На денешен ден
9 јули – На денешен ден

1386.- Во битката кај Земпах, сојузот на швајцарските кантони ја поразил значително супериорната војска на Леополд III од Хабсбург. Оваа битка е запишана во историјата на војувањето како прва победа на пешадијата над коњаницата.
1441 – Умре фламанскиот сликар Јан ван Ејк (Ејк). Тој е првиот што ги надмина средновековните шеми во европското сликарство и внесе нов уметнички израз, поради што се вбројува меѓу најзначајните личности во историјата на сликарството. Се прославил со сликање на олтарот во црквата Св. Бавона во Гент.
1519.- Шпанскиот конквистадор Хернан Кортез слета на брегот на Мексиканскиот Залив, каде што го основал градот Вера Круз и го започнал освојувањето на Мексико, кое завршило во 1521 година со уништување на Ацтечката империја.
1609.- Римско-германскиот император Рудолф II, со цел да ги придобие чешките протестанти, издаде повелба за слободата на вероисповед во Чешка.
1686.- Формирана е Аугсбуршката алијанса меѓу германско-римскиот император Леополд I, Шпанија, Шведска, Холандија и Саксонија против францускиот крал Луј XIV (Луј).
1746 – Француската флота пристигна на територијата на Пондишери во Индија, која потоа стана француска сопственост. Тој беше вратен во Индија во 1954 година.
1762.- Рускиот император Петар III Фјодорович Романов абдицирал, неколку месеци по преземањето на тронот. Царот потоа бил уапсен и убиен по наредба на неговата сопруга, идната царица Катерина II Алексеевна, позната како Катерина Велика.
1810 – Наполеон Бонапарта ја анектираше Холандија.
1816.- На Конгресот во Тукуман беше прогласена независноста на Обединетите провинции Рио де ла Плата (Аргентина) од Шпанија.
1877.- Одржан е првиот тениски турнир Вимблдон.
1879.- Роден е италијанскиот композитор Оторино Респиги, еден од иницијаторите за заживување на италијанската музика на почетокот на 20 век („Грегоријански концерт“ за виолина и оркестар, симфониски песни „Римски борови“, „Римски фонтани“).
1913.- Брегалничката битка во Втората балканска војна завршила со победа на српската војска над бугарските чети. Битката започна на 30 јуни, кога бугарските трупи ги нападнаа српската и грчката војска во Македонија, сојузници во борбата против Турција, без објавување војна.
1916.- Роден е англискиот државник Едвард Хит, лидер на Конзервативната партија од 1965 до 1975 година. Како премиер (1970-74), тој ја воведе Велика Британија во Европската економска заедница (Европска унија).
1922.- Американскиот пливач, подоцна филмски актер („Тарзан“) Џони Вајсмулер (Џони Вајсмулер) стана првиот пливач што препливал 100 метри за помалку од една минута (58,6 секунди).
1932.- Умрел американскиот пронаоѓач Кинг Кемп Жилет, изумителот на жилетот, овде познат како „жилет“, според француската верзија на неговото презиме.
1944.- Британските и канадските трупи го презедоа градот Каен во Нормандија од Германците во Втората светска војна, по тешките бомбардирања и едномесечните битки.
1960.- Советскиот лидер Никита Сергеевич Хрушчов ги предупреди САД да не интервенираат против Куба, бидејќи во тој случај СССР ќе го поддржи кубанскиот народ.
1963.- Потпишан е договор за формирање на Федерацијата на Малезија, во која беа вклучени Малаја, Сингапур, Саравак и Северен Борнео (Сабах). Две години подоцна, Сингапур се отцепи од Малезија.
1971.- Последната американска база во Виетнам им беше предадена на јужно виетнамските трупи.
1989.- Умре српскиот историограф Федор Никиќ, основач на Музејот на манастирите Фрушка Гора. Тој се занимаваше со уставното право, малцинските прашања и црковните реформи. Напишал повеќе дела, меѓу кои и „Месните управи на Србија во 19 и 20 век“.
1993.- Користејќи го генетскиот метод на ДНК отпечатоци, британските научници ги идентификуваа посмртните останки на рускиот император Николај II Романов и членовите на неговото семејство, кои беа убиени во летото 1918 година во Екатеринбург.
1996.- Русија ја продолжи офанзивата против чеченските сепаратисти, откако Борис Елцин беше реизбран за претседател.
1997.- Боксерот во тешка категорија, Мајк Тајсон, доби забрана за спорт на една година и парична казна од три милиони долари, бидејќи за време на натпреварот за светскиот шампионат во тешка категорија на 28 јуни, неговиот противник, Евандер Холифилд, го гризнал за уво.
1998.- Во Загреб умре југословенскиот режисер Душан Вукотиќ, добитник на Оскар во 1961 година за краткиот цртан филм „Сурогат“.
2001 – Апелациониот суд во Сантијаго го прекина судењето против поранешниот чилеански диктатор Аугусто Пиноче, прогласувајќи го за ментално неспособен. Пиноче беше уапсен во 1998 година во Лондон за злосторства извршени во Чиле, откако дојде на власт со воен удар во 1973 година.
2003 – Србија и Црна Гора беа примени во полноправно членство во Групата држави против корупција (ГРЕКО).
2004.- Повеќе од 100 луѓе беа убиени, а околу 15.000 селани беа принудени да ги напуштат своите домови во нападите на бунтовниците од Уганда кои ограбија и запалија шест села во јужен Судан.
2010.- Со размена на шпиони на аеродромот во Виена, Русија и САД ставија крај на шпионската афера Чепмен, која се закануваше да ги загрози односите меѓу двете земји. Разменети се десет агенти кои ги ослободи Вашингтон и четворица ослободени од Москва.
2011 – Јужен Судан свечено ја прогласи својата независност, по 50 години конфликт со северниот дел на земјата во кој загинаа повеќе од два милиони луѓе. Независноста на Јужен Судан е резултат на мировниот договор од 2005 година со кој заврши граѓанската војна.
2013.- Почина Жељко Малнар (69), новинар, истражувач, патописец и авантурист, автор на повеќе од 70 документарни филмови и репортажи од различни земји на повеќе континенти, познат на хрватската јавност по ТВ-емисиите „Кошмарот на Жељко Малнар“.
2014 – Гувернерот на Џакарта, Јоко Видодо, победи на претседателските избори во Индонезија, каде противник му беше поранешниот армиски генерал Прабова Субианто.
2015 – Европскиот парламент усвои резолуција со која се осудува геноцидот во Сребреница извршен од силите на босанските Срби под команда на генералот Ратко Младиќ и паравоените единици.
2017 – Венецијанските утврдувања од 15, 16 и 17 век од територијата на Италија, Хрватска и Црна Гора се внесени на списокот на светско наследство на Организацијата за образование, наука и култура на Обединетите нации (УНЕСКО).
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден (20 мај)

Светот виден на денешен ден, 20-ти мај
📜 Среден и нов век
- 1349 – Цар Душан го прогласува Душановиот законик, еден од најважните правни документи во српската историја.
- 1498 – Васко де Гама пристигнува во Индија (Каликут), отворајќи нов морски пат околу Африка.
- 1506 – Почина Кристофоро Колумбо, откривачот на Америка.
✍️ Култура и филозофија
- 1799 – Роден е Оноре де Балзак, автор на Човечката комедија.
- 1806 – Роден е Џон Стјуарт Мил, филозоф, економист и застапник на утилитаризмот.
- 2005 – Почина Пол Рикер, француски филозоф и хуманист.
⚔️ Војни и политика
- 1834 – Почина Маркиз Ла Фајет, херој од Американската револуција.
- 1882 – Потпишан е Тројниот сојуз меѓу Германија, Австро-Унгарија и Италија.
- 1941 – Италија ја анектира Бока Которска за време на Втората светска војна.
- 1956 – САД изведуваат прва воздушна експлозија на хидрогенска бомба.
- 1999 – НАТО напад врз болница во Белград, при што загинаа пациенти.
🌍 Независности и државни промени
- 1902 – Куба станува република; САД ги повлекуваат трупите.
- 1927 – Велика Британија ја признава независноста на Саудиска Арабија.
- 2002 – Источен Тимор прогласува независност.
- 2000 – Тајван инаугурира прв демократски избран претседател од опозицијата.
🧑🤝🧑 Друштвени и економски настани
- 1980 – Референдумот во Квебек – 60% против независност од Канада.
- 1989 – Србија издава заем за економско заживување – никогаш не е вратен.
- 1995 – Ебола карантин во Заир.
- 2015 – Големите банки признаваат вина за валутни манипулации, казна од 5,7 милијарди долари.
🎨 Кражби и културни загуби
- 2010 – Во Париз одземени, односно украдени 5 слики вредни 100 милиони евра, меѓу нив дела од Пикасо, Матис, Модиљани и други.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден (18 мај)

Култура и уметност
-
1799 – Смртта на Пјер Бомарше, драматург чија работа инспирирала класични опери како „Севилскиот бербер“ (Росини) и „Фигаровата свадба“ (Моцарт).
-
1911 – Почина Густав Малер, влијателен австриски композитор и диригент.
-
1995 – Почина Александар Годунов, познат балетски танчер кој доживеа успех и на запад по бегството од СССР.
Политика и конфликти
-
1803 – Велика Британија ѝ објави војна на Франција, со што се заострија Наполеонските војни.
-
1804 – Наполеон е прогласен за император.
-
1944 – Протерување на Татарите од Крим од страна на СССР, што останува едно од најконтроверзните етнички чистки во историјата на регионот.
-
1996 – Радован Караџиќ се повлекува од функцијата претседател на РС поради меѓународен притисок.
-
2000 – СБ на ОН воведува ембарго за оружје за Етиопија и Еритреја, поради нивната гранична војна.
Наука и технологија
-
1974 – Индија го извршува својот прв нуклеарен тест, станувајќи шеста нуклеарна сила.
-
1998 – Тужба против Мајкрософт за монополско однесување, значајна пресвртница во правната историја на технолошките гиганти.
Човекови права и меѓународна правда
-
1954 – Стапува во сила Европската конвенција за човекови права.
-
2010 – Обама го потпишува Законот за слобода на печатот, именуван по новинарот Даниел Перл.
-
2011 – Пресуда против Аугустин Бизмунг, поврзана со геноцидот во Руанда.
Родени
-
1836 – Вилхелм Штајниц, првиот официјален светски шампион во шах.
-
1868 – Николај II, последниот руски цар.
-
1872 – Бертран Расел, добитник на Нобелова награда и познат филозоф.
-
1883 – Валтер Гропиус, основач на Баухаус и визионер во архитектурата.
-
1919 – Марго Фонтејн, легендарна балерина.
-
1920 – Карол Војтила, идниот папа Јован Павле II.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден (17 мај)

Светот виден во рубриката „На денешен ден“ за 17-ти мај
🎨 Култура и уметност
-
1510 – Смртта на Сандро Ботичели, еден од најголемите ренесансни сликари. Неговите дела, особено Раѓањето на Венера, се симболи на хуманизмот и естетиката на Ренесансата.
-
1866 – Роден е Ерик Сати, француски композитор чие дело има големо влијание врз модерната музика.
-
2012 – Почина Дона Самер, диско икона со глобално влијание во поп културата.
⚕️ Медицина и наука
-
1749 – Роден е Едвард Џенер, пионер на имунизацијата, чиј изум – вакцината против сипаници – го променил текот на медицинската историја.
⚔️ Политика и воени настани
-
1814 – Норвешка прогласува независност и усвојува устав – значаен момент во историјата на скандинавските земји.
-
1838 – Смртта на Талеран, еден од највештите дипломати на Франција, со улога во реставрацијата по Наполеон.
-
1940 – Германските трупи влегуваат во Брисел – дел од брзото напредување на нацистичка Германија во Втората светска војна.
-
1949 – Обединетото Кралство ја признава независноста на Република Ирска.
-
1997 – Лоран Кабила ја презема власта во Заир, кој се преименува во Демократска Република Конго.
📺 Технологија и медиуми
-
1965 – Првото емитување во боја од Велика Британија до САД – голем чекор во глобалната телевизиска технологија.
-
2000 – Српската влада ја презема РТВ „Студио Б“, симболичен настан за медиумската слобода во Србија.
⚖️ Човекови права и општествени промени
-
1954 – Пресудата Brown v. Board of Education од Врховниот суд на САД ја укинува расната сегрегација во училиштата – историски момент во движењето за граѓански права.
-
2004 – Масачусетс стана првата американска држава што легализира истополови бракови.
-
2009 – За прв пат, жени се избрани во парламентот на Кувајт – голем напредок во правата на жените на Блискиот Исток.
-
Македонија2 дена
Граѓани пријавуваат дека од рано утрово се без електрична енергија
-
Хороскоп1 ден
Хороскоп за понеделник (19 мај)
-
Македонија2 дена
АД Мепсо ја соопшти причината за падот на електричната енергија во раните утрински часови
-
Македонија13 часа
Во автобус со турски државјани во Охрид починал турист кој бил дел од групата
-
Македонија11 часа
Од вечерва бензин 95 и дизел поскапуваат, ова е новата цена за литар
-
Македонија14 часа
МВР: Со „БМВ“ возел 111 км/ч на место каде е дозволено 50 км/ч
-
Временска прогноза2 дена
Попоски: Продолжува нестабилно време, со развој на грмотевични облаци
-
Хороскоп2 часа
Хороскоп за вторник (20 мај)