На денешен ден
На денешен ден – 6 јули
1415 година – Чешкиот реформатор Јан Хус е изгорен на клада во Констанца поради неговото теолошко и полемичко дело „За црквата“. Тој беше ректор на Универзитетот во Прага (1402) и ги реформираше чешкиот јазик и правопис.
1533 година – Умре Лодовико, автор на витешкиот еп „Бесен Орландо“. Тој се смета за најголем поет на италијанската ренесанса.
1535 година – Англискиот хуманист и писател Томас Море е погубен како предавник заради несогласување со црковната политика на кралот Хенри VIII. Во 1935 година, Католичката црква го прогласи за светец. Автор е на политичко-филозофското дело „Утопија“, во кое ја претстави идејата за идеална човечка заедница.
1885 година – Францускиот биолог и хемичар Луис Пастер успешно администрираше вакцина против беснило на деветгодишниот Josephозеф Мејстер од Алзас.
1893 година – Умре францускиот писател Ги де Мопасан, еден од најважните автори во кратка форма во светската литература („Дунда“, „Страсти“, „Лица“, „Стапици“).
1908 година – Во Турција започна „Младотурска револуција“, предводена од помлади офицери и интелектуалци незадоволни од владеењето на султанот Абдул Хамид Втори.
1919 година – Првиот авион што го преминал Атлантикот, британскиот воздушен брод „Р-34“, слета на Рузвелтовото поле во Newујорк.
1923 година – Официјално е прогласено основање на СССР (Сојуз на Советски социјалистички републики), врз основа на одлуката на Првиот конгрес на Сојузите на сите сојузи на крајот на 1922 година.
1928 – Во Newујорк се одржа премиерата на Светлиот Yorkујорк, првиот звучен филм во историјата на кинематографијата.
1944 година – Пожар во главниот шатор на циркусот Браќа Ринглинг и Барнум и Бејли уби пожар во американскиот град Хартфорд, Конектикат, при што загинаа 167 лица.
1962.- Умре Вилијам Фокнер, еден од најважните модерни писатели во Америка. Во најголем дел, неговото книжевно дело е сага за судбината на американскиот југ. Добитник е на Нобелова награда за литература во 1949 година („Сарторис“, „Бучава и бес“, „Светлина во август“, „Коњски гамбит“, „Диви палми“).
1964 година – Британски протекторат во Африка, Нова Малезија, стана независна држава под британскиот Комонвелт.
1967 година – Во Нигерија започна граѓанска војна во врска со прогласувањето независност на Источна Нигерија (Бијафра). Повеќе од милион луѓе загинаа во двегодишната војна.
1971.- Умре легендарниот американски џез-музичар, трубач и пејач Луис „Сатчмо“ Армстронг, најважната фигура во историјата на џезот. Тој ја започна својата кариера во 1918 година, а бројните турнеи низ целиот свет му донесоа неофицијална титула амбасадор на добра волја.
1973.- Умре германскиот диригент Ото Клемперер (Ото), еден од најважните диригенти на 20 век, особено познат по изведбата на делата на Бетовен.
1988 година – Во британското северно море експлодира платформа за нафта „Пајпер алфа“, при што загинаа 167 лица.
1990 година – Бугарскиот претседател Петар Младенов поднесе оставка во врска со обвинувањата дека наредил тенкови да ги растеруваат антивладините протести.
1999 година – Меѓународните мировници во Босна го уапсија лидерот на Народната партија и член на Собранието на Република Српска, Радослав Брѓанин, во Бања Лука и го екстрадираа на Меѓународниот кривичен трибунал за поранешна Југославија (МКТЈ).
2000 година – Собранието на СР Југославија усвои измени и дополнувања на Уставот со кои се дозволува тогашниот претседател Слободан Милошевиќ повторно да се кандидира за претседател на СР Југославија.
2000 година – Топлотниот бран во југозападна Европа, со температура на воздухот до 45 степени Целзиусови, уби 25 лица и предизвика многу пожари.
2003 година – Либеријанскиот претседател Чарлс Тејлор прифати понуда за азил во Нигерија. Неговото заминување беше услов американскиот претседател Georgeорџ Буш да ги ангажира Соединетите држави во воспоставувањето мир во западноафриканската земја, која е потресена од конфликти веќе 14 години.
2005 година – Првата редовна автобуска линија од Црна Гора до Хрватска замина од Улцињ кон Дубровник и Сплит, по 14-годишна пауза поради војната во поранешна Југославија.
2005 година – Умре Клод Симон, француски писател и добитник на Нобелова награда од 1985 година.
2006 година – Индија и Кина го отворија граничниот премин Нату Ла по 44 години.
2007 година – По 16 години прекин, обновен е автобускиот превоз меѓу Белград и Тузла.
2009 година – Јованка Броз, вдовицата на поранешниот претседател на СФР Југославија Јосип Броз Тито, по скоро 30 години, доби пасош и лична карта.
2011 година – Британската кралица Елизабета Втора зборуваше на Генералното собрание на ООН во Newујорк, првпат по 50 години.
2012 година – Поранешниот аргентински диктатор Хорхе Рафаел Видела е осуден на 50 години затвор за кражба на бебиња од затвореници за време на владеењето на воената хунта и нејзината војна против левичарските дисиденти. Таа виде дека тој е на чело на Аргентина од 1976 до 1981 година. За време на владеењето на воената хунта загинаа околу 13 000 луѓе.
2020 година – почина Енио Мориконе, италијански композитор познат по својата музика за „Шпагети вестернс“ на Серж Леоне („За грст долари“, „За еден долар повеќе“ и „Добро, лошо, зло“. Неговите иновативни резултати се радикално ја смени музиката за филмот.
ФОТО: Pixabay
На денешен ден
Светот на денешен ден (20 ноември)
1531 – Капелскиот мировен договор ја утврдува конфесионалната поделба на Швајцарија.
1780 – Велика Британија објави војна на Холандија поради снабдувањето на американските бунтовници.
1818 – Симон Боливар ја прогласи независноста на Венецуела од Шпанија.
1873 – Обединување на Будим и Пешта во главниот град Будимпешта.
1903 – Демонстрации во Белград против режимот на кралот Александар Обреновиќ.
1910 – Франциско I. Мадеро повика на револуција и се прогласи за претседател на Мексико.
1917 – Украина беше прогласена за република.
1917 – Почеток на Битката кај Камбре во Првата светска војна.
1919 – Во Берлин нелегално започна првиот конгрес на младински организации и беше основана Комунистичката младинска интернационала.
1924 – Задушено курдското востание во Турција.
1962 – Кенеди ја укина американската блокада на Куба и формално ја заврши Кубанската ракетна криза.
1991 – Однесувањето на околу 260 луѓе од болницата во Вуковар до Овчара од страна на ЈНА.
1999 – Кина го лансира својот прв вселенски брод.
2003 – Експлозија на неколку бомби во Истанбул; уништен британскиот конзулат.
2003 – Уапсен Мајкл Џексон за наводна сексуална експлоатација на малолетници.
На денешен ден
Светот на денешен ден (18 ноември)
Среден век и големи откритија
-
1477 – Основан е рускиот град Екатеринбург.
-
1493 – Кристофер Колумбо за првпат го здогледува Порторико; следниот ден се истоварува и островот го нарекува Сан Хуан Батиста.
18. и 19. век
-
1739 – Со Белградскиот договор Отоманската империја го враќа Белград и териториите северно од Западна Морава.
-
1865 – Во Њујорк се објавува расказот на Марк Твен: „Прославената скокачка жаба од округот Калаверас“.
Почеток на 20. век
-
1903 – САД потпишуваат договор со Панама за неограничено користење на Панамскиот канал.
-
1905 – Принцот Чарлс од Данска станува крал на Норвешка под името Хакон VII.
-
1909 – САД испраќаат два воени брода во Никарагва по масакрот што го наредил диктаторот Хозе Сантос Зелаја.
-
1910 – Започнува Мексиканската селска револуција, предводена од Панчо Виља и Емилијано Сапата.
Првата светска војна и последици
-
1918 – Латвија прогласува независност.
-
1918 – Белгиската армија повторно влегува во Брисел по четиригодишна германска окупација.
1920-ти и 1930-ти
-
1926 – Џорџ Бернард Шо ги одбива парите од Нобеловата награда.
-
1928 – Во Њујорк е прикажан „Паробродот Вили“, првиот анимиран филм со Мики Маус.
-
1936 – Германија и Италија ја признаваат владата на Франциско Франко во Шпанија.
Втора светска војна и по неа
-
1941 – Прв судир меѓу четници и партизани во Хрватска, во Почитељ.
-
1943 – 440 авиони на британските Кралски воздухопловни сили го бомбардираат Берлин, со минимална штета.
-
1945 – На изборите во Бугарија победува комунистичкиот Отечествен фронт.
Втора половина на 20. век
-
1959 – Премиера на филмот „Бен-Хур“ во Њујорк.
-
1969 – „Аполо 12“ слетува на Месечината – второ успешно слетување на човечка мисија.
-
1971 – „Лед Цепелин“ го објавува својот безнасловен албум („Led Zeppelin IV“).
-
1978 – Масовното самоубиство во Џонстаун: 913 жртви.
-
1982 – Боксерот Дук Ку Ким умира по мечот со Реј Манчини, што предизвикува реформи во боксот.
-
1987 – Пожар во лондонската метро-станица Кингс Крос: 31 загинат.
-
1988 – Претседателот Реган потпишува закон со кој дилерите на дрога можат да бидат осудени на смрт.
-
1990 – Првите општи избори во СР Босна и Херцеговина.
Распадот на Југославија
-
1991 – ЈНА го освојува Вуковар.
-
1991 – Мате Бобан ја прогласува „Хрватска заедница Херцег-Босна“.
-
1991 – Македонското собрание го усвојува Уставот, прогласувајќи независност.
-
1993 – Јужноафриканските лидери го одобруваат уставот што го означува крајот на апартхејдот.
Кон крајот на векот
-
1996 – Пожар во тунелот под Ла Манш.
-
1998 – Алис Мекдермот ја добива Националната награда за книга за „Шармантниот Били“.
-
1999 – На самитот на ОБСЕ во Истанбул е усвоена Повелбата за европска безбедност.
21. век
-
2002 – Тимот на Ханс Бликс пристигнува во Ирак како ОН-инспектори за нуклеарно оружје.
-
2003 – Хашкиот трибунал го обвинува Милан Бабиќ за злосторства против човештвото; подоцна осуден на 13 години.
-
2003 – Последна седница на коалицијата ДОС во Белград.
-
2004 – Русија го ратификува Протоколот од Кјото.
-
2004 – Чешка укинува задолжителен воен рок и преминува на професионална армија.
-
2006 – Тони Блер признава дека интервенцијата во Ирак била грешка.
-
2006 – Поплави во авганистанската покраина Бадгис: 53 загинати.
На денешен ден
Светот на денешен ден (8 ноември)
1520 – По наредба на данскиот крал Кристијан II, во „Стокхолмската крвава бања“ биле убиени повеќе од 80 шведски свештеници и благородници. Настанот предизвикал востание под водство на Густав Васа, кое во 1521 година ја ослободило Шведска од данската власт.
1620 – Во близина на Прага се одржала битката кај Бела Гора – првата голема битка од Триесетгодишната војна.
1805 – Диздарот на Смедерево, Мухарем Гуша Бошњак, му ги предал клучевите од градот на Караѓорѓе, со што Смедерево станало еден од првите градови ослободени во Првото српско востание.
1858 – По победата кај Грахово, Црна Гора добила меѓународно признати граници со Отоманската империја, гарантирани од Русија, Австрија, Франција и Прусија.
1889 – Монтана станала 41-та држава на Соединетите Американски Држави.
1895 – Германскиот физичар Вилхелм Конрад Рентген ги открил рендгенските зраци, по кои и се наречени. Во 1901 година ја добил првата Нобелова награда за физика.
1917 – Основан е Советот на народни комесари – новата влада на Советска Русија со Ленин на чело. Лев Троцки станал комесар за надворешни работи, а Сталин – за националности.
1923 – Осуетен е неуспешниот „Пуч во пивницата“ во Минхен, предводен од Адолф Хитлер и генерал Ерих Лудендорф. Хитлер бил уапсен и осуден на пет години затвор, каде ја напишал својата книга „Мојата борба“ (Mein Kampf).
1931 – Во Кралството Југославија се одржале парламентарни избори, на кои излегле над 2,3 милиони гласачи.
1937 – Во Минхен бил прикажан нацистичкиот пропаганден филм „Вечниот Евреин“.
1941 – Основана е Комунистичката партија на Албанија.
1942 – Сојузничките сили под команда на генерал Двајт Ајзенхауер започнале со искрцување во Северна Африка. Операцијата завршила во мај 1943 година со победа на сојузниците.
1944 – Во текот на Народноослободителната војна биле ослободени Штип, Неготино и Струга.
1959 – Обединетата Арапска Република и Судан потпишале договор за користење на реката Нил.
1960 – Џон Ф. Кенеди го победил Ричард Никсон на претседателските избори во САД, станувајќи најмладиот избран претседател во американската историја.
1971 – Издаден е четвртиот студиски албум на „Лед Цепелин“, кој го содржи легендарниот хит „Stairway to Heaven“.
1977 – Грчкиот археолог Манолис Андроникос ја открил гробницата на Филип II Македонски во Вергина.
1989 – Даглас Вајлдер е избран за гувернер на Вирџинија – првиот Афроамериканец на таа функција во историјата на САД. Истовремено, Дејвид Динкинс станал прв црн градоначалник на Њујорк.
1991 – Југословенската морнарица воспоставила поморска блокада на Хрватска.
1992 – Започнала Митровданската офанзива – една од најжестоките битки во војната во Босна и Херцеговина, во реонот на Невесиње.
1995 – Република Македонија станала 38-ма членка на Советот на Европа.
1998 – Суд во Бангладеш изрекол смртни казни за 15 поранешни офицери, обвинети за убиството на претседателот Шеик Муџибур Рахман во 1975 година.
2001 – Припадниците на српската единица „Црвени беретки“ започнале бунт во Кула, кој завршил по десет дена со преговори со владата.
Истиот ден, францускиот Сенат усвоил закон за ограничена автономија на Корзика.
2002 – Советот за безбедност на ОН ја усвоил Резолуцијата 1441, со која се бара разоружување на Ирак.
2006 – Прогласен е новиот Устав на Република Србија, со кој Косово е дефинирано како составен дел на државата.
2010 – Европската Унија ги укина визите за граѓаните на Босна и Херцеговина и Албанија.
2016 – Доналд Џ. Трамп е избран за претседател на САД, по победата над Хилари Клинтон
-
Хроника1 денЕдногодишно бебе почина во кичевската болница, било донесено во тешка здравствена состојба, реанимација и медицинската помош не помогнале
-
Кичево2 денаНоќеска во кичевски објект едно лице извршило напад врз малолетник, потоа и на неговиот татко
-
Кичево4 часа„Венаки“ Кичево: Пристигнува гооолемиот „Black Friday“ со неверојатен попуст до -70% на цени на одредени производи од светски производители за санитарија и останата покуќнина
-
Хороскоп2 денаХороскоп за понеделник (24 ноември)
-
Хороскоп14 часаХороскоп за вторник (25 ноември)
-
Македонија1 ден16 годишник од Охрид извршил обљуба врз 12 годишно девојче, видеото стигнало до уценувач
-
Македонија1 денСе вози во „алкохолизирана“ состојба, МВР презеде мерки врз возачи на кои им е констатирано дека возеле под дејство на алкохол
-
Кичево11 минутиОВР Кичево поднесе кривична пријава против поранешниот градоначалник, постапувал спротивно на законот за пожарникарство
