На денешен ден
6 јуни – На денешен ден
1599.- Роден е шпанскиот сликар Диего Родригез де Силва Веласкез.
1606.- Роден е францускиот драматург Пјер Корнеј. Тој е еден од најзначајните претставници на класицизмот во европската литература, а неговата драма „Сид“ се смета за првата голема драма на францускиот класицизам.
1654.- Шведската кралица Кристина абдицира под обвинение за екстраваганција и разврат, а на тронот се искачи Чарлс X Густав. Кралицата го поминала остатокот од животот во културните центри на Европа, а била погребана (1689) во црквата Свети Петар во Рим.
1683.- Во Оксфорд, Англија, отворен е првиот јавен музеј во светот, Ешмолиен.
1799.- Роден е рускиот писател Александар Пушкин. Поетот на бунтовничкиот дух често бил цензуриран, а поради стиховите посветени на слободата бил протеран од Москва на југот на Русија. Починал на 38-годишна возраст од рани добиени во дуел со француски авантурист („Евгениј Онегин“, „Куќа во Коломна“, „Дама на лопати“).
1801.- Шестгодишната војна меѓу Шпанија и Португалија заврши со мировниот договор во Бадахоз. Португалија загуби дел од територијата источно од реката Гвадијана.
1861.- Умре италијанскиот државник гроф Камило Бенсо Кавур (Камило, Кавур), првиот премиер на обединета Италија (1861). Тој е еден од основачите на весникот „Il risorgimento“ (1847), во кој се залагал за уставни реформи и ослободување на Италија од австриската доминација.
1871.- Германија го анектира Алзас по поразот на Франција во Француско-пруската војна.
1875.- Роден е германскиот писател Томас Ман, еден од најзначајните германски и светски писатели на 20 век. Добитник е на Нобеловата награда за литература во 1929 година („Буденброк“, „Магичен рид“, „Доктор Фаустус“, „Смрт во Венеција“, „Марио и магионичарот“).
1901.- Роден е индонезискиот државник Ахмед Сукарно, прв претседател на Индонезија (1949-65), под чие раководство земјата стекна независност, еден од водачите на Движењето на неврзаните.
1903.- Роден е ерменскиот композитор Арам Илич Хачатуријан, кој во своето дело комбинира елементи на ерменската народна музика со современата европска музика („Сабјарски игри“, „Гвајана“).
1933.- Во Њу Џерси е отворено првото кино за автомобили, кое може да прими 400 автомобили.
1944.- Сојузничките сили во Втората светска војна слетаа во Нормандија во најголемото слетување во историјата, наречено „Денот Д“.
1949.- Објавена е книгата на Џорџ Орвел „Визијата на светот на Големиот брат“ од 1984 година.
1954.- Евровизија, телевизиската мрежа на европските земји, започна со емитување на настанот „Цветен фестивал“ од Швајцарија.
1961.- Умре швајцарскиот психијатар Карл Густав Јунг, основачот на сложената психологија во која се разликуваат два слоја на потсвеста – индивидуална и колективна („Психолошки типови“, „Психологија и религија“, „Симболика на духот“, „Проучување на архетиповите. “). .
1967.- Египет го затвора Суецкиот канал, ден по избувнувањето на израелско-арапската војна.
1972.- Во експлозија во рудник за јаглен во Родезија загинаа 431 рудар.
1981.- Во тешка несреќа во историјата на железницата загинаа најмалку 800 луѓе кога седум вагони на преполн патнички воз излетаа од шините и паднаа во реката Коса во државата Бихар во Индија.
1982.- Израел ја започна инвазијата на Либан во обид да ги протера членовите на Палестинската ослободителна организација.
1984.- Во конфликт меѓу војската и екстремистичките Сики кои го забарикадираа комплексот Златен храм во Амритсар, според индиски воени извори, загинаа најмалку 250 Сики и 47 војници. Некои медиуми објавија дека загинале околу 1.000 луѓе.
1985.- Израел го повлече најголемиот дел од своите сили од Либан по тригодишна окупација, но ја задржа граничната зона во земјата.
1994.- Се урна кинески авион кој летал во внатрешноста на земјата од туристичкиот центар Ксиан. Сите 160 патници и членови на екипажот загинаа.
1995.- Во Јужна Африка е укината смртната казна.
2000 – Ференц Мадл стана нов претседател на Унгарија.
2001.- Пратеничката на Либералната алијанса Весна Перовиќ стана претседател на црногорскиот парламент, првата жена во историјата на Црна Гора што беше избрана.
2001.- Французинката Мари Бремон, за која се верува дека е најстарата личност на светот, умре во сон на 115-годишна возраст.
2002.- Индиските безбедносни сили го убија Мохамед Рафик Лоне, водач на исламската бунтовничка група Харкат-ул-Џехади (Јехади), која се бори за анексија на индиската провинција Кашмир кон Пакистан.
2003.- Жена, бомбаш самоубиец, се уби себеси и најмалку 17 други во автобус во руската република Осетија, која граничи со Чеченија.
2003.- Потпишан е договор меѓу ОН и Камбоџа за формирање на специјален суд за судење на водачите кои извршиле геноцид врз Црвените Кмери во 1970-тите.
2004 – Германскиот канцелар Герхард Шредер присуствуваше на 60-годишнината од истоварувањето на сојузниците во Нормандија. Ова е првпат Германија да учествува на ваква прослава.
2006.- Умре фотографот Арнолд Њуман, познат по портретите на ликови опкружени со предмети што ја потсетуваат на нивната професија (Игор Стравински на пијано, Пабло Пикасо до неговото платно). Тој, меѓу другите, ја фотографираше и актерката Мерлин Монро на американскиот претседател Роналд Реган. Една од неговите најпознати е фотографијата на пронацистичкиот германски индустријалец Алфред Круп
2010.- Граѓаните на Словенија на референдум со 51,48 отсто од гласовите го одобрија арбитражниот договор за границата со Хрватска.
2015.- Премиерите на Бангладеш и на Индија во Дака потпишаа договор за размена на повеќе од 150 енклави, со што се реши еден од најчудните гранични спорови. Беа разменети области од 50 енклави во Индија каде живеат илјадници Бангладешци, со стотици енклави во Бангладеш населени со Индијци, а жителите сами ја избраа земјата во која ќе живеат.
2016.- Умре Виктор Корчној, руски шахист велемајстор, еден од најдобрите шахисти на 20 век, кој емигрирал од тогашниот СССР во 1976 година.
2018 – Џузепе Конте е новиот италијански премиер, бидејќи е поддржана неговата популистичка политичка програма, што значи „вртење грб на заштедите“, но не и Европа.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден (1 декември)
На денешен ден 1 декември, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по векови:
-
1640 – Португалија ја враќа својата независност по востанието што ја собори шпанската влада. Две недели подоцна, војводата од Браганца е крунисан за крал на Португалија под името Јован IV. Шпанија не ја признава независноста на Португалија сè до 1668 година.
-
1803 – Во Франција стапија на сила нови закони за труд, кои бараа работниците да имаат дозвола за работа заверена од полицијата или градските службеници. Овој документ, без кој никој не можеше да добие работа, дозволуваше државна контрола врз работната сила.
-
1813 – По неизвесниот одговор на францускиот император Наполеон I на мировните услови на сојузниците, Русија, Прусија и Австрија одлучија да ја нападнат Франција.
-
1821 – Доминиканската Република, која ги опфаќа источните две третини од карипскиот остров Хаити, тогаш познат како Хиспаниола, прогласи независност од Шпанија.
-
1822 – Основачот на Бразилското Царство, Дом Педро, беше крунисан за прв император на Бразил под името Педро I.
-
1835 – Ханс Кристијан Андерсен ја објави својата прва книга со бајки.
-
1903 – Прикажан е првиот вестерн филм, „Големиот грабеж на воз“.
-
1906 – Во Париз е отворено киното „Омнија Пате“, првото наменски изградено кино во светот кое прикажувало филмови.
-
1918 – Исланд добил независност со одлука на данскиот парламент.
-
1918 – Со обединувањето на државите на Србите, Хрватите и Словенците со Кралството Србија и Кралството Црна Гора е создадена првата заедничка југословенска држава, Кралството на Србите, Хрватите и Словенците, подоцна Кралство Југославија.
-
1918 – Покраината Трансилванија, претходно дел од Унгарија, т.е. Австро-Унгарија, е обединета со Романија. Романскиот дел од Банат и некои други покраини исто така станале дел од Романија. Романците го слават овој датум како национален празник, Ден на обединувањето.
-
1925 – Во Локарно, Швајцарија, се потпишани договори меѓу европските земји со кои се гарантира мирот и неповредливоста на границите. Рајнскиот пакт се смета за најважен, со кој Германија, Франција и Белгија се обврзаа да ги почитуваат границите, а Германија ја прифати демилитаризацијата на Рајнската област. Овие договори беа прекршени од Хитлер во 1936 година, кога ја окупираше Рајнската област, а потоа ги нападна Чехословачка и Полска.
-
1941 – Црногорскиот одред на НОП за операции во Санџак, под команда на Арс Јовановиќ, го нападна италијанскиот гарнизон во Плевља. По тешките борби, партизаните беа принудени да се повлечат од Плевља, со тешки загуби од околу 500 убиени и ранети.
-
1971 – Во Караѓорѓево, на седница на Претседателството на Сојузот на комунисти на Југославија, дел од раководството на Сојузот на комунисти на Хрватска, носители на политиката на таканареченото масовно движење. Потоа следеа чистки на политичките и економските лидери во Србија, Словенија и Македонија, што ги спречи обидите за политички и економски реформи во СФРЈ.
-
1976 – Ангола стана членка на Обединетите нации.
-
1981 – Во најлошата катастрофа во историјата на југословенската авијација, авион DC-9 Super 80 управуван од љубљанската компанија Inex-Adria Avio-Promet се урна во планина во близина на Ајачо, Корзика. Сите 178 патници и членови на екипажот загинаа.
-
1988 – Беназир Буто стана премиер на Пакистан, првата жена што водеше исламска земја.
-
1989 – Михаил Горбачов, првиот советски лидер, го посети Ватикан и се согласи со папата Јован Павле II да воспостави дипломатски односи меѓу СССР и Ватикан.
-
1991 – На референдум во советската република Украина, огромното мнозинство гласачи гласаа за независност од СССР.
-
1992 – Основан е 6-тиот полк на Домостражата, Сплит.
-
2000 – Лидерот на Националната акциона партија, Винсент Фокс, е инаугуриран за претседател на Мексико, со што се стави крај на 71-годишното владеење на Институционалната револуционерна партија. Тоа беше првиот пораз на партијата од 1929 година.
-
2001 – 10 Израелци се убиени во два палестински самоубиствени бомбашки напади во Ерусалим, а 30 се убиени во експлозија на автобус во Хаифа. Повеќе од 200 луѓе се повредени во нападите.
-
2002 – Поранешниот премиер Јанез Дрновшек е избран за претседател на Словенија.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден – 27 ноември
На денешен ден 27 ноември, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по векови:
19. век
1879
-
Францускиот парламент бил преместен од Версај во Париз.
1895
-
Алфред Нобел во Париз го напишал својот тестамент, оставајќи големо богатство за развој на науката, литературата и мирот. Нобеловата награда се доделува од 1901 година.
20. век
1910-1930
1912
-
Шпанија воспоставила протекторат над Мароко.
1919
-
Во Неџија, Бугарија по Првата светска војна потпишала договор со кој:
-
Добруџа ѝ припаднала на Романија,
-
Источна Тракија на Грција,
-
Струмица, Димитровград и Босилеград на Кралството СХС.
-
1926
-
Ахмед Бен Зогу во Тирана потпишал договор со Италија, ставајќи ја Албанија под италијански протекторат.
1930-1950
1940
-
Нацистичка Германија ја анектирала француската покраина Лорена.
-
Во Романија, профашистичката „Железна гарда“ убила над 60 соработници на кралот Карол II, меѓу кои и поранешниот премиер Николае Јорго.
1941
-
Последните италијански сили во тврдината Гондар (Етиопија) капитулирале пред Сојузниците, кои заробиле 23.000 војници.
1942
-
Француската флота во Тулон била потопена за да не падне во германски раце.
1945
-
Норвешка станала членка на Обединетите нации.
1950-1970
1953
-
Хусо Хоџиќ, учесник во НОБ, прогласен за народен херој.
1968
-
Југословенската армија и полиција ги потиснале албанските демонстрации во Косово, одржани на Денот на знамето, со барање покраината да добие статус на република.
1970-1990
1970
-
Во Манила, колумбиски сликар преправен во свештеник се обидел да го убие папата Павле VI.
1974
-
На Телевизија Белград била емитувана првата епизода од „Коцки, коцки, коцки“.
1978
-
Поранешниот надзорник Ден Вајт ги убил градоначалникот Џорџ Москоне и политичарот Харви Милк во Сан Франциско.
1983
-
Колумбиски Боинг 747 се урнал кај Мадрид; загинале 181 лице.
1989
-
Колумбиски Боинг 727 експлодирал во лет; загинале сите 107 патници и членови на екипажот.
1990
-
Џон Мејџор станал премиер на Велика Британија и лидер на Конзервативната партија.
1990-2000
1991
-
Советот за безбедност на ОН овластил распоредување на УНПРОФОР во поранешна Југославија.
-
Во Пном Пен толпа го нападнала лидерот на Црвените Кмери Кије Самфан, кој бил евакуиран во Бангкок.
1996
-
Поради протестите против изборни фалсификати, властите ги затвориле Радио Б92 и Радио Индекс; работата ја продолжиле на 5 декември.
-
Над 90 рудари загинале во експлозија на гас во јагленокоп во кинеската провинција Шанкси.
1997
-
Судири кај Србица и во селото Резница: убиени двајца полицајци и еден Албанец, четворица полицајци ранети.
21. век
2000
-
Норвешкиот крал Харолд го отворил Лердалскиот тунел, најдолг патен тунел во светот (16.900 м).
-
Агенцијата за СИДА на ОН објавила дека од почетокот на пандемијата починале над 21 милион луѓе.
2001
-
НАСА објавила откривање атмосфера на планета оддалечена 150 милиони светлосни години – прво директно откривање надвор од Сончевиот систем.
-
Официјално бил отворен каспискиот нафтоводен систем за транспорт до Новоросијск.
2004
-
Вселенскиот патријарх Вартоломеј I ги примил моштите на Свети Златоуст и Свети Григориј од папата Јован Павле II.
2005
-
Прва трансплантација на лице извршена во Амиен, Франција.
2006
-
Во Јасеновац бил отворен Образовен центар и Меморијален музеј со нова изложба за жртвите од логорот.
-
Канадскиот парламент го признал Квебек како „посебна нација во рамките на Канада“.
На денешен ден
Светот на денешен ден (20 ноември)
1531 – Капелскиот мировен договор ја утврдува конфесионалната поделба на Швајцарија.
1780 – Велика Британија објави војна на Холандија поради снабдувањето на американските бунтовници.
1818 – Симон Боливар ја прогласи независноста на Венецуела од Шпанија.
1873 – Обединување на Будим и Пешта во главниот град Будимпешта.
1903 – Демонстрации во Белград против режимот на кралот Александар Обреновиќ.
1910 – Франциско I. Мадеро повика на револуција и се прогласи за претседател на Мексико.
1917 – Украина беше прогласена за република.
1917 – Почеток на Битката кај Камбре во Првата светска војна.
1919 – Во Берлин нелегално започна првиот конгрес на младински организации и беше основана Комунистичката младинска интернационала.
1924 – Задушено курдското востание во Турција.
1962 – Кенеди ја укина американската блокада на Куба и формално ја заврши Кубанската ракетна криза.
1991 – Однесувањето на околу 260 луѓе од болницата во Вуковар до Овчара од страна на ЈНА.
1999 – Кина го лансира својот прв вселенски брод.
2003 – Експлозија на неколку бомби во Истанбул; уништен британскиот конзулат.
2003 – Уапсен Мајкл Џексон за наводна сексуална експлоатација на малолетници.
-
Кичево1 ден(ФОТО) Вчера во Кичево во преполна сала и одличен амбиент се одржа првиот хуманитарен концерт на „Македонски Завет“ и „Патриотско Друштво“
-
Кичево16 часаПредмалку се случила тешка сообраќајна несреќа на магистралниот пат кај с. Трапчин Дол кичевско
-
Хороскоп1 денМесечен Хороскоп (декември 2025)
-
Здравје и убавина1 денШто значи топла или превриена вода за човечкиот организам, еве неколку здравствени проблеми кои топлата вода може да ги реши
-
Кичево8 часаКК „Баскет Кичево“ започнува со тренинзи по термини во спортска сала, стани и ти дел од вистинска спортска приказна со искусни тренери
-
Здравје и убавина1 денПробајте врз утринското кафе да му додадете парче чоколадо
-
Македонија2 денаКај „Романовце“ лишен од слобода криумчар, пронајдени седум илегални мигранти од Египет
-
Хороскоп3 часаХороскоп за вторник (2 декември)
