денешен ден – 13 мај

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

1792.- Роден е италијанскиот свештеник Џовани Мастаи Ферети (Џовани, Ферети), од 1846 година папата Пиј IX (Пиј). За време на неговиот понтификат, најдолгиот во историјата на Римокатоличката црква (31 година и 236 дена), црковната држава престана да постои (1870). Најголемиот дел од него станал дел од Кралството Сардинија, додека папската држава била сведена на поранешното Наследство.

1795 – Роден е словачкиот филолог и историчар Павел Јозеф Шафарик (Јозеф), еден од основачите на славистичките студии. Тој бил директор на српската гимназија во Нови Сад од 1819 до 1833 година („Српска читанка“).

1798 – Роден е Константин Данил, еден од најголемите српски сликари на 19 век, претставник на српскиот бидермаер.

1830 година – Основана е Република Еквадор, а Хуан Хозе Флорес е избран за прв претседател.

1840 – Роден е францускиот писател Алфонс Доде, автор на трилогијата за авантурите на Тарантино де Тараскон, ремек-дело на француската хумористична проза. Неговата збирка раскази „Писма од мојата воденица“ му донесе голем успех.

1846 година – Конгресот на САД формално објави војна против Мексико, иако борбите во Калифорнија започнаа неколку дена претходно.

1848 година – Во Сремски Карловци започна заседанието на „Мајското собрание“, на кое делегати од 175 црковни општини од Војводина и Србија го избраа Јосиф Рајачиќ за патријарх, а полковникот Стеван Шупљица за војвода. На 15 мај, Собранието го прогласило Српското Војводство, но австриската и унгарската влада не ја признале српската автономија.

1851 – Роден е српскиот писател и доктор Лаза Лазаревиќ („Првиот пат со татко ми во зори“, „Сè ќе биде позлатено од народот“, „На бунарот“, „Училишната икона“, „На знае све“, „У добри час хајдуци“, „Вертер“).

1862 – Роден е српскиот писател Јанко Веселиновиќ, автор на романот „Хајдук Станко“ со теми од Првото српско востание и раскази и романи („Слики од селскиот живот“, „Селанка“).

1881 – Роден е Димитрије Туцовиќ, водач на социјалистичкото движење во Србија. Тој беше еден од организаторите на првата Балканска социјалдемократска конференција (1910), а на Конгресот на Интернационалата во Копенхаген (1910) решително се спротивстави на империјалистичката политика на официјална Австрија. Објавил околу 600 трудови во домашни и странски весници. Загинал на 20 ноември 1914 година, во Битката кај Колубара („Правно осигурување на работниците“, „Закон за продавници и социјалдемократија“).

1882 – Роден е францускиот сликар Жорж Брак, кој го основа кубистичкото движење заедно со Пабло Пикасо во 1905 година.

1887 – Во Белград е основана Привремената опсерваторија на Големата школа. Со основањето на Републичкиот хидрометеоролошки институт на Србија во 1947 година, опсерваторијата станала негов составен дел.

1888 година – Ропството е укинато во Бразил.

1914 година – Роден е американскиот боксер Џо Луис (Џо). Тој беше светски шампион во тешка категорија од 1937 до 1949 година, кога се пензионираше.

1930.- Умре норвешкиот поларен истражувач и дипломат Фридтјоф Нансен (Фридтјоф), добитник на Нобеловата награда за мир во 1922 година. Како висок комесар на Лигата на народите, тој го надгледуваше репатријацијата на воените заробеници по Првата светска војна.

1931 – Почина српскиот композитор и хормајстор Јосиф Маринковиќ, член на Српската кралска академија. Неговите соло песни и многу хорски композиции придружени со пијано се посебен придонес во српската музика. Тој беше диригент на белградското пејачко друштво „Обилиќ“.

1949 година – Првиот британски млазен авион „Канбера“ го изврши својот прв пробен лет.

1961.- Почина американскиот филмски актер Гари Купер, добитник на Оскар за филмовите „Наредник Јорк“ и „Напладне“.

1968 година – Во Париз започнаа официјални преговори меѓу претставниците на Северен Виетнам и САД за завршување на Виетнамската војна.

1981 година – Папата Јован Павле II беше ранет во обид за атентат на плоштадот „Свети Петар“ во Рим. Атентаторот Мехмед Али Агџа беше уапсен. Тој беше ослободен од затвор по 20 години и предаден на Турција во јуни 2000 година.

1990 година – Во Загреб, на стадионот „Максимир“, за време на фудбалскиот натпревар помеѓу Динамо Загреб и Црвена Ѕвезда од Белград, се случи крвав судир меѓу навивачите на двата клуба.

1994 година – Министрите за надворешни работи на САД, ЕУ и Русија постигнаа договор во Женева за заедничка стратегија за решавање на босанскиот конфликт.

1999 година – Перу и Еквадор потпишаа документ за демаркација, со што заврши шестдеценискиот спор што ги доведе земјите до војна три пати.

1999 – Почина Џин Саразен, еден од само четирите голфери кои освоија четири големи професионални голф купови.

2005 година – Десет милиони долари беа собрани на првата меѓународна донаторска конференција за реставрација и зачувување на културното наследство во Косово, одржана во Париз, во организација на УНЕСКО.

2007 – На изборот за песна на Евровизија во Хелсинки, претставничката на Србија Марија Шерифовиќ победи со песната „Молитва“.

2011 година – Високиот комесаријат на Обединетите нации за бегалци (УНХЦР) објави дека околу 1.200 бегалци кои ја напуштиле Либија во март и април се удавиле во Средоземното Море.

2014 година – 301 рудар загинаа во несреќа во рудникот за јаглен Сома, 120 км североисточно од Измир во западна Турција. Во времето на експлозијата, 787 работници биле под земја.

2015 година – Ватикан официјално ја призна државата Палестина и ги насочи своите дипломатски активности, претходно насочени кон Организацијата за ослободување на Палестина, кон државата Палестина.

2018 година – На парламентарните избори во Ирак, политичкиот сојуз Саерун, предводен од радикалниот шиитски свештеник Моктада Садр, освои мнозинство.

2021 година – Конфликтот меѓу израелската армија и Хамас ескалираше понатаму и покрај напорите за постигнување прекин на огнот. Демонстрации и немири избувнаа во бројни израелски градови со мешано население. Сите летови кон меѓународниот аеродром во близина на Тел Авив беа пренасочени по ракетниот истрел од Појасот Газа.

2024 година – Еврото стана единственото официјално средство за плаќање во готово во Косово.

Прочитај повеќе...

Facebook

Последни објави

На денешен ден1 час

Времеплов: На денешен ден (18 мај)

Култура и уметност 1799 – Смртта на Пјер Бомарше, драматург чија работа инспирирала класични опери како „Севилскиот бербер“ (Росини) и...

Хороскоп2 часа

Хороскоп за недела (18 мај)

ОВЕН Денот е идеален за решавање на сите незавршени работи како и за дискусии поврзани со финансиски проблеми со личност...

Македонија10 часа

ОВР Делчево, ДПИ и ДЗС со акциска за угостителски објекти, пронајдена е нерегуларност

На 17.05.2025 година од страна на СВР Штип/ОВР Делчево во содејство со Државен пазарен инспекторат и Дирекција за заштита и...

Кичево13 часа

(ВИДЕО) Кичевчанец со огорченост говореше за смрдеата и заразите од дивата депонија „На Онкологија има над 700 кичевчани“

Во четвртокот во 18:00ч се одржа третиот по ред протест пред општинската зграда во Кичево, овој пат на кеј. –...

Македонија15 часа

Кумановец управувал возило со 3,46 промили алкохол во крвта

На 16.05.2025 во 17.00 часот, полициски службеници од СВР Куманово го лишиле од слобода Н.М.(49) од с.Долно Којнаре, кумановско. При...

Временска прогноза1 ден

Викендов променливо облачно со локален слаб дожд, утринските температури ќе бидат во интервалот од 1 до 8 степени

За време на овој викенд денес сабота и утре недела, во Македонија во ноќните и во раните утрински часови ќе...

На денешен ден1 ден

Времеплов: На денешен ден (17 мај)

Светот виден во рубриката „На денешен ден“ за 17-ти мај 🎨 Култура и уметност 1510 – Смртта на Сандро Ботичели,...

Хороскоп1 ден

Хороскоп за сабота (17 мај)

ОВЕН Избегнете да влегувате во тесно и концентрирајте се на она што ви се случува моментално. Не дозволувајте проблемите да...

Временска прогноза1 ден

Денес најмногу дожд наврна во Крушево и Охрид, а со тоа и температурите се драстично пониски

Значително количество на дожд до вечерва во 20 часот наврна на многу места ширум Македонија. Сепак најмногу дожд наврна во...

Спорт1 ден

ФФМ ја започна завршната фаза во имплементацијата на системот за видео технологија на судиите

Фудбалската федерација на Македонија ја започна завршната фаза во имплементацијата на системот за видео технологија на судиите (ВАР), преку детална...

НАЈЧИТАНИ