Следете не

На денешен ден

9 јануари – На денешен ден

Објавено пред

на

1792.- Мирот во Јаши стави крај на руско-турската војна, која започна во август 1787 година, а Русија се прошири до Днестар.

1793.- Французинот Жан Пјер Бланшар го направил првиот лет со балон над Северна Америка.

1804.- Турците пред манастирот Моравица го убиле српскиот архимандрит Георги Ѓорѓевиќ Хаџи-Џера, народниот првак во Рудничка област. Шест дена подоцна започнало „сечењето на кнезовите“, кое го забрзало избувнувањето на Првото српско востание.

1856.- Роден е Стеван Стојановиќ Мокрањац, композитор и музички педагог, хорот на белградското пејачко друштво, еден од основачите на првото „Српско музичко училиште“ (1899) (музичко училиште „Мокрањац“) и член на Српската кралска академија. . Неговото дело се смета за најзначајно во развојот на народната музика во 19 век („Руковети“, „Поморски песни“, „Литургија“).

1873.- Починал Чарлс Луј Наполеон III, внук на Наполеон Бонапарта (Шарл Луј), претседател на Франција од 1848 до 1852 година и император до 1870 година. За време на неговото владеење, Франција ги окупирала Ница и Савој и го започнала колонијалното освојување на Индокина. Тој исто така започна војна против Прусија, но беше заробен на 1 октомври 1870 година во битката кај Седан и симнат од тронот. По склучувањето на мирот со Прусија во 1871 година, тој емигрирал во Англија и умрел.

1878.- Во српско-турската војна српската војска влегла во Ниш, а Турците се предале следниот ден и со тоа завршила турската управа во тој град. Борбите траеле 25 дена, а решавачка победа била победата на Браничевската бригада кај Чегро. 1878.- Умрел Виторио Емануеле II (Виторио), првиот владетел на обединета Италија, популарниот „Padre della patria“, кој, по доаѓањето на тронот во 1861 година, прогласил парламентарна монархија.

1908.- Родена е француската писателка Симон де Бовоар (Симон, Бовоар), автор на романи, драми и филозофски есеи („Мандарини“, „Сите мажи се смртни“, „Другиот пол“, мемоари „Сеќавања на добро воспитано девојче. Таа беше животен сопатник на филозофот Жан Пол Сартр. 1913 – Роден е Ричард Никсон, единствениот американски претседател кој поднесе оставка под закана за импичмент. Тој стана претседател на САД во 1969 година, беше реизбран во 1972 година, а во 1974 се повлече поради аферата со прислушувањето на опозицијата, „Вотергејт“ Ги нормализираше односите со Кина во 1972 година.

1922.- Роден е државникот и писател Ахмед Секу Туре (Секу Туре), првиот претседател на Гвинеја по стекнувањето независност во 1958 година. Тој е еден од основачите на Африканското демократско собрание (1946), Демократската партија на Гвинеја (1947 година). а од 1956 година е на чело на Африканската унија.Генерална конфедерација на црните африкански работници. Бил заменик на територијалното собрание на Гвинеја во 1953 година, а во 1956-58 година. Националното собрание на Франција.

1942.- Во Петровград (Зрењанин), Кикинда и други места во Банат, Германците за време на Втората светска војна стрелале 150 комунисти и партизански симпатизери. Истиот ден, унгарските окупаторски власти започнаа масовни апсења и убиства на Срби од другата страна на реката Тиса. 60 Срби беа застрелани во Ѓурѓево кај Жабље, Шајкаш и Господинци.

1945.- Во Втората светска војна, американските трупи почнаа да слетуваат на Лузон, најголемиот остров на Филипините. Борбите завршија на 15 август со капитулација на јапонските сили.

1953.- Јужнокорејски брод потона и 349 луѓе се удавија.

1962.- СССР и Куба потпишаа трговски договор врз основа на кој Куба добиваше стоки по повластени, ниски цени до 1991 година. 1978.- Во Иран започна исламската револуција, во која една година подоцна беше соборен шахот Реза Пахлави.

1992.- Србите ја прогласија „Република на српскиот народ во Босна и Херцеговина“ за „федерална единица на Југославија“. Претходно, босанските муслимани и Хрвати одлучија да побараат од Европската заедница да ја признае независноста на Босна и Херцеговина.

1996.- Беше суспендиран хуманитарниот мост кон Сараево, најголемиот во историјата на авијацијата по советската блокада на Берлин (1948). За време на трииполгодишната војна во Босна, со 13.000 летови до тој град, кој беше под опсада и оган од српските сили, беа испорачани повеќе од 160.000 тони помош.

1999.- При апсењето, членовите на СФОР го убиле босанскиот Србин Драган Гаговиќ, обвинет пред Меѓународниот суд во Хаг за воени злосторства извршени во војната во Босна и Херцеговина (1992-95).

2002 – САД ја укина забраната за продажба на оружје на СР Југославија, воведена во 1996 година.

2002.- Американската влада започна истрага за банкротот на мултинационалната компанија за дистрибуција на електрична енергија „Енрон“, најголемиот банкрот во историјата на САД.

2003 – Во извештајот до Советот за безбедност на ОН, инспекторите за оружје Ханс Бликс и Мохамед Ел Барадеј изјавија дека дотогаш не откриле никакви докази дека Ирак поседува или развива хемиско, биолошко или нуклеарно оружје.

2004.- Турција потпиша протокол за укинување на смртната казна дури и во случај на војна, што беше првиот чекор за почеток на преговори за нејзин прием во ЕУ.

2005.- Палестинците го избраа Махмуд Абас за наследник на нивниот долгогодишен лидер Јасер Арафат.

2005.- Исламистичката влада на Судан и бунтовниците од југот на земјата потпишаа мировен договор со кој заврши најдолгата граѓанска војна во Африка, која траеше 21 година.

2007.- Јапонија го формираше Министерството за одбрана за прв пат по Втората светска војна.

2007 – Умре Ивао Такамото, аниматор кој создаваше ликови за цртаните филмови Скуби-Ду, „Семејството Кременко“ и „Џетсонови“. За време на неговата шестдецениска кариера, тој исто така соработуваше на некои од најпознатите долгометражни и телевизиски цртани за Дизни и за тимот Хана-Барбера.

2009.- Советот за безбедност на Обединетите нации усвои резолуција со која се повикува на итен прекин на огнот во Појасот Газа. Таму во нападите на израелската армија од 27 декември 2008 година загинаа 750 Палестинци, а илјадници беа ранети.

2011 – 77 лица загинаа во авионот на иранската компанија Иран Ер (Ер), кој се урна во близина на градот Орумија, северозападно од Иран. Во авионот имало 106 патници и членови на екипажот.

2015.- Умре австралискиот актер Род Тејлор (Тејлор), познат по улогите во филмовите „Птиците“ на Алфред Хичкок и „Забриски Поинт“ на Микеланџело Антониони. Играше и во југословенскиот филм „Партизани“ со Адам Вест, Бриони Фарел и Бата Живојиновиќ.

На денешен ден

Светот на денешен ден (18 ноември)

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com @ Lucian Alexe

Среден век и големи откритија

  • 1477 – Основан е рускиот град Екатеринбург.

  • 1493Кристофер Колумбо за првпат го здогледува Порторико; следниот ден се истоварува и островот го нарекува Сан Хуан Батиста.

18. и 19. век

  • 1739 – Со Белградскиот договор Отоманската империја го враќа Белград и териториите северно од Западна Морава.

  • 1865 – Во Њујорк се објавува расказот на Марк Твен: „Прославената скокачка жаба од округот Калаверас“.

Почеток на 20. век

  • 1903 – САД потпишуваат договор со Панама за неограничено користење на Панамскиот канал.

  • 1905 – Принцот Чарлс од Данска станува крал на Норвешка под името Хакон VII.

  • 1909 – САД испраќаат два воени брода во Никарагва по масакрот што го наредил диктаторот Хозе Сантос Зелаја.

  • 1910 – Започнува Мексиканската селска револуција, предводена од Панчо Виља и Емилијано Сапата.

Првата светска војна и последици

  • 1918Латвија прогласува независност.

  • 1918 – Белгиската армија повторно влегува во Брисел по четиригодишна германска окупација.

1920-ти и 1930-ти

  • 1926 – Џорџ Бернард Шо ги одбива парите од Нобеловата награда.

  • 1928 – Во Њујорк е прикажан „Паробродот Вили“, првиот анимиран филм со Мики Маус.

  • 1936 – Германија и Италија ја признаваат владата на Франциско Франко во Шпанија.

Втора светска војна и по неа

  • 1941 – Прв судир меѓу четници и партизани во Хрватска, во Почитељ.

  • 1943 – 440 авиони на британските Кралски воздухопловни сили го бомбардираат Берлин, со минимална штета.

  • 1945 – На изборите во Бугарија победува комунистичкиот Отечествен фронт.

Втора половина на 20. век

  • 1959 – Премиера на филмот „Бен-Хур“ во Њујорк.

  • 1969 – „Аполо 12“ слетува на Месечината – второ успешно слетување на човечка мисија.

  • 1971 – „Лед Цепелин“ го објавува својот безнасловен албум („Led Zeppelin IV“).

  • 1978 – Масовното самоубиство во Џонстаун: 913 жртви.

  • 1982 – Боксерот Дук Ку Ким умира по мечот со Реј Манчини, што предизвикува реформи во боксот.

  • 1987 – Пожар во лондонската метро-станица Кингс Крос: 31 загинат.

  • 1988 – Претседателот Реган потпишува закон со кој дилерите на дрога можат да бидат осудени на смрт.

  • 1990 – Првите општи избори во СР Босна и Херцеговина.

Распадот на Југославија

  • 1991 – ЈНА го освојува Вуковар.

  • 1991 – Мате Бобан ја прогласува „Хрватска заедница Херцег-Босна“.

  • 1991 – Македонското собрание го усвојува Уставот, прогласувајќи независност.

  • 1993 – Јужноафриканските лидери го одобруваат уставот што го означува крајот на апартхејдот.

Кон крајот на векот

  • 1996 – Пожар во тунелот под Ла Манш.

  • 1998 – Алис Мекдермот ја добива Националната награда за книга за „Шармантниот Били“.

  • 1999 – На самитот на ОБСЕ во Истанбул е усвоена Повелбата за европска безбедност.

21. век

  • 2002 – Тимот на Ханс Бликс пристигнува во Ирак како ОН-инспектори за нуклеарно оружје.

  • 2003 – Хашкиот трибунал го обвинува Милан Бабиќ за злосторства против човештвото; подоцна осуден на 13 години.

  • 2003 – Последна седница на коалицијата ДОС во Белград.

  • 2004 – Русија го ратификува Протоколот од Кјото.

  • 2004 – Чешка укинува задолжителен воен рок и преминува на професионална армија.

  • 2006 – Тони Блер признава дека интервенцијата во Ирак била грешка.

  • 2006 – Поплави во авганистанската покраина Бадгис: 53 загинати.

Прочитај повеќе...

На денешен ден

Светот на денешен ден (8 ноември)

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

1520 – По наредба на данскиот крал Кристијан II, во „Стокхолмската крвава бања“ биле убиени повеќе од 80 шведски свештеници и благородници. Настанот предизвикал востание под водство на Густав Васа, кое во 1521 година ја ослободило Шведска од данската власт.

1620 – Во близина на Прага се одржала битката кај Бела Гора – првата голема битка од Триесетгодишната војна.

1805 – Диздарот на Смедерево, Мухарем Гуша Бошњак, му ги предал клучевите од градот на Караѓорѓе, со што Смедерево станало еден од првите градови ослободени во Првото српско востание.

1858 – По победата кај Грахово, Црна Гора добила меѓународно признати граници со Отоманската империја, гарантирани од Русија, Австрија, Франција и Прусија.

1889 – Монтана станала 41-та држава на Соединетите Американски Држави.

1895 – Германскиот физичар Вилхелм Конрад Рентген ги открил рендгенските зраци, по кои и се наречени. Во 1901 година ја добил првата Нобелова награда за физика.

1917 – Основан е Советот на народни комесари – новата влада на Советска Русија со Ленин на чело. Лев Троцки станал комесар за надворешни работи, а Сталин – за националности.

1923 – Осуетен е неуспешниот „Пуч во пивницата“ во Минхен, предводен од Адолф Хитлер и генерал Ерих Лудендорф. Хитлер бил уапсен и осуден на пет години затвор, каде ја напишал својата книга „Мојата борба“ (Mein Kampf).

1931 – Во Кралството Југославија се одржале парламентарни избори, на кои излегле над 2,3 милиони гласачи.

1937 – Во Минхен бил прикажан нацистичкиот пропаганден филм „Вечниот Евреин“.

1941 – Основана е Комунистичката партија на Албанија.

1942 – Сојузничките сили под команда на генерал Двајт Ајзенхауер започнале со искрцување во Северна Африка. Операцијата завршила во мај 1943 година со победа на сојузниците.

1944 – Во текот на Народноослободителната војна биле ослободени Штип, Неготино и Струга.

1959 – Обединетата Арапска Република и Судан потпишале договор за користење на реката Нил.

1960 – Џон Ф. Кенеди го победил Ричард Никсон на претседателските избори во САД, станувајќи најмладиот избран претседател во американската историја.

1971 – Издаден е четвртиот студиски албум на „Лед Цепелин“, кој го содржи легендарниот хит „Stairway to Heaven“.

1977 – Грчкиот археолог Манолис Андроникос ја открил гробницата на Филип II Македонски во Вергина.

1989 – Даглас Вајлдер е избран за гувернер на Вирџинија – првиот Афроамериканец на таа функција во историјата на САД. Истовремено, Дејвид Динкинс станал прв црн градоначалник на Њујорк.

1991 – Југословенската морнарица воспоставила поморска блокада на Хрватска.

1992 – Започнала Митровданската офанзива – една од најжестоките битки во војната во Босна и Херцеговина, во реонот на Невесиње.

1995 – Република Македонија станала 38-ма членка на Советот на Европа.

1998 – Суд во Бангладеш изрекол смртни казни за 15 поранешни офицери, обвинети за убиството на претседателот Шеик Муџибур Рахман во 1975 година.

2001 – Припадниците на српската единица „Црвени беретки“ започнале бунт во Кула, кој завршил по десет дена со преговори со владата.
Истиот ден, францускиот Сенат усвоил закон за ограничена автономија на Корзика.

2002 – Советот за безбедност на ОН ја усвоил Резолуцијата 1441, со која се бара разоружување на Ирак.

2006 – Прогласен е новиот Устав на Република Србија, со кој Косово е дефинирано како составен дел на државата.

2010 – Европската Унија ги укина визите за граѓаните на Босна и Херцеговина и Албанија.

2016 – Доналд Џ. Трамп е избран за претседател на САД, по победата над Хилари Клинтон

Прочитај повеќе...

На денешен ден

Светот „На денешен ден“ – 30 октомври

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

1762 – Роден е францускиот поет Андре де Шение, кој ги споил класичните поетски форми со новиот романтичарски дух. Се спротивставил на јакобинската диктатура и бил погубен на гилотина во 1794 година.

1817Симон Боливар ја формира првата независна влада на Венецуела.

1830 – Починал Петар I Петровиќ Његош, црногорски епископ и државник. Тој го донел првиот закон на Црна Гора (1796) и основал централно судско тело (1803), обединувајќи ги завојуваните племиња.

1864 – Со Виенскиот мир, Данска им ги предала Шлезвиг, Холштајн и Лауенбург на Прусија.

1869 – Во Белград е отворен Народниот театар, дело на архитектот Александар Бугарски. На свеченоста е изведена сликата „Посмртна слава на принцот Михаил“ од Ѓорѓе Милетиќ.

1905 – Рускиот цар Николај II го издал Октомврискиот манифест, со кој биле воведени граѓански слободи и избран парламент – Думата.

1910 – Починал Жан Анри Динан, швајцарски филантроп и основач на Црвениот крст, добитник на првата Нобелова награда за мир (1901).

1918Словачка се одвоила од Унгарија и со Чешка ја формирала Чехословачка, првата држава создадена по распадот на Австро-Унгарија.
Истата година Турција капитулирала во Првата светска војна, со што престанала да постои Отоманската империја.

1922 – По „Маршот кон Рим“, Бенито Мусолини ја формирал првата фашистичка влада во Италија.

1938 – Радио драмата „Војна на световите“ на Орсон Велс предизвикала паника во САД – слушателите поверувале дека станува збор за вистинска инвазија од Марс.

1973 – Отворен е Босфорскиот мост, што ги поврзува Европа и Азија.

1974Мухамед Али се вратил на боксерскиот ринг и со нокаут го победил Џорџ Форман.

1975Принцот Хуан Карлос го наследил болниот диктатор Франциско Франко и ја презел власта во Шпанија.
Истата година се случила авионската несреќа на „Инекс-Адрија“ кај Прага, во која загинале 75 патници.

1990 – Кина објавила дека има 1 милијарда и 13 милиони жители.

1995 – На референдумот во Квебек, 50,6% од гласачите се изјасниле против независноста од Канада.

1998 – Започнала НАТО мисијата „Орловско око“ за надгледување на воздушниот простор над Косово.

2000 – Во Мадрид, автомобил-бомба убила судија од Врховниот суд и уште две лица; нападот се припишува на групата ЕТА.

2001Лондонскиот клуб на доверители ѝ го намалил долгот на СР Југославија за 600 милиони долари.

2003 – Донаторска конференција во Хаг обезбедила 15,7 милиони евра за судот за воени злосторства во Сараево.
Истата година, Џулио Андреоти бил ослободен од обвинението за вмешаност во убиството на новинарот Кармине Пикорели.

2006Аугусто Пиноче, поранешен чилеански диктатор, бил ставен во домашен притвор за злосторства извршени за време на неговото владеење.

2008 – Починал Исмет (Ицо) Вољевица, познат хрватски карикатурист и автор на стрипот „Грга“.

2011Росен Плевнелиев бил избран за претседател на Бугарија.

2012 – Ураганот Сенди го погодил источниот брег на САД, одземајќи најмалку 39 животи и оставајќи милиони без струја.

2017 – Светската метеоролошка организација објавила дека концентрацијата на CO₂ во атмосферата достигнала рекордно ниво во 2016 година.

2020 – Починал митрополит Амфилохие, лидер на Српската православна црква во Црна Гора, од последици на COVID-19.

2022Луиз Инасио Лула да Силва е избран по трет пат за претседател на Бразил.

Прочитај повеќе...

Facebook

Последни објави

Хороскоп9 часа

Хороскоп за среда (19 ноември)

ОВЕН Овој викенд ќе бидете доста емотивни и чувствителни, но не во негативна смисла. Обрнете посебно внимание на луѓето што...

Спорт10 часа

Македонија во четврток го дознава новиот ривал, по катастрофалниот пораз тргнуваме по потешкиот пат за мундијалот! Глава горе момци!

Македонската фудбалска репрезентација го запиша својот прв и единствен пораз во квалификациите за Светското првенство. Националниот тим беше целосно надвор...

Технологија14 часа

Падот на „Cloudflare“ кој предизвика тотален интернет хаос, се соочил со проблем т.н. „внатрешна деградација на услугата“, претходно паднаа „Азур & Амазон“

Глобалниот провајдер на интернет-инфраструктура „Cloudflare“ денес се соочи со сериозен прекин кој траеше околу три часа, оставајќи милиони веб-страници и...

Технологија19 часа

„Cloudflare“ се соочува со проблеми, голем дел од интернет сајтовите привремено станаа недостапни поради техничка неисправност

Корисниците кои се обидоа да пристапат до платформи како X (поранешен Twitter) или до сајтот за филмски критики Letterboxd беа...

Фото: Scott Webb @ unsplash Фото: Scott Webb @ unsplash
Lifestyle21 час

Како да го спречите замаглувањето на прозорците со средство што веќе го имате дома

Кондензацијата на прозорците е еден од најчестите зимски проблеми во домаќинствата. Секое утро истиот призор — капки вода по стаклото,...

Фото: Michael Heuser @ unsplash Фото: Michael Heuser @ unsplash
Автомобили21 час

Подгответе го вашиот автомобил за зима: Пет клучни чекори за безбедно возење во студените месеци

Со доаѓањето на постудените месеци, важно е вашиот автомобил да биде технички подготвен за новите, поопасни услови на патиштата. Правилната...

Македонија22 часа

ЦУК: Апелираме за на зголемена внимателност при движење низ улиците каде има проблеми со апсорпцијата на атмосферските и фекалните канализации во урбаните делови на градот

Поради интензивни врнежи од дожд во делови од Западна Македонија, особено во Полошкиот регион и Општина Тетово, забележани се проблеми...

Кичево22 часа

(ФОТО) Кичево: Се работи во населба „Иванидол“, чекор по чекор до реализација на сите ветувања за подобар по квалитетен живот за сите граѓани

Веднаш по доаѓањето на новата локална самоуправа во Општина Кичево се отпочна со значителни чекори напред со нова енергија, нова...

Автомобили22 часа

(ВИДЕО) BMW „M340i xDrive 50 Jahre Edition“ одбележува 50 годишнина од почеток на продажбата

BMW ја одбележува 50-годишнината од почетокот на продажбата на својата легендарна Серија 3 со специјално издание на моделот M340i xDrive,...

Спорт23 часа

Милевски: Посакувам да играме само со доверба и уживање во играта, убеден сум дека вистинскиот одговор потоа ќе следи и ќе ја постигнеме нашата цел

Македонската фудбалска селекција вечерва од 20:45 часот со директен пренос на македонската телевизија ќе го одигра последниот меч од квалификациите...

НАЈЧИТАНИ