На денешен ден
На денешен ден – 3 јули
321 година – Римскиот император Константин Втори, христијанин, ја прогласи неделата за ден на одмор и верски обреди.
1423 година – Роден е францускиот крал Луј XI, кој за време на неговото владеење (1461-83) го поттикнува развојот на занаетчиството и трговијата давајќи им привилегии на градовите. Тој ги модернизира старите и изгради нови средни училишта.
1583 година – Рускиот цар Иван Грозни во бес го уби својот син. Тој автократ извршил значителни реформи во Русија и поради неговиот суров однос кон бојарите, го добил името Грозни. Како трагичен лик, тој беше инспирација за сликари, музичари, писатели и филмски режисери.
1608 година – Францускиот истражувач Самуел де Шамплан го основа канадскиот град Квебек.
1642 година – Умре француската кралица Мари Медичи, ќерка на тосканскиот војвода Франческа де Медичи. По убиството на кралот Хенри IV, таа владеела како регент (1610-17) со нејзиниот син Луј XIII. За неа е изградена палатата на Луксембург во Париз, чии сали беа украсени со 21 слика на Рубенс, кои сега се наоѓаат во Лувр.
1775 година – Генералот Georgeорџ Вашингтон, подоцна избран за претседател на Соединетите држави (1789 година), официјално ја презеде командата со армијата колонисти во Американската револуционерна војна.
1849 година – Француските трупи влегоа во Рим, совладувајќи го отпорот на силите на useузепе и повторно го устоличија поглаварот на Римокатоличката црква, папата Пиј IX.
1881 година – Под притисок на Велика Британија, Отоманската империја потпиша конвенција со Грција за предавање на Тесалија и делови од Епир.
1883 година – Роден е австрискиот писател Франц Кафка. Неговите дела, меѓу кои најпознати се романите „Процес“ и „Замок“ и расказот „Метаморфозис“, имаа решавачко влијание врз европската литература од 20 век.
1904 година – Умре Теодор Херцл, основач и водач на ционистичкото движење. Тој го организираше првиот ционистички конгрес во Базел (1897) и беше прв претседател на Светската ционистичка организација. Во делото „Еврејска држава“ (1896) тој претстави план за формирање еврејска држава во Палестина.
1940 година – Британците оневозможија голем дел од француската флота стационирана во Оран, Северна Африка, за да не биде заробен од Германија. Французите не се согласија доброволно да ја предадат флотата по капитулацијата на Франција, па поголемиот дел беше уништен, а повеќе од 1.000 француски морнари беа убиени.
1944 година – Советските трупи ја ослободија белоруската престолнина Минск во Втората светска војна и заробија 100.000 германски војници.
1954 година – Во Велика Британија беше укината рационалното снабдување со храна воведено за време на Втората светска војна.
1962 година – Алжир се стекна со независност од 132 години француско колонијално владеење.
1969 година – Еден од основачите на англиската рок-група „Ролингстоунс“, Брајан onesонс, се удави во својот базен под дејство на прекумерна количина на дрога.
1972 година – Потпишан е мировен договор меѓу Индија и Пакистан, со што се стави крај на конфликтот во 1971 година предизвикан од граѓанската војна во Источен Пакистан (Бангладеш).
1987 година – Во Франција беше осуден на доживотен затвор воениот злосторник од Втората светска војна, Клаус Барби, локалниот шеф на Гестапо, наречен „касап на Лион“.
1988 година – Ракета од американскиот воен брод Винсенс урна ирански патнички авион Ербас А300 над Персискиот Залив во последната недела од иранско-ирачката војна. Сите 290 лица во авионот беа убиени.
1995 година – Југословенските кошаркари станаа европски шампиони на шампионатот во Атина. Победата беше бурна, особено поради тригодишната меѓународна изолација на СР Југославија.
1996 година – Рускиот претседател Борис Елцин го победи кандидатот за комунисти Генадиј Зјуганов во вториот круг и го започна својот втор претседателски мандат.
2001 година – Руски Туполев 154 се урна кај Иркутск. Загинаа сите 145 патници и членови на екипажот.
2001 година – Во своето прво појавување пред Меѓународниот кривичен трибунал за поранешна Југославија (МКТЈ) во Хаг, поранешниот претседател на СРЈ Слободан Милошевиќ изјави дека не го признава Трибуналот и одбива да се изјасни по обвиненијата за прогон, депортација и убиство на косовски Албанци во 1999 година
2004 година – Умре Андријан Николаев, руски космонаут кој постави рекорд за должината на неговиот престој во вселената во 1962 година. Орбитираше околу Земјата 64 пати за вкупно 96 часа.
2004 година – Манастирот Високи Дечани е вклучен во списокот на светско наследство на УНЕСКО како петти споменик од Србија и Црна Гора. На списокот на УНЕСКО има 754 споменици од целиот свет.
2008 година – Хашкиот трибунал го ослободи Насер Ориќ, воен командант на муслиманските сили во Сребреница, за неуспехот да ги спречи злосторствата врз Србите во 1992 и 1993 година. Во првостепената пресуда донесена летото 2006 година, Ориќ беше прогласен за виновен и осуден на две години затвор.
2010 година – Роса Отунбаева е инаугурирана како претседател на Киргистан, поранешна советска република зафатена со политичко и етничко насилство по крвавиот соборување на поранешниот претседател Курманбек Бакиев во април истата година. Зо беше првата жена на чело на држава во Централна Азија.
2011 година – На изборите во Тајланд победи партијата Јинглук Шинаватра, сестра на поранешниот тајландски премиер Таксин Шинаватра, кој е во егзил откако беше симнат од власт во 2006 година. .
2011 година – Српскиот тенисер Новак okоковиќ го освои Глен Слем турнирот во Вимблдон и со тоа го обезбеди првото место на светската ранг-листа (АТП). Ден претходно тој беше назначен за амбасадор на УНИЦЕФ во Србија.
2013 година – Египетската армија го заменува претседателот Мохамед Мурси, го суспендира Уставот и распишува предвремени претседателски избори.
2020 година – Француската влада, предводена од премиерот Едуард Филип, поднесе оставка, а -ан Кастекс, службеникот одговорен за мерките против пандемијата на вирусот корона, е назначен за мандатар.
На денешен ден
Светот на денешен ден (20 ноември)
1531 – Капелскиот мировен договор ја утврдува конфесионалната поделба на Швајцарија.
1780 – Велика Британија објави војна на Холандија поради снабдувањето на американските бунтовници.
1818 – Симон Боливар ја прогласи независноста на Венецуела од Шпанија.
1873 – Обединување на Будим и Пешта во главниот град Будимпешта.
1903 – Демонстрации во Белград против режимот на кралот Александар Обреновиќ.
1910 – Франциско I. Мадеро повика на револуција и се прогласи за претседател на Мексико.
1917 – Украина беше прогласена за република.
1917 – Почеток на Битката кај Камбре во Првата светска војна.
1919 – Во Берлин нелегално започна првиот конгрес на младински организации и беше основана Комунистичката младинска интернационала.
1924 – Задушено курдското востание во Турција.
1962 – Кенеди ја укина американската блокада на Куба и формално ја заврши Кубанската ракетна криза.
1991 – Однесувањето на околу 260 луѓе од болницата во Вуковар до Овчара од страна на ЈНА.
1999 – Кина го лансира својот прв вселенски брод.
2003 – Експлозија на неколку бомби во Истанбул; уништен британскиот конзулат.
2003 – Уапсен Мајкл Џексон за наводна сексуална експлоатација на малолетници.
На денешен ден
Светот на денешен ден (18 ноември)
Среден век и големи откритија
-
1477 – Основан е рускиот град Екатеринбург.
-
1493 – Кристофер Колумбо за првпат го здогледува Порторико; следниот ден се истоварува и островот го нарекува Сан Хуан Батиста.
18. и 19. век
-
1739 – Со Белградскиот договор Отоманската империја го враќа Белград и териториите северно од Западна Морава.
-
1865 – Во Њујорк се објавува расказот на Марк Твен: „Прославената скокачка жаба од округот Калаверас“.
Почеток на 20. век
-
1903 – САД потпишуваат договор со Панама за неограничено користење на Панамскиот канал.
-
1905 – Принцот Чарлс од Данска станува крал на Норвешка под името Хакон VII.
-
1909 – САД испраќаат два воени брода во Никарагва по масакрот што го наредил диктаторот Хозе Сантос Зелаја.
-
1910 – Започнува Мексиканската селска револуција, предводена од Панчо Виља и Емилијано Сапата.
Првата светска војна и последици
-
1918 – Латвија прогласува независност.
-
1918 – Белгиската армија повторно влегува во Брисел по четиригодишна германска окупација.
1920-ти и 1930-ти
-
1926 – Џорџ Бернард Шо ги одбива парите од Нобеловата награда.
-
1928 – Во Њујорк е прикажан „Паробродот Вили“, првиот анимиран филм со Мики Маус.
-
1936 – Германија и Италија ја признаваат владата на Франциско Франко во Шпанија.
Втора светска војна и по неа
-
1941 – Прв судир меѓу четници и партизани во Хрватска, во Почитељ.
-
1943 – 440 авиони на британските Кралски воздухопловни сили го бомбардираат Берлин, со минимална штета.
-
1945 – На изборите во Бугарија победува комунистичкиот Отечествен фронт.
Втора половина на 20. век
-
1959 – Премиера на филмот „Бен-Хур“ во Њујорк.
-
1969 – „Аполо 12“ слетува на Месечината – второ успешно слетување на човечка мисија.
-
1971 – „Лед Цепелин“ го објавува својот безнасловен албум („Led Zeppelin IV“).
-
1978 – Масовното самоубиство во Џонстаун: 913 жртви.
-
1982 – Боксерот Дук Ку Ким умира по мечот со Реј Манчини, што предизвикува реформи во боксот.
-
1987 – Пожар во лондонската метро-станица Кингс Крос: 31 загинат.
-
1988 – Претседателот Реган потпишува закон со кој дилерите на дрога можат да бидат осудени на смрт.
-
1990 – Првите општи избори во СР Босна и Херцеговина.
Распадот на Југославија
-
1991 – ЈНА го освојува Вуковар.
-
1991 – Мате Бобан ја прогласува „Хрватска заедница Херцег-Босна“.
-
1991 – Македонското собрание го усвојува Уставот, прогласувајќи независност.
-
1993 – Јужноафриканските лидери го одобруваат уставот што го означува крајот на апартхејдот.
Кон крајот на векот
-
1996 – Пожар во тунелот под Ла Манш.
-
1998 – Алис Мекдермот ја добива Националната награда за книга за „Шармантниот Били“.
-
1999 – На самитот на ОБСЕ во Истанбул е усвоена Повелбата за европска безбедност.
21. век
-
2002 – Тимот на Ханс Бликс пристигнува во Ирак како ОН-инспектори за нуклеарно оружје.
-
2003 – Хашкиот трибунал го обвинува Милан Бабиќ за злосторства против човештвото; подоцна осуден на 13 години.
-
2003 – Последна седница на коалицијата ДОС во Белград.
-
2004 – Русија го ратификува Протоколот од Кјото.
-
2004 – Чешка укинува задолжителен воен рок и преминува на професионална армија.
-
2006 – Тони Блер признава дека интервенцијата во Ирак била грешка.
-
2006 – Поплави во авганистанската покраина Бадгис: 53 загинати.
На денешен ден
Светот на денешен ден (8 ноември)
1520 – По наредба на данскиот крал Кристијан II, во „Стокхолмската крвава бања“ биле убиени повеќе од 80 шведски свештеници и благородници. Настанот предизвикал востание под водство на Густав Васа, кое во 1521 година ја ослободило Шведска од данската власт.
1620 – Во близина на Прага се одржала битката кај Бела Гора – првата голема битка од Триесетгодишната војна.
1805 – Диздарот на Смедерево, Мухарем Гуша Бошњак, му ги предал клучевите од градот на Караѓорѓе, со што Смедерево станало еден од првите градови ослободени во Првото српско востание.
1858 – По победата кај Грахово, Црна Гора добила меѓународно признати граници со Отоманската империја, гарантирани од Русија, Австрија, Франција и Прусија.
1889 – Монтана станала 41-та држава на Соединетите Американски Држави.
1895 – Германскиот физичар Вилхелм Конрад Рентген ги открил рендгенските зраци, по кои и се наречени. Во 1901 година ја добил првата Нобелова награда за физика.
1917 – Основан е Советот на народни комесари – новата влада на Советска Русија со Ленин на чело. Лев Троцки станал комесар за надворешни работи, а Сталин – за националности.
1923 – Осуетен е неуспешниот „Пуч во пивницата“ во Минхен, предводен од Адолф Хитлер и генерал Ерих Лудендорф. Хитлер бил уапсен и осуден на пет години затвор, каде ја напишал својата книга „Мојата борба“ (Mein Kampf).
1931 – Во Кралството Југославија се одржале парламентарни избори, на кои излегле над 2,3 милиони гласачи.
1937 – Во Минхен бил прикажан нацистичкиот пропаганден филм „Вечниот Евреин“.
1941 – Основана е Комунистичката партија на Албанија.
1942 – Сојузничките сили под команда на генерал Двајт Ајзенхауер започнале со искрцување во Северна Африка. Операцијата завршила во мај 1943 година со победа на сојузниците.
1944 – Во текот на Народноослободителната војна биле ослободени Штип, Неготино и Струга.
1959 – Обединетата Арапска Република и Судан потпишале договор за користење на реката Нил.
1960 – Џон Ф. Кенеди го победил Ричард Никсон на претседателските избори во САД, станувајќи најмладиот избран претседател во американската историја.
1971 – Издаден е четвртиот студиски албум на „Лед Цепелин“, кој го содржи легендарниот хит „Stairway to Heaven“.
1977 – Грчкиот археолог Манолис Андроникос ја открил гробницата на Филип II Македонски во Вергина.
1989 – Даглас Вајлдер е избран за гувернер на Вирџинија – првиот Афроамериканец на таа функција во историјата на САД. Истовремено, Дејвид Динкинс станал прв црн градоначалник на Њујорк.
1991 – Југословенската морнарица воспоставила поморска блокада на Хрватска.
1992 – Започнала Митровданската офанзива – една од најжестоките битки во војната во Босна и Херцеговина, во реонот на Невесиње.
1995 – Република Македонија станала 38-ма членка на Советот на Европа.
1998 – Суд во Бангладеш изрекол смртни казни за 15 поранешни офицери, обвинети за убиството на претседателот Шеик Муџибур Рахман во 1975 година.
2001 – Припадниците на српската единица „Црвени беретки“ започнале бунт во Кула, кој завршил по десет дена со преговори со владата.
Истиот ден, францускиот Сенат усвоил закон за ограничена автономија на Корзика.
2002 – Советот за безбедност на ОН ја усвоил Резолуцијата 1441, со која се бара разоружување на Ирак.
2006 – Прогласен е новиот Устав на Република Србија, со кој Косово е дефинирано како составен дел на државата.
2010 – Европската Унија ги укина визите за граѓаните на Босна и Херцеговина и Албанија.
2016 – Доналд Џ. Трамп е избран за претседател на САД, по победата над Хилари Клинтон
-
Хороскоп2 денаХороскоп за сабота (22 ноември)
-
Спорт2 денаУтре во Кичево, „ФК Напредок“ го дочекува „ФК Џепчиште“ во третата македонска фудбалска лига запад во претпоследното коло од есенскиот дел
-
Хороскоп14 часаХороскоп за недела (23 ноември)
-
Македонија2 денаПоради обилен дожд, на подрачјето од Општина Ресен се поплавени над 50 куќи и магацински простории
