На денешен ден
На денешен ден – 6 јули

1415 година – Чешкиот реформатор Јан Хус е изгорен на клада во Констанца поради неговото теолошко и полемичко дело „За црквата“. Тој беше ректор на Универзитетот во Прага (1402) и ги реформираше чешкиот јазик и правопис.
1533 година – Умре Лодовико, автор на витешкиот еп „Бесен Орландо“. Тој се смета за најголем поет на италијанската ренесанса.
1535 година – Англискиот хуманист и писател Томас Море е погубен како предавник заради несогласување со црковната политика на кралот Хенри VIII. Во 1935 година, Католичката црква го прогласи за светец. Автор е на политичко-филозофското дело „Утопија“, во кое ја претстави идејата за идеална човечка заедница.
1885 година – Францускиот биолог и хемичар Луис Пастер успешно администрираше вакцина против беснило на деветгодишниот Josephозеф Мејстер од Алзас.
1893 година – Умре францускиот писател Ги де Мопасан, еден од најважните автори во кратка форма во светската литература („Дунда“, „Страсти“, „Лица“, „Стапици“).
1908 година – Во Турција започна „Младотурска револуција“, предводена од помлади офицери и интелектуалци незадоволни од владеењето на султанот Абдул Хамид Втори.
1919 година – Првиот авион што го преминал Атлантикот, британскиот воздушен брод „Р-34“, слета на Рузвелтовото поле во Newујорк.
1923 година – Официјално е прогласено основање на СССР (Сојуз на Советски социјалистички републики), врз основа на одлуката на Првиот конгрес на Сојузите на сите сојузи на крајот на 1922 година.
1928 – Во Newујорк се одржа премиерата на Светлиот Yorkујорк, првиот звучен филм во историјата на кинематографијата.
1944 година – Пожар во главниот шатор на циркусот Браќа Ринглинг и Барнум и Бејли уби пожар во американскиот град Хартфорд, Конектикат, при што загинаа 167 лица.
1962.- Умре Вилијам Фокнер, еден од најважните модерни писатели во Америка. Во најголем дел, неговото книжевно дело е сага за судбината на американскиот југ. Добитник е на Нобелова награда за литература во 1949 година („Сарторис“, „Бучава и бес“, „Светлина во август“, „Коњски гамбит“, „Диви палми“).
1964 година – Британски протекторат во Африка, Нова Малезија, стана независна држава под британскиот Комонвелт.
1967 година – Во Нигерија започна граѓанска војна во врска со прогласувањето независност на Источна Нигерија (Бијафра). Повеќе од милион луѓе загинаа во двегодишната војна.
1971.- Умре легендарниот американски џез-музичар, трубач и пејач Луис „Сатчмо“ Армстронг, најважната фигура во историјата на џезот. Тој ја започна својата кариера во 1918 година, а бројните турнеи низ целиот свет му донесоа неофицијална титула амбасадор на добра волја.
1973.- Умре германскиот диригент Ото Клемперер (Ото), еден од најважните диригенти на 20 век, особено познат по изведбата на делата на Бетовен.
1988 година – Во британското северно море експлодира платформа за нафта „Пајпер алфа“, при што загинаа 167 лица.
1990 година – Бугарскиот претседател Петар Младенов поднесе оставка во врска со обвинувањата дека наредил тенкови да ги растеруваат антивладините протести.
1999 година – Меѓународните мировници во Босна го уапсија лидерот на Народната партија и член на Собранието на Република Српска, Радослав Брѓанин, во Бања Лука и го екстрадираа на Меѓународниот кривичен трибунал за поранешна Југославија (МКТЈ).
2000 година – Собранието на СР Југославија усвои измени и дополнувања на Уставот со кои се дозволува тогашниот претседател Слободан Милошевиќ повторно да се кандидира за претседател на СР Југославија.
2000 година – Топлотниот бран во југозападна Европа, со температура на воздухот до 45 степени Целзиусови, уби 25 лица и предизвика многу пожари.
2003 година – Либеријанскиот претседател Чарлс Тејлор прифати понуда за азил во Нигерија. Неговото заминување беше услов американскиот претседател Georgeорџ Буш да ги ангажира Соединетите држави во воспоставувањето мир во западноафриканската земја, која е потресена од конфликти веќе 14 години.
2005 година – Првата редовна автобуска линија од Црна Гора до Хрватска замина од Улцињ кон Дубровник и Сплит, по 14-годишна пауза поради војната во поранешна Југославија.
2005 година – Умре Клод Симон, француски писател и добитник на Нобелова награда од 1985 година.
2006 година – Индија и Кина го отворија граничниот премин Нату Ла по 44 години.
2007 година – По 16 години прекин, обновен е автобускиот превоз меѓу Белград и Тузла.
2009 година – Јованка Броз, вдовицата на поранешниот претседател на СФР Југославија Јосип Броз Тито, по скоро 30 години, доби пасош и лична карта.
2011 година – Британската кралица Елизабета Втора зборуваше на Генералното собрание на ООН во Newујорк, првпат по 50 години.
2012 година – Поранешниот аргентински диктатор Хорхе Рафаел Видела е осуден на 50 години затвор за кражба на бебиња од затвореници за време на владеењето на воената хунта и нејзината војна против левичарските дисиденти. Таа виде дека тој е на чело на Аргентина од 1976 до 1981 година. За време на владеењето на воената хунта загинаа околу 13 000 луѓе.
2020 година – почина Енио Мориконе, италијански композитор познат по својата музика за „Шпагети вестернс“ на Серж Леоне („За грст долари“, „За еден долар повеќе“ и „Добро, лошо, зло“. Неговите иновативни резултати се радикално ја смени музиката за филмот.
ФОТО: Pixabay
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден – 27 јуни

На денешен ден 27 јуни, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:
🌍 Историски настани:
- 1801 – Британски и турски сили го поразуваат Наполеоновиот гарнизон во Каиро, ставајќи крај на француската инвазија на Египет.
- 1905 – Почеток на бунтот на екипажот на крстосувачот „Потемкин“, еден од првите знаци на револуционерно движење во царска Русија.
- 1932 – Сиам (денешен Тајланд) преминува од апсолутна во уставна монархија.
- 1946 – Додеканеските острови официјално ѝ се доделуваат на Грција по Втората светска војна.
- 1950 – Југославија го воведува самоуправувањето, уникатен модел во социјалистичкиот свет.
- 1954 – Во Обнинск, СССР, е пуштена првата нуклеарна електрана во светот.
🕊 Политика и конфликти:
- 1991 – Почеток на војната за независност на Словенија, што трае само шест дена.
- 1997 – Претседателот на Таџикистан потпишува мировен договор, ставајќи крај на граѓанската војна.
- 1999 – Алжирската влада предлага амнестија за исламските екстремисти за прекин на долгогодишното насилство.
- 2011 – Меѓународниот кривичен суд издава налог за апсење на Моамер Гадафи.
🎭 Култура, наука и општество:
- 1838 – Роден Банким Чандра Чатерџи, пионер на индиската литература на бенгалски.
- 1989 – Починува Жил Алфред Ајер, истакнат британски филозоф.
- 2000 – Усвоена Варшавската декларација за демократија.
- 2023 – Земјата изгубила 4,1 милиони хектари тропска шума за една година.
🎸 Музика и поп култура:
- 2002 – Почина Џон Ентвисл, басист на легендарната рок-група The Who.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден – 26 јуни

На денешен ден 26 јуни, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:
19 век
- 1843 – Хонг Конг станува британска кралска колонија, клучен момент во историјата на Британската империја и Кина.
- 1856 – Смрт на Макс Штирнер, влијателен, но контроверзен анархистички мислител.
- 1858 – Крај на Британско-кинеската војна; договорот од Тиенцин ги отвора кинеските пристаништа и легализира опиумот.
- 1867 – Историски чин на симнување на турското знаме од белградската тврдина – симбол на крајот на османлиското владеење.
- 1869 – Роден Владимир Ласкарев, значаен геолог кој го проучувал Балканот.
- 1877 – Црногорска победа против Османлиите кај Спуж – дел од широка ослободителна борба.
- 1881 – Тајна конвенција меѓу Србија и Австро-Унгарија – дипломатски потег со долгорочни последици за Балканот.
- 1892 – Родена Перл Бак, Нобеловка која пишувала за кинескиот живот.
- 1898 – Роден Месершмит, дизајнер на револуционерни авиони.
20 век
- 1905 – Смрт на Јанко Веселиновиќ, писател со теми од српската историја.
- 1906 – Првата Гран При трка – почеток на моторспорт традицијата.
- 1917 – Солунски процес: егзекуција на Апис и други офицери – драматичен момент во српската воена и политичка историја.
- 1941 – Финска влегува во војна на страната на Германија.
- 1945 – Потпишување на Повелбата на ООН – клучен чекор кон нов светски поредок по Втората светска војна.
- 1960 – Независност на Мадагаскар и Сомалиленд – дел од дехолонизацијата на Африка.
- 1970 – Дубчек е исклучен од КПЧ – крај на Прашката пролет.
- 1977 – Независност на Џибути; последен концерт на Елвис Присли.
Кон крајот на 20 век и 21 век
- 1992 – ОН бараат прекин на борбите во Сараево.
- 2000 – Првично декодирање на човечкиот геном – револуција во медицината.
- 2001 – Регионален договор за бегалци и трговија во ЈИЕ.
- 2004 – Прв воз Белград – Сплит по војната.
- 2006 – Прва официјална посета на српски претседател во независна Црна Гора.
- 2008 – Врховниот суд на САД го признава правото на поседување оружје.
- 2012 – Црна Гора добива „зелено светло“ за преговори со ЕУ.
- 2013 – Еди Рама победува на изборите во Албанија.
- 2015 – Исламистички напади во Тунис и Кувајт.
- 2016 – Српска ватерполо доминација во Светската лига.
- 2021 – Американски извештај за НЛО – многу прашања, малку одговори.
- 2024 – Повлекување на контроверзен даночен закон во Кенија по жестоки протести.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден – 25 јуни

На денешен ден 25 јуни, хронолошки подредени значајни настани што се случиле низ различни години и делови на светот. Еве краток преглед на најважните случувања по категории:
🎭 КУЛТУРА И УМЕТНОСТ
- 1822 – Почина Ернст Хофман, германски писател и композитор. Неговата фантастична литература го инспирирала Жак Офенбах да ја создаде познатата опера „Хофманови приказни“.
- 1997 – Почина Жак-Ив Кусто, француски океанограф и изумител на „водните бели дробови“ (Aqualung), симбол на подводната ера.
⚔️ ВОЕНИ И ПОЛИТИЧКИ НАСТАНИ
- 1876 – Битка кај Литл Биг Хорн: пораз на американската војска од страна на Сиуксите предводени од Лудиот Коњ.
- 1950 – Започна Корејската војна, еден од најзначајните конфликти на Студената војна.
- 1991 – Словенија и Хрватска прогласија независност од СФРЈ, што доведе до војна во регионот.
- 1995 – Државен удар во Катар, при што шеикот Хамад бин Калифа Ал Тани го симна својот татко од власт.
🏛 ДИПЛОМАТИЈА И МЕЃУНАРОДНИ ОДНОСИ
- 1966 – Југославија и Ватикан ги обновија дипломатските односи.
- 1988 – Потпишана Декларацијата за односи меѓу ЕЗ и ССЕА, симболично зближување Исток-Запад.
- 2024 – Ален Берсе, поранешен претседател на Швајцарија, е избран за генерален секретар на Советот на Европа.
🗳 ДЕМОКРАТИЈА И ИЗБОРИ
- 1993 – Ким Кемпбел стана првата жена премиер на Канада.
- 2005 – Махмуд Ахмадинеџад избран за претседател на Иран.
- 2023 – Киријакос Мицотакис и неговата партија Нова демократија победија на изборите во Грција; Алексис Ципрас поднесе оставка.
🌍 КОЛОНИЈАЛИЗАМ И НЕЗАВИСНОСТ
- 1847 – Прогласување на независноста на Либерија, основана од ослободени американски робови.
- 1975 – Мозамбик стана независна држава по 477 години португалска колонијална власт.
🎤 ПОП КУЛТУРА
- 2009 – Смрт на Мајкл Џексон, кралот на попот, чие музичко наследство останува безвремено.
-
Хороскоп2 дена
Хороскоп за недела (29 јуни)
-
Хороскоп23 часа
Хороскоп за понеделник (30 јули)
-
Македонија2 часа
МВР истакна важна информација која стартува од утре 1 јули
-
Кичево1 ден
(ФОТО) Се запали дива депонија покрај пат кај с.Пополжани, интервенираше ТППЕ Кичево
-
Скопје1 ден
Во Скопје посебен режим на сообраќај за утре и задутре
-
Lifestyle2 дена
Не е вода: Пијалокот што го хидрира телото најдобро
-
Хроника1 ден
МВР со детали за трагичниот настан на Дебарско езеро
-
Lifestyle2 дена
Внимавајте кога излегувате од ладна просторија на летното сонце: Еве зошто!