На денешен ден
На денешен ден – 5 јули
1596 година – Англиски морнари го опустошија шпанскиот брег и го ограбија Кадиз, морско пристаниште кое доби огромно значење со откривањето на Америка.
1811 година – Венецуела стана првата јужноамериканска земја што прогласи независност од Шпанија.
1830 година – Во кампања против Алжир, Французите го зазедоа градот Алжир. Алжир остана под француска власт сè до 1962 година, кога северноафриканската држава се стекна со независност.
1865 година – Вилијам Бут ја основа „христијанската мисија“ во Лондон, подоцна преименувана во Армија на спасот. Била многу активна во периодот по Втората светска војна.
1865 година – Донесен е првиот британски закон за ограничување на брзината, два милји на час.
1879 година – Роден е американскиот тенисер и политичар Двајт Дејвис, министер за војна (1925-29). Тој го основал тенискиот натпревар „Дејвис куп“ во 1900 година.
1880 година – Роден е чешкиот виолинист и композитор Јан Кубелик, кога го споредуваат со Паганини (шест концерти за виолина, Американска симфонија) поради неговиот виртуозен стил.
1889 година – Умре писателот Јаков Игњатовиќ, основач на реализмот во српската литература. Пишувал песни, културно-историски написи, патописи, романи и раскази и ги уредувал Српске новине и Српски летопис („Вечни младоженци“, „Трпен-спасен“, „Милан Наранџиќ“).
1889 година – Роден е францускиот писател, сликар и режисер Jeanан Кокто. Како експериментатор, тој помина низ сите фази на модерната уметност – кубизам, дадаизам, надреализам и според различноста на неговиот опус, тој се смета за корифеј на францускиот дух („Орфеј“, „Страшни деца“, „Петел и Арлекин “). Тој стана член на Француската академија во 1955 година.
1891 година – Роден е хрватскиот поет Августин Тин Ујевиќ, кој го обележа периодот меѓу двете светски војни во југословенската литература со својот текст и боемскиот живот („Лелек себра“, „Колајна“, „Žедан камен на студентсу“).
1901 година – Роден е рускиот театарски режисер и актер Сергеј Владимирович Обрасков, основач на Државниот централен куклен театар. Режирал повеќе од 50 куклени претстави кои се сметаат за антологиски дела од тој театарски жанр.
1911 година – по повлекувањето на Шарл Гол, се роди францускиот државник orорж Помпиду, претседател на Франција (1969-74). Како близок соработник на Де Гол, неговиот шеф на кабинет и премиер од 1962 до 1968 година, тој во голема мера ги следеше идеите на неговиот славен претходник.
1932 година – Антонио де Оливеира Салазар стана премиер во Португалија, воведувајќи профашистичка диктатура во 1933 година, завршувајќи само во 1974 година, четири години по неговата смрт.
1943 година – Германска офанзива од правец на Орел и Харков кон советските позиции ја започна битката кај Курск и Орел, една од најголемите во Втората светска војна.
1959 година – Индонезискиот претседател Ахмед Сукарно го распушти парламентот, го суспендираше уставот од 1950 година и воспостави диктатура.
1975 година – американскиот тенисер Артур Еш стана првиот црн победник на турнирот Вимблдон.
1975 година – Зеленортски Острови се здобија со независност по 500 години португалско владеење.
1977. година – Воен удар го симна премиерот Зулфикар Али Буто во Пакистан за да го собори генералот Мохамад Зија ул-Хак.
1980 година – Шведскиот тенисер Бјорн Борг го освои турнирот на Вимблдон по петти пат по ред.
1994 година – Палестинскиот лидер Јасер, кој пристигна на Западниот брег по 27 години во егзил, објави создавање на палестинска држава во палестинските власти, чиј главен град е источен Ерусалим.
2001 година – Постигнат е договор за прекин на огнот меѓу македонските власти и вооружените албански бунтовници. Мировниот договор со кој завршува повеќемесечниот конфликт во Македонија беше потпишан на 13-ти август во Охрид.
2002 година – Умре легендарниот бејзбол играч Тед Вилијамс, еден од најголемите „металци“ на сите времиња и последниот Американец кој постигна 400 „хитови“ во една сезона.
2003 година – Двајца Чеченци активираа експлозив на рок-фестивал на московскиот аеродром Тушино. Во експлозијата загинаа 16 лица, вклучително и терористи, а 60 беа повредени.
2004 година – Индонезија ги одржа своите први директни претседателски избори, шест години по завршувањето на 32-годишната диктатура на поранешниот претседател Сухарто.
2007 година – Белгискиот кривичен суд го осуди поранешниот мајор на армијата во Руанда, Бернард Нтујахаг на 20 години затвор за убиство на десет Белгијци – припадници на мировните сили на ООН и неидентификуван број цивили од Руанда – на почетокот на геноцидот во 1994 година.
2015 година – На референдум во Грција, граѓаните ги отфрлија мерките за штедење што ги нудат меѓународните кредитори во замена за финансиска помош за спас на економијата.
2018 година – Осум Бошњаци се осудени пред Судот на Босна и Херцеговина на затворски казни од пет до десет години за воени злосторства извршени врз српски и хрватски цивили во логори во сараевската општина Хаџичи во периодот од мај 1992 до јануари 1996 година.
На денешен ден
Светот на денешен ден (20 ноември)
1531 – Капелскиот мировен договор ја утврдува конфесионалната поделба на Швајцарија.
1780 – Велика Британија објави војна на Холандија поради снабдувањето на американските бунтовници.
1818 – Симон Боливар ја прогласи независноста на Венецуела од Шпанија.
1873 – Обединување на Будим и Пешта во главниот град Будимпешта.
1903 – Демонстрации во Белград против режимот на кралот Александар Обреновиќ.
1910 – Франциско I. Мадеро повика на револуција и се прогласи за претседател на Мексико.
1917 – Украина беше прогласена за република.
1917 – Почеток на Битката кај Камбре во Првата светска војна.
1919 – Во Берлин нелегално започна првиот конгрес на младински организации и беше основана Комунистичката младинска интернационала.
1924 – Задушено курдското востание во Турција.
1962 – Кенеди ја укина американската блокада на Куба и формално ја заврши Кубанската ракетна криза.
1991 – Однесувањето на околу 260 луѓе од болницата во Вуковар до Овчара од страна на ЈНА.
1999 – Кина го лансира својот прв вселенски брод.
2003 – Експлозија на неколку бомби во Истанбул; уништен британскиот конзулат.
2003 – Уапсен Мајкл Џексон за наводна сексуална експлоатација на малолетници.
На денешен ден
Светот на денешен ден (18 ноември)
Среден век и големи откритија
-
1477 – Основан е рускиот град Екатеринбург.
-
1493 – Кристофер Колумбо за првпат го здогледува Порторико; следниот ден се истоварува и островот го нарекува Сан Хуан Батиста.
18. и 19. век
-
1739 – Со Белградскиот договор Отоманската империја го враќа Белград и териториите северно од Западна Морава.
-
1865 – Во Њујорк се објавува расказот на Марк Твен: „Прославената скокачка жаба од округот Калаверас“.
Почеток на 20. век
-
1903 – САД потпишуваат договор со Панама за неограничено користење на Панамскиот канал.
-
1905 – Принцот Чарлс од Данска станува крал на Норвешка под името Хакон VII.
-
1909 – САД испраќаат два воени брода во Никарагва по масакрот што го наредил диктаторот Хозе Сантос Зелаја.
-
1910 – Започнува Мексиканската селска револуција, предводена од Панчо Виља и Емилијано Сапата.
Првата светска војна и последици
-
1918 – Латвија прогласува независност.
-
1918 – Белгиската армија повторно влегува во Брисел по четиригодишна германска окупација.
1920-ти и 1930-ти
-
1926 – Џорџ Бернард Шо ги одбива парите од Нобеловата награда.
-
1928 – Во Њујорк е прикажан „Паробродот Вили“, првиот анимиран филм со Мики Маус.
-
1936 – Германија и Италија ја признаваат владата на Франциско Франко во Шпанија.
Втора светска војна и по неа
-
1941 – Прв судир меѓу четници и партизани во Хрватска, во Почитељ.
-
1943 – 440 авиони на британските Кралски воздухопловни сили го бомбардираат Берлин, со минимална штета.
-
1945 – На изборите во Бугарија победува комунистичкиот Отечествен фронт.
Втора половина на 20. век
-
1959 – Премиера на филмот „Бен-Хур“ во Њујорк.
-
1969 – „Аполо 12“ слетува на Месечината – второ успешно слетување на човечка мисија.
-
1971 – „Лед Цепелин“ го објавува својот безнасловен албум („Led Zeppelin IV“).
-
1978 – Масовното самоубиство во Џонстаун: 913 жртви.
-
1982 – Боксерот Дук Ку Ким умира по мечот со Реј Манчини, што предизвикува реформи во боксот.
-
1987 – Пожар во лондонската метро-станица Кингс Крос: 31 загинат.
-
1988 – Претседателот Реган потпишува закон со кој дилерите на дрога можат да бидат осудени на смрт.
-
1990 – Првите општи избори во СР Босна и Херцеговина.
Распадот на Југославија
-
1991 – ЈНА го освојува Вуковар.
-
1991 – Мате Бобан ја прогласува „Хрватска заедница Херцег-Босна“.
-
1991 – Македонското собрание го усвојува Уставот, прогласувајќи независност.
-
1993 – Јужноафриканските лидери го одобруваат уставот што го означува крајот на апартхејдот.
Кон крајот на векот
-
1996 – Пожар во тунелот под Ла Манш.
-
1998 – Алис Мекдермот ја добива Националната награда за книга за „Шармантниот Били“.
-
1999 – На самитот на ОБСЕ во Истанбул е усвоена Повелбата за европска безбедност.
21. век
-
2002 – Тимот на Ханс Бликс пристигнува во Ирак како ОН-инспектори за нуклеарно оружје.
-
2003 – Хашкиот трибунал го обвинува Милан Бабиќ за злосторства против човештвото; подоцна осуден на 13 години.
-
2003 – Последна седница на коалицијата ДОС во Белград.
-
2004 – Русија го ратификува Протоколот од Кјото.
-
2004 – Чешка укинува задолжителен воен рок и преминува на професионална армија.
-
2006 – Тони Блер признава дека интервенцијата во Ирак била грешка.
-
2006 – Поплави во авганистанската покраина Бадгис: 53 загинати.
На денешен ден
Светот на денешен ден (8 ноември)
1520 – По наредба на данскиот крал Кристијан II, во „Стокхолмската крвава бања“ биле убиени повеќе од 80 шведски свештеници и благородници. Настанот предизвикал востание под водство на Густав Васа, кое во 1521 година ја ослободило Шведска од данската власт.
1620 – Во близина на Прага се одржала битката кај Бела Гора – првата голема битка од Триесетгодишната војна.
1805 – Диздарот на Смедерево, Мухарем Гуша Бошњак, му ги предал клучевите од градот на Караѓорѓе, со што Смедерево станало еден од првите градови ослободени во Првото српско востание.
1858 – По победата кај Грахово, Црна Гора добила меѓународно признати граници со Отоманската империја, гарантирани од Русија, Австрија, Франција и Прусија.
1889 – Монтана станала 41-та држава на Соединетите Американски Држави.
1895 – Германскиот физичар Вилхелм Конрад Рентген ги открил рендгенските зраци, по кои и се наречени. Во 1901 година ја добил првата Нобелова награда за физика.
1917 – Основан е Советот на народни комесари – новата влада на Советска Русија со Ленин на чело. Лев Троцки станал комесар за надворешни работи, а Сталин – за националности.
1923 – Осуетен е неуспешниот „Пуч во пивницата“ во Минхен, предводен од Адолф Хитлер и генерал Ерих Лудендорф. Хитлер бил уапсен и осуден на пет години затвор, каде ја напишал својата книга „Мојата борба“ (Mein Kampf).
1931 – Во Кралството Југославија се одржале парламентарни избори, на кои излегле над 2,3 милиони гласачи.
1937 – Во Минхен бил прикажан нацистичкиот пропаганден филм „Вечниот Евреин“.
1941 – Основана е Комунистичката партија на Албанија.
1942 – Сојузничките сили под команда на генерал Двајт Ајзенхауер започнале со искрцување во Северна Африка. Операцијата завршила во мај 1943 година со победа на сојузниците.
1944 – Во текот на Народноослободителната војна биле ослободени Штип, Неготино и Струга.
1959 – Обединетата Арапска Република и Судан потпишале договор за користење на реката Нил.
1960 – Џон Ф. Кенеди го победил Ричард Никсон на претседателските избори во САД, станувајќи најмладиот избран претседател во американската историја.
1971 – Издаден е четвртиот студиски албум на „Лед Цепелин“, кој го содржи легендарниот хит „Stairway to Heaven“.
1977 – Грчкиот археолог Манолис Андроникос ја открил гробницата на Филип II Македонски во Вергина.
1989 – Даглас Вајлдер е избран за гувернер на Вирџинија – првиот Афроамериканец на таа функција во историјата на САД. Истовремено, Дејвид Динкинс станал прв црн градоначалник на Њујорк.
1991 – Југословенската морнарица воспоставила поморска блокада на Хрватска.
1992 – Започнала Митровданската офанзива – една од најжестоките битки во војната во Босна и Херцеговина, во реонот на Невесиње.
1995 – Република Македонија станала 38-ма членка на Советот на Европа.
1998 – Суд во Бангладеш изрекол смртни казни за 15 поранешни офицери, обвинети за убиството на претседателот Шеик Муџибур Рахман во 1975 година.
2001 – Припадниците на српската единица „Црвени беретки“ започнале бунт во Кула, кој завршил по десет дена со преговори со владата.
Истиот ден, францускиот Сенат усвоил закон за ограничена автономија на Корзика.
2002 – Советот за безбедност на ОН ја усвоил Резолуцијата 1441, со која се бара разоружување на Ирак.
2006 – Прогласен е новиот Устав на Република Србија, со кој Косово е дефинирано како составен дел на државата.
2010 – Европската Унија ги укина визите за граѓаните на Босна и Херцеговина и Албанија.
2016 – Доналд Џ. Трамп е избран за претседател на САД, по победата над Хилари Клинтон
-
Хроника1 денЕдногодишно бебе почина во кичевската болница, било донесено во тешка здравствена состојба, реанимација и медицинската помош не помогнале
-
Кичево3 часаОВР Кичево поднесе кривична пријава против поранешниот градоначалник, постапувал спротивно на законот за пожарникарство
-
Кичево7 часа„Венаки“ Кичево: Пристигнува гооолемиот „Black Friday“ со неверојатен попуст до -70% на цени на одредени производи од светски производители за санитарија и останата покуќнина
-
Хороскоп2 денаХороскоп за понеделник (24 ноември)
-
Хороскоп17 часаХороскоп за вторник (25 ноември)
-
Македонија1 ден16 годишник од Охрид извршил обљуба врз 12 годишно девојче, видеото стигнало до уценувач
-
Македонија1 денСе вози во „алкохолизирана“ состојба, МВР презеде мерки врз возачи на кои им е констатирано дека возеле под дејство на алкохол
-
Хроника2 часаМлад затвореник од струшко починал, откако во тешка здравствена состојба бил донесен во Општата болница во Охрид
