Занимливости
7 работи кои ги измислиле старите Римјани, а денес не можеме без нив
Многу работи ги земаме здраво за готово, па не се ни прашуваме: „Како се случи ова, кој го смисли ова?
Голем дел од ваквите работи се создадени во антички Рим, ви претставуваме дел од нив, само оние за кои и денес можеме да бидеме благодарни…
Книги
Иако се пишувало пред Рим, книгите што ги знаеме денес, оние со тврд повез, се создадени токму таму. Тие биле познати по името кодекс, а името се однесувало на тврдите корици кои ја штителе содржината што се наоѓала внатре. Иако таквите книги биле создадени уште во 1 век, тие релативно бавно влегле во поширока употреба и станале стандард дури во 4 век.
Апартмани
Многу станови на познати Европејци и денес се посетени како туристички атракции, па луѓето сакаат да посетуваат места каде живееле познати луѓе, за што добри примери се Коко Шанел и Зигмунд Фројд. Но, дали знаевте дека концептот на станови потекнува од антички Рим, како резултат на растот на населението и големата урбанизација. Со текот на времето, локалните архитекти почнале да градат повисоки и повисоки згради каде што различни семејства живееле во различни станбени единици.
Весник
Па, се разбира, тоа не беше весник како што го знаеме денес, не изгледаше како таков, а сликите очигледно не беа вклучени. Сепак, Римјаните постојано биле информирани за настаните во империјата, а дневните весници биле врежани во камени плочи кои биле поставени на различни места. Секако, треба да се има предвид дека со оглед на нивото на писменост, мнозинството граѓани сè уште немаа поим што е напишано. Сепак, останува забележано дека првите весници биле објавени за време на владеењето на Цезар.
Пошта
Со оглед на големината на Империјата, која опфаќаше три континенти, неопходно беше некако да се размисли и да се најде начин да се пренесат пораките до најоддалечените региони преку најефективна комуникација. Испораката на државни и приватни писма и пораки беше одговорност на курирска служба Cursus Publicus, основана од императорот Август и која функционира како прва поштенска служба во светот.
Забни импланти
Се разбира, денес би им се смееле, но 100 години п.н.е. Римскиот писател Целзус создаде водич за орална медицина, во кој наведе како да се третира губењето на забите, како и забоболката. Наодите на археолозите од 1998 година покажуваат и како тогашните жители се занимавале со „стоматологија“ во Рим. Имено, во Франција се пронајдени посмртните останки на луѓе од 1 или 2 век кои имале железен имплант, обликуван исто како изгубен заб.
Климатизација
Па, тоа не беше клима како што го знаеме денес, но Римјаните веќе имаа генијален начин да се разладат. Имено, познатите аквадукти служеле не само за испорака на вода за пиење, туку и за разладување на домовите на богатите Римјани. Имено, водата поминувала низ цевки во ѕидовите и подовите на римските куќи и на тој начин би ги разладувала домовите.
Шунка
Иако раните докази сугерираат дека шунката ја измислиле Кинезите, Римјаните ја откриле и ја вовеле во европскиот живот. Причините за тоа беа пред се потребата да се најде храна која може да стои со денови во различни услови, а месото се посолува и суши. Малку по малку, така дојдоа до шунка, производ кој денес сите со задоволство го консумираме во различни форми.
/b92
Занимливости
Астрономите очекуваат експлозија на ѕвезда која се случува еднаш на 80 години
Деновиве, најголемите научници од сите вселенски агенции гледаат во темната точка што го чека ударот – ерупцијата на ѕвездата T Coronae Borealis. T The Northern Crown е систем со две ѕвезди на 3.000 светлосни години од Земјата со бела мртва ѕвезда која го краде притисокот и топлината од блиската древна ѕвезда – црвен џин.
Овој трансфер на енергија на крајот ќе предизвика термонуклеарна експлозија што се случува на секои 80 години, каде што помладата ѕвезда „нова“ ќе стане видлива со голо око една или две недели пред повторно да се затемни.
Ако се прашувате како една ѕвезда може да експлодира на секои 80 години, науката има одговор. Имено, оваа ерупција или експлозија не е како супернова, односно ѕвездата не „умира“. Таа веќе мртва, џуџеста ѕвезда останува недопрена по ерупцијата, а потоа циклусот продолжува и се повторува.
– „Тоа е настан кој се случува еднаш во животот кој ќе создаде многу нови астрономи, давајќи им на младите луѓе космички настан што ќе можат сами да го набљудуваат, да поставуваат прашања и да собираат свои податоци“, рече д-р Ребека Хаунсел, Њу на НАСА. Специјалист за настани во Центарот за вселенски летови Годард.
Во 1946 година, ѕвездата накратко се затемни неколку месеци пред да еруптира. Во 2023 година, невладината организација Американска асоцијација на набљудувачи на променливи ѕвезди (AAVSO) објави дека експлозија може да се случи во секое време.
Астрономите на НАСА процениле дека експлозијата би можела да се случи до септември 2024 година, но нема податоци дека се случила. Среќа да ја снимат оваа историска ерупција ќе имаат вселенскиот телескоп „Ферми Гама“, кој моментално се наоѓа во ниската орбита на Земјата, како и телескопот ИНТЕГРАЛ на Европската вселенска агенција.
Во оваа прилика, астрономите ќе можат да го проучуваат овој тип на ѕвездена експлозија од неколку различни агли.
Оваа експлозија се случува релативно блиску до Земјата, па така научниците ќе можат да ги проучуваат брановите должини и на тој начин да собираат податоци и подобро да ги разберат процесите за време на таквите настани.
„Едвај чекаме да добиеме целосна слика за тоа што се случува“, вели Елизабет Хејс, научник од НАСА.
Извор: 021.rs
Занимливости
Дали знаевте за мега-калкулаторот кој е практично компјутер?
TI-84 Plus е десетгодишен дигитрон кој има монопол на образовниот пазар. Овој конкретен уред доби ново ажурирање. ChromaLock го трансформираше овој уред во моќна алатка со пристап до Интернет, интеграција на ChatGPT и други напредни функции.
Модификацијата, Ti-32, воведува способност далеку од првичниот концепт на дигитрон и предизвикува загриженост за неговата потенцијална употреба во „академско мамење“.
Новиот дигитрон има можност за поврзување со други уреди преку Wi-Fi мрежа. Ова им овозможува на корисниците дискретно да пристапат до ChatGPT и да внесуваат сложени математички проблеми, да пребаруваат на Интернет и да комуницираат со други корисници.
ChromaLock го направи овој дигитрон комерцијално достапен, но нагласи дека нема желба да промовира „академско мамење“. Бидејќи самиот уред изгледа исто како обичен дигитален компјутер, никој нема да може да провери што навистина прави ученикот. Овој дигитрон е сон на секој „измамник на испити“.
Извор: tribune.com
Занимливости
Во месец септември астероид ќе помине блиску до Земјата, истиот повторно ќе помине по 10 години
Жителите на северната хемисфера ќе можат да го видат астероидот 2024 „ON“ овој месец додека поминува покрај Земјата на астрономски блиско растојание, но безбедно. Астероидот е широк околу 220 метри, а за време на неговото поминување ќе биде оддалечен од Земјата нешто помалку од 100.000 километри, што е приближно 2,6 пати поголемо од растојанието помеѓу нашата планета и Месечината, објави платформата на проектот „Виртуелен телескоп“преку Јорк Пост.
Како што е наведено, овој астероид поминува покрај Земјата на ова растојание на секои 10 години.
-
Кичево23 часа
(ВИДЕО) Ново име на музичката сцена, кичевчанецот Христијан Трајаноски ја преработи „Само за тебе“ од доајенот на македонската народна песна Круме Спасовски
-
Хороскоп19 часа
Хороскоп за петок (15 ноември)
-
Хороскоп2 дена
Хороскоп за четврток (14 ноември)
-
Временска прогноза1 ден
Започнаа врнежи од дожд, на повисоките места истото ќе премине во снег, ова се денешните детали
-
Спорт1 ден
Младата репрезентација на Македонија до 18 години на тренинг камп во Кичево, каде ќе одиграат и контролен меч против тимот на Арсими
-
Временска прогноза7 часа
Викенд временска прогноза, ќе имаме и сонце но ќе биде ладно
-
Македонија2 дена
СВР Охрид вчера одржа состанок со надлежни субјекти по повод зимската сезона
-
Македонија4 часа
СВР Охрид денес реализираше превентивна кампања за безбедно патување во зима