Занимливости
7 работи кои ги измислиле старите Римјани, а денес не можеме без нив

Многу работи ги земаме здраво за готово, па не се ни прашуваме: „Како се случи ова, кој го смисли ова?
Голем дел од ваквите работи се создадени во антички Рим, ви претставуваме дел од нив, само оние за кои и денес можеме да бидеме благодарни…
Книги
Иако се пишувало пред Рим, книгите што ги знаеме денес, оние со тврд повез, се создадени токму таму. Тие биле познати по името кодекс, а името се однесувало на тврдите корици кои ја штителе содржината што се наоѓала внатре. Иако таквите книги биле создадени уште во 1 век, тие релативно бавно влегле во поширока употреба и станале стандард дури во 4 век.
Апартмани
Многу станови на познати Европејци и денес се посетени како туристички атракции, па луѓето сакаат да посетуваат места каде живееле познати луѓе, за што добри примери се Коко Шанел и Зигмунд Фројд. Но, дали знаевте дека концептот на станови потекнува од антички Рим, како резултат на растот на населението и големата урбанизација. Со текот на времето, локалните архитекти почнале да градат повисоки и повисоки згради каде што различни семејства живееле во различни станбени единици.
Весник
Па, се разбира, тоа не беше весник како што го знаеме денес, не изгледаше како таков, а сликите очигледно не беа вклучени. Сепак, Римјаните постојано биле информирани за настаните во империјата, а дневните весници биле врежани во камени плочи кои биле поставени на различни места. Секако, треба да се има предвид дека со оглед на нивото на писменост, мнозинството граѓани сè уште немаа поим што е напишано. Сепак, останува забележано дека првите весници биле објавени за време на владеењето на Цезар.
Пошта
Со оглед на големината на Империјата, која опфаќаше три континенти, неопходно беше некако да се размисли и да се најде начин да се пренесат пораките до најоддалечените региони преку најефективна комуникација. Испораката на државни и приватни писма и пораки беше одговорност на курирска служба Cursus Publicus, основана од императорот Август и која функционира како прва поштенска служба во светот.
Забни импланти
Се разбира, денес би им се смееле, но 100 години п.н.е. Римскиот писател Целзус создаде водич за орална медицина, во кој наведе како да се третира губењето на забите, како и забоболката. Наодите на археолозите од 1998 година покажуваат и како тогашните жители се занимавале со „стоматологија“ во Рим. Имено, во Франција се пронајдени посмртните останки на луѓе од 1 или 2 век кои имале железен имплант, обликуван исто како изгубен заб.
Климатизација
Па, тоа не беше клима како што го знаеме денес, но Римјаните веќе имаа генијален начин да се разладат. Имено, познатите аквадукти служеле не само за испорака на вода за пиење, туку и за разладување на домовите на богатите Римјани. Имено, водата поминувала низ цевки во ѕидовите и подовите на римските куќи и на тој начин би ги разладувала домовите.
Шунка
Иако раните докази сугерираат дека шунката ја измислиле Кинезите, Римјаните ја откриле и ја вовеле во европскиот живот. Причините за тоа беа пред се потребата да се најде храна која може да стои со денови во различни услови, а месото се посолува и суши. Малку по малку, така дојдоа до шунка, производ кој денес сите со задоволство го консумираме во различни форми.
/b92
Занимливости
Новиот универзум е тука, зад аголот е откриена ѕвезда три пати потопла од Сонцето
Новооткриената млада ѕвезда „ФУ Орионис“ е оддалечена околу 1.360 светлосни години од Земјата и е три пати потопла од површината на Сонцето, покажуваат податоците од телескопот Хабл. Всушност, областа каде што дискот што формира планета ја допира површината на новата ѕвезда FU Orionis достигнува 16.000 келвини, што е три пати потопло од површината на Сонцето. Астрономот Адолфо Карваљо од Институтот „Калтек“, заедно со своите колеги, верува дека областа околу ѕвездата е изненадувачки жешка.
– „Бидејќи прстенот од материјалот што брзо се врти околу ѕвездата всушност се трие на нејзината површина и создава потреси кои сјаат сто пати посилно од самата ѕвезда“, објаснува тој.
Судирот на млада ѕвезда и космички материјал создава многу непријатна средина која е премногу експлозивна и спречува планети, како што се Земјата или Марс, да се формираат околу неа.
„Капестите планети исчезнуваат или согоруваат во таква космичка печка“, вели Карваљо. Брилијантна, но чудна млада ѕвезда
Променливата ѕвезда „FU Orionis“ е една од најбизарните новоформирани ѕвезди. Како и повеќето други млади ѕвезди, таа е опкружена со блескав диск од гас и прашина што ќе почне да се „кондензира“ со текот на времето и од кој ќе се формираат нови планети, пренесува 021.rs
Занимливости
Планетата „Земја“ се разделува од астероидот кој во последните месеци се нарекуваше „мини месечина“, истата вселенска карпа ќе се „олупи“ утре

Планетата Земја се разделува со астероид кој во последните два месеци се нарекува „мини месечина“. Безопасната вселенска карпа ќе се „олупи“ утре, совладана од посилното влечење на гравитацијата на Сонцето, но повторно ќе се приближи во јануари следната година, објави АП.
НАСА потоа ќе користи радарска антена за да го набљудува астероидот долг 10 метри. Тоа треба да го продлабочи разбирањето на научниците за објектот познат како 2024 PT5, најверојатно карпа издувана од Месечината од астероид кој удира.
Иако технички не е месечина, НАСА нагласува дека никогаш не била заробена од гравитацијата на Земјата и дека била целосно во орбитата. Тоа е „интересен објект“ кој вреди да се проучува.
Браќата астрофизичари Раул и Карлос де ла Фуенте Маркос од Универзитетот Комлутенсе во Мадрид идентификуваа „однесување на мини месечината“. Моментално оддалечен повеќе од 3,5 милиони километри, објектот е премногу мал и слаб за да се види без моќен телескоп.
Во јануари ќе помине на 1,8 милиони километри од Земјата, одржувајќи безбедно растојание пред да „вози“ понатаму во Сончевиот систем додека орбитира околу Сонцето, за да се врати до 2055 година.
Сегашните податоци сугерираат дека за време на неговата посета во 2055 година, астероидот кој орбитира околу сонцето повторно ќе направи привремена и делумна орбита околу Земјата.
Извор: euronews.rs
Занимливости
Астрономите очекуваат експлозија на ѕвезда која се случува еднаш на 80 години
Деновиве, најголемите научници од сите вселенски агенции гледаат во темната точка што го чека ударот – ерупцијата на ѕвездата T Coronae Borealis. T The Northern Crown е систем со две ѕвезди на 3.000 светлосни години од Земјата со бела мртва ѕвезда која го краде притисокот и топлината од блиската древна ѕвезда – црвен џин.
Овој трансфер на енергија на крајот ќе предизвика термонуклеарна експлозија што се случува на секои 80 години, каде што помладата ѕвезда „нова“ ќе стане видлива со голо око една или две недели пред повторно да се затемни.
Ако се прашувате како една ѕвезда може да експлодира на секои 80 години, науката има одговор. Имено, оваа ерупција или експлозија не е како супернова, односно ѕвездата не „умира“. Таа веќе мртва, џуџеста ѕвезда останува недопрена по ерупцијата, а потоа циклусот продолжува и се повторува.
– „Тоа е настан кој се случува еднаш во животот кој ќе создаде многу нови астрономи, давајќи им на младите луѓе космички настан што ќе можат сами да го набљудуваат, да поставуваат прашања и да собираат свои податоци“, рече д-р Ребека Хаунсел, Њу на НАСА. Специјалист за настани во Центарот за вселенски летови Годард.
Во 1946 година, ѕвездата накратко се затемни неколку месеци пред да еруптира. Во 2023 година, невладината организација Американска асоцијација на набљудувачи на променливи ѕвезди (AAVSO) објави дека експлозија може да се случи во секое време.
Астрономите на НАСА процениле дека експлозијата би можела да се случи до септември 2024 година, но нема податоци дека се случила. Среќа да ја снимат оваа историска ерупција ќе имаат вселенскиот телескоп „Ферми Гама“, кој моментално се наоѓа во ниската орбита на Земјата, како и телескопот ИНТЕГРАЛ на Европската вселенска агенција.
Во оваа прилика, астрономите ќе можат да го проучуваат овој тип на ѕвездена експлозија од неколку различни агли.
Оваа експлозија се случува релативно блиску до Земјата, па така научниците ќе можат да ги проучуваат брановите должини и на тој начин да собираат податоци и подобро да ги разберат процесите за време на таквите настани.
„Едвај чекаме да добиеме целосна слика за тоа што се случува“, вели Елизабет Хејс, научник од НАСА.
Извор: 021.rs
-
Кичево1 ден
На „Пресека“ према Охрид вчера се случила нова сообраќајка, учесниците се здобиле со тешки телесни повреди
-
Хороскоп2 дена
Хороскоп за вторник (22 април)
-
Хороскоп18 часа
Хороскоп за среда (23 април)
-
Магазин1 ден
В сабота на сцена традиционалниот Велигденски концерт на КУД „Рацин“
-
Култура2 дена
(ФОТО+ВИДЕО) Во Бигорскиот Манастир и оваа година величествена прослава за Воскресение Христово – Света Пасха
-
Култура22 часа
(ВИДЕО) Бигорски Манастир објави видео полно воскресенска радост
-
Технологија2 дена
„Google“ со бесплатен „AI Premium“ план за студентите со времетраење од една година
-
Македонија1 ден
МВР: 2252 сообраќајни прекршоци во празничниот викенд, 1018 за брзо возење