На денешен ден
На денешен ден – 5 август

1583 – Хамфри Гилберт ја основа првата англиска колонија во Северна Америка, во Свети Johnонс, Newуфаундленд.
1716.- Австрискиот принц Јуџин де Савој, со војска од 40.000 војници, нанесе тежок пораз на османлиската војска од 150.000 луѓе под команда на Дарнад Али Паша во битката кај Петроварадин. Во битката загинаа околу 30.000 османлиски војници. Една година подоцна, Јуџин Савојски го освои Белград, кој остана под австриска власт до 1739 година.
1844.- Роден е сликарот Илја Јефимович Рјепин, главниот претставник на реализмот во руското сликарство. Имаше големо влијание врз уметниците од своето време, а советските социјалисти реалисти го сметаа за пример („Бурлаци на Волги“, „Литија“, „Иван Грозни и неговиот син Иван“, „Царевна Софија“).
1850.- Роден е францускиот писател Гај, Мопасан, еден од најважните автори во кратки форми. Објавил 300 раскази, од кои многу се сметаат за ремек -дела на светската литература („Дунда“, „Тоан“, „На вода“, „Шердан“).
1895.- Во Лондон умре германскиот филозоф Фридрих Енгел, еден од основачите на научниот социјализам и близок соработник на Карл Маркс, со кого ја организираше Првата интернационала во 1864 година – Меѓународната асоцијација на работнички семејства, приватна сопственост и држава “, „Лудвиг Фојербах и крајот на германската класична филозофија“).
1906.- Роден е Johnон Хјустон, еден од најпознатите американски филмски режисери, кој се прослави со филмовите „Малтешки сокол“, „Богатство на Сиера Мадре“, „ungунгла на асфалт“.
1914.- Црна Гора и објави војна на Австро -Унгарија. Куба, Мексико, Уругвај и Аргентина прогласија неутралност во Првата светска војна.
1914 – Првите електрични сигнали за регулирање на преминот во различни насоки на сообраќајот – семафори, се поставени на аголот на авенијата Евклид и улицата Исток 105 во Кливленд, Охајо.
1915 година – Германците ја заземаат полската престолнина Варшава во Првата светска војна.
1940 година – Латвиската Советска Социјалистичка Република се приклучи кон СССР.
1943.- Вод од 222 артилериски единици во Москва ги означува победите над германските трупи на Источниот фронт во Втората светска војна. Советската армија ги ослободи градовите Орел и Белгород.
1949.- Земјотрес со јачина од 6,75 степени според Рихтеровата скала уби 6.000 луѓе во Еквадор, а 100.000 останаа без покрив над главата.
1960 – Горна Волта (Буркина Фасо) стекна независност од Франција.
1962 година – Американската филмска актерка Мерилин Монро, една од најголемите холивудски starsвезди и секс симбол на средината на 20 век, изврши самоубиство на 36 -годишна возраст („ungунгла на асфалт“, „Автобуска станица“, „Некои го сакаат тоа жешко“ ).
1963.- Во Москва беше потпишан договор за забрана на нуклеарни тестови од СССР, САД и Велика Британија.
1974.- Американскиот претседател Ричард Никсон призна дека бил вмешан во прикривање на аферата Вотергејт и блокирање на истрагата за рација во седиштето на Демократската партија во деловниот центар Вотергејт. Тој поднесе оставка на 9 август.
1984.- Умре британскиот театарски и филмски актер Ричард Бартон. Тој стана познат во театарот играјќи ликови од делата на Шекспир, а потоа и во филмот „Клеопатра“, „Кој се плаши од Вирџинија Вулф“, „Бекет“, „Ноќна игуана“) . Во југословенскиот филм „Сутјеска“ го играше Јосип Броз Тито.
1994.- Авионите на НАТО ги бомбардираа позициите на босанските Срби околу Сараево, откако припадниците на Армијата на Република Српска запленија дел од оружјето од мировното складиште на ОН (УНПРОФОР) на планината Игман.
1995.- Соединетите држави и Виетнам воспоставија дипломатски односи по децении непријателство и работеа на зајакнување на соработката.
1998.- Тодор ivивков, секретар на Комунистичката партија на Бугарија од 1954 година и претседател на Државниот совет (шеф на државата) од 1971 до 1989 година, почина кога беше принуден да поднесе оставка од реформистите во рамките на Комунистичката партија.
2000 година – британскиот актер Сер Алек Гинис, добитник на Оскар за филмот „Мост на реката Кваи“ во 1957 година и Оскар за целокупниот придонес во филмската уметност во 1980 година („Банда од Лаванда Хил“, „Големи очекувања“, „Оливер Твист“, почина, „Лоренс од Арабија“, „Војна на Starвездите“).
2005.- Првиот генерален гувернер на Канада стана имигрант со темна кожа, Мајкл Jeanан.
2009.- Умре американскиот сценарист и холивудски филмски продуцент Бад Шулберг. Доби Оскар за сценариото на филмот „На доковите на Newујорк“ со Марлон Брандо во главната улога.
2010 година – Во срушената шахта на рудникот за бакар Сан Хозе во Чиле, останаа 33 рудари, чие спасување траеше 69 дена, за што беше снимен филм.
2011.-Вселенското летало на американската агенција НАСА „Junуно“ со соларна енергија полета на петгодишно патување до Јупитер, најголемата планета во Сончевиот систем, каде пристигна на 4 јули 2016 година.
2013 – Во Турција, група од 254 офицери, војници, адвокати, новинари се осудени на доживотен затвор или 20 години затвор за обид за соборување на тогашниот премиер Реџеп Таип Ердоган во 2003 година. Апелациониот суд ја поништи пресудата во април 21, 2016 година.
2020 година – Во пристаништето Бејрут (Либан) се случија разорни експлозии поради небезбедното складирање на 2.750 тони амониум нитрат од 2013 година. Загинаа 154 луѓе, додека околу 300.000 останаа без покрив над главата.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден: 14 август

На денешен ден 14 август, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:
🛡️ Историски битки и политички настани
-
1385 – Победата на Португалците во Битката кај Аљубарота ја обезбедила независноста на земјата.
-
1867 – Обид за балкански сојуз против Отоманската империја.
-
1920 – Потпишан договорот за Мала Антанта.
-
1941 – Атлантската повелба ја дефинира визијата за поствоен свет.
-
1947 – Формирање на Пакистан, значаен геополитички момент.
-
1996 – Крајот на ерата на апартхејдот: Јужноафриканската национална партија оди во опозиција.
-
2015 – САД и Куба ги обновуваат дипломатските односи.
⚔️ Воени конфликти и кризи
-
1900 – Крај на Боксерската буна.
-
1945 – Јапонија капитулира – крај на Втората светска војна.
-
2006 – Прекин на огнот меѓу Израел и Либан.
-
2013 – Египет во криза – вонредна состојба по смртоносни судири.
🧪 Наука и технологија
-
1457 – Првата книга во боја: „Мајнцовиот псалтир“.
-
1777 – Роден Ханс Кристијан Ерстед, откривачот на електромагнетизмот.
-
1893 – Франција воведува први регистарски таблички.
🧍♂️ Значајни личности (родени/починати)
-
1777 – Ерстед (научник)
-
1956 – Починал Бертолт Брехт, драматург.
-
1988 – Смрт на Енцо Ферари, основач на Ferrari.
-
2004 – Починал Чеслав Милош, нобеловец.
-
2010 – Починал Херман Леонард, легендарен џез фотограф.
-
2012 – Починал Светозар Глигориќ, шаховски велемајстор.
🌍 Катастрофи и трагедии
-
2005 – Пад на авион во Грција (121 загинат).
-
2017 – Поплави во Сиера Леоне (310 загинати).
-
2018 – Уривање на мост во Џенова, Италија (43 загинати).
-
2021 – Земјотрес во Хаити (над 2.200 загинати).
-
2022 – Пожар во коптска црква во Каиро (41 загинат).
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден – 27 јуни

На денешен ден 27 јуни, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:
🌍 Историски настани:
- 1801 – Британски и турски сили го поразуваат Наполеоновиот гарнизон во Каиро, ставајќи крај на француската инвазија на Египет.
- 1905 – Почеток на бунтот на екипажот на крстосувачот „Потемкин“, еден од првите знаци на револуционерно движење во царска Русија.
- 1932 – Сиам (денешен Тајланд) преминува од апсолутна во уставна монархија.
- 1946 – Додеканеските острови официјално ѝ се доделуваат на Грција по Втората светска војна.
- 1950 – Југославија го воведува самоуправувањето, уникатен модел во социјалистичкиот свет.
- 1954 – Во Обнинск, СССР, е пуштена првата нуклеарна електрана во светот.
🕊 Политика и конфликти:
- 1991 – Почеток на војната за независност на Словенија, што трае само шест дена.
- 1997 – Претседателот на Таџикистан потпишува мировен договор, ставајќи крај на граѓанската војна.
- 1999 – Алжирската влада предлага амнестија за исламските екстремисти за прекин на долгогодишното насилство.
- 2011 – Меѓународниот кривичен суд издава налог за апсење на Моамер Гадафи.
🎭 Култура, наука и општество:
- 1838 – Роден Банким Чандра Чатерџи, пионер на индиската литература на бенгалски.
- 1989 – Починува Жил Алфред Ајер, истакнат британски филозоф.
- 2000 – Усвоена Варшавската декларација за демократија.
- 2023 – Земјата изгубила 4,1 милиони хектари тропска шума за една година.
🎸 Музика и поп култура:
- 2002 – Почина Џон Ентвисл, басист на легендарната рок-група The Who.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден – 26 јуни

На денешен ден 26 јуни, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:
19 век
- 1843 – Хонг Конг станува британска кралска колонија, клучен момент во историјата на Британската империја и Кина.
- 1856 – Смрт на Макс Штирнер, влијателен, но контроверзен анархистички мислител.
- 1858 – Крај на Британско-кинеската војна; договорот од Тиенцин ги отвора кинеските пристаништа и легализира опиумот.
- 1867 – Историски чин на симнување на турското знаме од белградската тврдина – симбол на крајот на османлиското владеење.
- 1869 – Роден Владимир Ласкарев, значаен геолог кој го проучувал Балканот.
- 1877 – Црногорска победа против Османлиите кај Спуж – дел од широка ослободителна борба.
- 1881 – Тајна конвенција меѓу Србија и Австро-Унгарија – дипломатски потег со долгорочни последици за Балканот.
- 1892 – Родена Перл Бак, Нобеловка која пишувала за кинескиот живот.
- 1898 – Роден Месершмит, дизајнер на револуционерни авиони.
20 век
- 1905 – Смрт на Јанко Веселиновиќ, писател со теми од српската историја.
- 1906 – Првата Гран При трка – почеток на моторспорт традицијата.
- 1917 – Солунски процес: егзекуција на Апис и други офицери – драматичен момент во српската воена и политичка историја.
- 1941 – Финска влегува во војна на страната на Германија.
- 1945 – Потпишување на Повелбата на ООН – клучен чекор кон нов светски поредок по Втората светска војна.
- 1960 – Независност на Мадагаскар и Сомалиленд – дел од дехолонизацијата на Африка.
- 1970 – Дубчек е исклучен од КПЧ – крај на Прашката пролет.
- 1977 – Независност на Џибути; последен концерт на Елвис Присли.
Кон крајот на 20 век и 21 век
- 1992 – ОН бараат прекин на борбите во Сараево.
- 2000 – Првично декодирање на човечкиот геном – револуција во медицината.
- 2001 – Регионален договор за бегалци и трговија во ЈИЕ.
- 2004 – Прв воз Белград – Сплит по војната.
- 2006 – Прва официјална посета на српски претседател во независна Црна Гора.
- 2008 – Врховниот суд на САД го признава правото на поседување оружје.
- 2012 – Црна Гора добива „зелено светло“ за преговори со ЕУ.
- 2013 – Еди Рама победува на изборите во Албанија.
- 2015 – Исламистички напади во Тунис и Кувајт.
- 2016 – Српска ватерполо доминација во Светската лига.
- 2021 – Американски извештај за НЛО – многу прашања, малку одговори.
- 2024 – Повлекување на контроверзен даночен закон во Кенија по жестоки протести.
-
Кичево3 часа
ОВР Кичево лиши од слобода кичевчанка која вчера на „Магистрален пат“ возела со брзина 107 км/ч
-
Хороскоп16 часа
Хороскоп за понеделник (18 август)
-
Хороскоп2 дена
Хороскоп за недела (17 август)
-
Временска прогноза2 дена
Утре попладне најава за локален пороен дожд и дестабилизација, додека во понеделник дожд и грмежи речиси на секаде во Македонија
-
Македонија2 дена
„Центарот за Безбедност на Вода на Црвен Крст Охрид“, денес по силниот ветер спаси оддалечени луѓе од брегот на охридско езеро!
-
Скопје1 ден
Ноќеска скопјанец предизвикал сообраќајка, пијан 3,30 промили алкохол во крвта
-
Кичево31 минута
Играорците на КУД „Бисер“ од Кичево во Полска, се натпреваруваат за најубава македонска носија на меѓународен фестивал
-
Македонија19 часа
Во Штипската болница вчера бил донесен работник од Бангладеш, се повредил при работа