На денешен ден
На денешен ден – 9 јули

1386 година – Во битката кај Земпах, сојуз на швајцарски кантони ја победил многу повозвишената армија на Леополд III од Хабсбург. Оваа битка е заведена во историјата на војувањето како прва победа на пешадијата над коњаницата.
1441 година – Умре фламанскиот сликар Јан ван Ејк. Тој беше првиот во европското сликарство што преовладуваше над средновековните шеми и воведуваше нов уметнички израз, поради што тој е рангиран меѓу најважните личности во историјата на сликарството. Тој се прослави со сликање на олтарот во црквата Св. Бавона во Гент.
1519 година – Шпанскиот освојувач Хернан Кортез слета на брегот на Мексиканскиот залив, каде го основа градот Вера Круз и го започнува освојувањето на Мексико, кое завршува во 1521 година со уништување на Ацтечката империја.
1609 година – Римско-германскиот император Рудолф Втори издаде повелба за слобода на вероисповед во чешките земји за да ги придобие чешките протестанти.
1686 година – Сојузот Аугсбург е формиран помеѓу германско-римскиот император Леополд Први, Шпанија, Шведска, Холандија и Саксонија против кралот Луј XIV од Франција.
1746 година – Француска флота пристигнува во Пондичери, Индија, која станува француска сопственост. Вратен е во Индија во 1954 година.
1762 година – Рускиот цар Петар III Фјодорович Романов абдицира неколку месеци по преземањето на тронот. Царот потоа бил уапсен и убиен по наредба на неговата сопруга, идната царица Катерина Втора Алексеева, позната како Катерина Велика.
1810 година – Наполеон Бонапарта ја припои Холандија.
1816 година – На Конгресот на Тукуман, Обединетите провинции на Рио де ла Плата (Аргентина) прогласија независност од Шпанија.
1877 година – Се одржа првиот тениски турнир Вимблдон.
1879 година – Роден е италијанскиот композитор Оториноспиги, еден од иницијаторите за обновување на италијанската музика во почетокот на 20 век („Грегоријански концерт“ за виолина и оркестар, симфониски песни „Римски борови“, „Римски фонтани“).
1913 година – Битката кај Брегалница во Втората балканска војна заврши со победа на српската војска над бугарските трупи. Битката започна на 30 јуни, кога бугарските трупи ги нападнаа српските и грчките војски во Македонија, поранешни сојузници во борбата против Турција, без да објават војна.
1916 година – Роден е англискиот државник Едвард Хит, лидер на Конзервативната партија од 1965 до 1975 година. Како премиер (1970-74), тој ја воведува Велика Британија во Европската економска заедница (Европската унија).
1922 година – американски пливач, подоцна филмски актер („Тарзан“) Johnони Вајсмулер стана првиот пливач што пливал на 100 метри за помалку од една минута (58,6 секунди).
1932 година – Умре американскиот пронаоѓач Кинг letteилет, пронаоѓач на ножот за бричење, кај нас познат како „брич“, според француската верзија на неговото презиме.
1944 година – Британските и канадските трупи го презедоа градот Каен во Нормандија од Германците во Втората светска војна, по силното бомбардирање и едномесечните битки.
1960 година – Советскиот лидер Никита Хрушчов ги предупреди САД да не интервенираат против Куба, бидејќи во тој случај СССР ќе го поддржува кубанскиот народ.
1963 година – Потпишан е договор за формирање на Федерацијата на Малезија, која ги вклучува Малаја, Сингапур, Саравак и Северен Борнео (Сабах). Две години подоцна, Сингапур се повлече од Малезија.
1971 година – Последната американска база во Виетнам им е предадена на јужно виетнамските трупи.
1989 година – Умре српскиот историчар Федор Никиќ, основач на музејот на манастирите во Фрушка Гора. Тој се занимаваше со уставното право, малцинските прашања и црковните реформи. Тој напишал неколку дела, вклучително и „Локалните самоуправи на Србија во 19 и 20 век“.
1993 година – Користејќи генетски метод на ДНК за отпечатоци, британски научници ги идентификуваа остатоците на рускиот цар Николај Втори Романов и членовите на неговото семејство, кои беа убиени летото 1918 година во Екатеринбург.
1996 година – Русија ја продолжи офанзивата против чеченските сепаратисти, откако Борис Елцин беше реизбран за претседател.
1997 година – Боксерот во тешка категорија, Мајк Тајсон, доби забрана за спортување една година и беше казнет со 3 милиони долари за тепање на Евандер Холифилд, светски шампион во тешка категорија, на 28 јуни. Каснат за уво.
1998.- Во Загреб умре југословенскиот режисер Душан Вукотиќ, добитник на Оскарот во 1961 година за краткиот цртан филм „Сурогат“.
2001 година – Апелациониот суд во Сантијаго го прекина судењето против поранешниот чилеански диктатор Августо Пиноче, прогласувајќи го ментално неспособен. Пиноче беше уапсен во 1998 година во Лондон за злосторства извршени во Чиле по доаѓањето на власт со воен удар во 1973 година.
2003 година – Србија и Црна Гора станаа полноправна членка на Групата на држави против корупција (ГРЕКО).
2004 година – Нападите на бунтовниците од Уганда кои ограбија и запалија шест села во јужен Судан, убија повеќе од 100 луѓе и принудија околу 15.000 локални жители да ги напуштат своите домови.
2010 година – Со размена на шпиони на аеродромот во Виена, Русија и Соединетите држави ја завршија шпионската афера „Чепмен“, која се закануваше да ги загрози односите меѓу двете земји. Беа разменети десет агенти ослободени од Вашингтон и четворица ослободени од Москва.
2011 година – Јужен Судан прогласи независност, по 50 години конфликт со северниот дел на земјата во кој беа убиени над два милиони луѓе. Независноста на Јужен Судан е резултат на мировниот договор од 2005 година со кој се стави крај на граѓанската војна.
2013 година – почина Zеjко Малнар (69), новинар, истражувач, патеписец и авантурист, автор на повеќе од 70 документарни филмови и извештаи од различни земји на повеќе континенти, познат на хрватската јавност за ТВ-емисијата „Кошмарот на elеjко Малнар“.
2014 година – Гувернерот на akакарта, Јоко Видодо победи на претседателските избори во Индонезија на кои негов противкандидат беше поранешниот армиски генерал Прабова Субиантоа.
2015 година – Европскиот парламент усвои резолуција со која се осудува геноцидот во Сребреница извршен од силите на босанските Срби под команда на генералот Ратко Младиќ и паравоените единици.
2017 година – Венецијанските утврдувања од 15-ти, 16-ти и 17-ти век од територијата на Италија, Хрватска и Црна Гора, се запишани на списокот на светското наследство на Образовната, научната и културната организација на Обединетите нации (УНЕСКО).
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден: 19 август

На денешен ден 19 август, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:
⚔️ Империјализам и воени конфликти
-
14 година: Смртта на Октавијан Август означува крај на ерата на основачот на Римското Царство.
-
636 година: Битката кај Јармук – клучна пресвртница во арапските освојувања и падот на византиската моќ на Истокот.
-
1691 година: Австриско-турски судир кај Сланкамен – дел од големите европско-османлиски војни.
-
1878 година: Австроунгарската окупација на Сараево – вовед во политичките тензии на Балканот кои ќе кулминираат со Првата светска војна.
🧠 Наука и техника
-
1819: Смртта на Џејмс Ват – човекот што ја усоврши парната машина, симбол на Индустриската револуција.
-
1979: Повраток од рекорден престој во вселената – важен момент за советската вселенска програма.
-
1996: Средба на меѓународни космонаути на „Мир“ – симбол на соработката во пост-Студена војна доба.
🎭 Култура и уметност
-
1883: Родена Коко Шанел – икона на модата.
-
1929: Смртта на Сергеј Дјагилев – револуционер во балетот и сценската уметност.
-
1936: Убиството на Федерико Гарсија Лорка – симбол на интелектуалната жртва во Шпанската граѓанска војна.
-
2009-2016: Смрт на неколку значајни фигури од оперската, книжевната и филмската сцена, меѓу кои Хилдегард Беренс, Мирко Ковач, Мира Ступица.
🌍 Политички превирања и државни удари
-
1953: Удар во Иран со поддршка на ЦИА – клучен настан во иранско-американските односи.
-
1991: Обид за државен удар во СССР – пресуден момент за крајот на Советскиот Сојуз.
-
2020: ЕУ не ги признава изборите во Белорусија – контекст на современи европски политички конфликти.
✈️ Технологија и летови
-
1871: Роден Орвил Рајт – пионер на воздухопловството.
-
1960: Судбината на Гари Пауерс – шпионски инцидент од Студената војна.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден: 14 август

На денешен ден 14 август, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:
🛡️ Историски битки и политички настани
-
1385 – Победата на Португалците во Битката кај Аљубарота ја обезбедила независноста на земјата.
-
1867 – Обид за балкански сојуз против Отоманската империја.
-
1920 – Потпишан договорот за Мала Антанта.
-
1941 – Атлантската повелба ја дефинира визијата за поствоен свет.
-
1947 – Формирање на Пакистан, значаен геополитички момент.
-
1996 – Крајот на ерата на апартхејдот: Јужноафриканската национална партија оди во опозиција.
-
2015 – САД и Куба ги обновуваат дипломатските односи.
⚔️ Воени конфликти и кризи
-
1900 – Крај на Боксерската буна.
-
1945 – Јапонија капитулира – крај на Втората светска војна.
-
2006 – Прекин на огнот меѓу Израел и Либан.
-
2013 – Египет во криза – вонредна состојба по смртоносни судири.
🧪 Наука и технологија
-
1457 – Првата книга во боја: „Мајнцовиот псалтир“.
-
1777 – Роден Ханс Кристијан Ерстед, откривачот на електромагнетизмот.
-
1893 – Франција воведува први регистарски таблички.
🧍♂️ Значајни личности (родени/починати)
-
1777 – Ерстед (научник)
-
1956 – Починал Бертолт Брехт, драматург.
-
1988 – Смрт на Енцо Ферари, основач на Ferrari.
-
2004 – Починал Чеслав Милош, нобеловец.
-
2010 – Починал Херман Леонард, легендарен џез фотограф.
-
2012 – Починал Светозар Глигориќ, шаховски велемајстор.
🌍 Катастрофи и трагедии
-
2005 – Пад на авион во Грција (121 загинат).
-
2017 – Поплави во Сиера Леоне (310 загинати).
-
2018 – Уривање на мост во Џенова, Италија (43 загинати).
-
2021 – Земјотрес во Хаити (над 2.200 загинати).
-
2022 – Пожар во коптска црква во Каиро (41 загинат).
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден – 27 јуни

На денешен ден 27 јуни, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:
🌍 Историски настани:
- 1801 – Британски и турски сили го поразуваат Наполеоновиот гарнизон во Каиро, ставајќи крај на француската инвазија на Египет.
- 1905 – Почеток на бунтот на екипажот на крстосувачот „Потемкин“, еден од првите знаци на револуционерно движење во царска Русија.
- 1932 – Сиам (денешен Тајланд) преминува од апсолутна во уставна монархија.
- 1946 – Додеканеските острови официјално ѝ се доделуваат на Грција по Втората светска војна.
- 1950 – Југославија го воведува самоуправувањето, уникатен модел во социјалистичкиот свет.
- 1954 – Во Обнинск, СССР, е пуштена првата нуклеарна електрана во светот.
🕊 Политика и конфликти:
- 1991 – Почеток на војната за независност на Словенија, што трае само шест дена.
- 1997 – Претседателот на Таџикистан потпишува мировен договор, ставајќи крај на граѓанската војна.
- 1999 – Алжирската влада предлага амнестија за исламските екстремисти за прекин на долгогодишното насилство.
- 2011 – Меѓународниот кривичен суд издава налог за апсење на Моамер Гадафи.
🎭 Култура, наука и општество:
- 1838 – Роден Банким Чандра Чатерџи, пионер на индиската литература на бенгалски.
- 1989 – Починува Жил Алфред Ајер, истакнат британски филозоф.
- 2000 – Усвоена Варшавската декларација за демократија.
- 2023 – Земјата изгубила 4,1 милиони хектари тропска шума за една година.
🎸 Музика и поп култура:
- 2002 – Почина Џон Ентвисл, басист на легендарната рок-група The Who.
-
Кичево1 ден
Кичево: Најавени градежни работи кон месност Крушино, за тоа време ќе има времен прекин на сообраќај
-
Хороскоп1 ден
Хороскоп за недела (24 август)
-
Временска прогноза1 ден
Попоски со нова метео анализа, септември надпросечно топол
-
Хроника1 ден
Уште една трагедија на македонските патишта, загина украинец пешак, го удрил жител на Косово од Германија
-
Lifestyle2 дена
Како да ја направите вашата орхидеја да расцвета: 4 корисни совети
-
Спорт1 ден
Роналдо стана единствен фудбалер во историјата кој постигнал најмалку 100 голови во четири различни клубови
-
Гејминг2 дена
Fortnite повторно достапен на iOS во Австралија
-
Хороскоп45 минути
Дневен Хороскоп за понеделник (25 август)