На денешен ден
6 јули – На денешен ден
1415.- Чешкиот реформатор Јан Хус бил запален како еретик на клада во Констанца за неговото теолошко-полемичко дело „За црквата“. Бил ректор на универзитетот во Прага (1402), го реформирал чешкиот јазик и правопис.
1533.- Умрел Лодовико Ариосто (Лодовико), автор на витешкиот еп „Бесниот Орландо“. Тој се смета за најголем поет на италијанската ренесанса.
1535.- Англискиот хуманист и писател Томас Мор бил погубен како предавник, бидејќи не се согласувал со црковната политика на кралот Хенри VIII (Хенри). Во 1935 година, Католичката црква го прогласи за светец. Автор е на политичко-филозофското дело „Утопија“ во кое ја претстави идејата за идеална човечка заедница.
1885.- Францускиот биолог и хемичар Луј Пастер за прв пат успешно ја администрира вакцината против беснило на човечко суштество, деветгодишниот Џозеф Мајстер од Алзас.
1893.- Умре францускиот писател Ги де Мопасан (Гај, Мопасан), еден од најзначајните автори на кратката форма во светската литература („Дунда“, „Страсти“, „Налица“, „Стапици“).
1908.- Во Турција започна „Младотурската револуција“ под водство на помлади офицери и интелектуалци незадоволни од владеењето на султанот Абдул Хамид II.
1919.- Првиот авион што го премина Атлантикот, британскиот воздушен брод „Р-34“ слета на Рузвелтово поле во Њујорк.
1923.- Официјално беше објавено основањето на СССР (Сојуз на Советските социјалистички републики), врз основа на одлуката на Првиот сојузен конгрес на Советите на крајот на 1922 година.
1928.- Во Њујорк беше одржана премиерата на филмот „Светлините на Њујорк“, првиот звучен филм во историјата на кинематографијата.
1944 – 167 луѓе загинаа во пожар предизвикан од пожар во главниот шатор на циркусот Ringling Brothers и Barnum & Bailey во американскиот град Хартфорд, Конектикат.
1962.- Умре Вилијам Фокнер, еден од најзначајните современи американски писатели. Неговиот литературен опус најмногу ја претставува сагата за судбината на американскиот југ. Добитник е на Нобеловата награда за литература во 1949 година („Сарторис“, „Шум и бес“, „Светлина во август“, „Коњанички гамбит“, „Диви палми“).
1964.- Британскиот протекторат во Африка, Нјасаланд, под името Малави, стана независна земја во рамките на Британскиот Комонвелт.
1967.- Во Нигерија започна граѓанска војна поради прогласувањето независност на Источна Нигерија (Биафра). Повеќе од милион луѓе загинаа во двегодишната војна.
1971.- Умре легендарниот американски џез-музичар, трубач и пејач Луис „Сачмо“ Армстронг (Луис Сачмо), најзначајната личност во историјата на џезот. Кариерата ја започна во 1918 година, а бројните турнеи низ светот му ја донесоа неофицијалната титула амбасадор на добра волја.
1973.- Умре германскиот диригент Ото Клемперер, еден од најзначајните диригенти на 20 век, особено познат по изведбите на делата на Бетовен.
1988.- Во експлозијата на нафтената платформа „Пајпер Алфа“ во британскиот дел на Северното Море загинаа 167 лица.
1990.- Бугарскиот претседател Петар Младенов поднесе оставка поради обвинувањата дека наредил тенкови да ги разбијат антивладините протести.
1999.- Припадниците на меѓународните мировни сили во Босна го уапсија Радослав Брѓанин, лидерот на Народната партија и пратеник во Собранието на Република Српска, во Бања Лука и го предадоа на Меѓународниот суд за воени злосторства во Хаг.
2000.- Собранието на Сојузна Република Југославија ги усвои амандманите на Уставот со кои на тогашниот претседател Слободан Милошевиќ му овозможи повторно да се кандидира за претседател на Сојузна Република Југославија.
2000.- Топлотен бран што ја зафати Југозападна Европа, со температури на воздухот до 45 Целзиусови степени, предизвика смрт на 25 луѓе и многу пожари.
2003 – Либерискиот претседател Чарлс Тејлор ја прифати понудата за азил во Нигерија. Неговото заминување беше условот на американскиот претседател Џорџ Буш за вклучување на САД во воспоставувањето мир во таа западноафриканска земја, која веќе 14 години ја тресат конфликти.
2005.- Од Улцињ до Дубровник и Сплит започна првата редовна автобуска линија од Црна Гора до Хрватска, по 14-годишен прекин поради војната во поранешна Југославија.
2005.- Умре Клод Симон, француски писател и добитник на Нобеловата награда во 1985 година.
2006.- По 44 години, Индија и Кина го отворија граничниот премин „Нату Ла“.
2007.- По 16 години прекин, вратена е автобуската линија меѓу Белград и Тузла.
2009.- По речиси 30 години, Јованка Броз, вдовицата на поранешниот претседател на СФР Југославија, Јосип Броз Тито, доби пасош и лична карта.
2011.- Британската кралица Елизабета Втора зборуваше на Генералното собрание на ОН во Њујорк, за прв пат по 50 години.
2012 – Поранешниот аргентински диктатор Хорхе Рафаел Видела беше осуден на 50 години затвор за кражба на бебиња од затвореници за време на владеењето на воената хунта и нејзината војна против левичарските дисиденти. Видела беше на чело на Аргентина од 1976 до 1981 година. За време на владеењето на воената хунта загинаа околу 13.000 луѓе.
2020 – Почина Енио Мориконе, италијанскиот композитор познат по музиката за „шпагети вестерните“ на Серџо Леоне („За тупаница долари“, „За еден долар повеќе“ и „Добриот, лошиот, грдиот“). иновативните партитури радикално ја менуваат музиката за филмот.
На денешен ден
Светот на денешен ден (20 ноември)
1531 – Капелскиот мировен договор ја утврдува конфесионалната поделба на Швајцарија.
1780 – Велика Британија објави војна на Холандија поради снабдувањето на американските бунтовници.
1818 – Симон Боливар ја прогласи независноста на Венецуела од Шпанија.
1873 – Обединување на Будим и Пешта во главниот град Будимпешта.
1903 – Демонстрации во Белград против режимот на кралот Александар Обреновиќ.
1910 – Франциско I. Мадеро повика на револуција и се прогласи за претседател на Мексико.
1917 – Украина беше прогласена за република.
1917 – Почеток на Битката кај Камбре во Првата светска војна.
1919 – Во Берлин нелегално започна првиот конгрес на младински организации и беше основана Комунистичката младинска интернационала.
1924 – Задушено курдското востание во Турција.
1962 – Кенеди ја укина американската блокада на Куба и формално ја заврши Кубанската ракетна криза.
1991 – Однесувањето на околу 260 луѓе од болницата во Вуковар до Овчара од страна на ЈНА.
1999 – Кина го лансира својот прв вселенски брод.
2003 – Експлозија на неколку бомби во Истанбул; уништен британскиот конзулат.
2003 – Уапсен Мајкл Џексон за наводна сексуална експлоатација на малолетници.
На денешен ден
Светот на денешен ден (18 ноември)
Среден век и големи откритија
-
1477 – Основан е рускиот град Екатеринбург.
-
1493 – Кристофер Колумбо за првпат го здогледува Порторико; следниот ден се истоварува и островот го нарекува Сан Хуан Батиста.
18. и 19. век
-
1739 – Со Белградскиот договор Отоманската империја го враќа Белград и териториите северно од Западна Морава.
-
1865 – Во Њујорк се објавува расказот на Марк Твен: „Прославената скокачка жаба од округот Калаверас“.
Почеток на 20. век
-
1903 – САД потпишуваат договор со Панама за неограничено користење на Панамскиот канал.
-
1905 – Принцот Чарлс од Данска станува крал на Норвешка под името Хакон VII.
-
1909 – САД испраќаат два воени брода во Никарагва по масакрот што го наредил диктаторот Хозе Сантос Зелаја.
-
1910 – Започнува Мексиканската селска револуција, предводена од Панчо Виља и Емилијано Сапата.
Првата светска војна и последици
-
1918 – Латвија прогласува независност.
-
1918 – Белгиската армија повторно влегува во Брисел по четиригодишна германска окупација.
1920-ти и 1930-ти
-
1926 – Џорџ Бернард Шо ги одбива парите од Нобеловата награда.
-
1928 – Во Њујорк е прикажан „Паробродот Вили“, првиот анимиран филм со Мики Маус.
-
1936 – Германија и Италија ја признаваат владата на Франциско Франко во Шпанија.
Втора светска војна и по неа
-
1941 – Прв судир меѓу четници и партизани во Хрватска, во Почитељ.
-
1943 – 440 авиони на британските Кралски воздухопловни сили го бомбардираат Берлин, со минимална штета.
-
1945 – На изборите во Бугарија победува комунистичкиот Отечествен фронт.
Втора половина на 20. век
-
1959 – Премиера на филмот „Бен-Хур“ во Њујорк.
-
1969 – „Аполо 12“ слетува на Месечината – второ успешно слетување на човечка мисија.
-
1971 – „Лед Цепелин“ го објавува својот безнасловен албум („Led Zeppelin IV“).
-
1978 – Масовното самоубиство во Џонстаун: 913 жртви.
-
1982 – Боксерот Дук Ку Ким умира по мечот со Реј Манчини, што предизвикува реформи во боксот.
-
1987 – Пожар во лондонската метро-станица Кингс Крос: 31 загинат.
-
1988 – Претседателот Реган потпишува закон со кој дилерите на дрога можат да бидат осудени на смрт.
-
1990 – Првите општи избори во СР Босна и Херцеговина.
Распадот на Југославија
-
1991 – ЈНА го освојува Вуковар.
-
1991 – Мате Бобан ја прогласува „Хрватска заедница Херцег-Босна“.
-
1991 – Македонското собрание го усвојува Уставот, прогласувајќи независност.
-
1993 – Јужноафриканските лидери го одобруваат уставот што го означува крајот на апартхејдот.
Кон крајот на векот
-
1996 – Пожар во тунелот под Ла Манш.
-
1998 – Алис Мекдермот ја добива Националната награда за книга за „Шармантниот Били“.
-
1999 – На самитот на ОБСЕ во Истанбул е усвоена Повелбата за европска безбедност.
21. век
-
2002 – Тимот на Ханс Бликс пристигнува во Ирак како ОН-инспектори за нуклеарно оружје.
-
2003 – Хашкиот трибунал го обвинува Милан Бабиќ за злосторства против човештвото; подоцна осуден на 13 години.
-
2003 – Последна седница на коалицијата ДОС во Белград.
-
2004 – Русија го ратификува Протоколот од Кјото.
-
2004 – Чешка укинува задолжителен воен рок и преминува на професионална армија.
-
2006 – Тони Блер признава дека интервенцијата во Ирак била грешка.
-
2006 – Поплави во авганистанската покраина Бадгис: 53 загинати.
На денешен ден
Светот на денешен ден (8 ноември)
1520 – По наредба на данскиот крал Кристијан II, во „Стокхолмската крвава бања“ биле убиени повеќе од 80 шведски свештеници и благородници. Настанот предизвикал востание под водство на Густав Васа, кое во 1521 година ја ослободило Шведска од данската власт.
1620 – Во близина на Прага се одржала битката кај Бела Гора – првата голема битка од Триесетгодишната војна.
1805 – Диздарот на Смедерево, Мухарем Гуша Бошњак, му ги предал клучевите од градот на Караѓорѓе, со што Смедерево станало еден од првите градови ослободени во Првото српско востание.
1858 – По победата кај Грахово, Црна Гора добила меѓународно признати граници со Отоманската империја, гарантирани од Русија, Австрија, Франција и Прусија.
1889 – Монтана станала 41-та држава на Соединетите Американски Држави.
1895 – Германскиот физичар Вилхелм Конрад Рентген ги открил рендгенските зраци, по кои и се наречени. Во 1901 година ја добил првата Нобелова награда за физика.
1917 – Основан е Советот на народни комесари – новата влада на Советска Русија со Ленин на чело. Лев Троцки станал комесар за надворешни работи, а Сталин – за националности.
1923 – Осуетен е неуспешниот „Пуч во пивницата“ во Минхен, предводен од Адолф Хитлер и генерал Ерих Лудендорф. Хитлер бил уапсен и осуден на пет години затвор, каде ја напишал својата книга „Мојата борба“ (Mein Kampf).
1931 – Во Кралството Југославија се одржале парламентарни избори, на кои излегле над 2,3 милиони гласачи.
1937 – Во Минхен бил прикажан нацистичкиот пропаганден филм „Вечниот Евреин“.
1941 – Основана е Комунистичката партија на Албанија.
1942 – Сојузничките сили под команда на генерал Двајт Ајзенхауер започнале со искрцување во Северна Африка. Операцијата завршила во мај 1943 година со победа на сојузниците.
1944 – Во текот на Народноослободителната војна биле ослободени Штип, Неготино и Струга.
1959 – Обединетата Арапска Република и Судан потпишале договор за користење на реката Нил.
1960 – Џон Ф. Кенеди го победил Ричард Никсон на претседателските избори во САД, станувајќи најмладиот избран претседател во американската историја.
1971 – Издаден е четвртиот студиски албум на „Лед Цепелин“, кој го содржи легендарниот хит „Stairway to Heaven“.
1977 – Грчкиот археолог Манолис Андроникос ја открил гробницата на Филип II Македонски во Вергина.
1989 – Даглас Вајлдер е избран за гувернер на Вирџинија – првиот Афроамериканец на таа функција во историјата на САД. Истовремено, Дејвид Динкинс станал прв црн градоначалник на Њујорк.
1991 – Југословенската морнарица воспоставила поморска блокада на Хрватска.
1992 – Започнала Митровданската офанзива – една од најжестоките битки во војната во Босна и Херцеговина, во реонот на Невесиње.
1995 – Република Македонија станала 38-ма членка на Советот на Европа.
1998 – Суд во Бангладеш изрекол смртни казни за 15 поранешни офицери, обвинети за убиството на претседателот Шеик Муџибур Рахман во 1975 година.
2001 – Припадниците на српската единица „Црвени беретки“ започнале бунт во Кула, кој завршил по десет дена со преговори со владата.
Истиот ден, францускиот Сенат усвоил закон за ограничена автономија на Корзика.
2002 – Советот за безбедност на ОН ја усвоил Резолуцијата 1441, со која се бара разоружување на Ирак.
2006 – Прогласен е новиот Устав на Република Србија, со кој Косово е дефинирано како составен дел на државата.
2010 – Европската Унија ги укина визите за граѓаните на Босна и Херцеговина и Албанија.
2016 – Доналд Џ. Трамп е избран за претседател на САД, по победата над Хилари Клинтон
-
Хроника1 денЕдногодишно бебе почина во кичевската болница, било донесено во тешка здравствена состојба, реанимација и медицинската помош не помогнале
-
Кичево4 часаОВР Кичево поднесе кривична пријава против поранешниот градоначалник, постапувал спротивно на законот за пожарникарство
-
Кичево8 часа„Венаки“ Кичево: Пристигнува гооолемиот „Black Friday“ со неверојатен попуст до -70% на цени на одредени производи од светски производители за санитарија и останата покуќнина
-
Хороскоп2 денаХороскоп за понеделник (24 ноември)
-
Хороскоп18 часаХороскоп за вторник (25 ноември)
-
Македонија1 ден16 годишник од Охрид извршил обљуба врз 12 годишно девојче, видеото стигнало до уценувач
-
Македонија1 денСе вози во „алкохолизирана“ состојба, МВР презеде мерки врз возачи на кои им е констатирано дека возеле под дејство на алкохол
-
Хроника2 часаМлад затвореник од струшко починал, откако во тешка здравствена состојба бил донесен во Општата болница во Охрид
