На денешен ден
На денешен ден (20 август)
1741 – Рускиот морнар со данско потекло, Витус Јонас Беринг, ја откри Алјаска.
1854.- Умре германскиот филозоф Фридрих Вилхелм Шелинг, еден од основачите на германскиот идеализам („Идеи за филозофијата на природата“, „Филозофија на митологијата“, „Филозофија и религија“).
1860 – Роден е Рајмонд Поанкаре, француски државник, претседател на Франција од 1913 до 1920 година, член на Француската академија на науките. Бил премиер и министер за надворешни работи 1912-13 година. и повторно премиер 1922-24 и 1926-29.
1872 година – Весникот „Даница“, најважниот литературен магазин на српскиот романтизам, кој се печатеше три пати месечно во Нови Сад од февруари 1860 година, престана да излегува. Весникот ги собра младите српски романтични поети, Јаков Игњатовиќ, urуро Јакшиќ, Јован Јовановиќ Змај, Лаза Костиќ, а беше инициран и уредуван од писателот и адвокат ordорѓе Поповиќ.
1877.- Роден е српскиот литературен критичар и книжевен историчар Јован Скерлиќ, професор на Универзитетот во Белград и член на Српската кралска академија.
1884.- По четири години изградба, свечено беше отворена зградата на железничката станица во Белград, од која првиот воз тргна од новоизградената пруга Белград -Ниш неколку дена подоцна.
1901.- Роден е италијанскиот поет Салваторе Квазимодо, добитник на Нобеловата награда за литература во 1959 година („Вода и земјишта“, „Дај и имај“, „Мирисот на еукалиптус“, „isивотот не е сон“).
1940.- Руски револуционер, Лео Давидович Бронштајн, познат како Лео Троцки, еден од водачите на Октомвриската револуција, е смртно ранет во Мексико Сити. Убиството го изврши шпанскиот комунист Рамон Меркадер со планинарска кара (ледена секира), по наредба на Сталин. Троцки, кој откако Сталин дојде на власт беше негов близок соработник, а потоа жесток противник, следниот ден им подлегна на раните.
1944.- Роден е индискиот државник Раџив Ганди, премиер на Индија од 1984 до ноември 1989 година, кога ги загуби изборите. Тој беше убиен на 21 мај 1991 година, за време на изборната кампања, со што ја сподели судбината на неговата мајка Индира, која беше убиена како индиски премиер во 1984 година.
1949.- Унгарскиот парламент го усвои советскиот модел на влада и го смени името на државата во Народна Република Унгарија.
1968.- Војниците на СССР и другите членови на Варшавскиот пакт влегоа во Чехословачка за да ги спречат реформите на Александар Дубчек („Прашка пролет“).
1975.- Соединетите држави го лансираа вселенското летало Викинг I од Кејп Канаверал до Марс, каде пристигна во јули 1976 година.
1980.- Италијанскиот планинар со германско потекло, Рајнхолд Мешнер, е првиот што се искачи на највисокиот врв на светот, Монт Еверест, без употреба на кислород. Меснер е еден од ретките алпинисти што ги освоил сите 14 врвови повисоки од 8.000 метри – колку што има во светот.
1983.- Умре Александар Ранковиќ, поранешен потпретседател на СФРЈ, шеф на Службата за државна безбедност и член на највисокото државно и партиско раководство. До Брионискиот пленум (1 јули 1966 година), кога беше сменет од сите позиции, Ранковиќ беше еден од најблиските соработници на Јосип Броз Тито.
1988.- Во Титоград (Подгорица) и Колашин започнаа масовни собири против тогашното комунистичко раководство на Црна Гора. Во следните месеци, масовни протести се проширија низ целата република, раководството на партијата и републиката поднесе оставка во јануари 1989 година, а Момир Булатовиќ, Мило Djукановиќ и Светозар Маровиќ дојдоа на власт.
1988.- Стапи на сила договорот за ставање крај на осумгодишната војна меѓу Иран и Ирак, постигнат од посредниците на ОН со завојуваните страни на 8 август.
1991 – Во Москва беше воведен полициски час, Борис Елцин ја презеде командата на вооружените сили на СССР лоцирани во Русија со декрет, откако антиреформските сили се обидоа да извршат државен удар и да го соборат последниот водач на СССР, Михаил , ноќта помеѓу 19 и 20 август Горбачов.
1991.- Балтичката Република Естонија прогласи независност од СССР.
1994.- Во Париз умре познатиот југословенски режисер Александар Саша Петровиќ, добитник на специјалната награда на Канскиот филмски фестивал во 1967 година за филмот „Собирачи на пердуви“. Во 1970 -тите, тој припаѓаше на група уметници од „црниот бран“, кои беа под силен притисок од тогашниот комунистички режим.
1994.- Во Палам, Република Српска и Република Српска Краина прогласија обединување и усвоија документ за пристапување на СР Југославија.
1996.- Руските трупи го опколија Грозни, илјадници бегалци го напуштија чеченскиот главен град. Војната во Чеченија започна во декември 1994 година, кога Борис Елцин испрати војници да го задушат движењето за независност на таа поранешна советска република.
1996.- Во несреќата на транспортниот авион „Иlyушин 76“ на руската компанија „Спер ерлајнс“ во близина на пистата на белградскиот аеродром во Сурчин, загинаа сите 12 лица во авионот. Претходно, авионот, кој полета од Белград до Малта, поради дефект на навигационата опрема и системите за радио комуникација, кружеше над градот околу три часа, обидувајќи се да се ослободи од горивото, но ја пропушти пистата при принудно слетување.
1998.- Соединетите држави бомбардираа фабрика во Судан и неколку полигони за воена обука во Авганистан, тврдејќи дека цели поврзани со терористички напади врз американските амбасади во Кенија и Танзанија 13 дена претходно, во кои загинаа најмалку 226 луѓе.
1999.- Раиса Горбачов, сопругата на последниот водач на СССР, Михаил Горбачов, почина во болница во Минстер во германската покраина Северна Рајна -Вестфалија.
2003.- Аргентинскиот Сенат ги поништи амнестиите за воени офицери кои мачеа и убиваа левичари помеѓу 1976 и 1983 година.
2006.- Умре фотографот eо Розентал, автор на една од најпознатите воени фотографии со Иво imeиме, прикажувајќи американски војници како креваат знаме на островот пред крајот на Втората светска војна. Во 1945 година, Розентал ја доби Пулицеровата награда за оваа снимка.
2008.- Авион на Спанаир се запали при обидот да полета на аеродромот во Мадрид, при што загинаа 153 патници, а 19 беа повредени.
2013.- Умре Елмор Лионард, еден од најистакнатите американски писатели за криминалистички романи, од кои најпознатите се преведени во филмови („Out of Sight“, „Get Shorty“ и „Be Cool“).
2017 – Почина американскиот актер и комичар Jerери Луис, кој се здоби со светска популарност во 1940 -тите и 1950 -тите години како член на дуото Мартин -Луис, заедно со пејачот и актер Дин Мартин.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден (1 декември)
На денешен ден 1 декември, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по векови:
-
1640 – Португалија ја враќа својата независност по востанието што ја собори шпанската влада. Две недели подоцна, војводата од Браганца е крунисан за крал на Португалија под името Јован IV. Шпанија не ја признава независноста на Португалија сè до 1668 година.
-
1803 – Во Франција стапија на сила нови закони за труд, кои бараа работниците да имаат дозвола за работа заверена од полицијата или градските службеници. Овој документ, без кој никој не можеше да добие работа, дозволуваше државна контрола врз работната сила.
-
1813 – По неизвесниот одговор на францускиот император Наполеон I на мировните услови на сојузниците, Русија, Прусија и Австрија одлучија да ја нападнат Франција.
-
1821 – Доминиканската Република, која ги опфаќа источните две третини од карипскиот остров Хаити, тогаш познат како Хиспаниола, прогласи независност од Шпанија.
-
1822 – Основачот на Бразилското Царство, Дом Педро, беше крунисан за прв император на Бразил под името Педро I.
-
1835 – Ханс Кристијан Андерсен ја објави својата прва книга со бајки.
-
1903 – Прикажан е првиот вестерн филм, „Големиот грабеж на воз“.
-
1906 – Во Париз е отворено киното „Омнија Пате“, првото наменски изградено кино во светот кое прикажувало филмови.
-
1918 – Исланд добил независност со одлука на данскиот парламент.
-
1918 – Со обединувањето на државите на Србите, Хрватите и Словенците со Кралството Србија и Кралството Црна Гора е создадена првата заедничка југословенска држава, Кралството на Србите, Хрватите и Словенците, подоцна Кралство Југославија.
-
1918 – Покраината Трансилванија, претходно дел од Унгарија, т.е. Австро-Унгарија, е обединета со Романија. Романскиот дел од Банат и некои други покраини исто така станале дел од Романија. Романците го слават овој датум како национален празник, Ден на обединувањето.
-
1925 – Во Локарно, Швајцарија, се потпишани договори меѓу европските земји со кои се гарантира мирот и неповредливоста на границите. Рајнскиот пакт се смета за најважен, со кој Германија, Франција и Белгија се обврзаа да ги почитуваат границите, а Германија ја прифати демилитаризацијата на Рајнската област. Овие договори беа прекршени од Хитлер во 1936 година, кога ја окупираше Рајнската област, а потоа ги нападна Чехословачка и Полска.
-
1941 – Црногорскиот одред на НОП за операции во Санџак, под команда на Арс Јовановиќ, го нападна италијанскиот гарнизон во Плевља. По тешките борби, партизаните беа принудени да се повлечат од Плевља, со тешки загуби од околу 500 убиени и ранети.
-
1971 – Во Караѓорѓево, на седница на Претседателството на Сојузот на комунисти на Југославија, дел од раководството на Сојузот на комунисти на Хрватска, носители на политиката на таканареченото масовно движење. Потоа следеа чистки на политичките и економските лидери во Србија, Словенија и Македонија, што ги спречи обидите за политички и економски реформи во СФРЈ.
-
1976 – Ангола стана членка на Обединетите нации.
-
1981 – Во најлошата катастрофа во историјата на југословенската авијација, авион DC-9 Super 80 управуван од љубљанската компанија Inex-Adria Avio-Promet се урна во планина во близина на Ајачо, Корзика. Сите 178 патници и членови на екипажот загинаа.
-
1988 – Беназир Буто стана премиер на Пакистан, првата жена што водеше исламска земја.
-
1989 – Михаил Горбачов, првиот советски лидер, го посети Ватикан и се согласи со папата Јован Павле II да воспостави дипломатски односи меѓу СССР и Ватикан.
-
1991 – На референдум во советската република Украина, огромното мнозинство гласачи гласаа за независност од СССР.
-
1992 – Основан е 6-тиот полк на Домостражата, Сплит.
-
2000 – Лидерот на Националната акциона партија, Винсент Фокс, е инаугуриран за претседател на Мексико, со што се стави крај на 71-годишното владеење на Институционалната револуционерна партија. Тоа беше првиот пораз на партијата од 1929 година.
-
2001 – 10 Израелци се убиени во два палестински самоубиствени бомбашки напади во Ерусалим, а 30 се убиени во експлозија на автобус во Хаифа. Повеќе од 200 луѓе се повредени во нападите.
-
2002 – Поранешниот премиер Јанез Дрновшек е избран за претседател на Словенија.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден – 27 ноември
На денешен ден 27 ноември, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по векови:
19. век
1879
-
Францускиот парламент бил преместен од Версај во Париз.
1895
-
Алфред Нобел во Париз го напишал својот тестамент, оставајќи големо богатство за развој на науката, литературата и мирот. Нобеловата награда се доделува од 1901 година.
20. век
1910-1930
1912
-
Шпанија воспоставила протекторат над Мароко.
1919
-
Во Неџија, Бугарија по Првата светска војна потпишала договор со кој:
-
Добруџа ѝ припаднала на Романија,
-
Источна Тракија на Грција,
-
Струмица, Димитровград и Босилеград на Кралството СХС.
-
1926
-
Ахмед Бен Зогу во Тирана потпишал договор со Италија, ставајќи ја Албанија под италијански протекторат.
1930-1950
1940
-
Нацистичка Германија ја анектирала француската покраина Лорена.
-
Во Романија, профашистичката „Железна гарда“ убила над 60 соработници на кралот Карол II, меѓу кои и поранешниот премиер Николае Јорго.
1941
-
Последните италијански сили во тврдината Гондар (Етиопија) капитулирале пред Сојузниците, кои заробиле 23.000 војници.
1942
-
Француската флота во Тулон била потопена за да не падне во германски раце.
1945
-
Норвешка станала членка на Обединетите нации.
1950-1970
1953
-
Хусо Хоџиќ, учесник во НОБ, прогласен за народен херој.
1968
-
Југословенската армија и полиција ги потиснале албанските демонстрации во Косово, одржани на Денот на знамето, со барање покраината да добие статус на република.
1970-1990
1970
-
Во Манила, колумбиски сликар преправен во свештеник се обидел да го убие папата Павле VI.
1974
-
На Телевизија Белград била емитувана првата епизода од „Коцки, коцки, коцки“.
1978
-
Поранешниот надзорник Ден Вајт ги убил градоначалникот Џорџ Москоне и политичарот Харви Милк во Сан Франциско.
1983
-
Колумбиски Боинг 747 се урнал кај Мадрид; загинале 181 лице.
1989
-
Колумбиски Боинг 727 експлодирал во лет; загинале сите 107 патници и членови на екипажот.
1990
-
Џон Мејџор станал премиер на Велика Британија и лидер на Конзервативната партија.
1990-2000
1991
-
Советот за безбедност на ОН овластил распоредување на УНПРОФОР во поранешна Југославија.
-
Во Пном Пен толпа го нападнала лидерот на Црвените Кмери Кије Самфан, кој бил евакуиран во Бангкок.
1996
-
Поради протестите против изборни фалсификати, властите ги затвориле Радио Б92 и Радио Индекс; работата ја продолжиле на 5 декември.
-
Над 90 рудари загинале во експлозија на гас во јагленокоп во кинеската провинција Шанкси.
1997
-
Судири кај Србица и во селото Резница: убиени двајца полицајци и еден Албанец, четворица полицајци ранети.
21. век
2000
-
Норвешкиот крал Харолд го отворил Лердалскиот тунел, најдолг патен тунел во светот (16.900 м).
-
Агенцијата за СИДА на ОН објавила дека од почетокот на пандемијата починале над 21 милион луѓе.
2001
-
НАСА објавила откривање атмосфера на планета оддалечена 150 милиони светлосни години – прво директно откривање надвор од Сончевиот систем.
-
Официјално бил отворен каспискиот нафтоводен систем за транспорт до Новоросијск.
2004
-
Вселенскиот патријарх Вартоломеј I ги примил моштите на Свети Златоуст и Свети Григориј од папата Јован Павле II.
2005
-
Прва трансплантација на лице извршена во Амиен, Франција.
2006
-
Во Јасеновац бил отворен Образовен центар и Меморијален музеј со нова изложба за жртвите од логорот.
-
Канадскиот парламент го признал Квебек како „посебна нација во рамките на Канада“.
На денешен ден
Светот на денешен ден (20 ноември)
1531 – Капелскиот мировен договор ја утврдува конфесионалната поделба на Швајцарија.
1780 – Велика Британија објави војна на Холандија поради снабдувањето на американските бунтовници.
1818 – Симон Боливар ја прогласи независноста на Венецуела од Шпанија.
1873 – Обединување на Будим и Пешта во главниот град Будимпешта.
1903 – Демонстрации во Белград против режимот на кралот Александар Обреновиќ.
1910 – Франциско I. Мадеро повика на револуција и се прогласи за претседател на Мексико.
1917 – Украина беше прогласена за република.
1917 – Почеток на Битката кај Камбре во Првата светска војна.
1919 – Во Берлин нелегално започна првиот конгрес на младински организации и беше основана Комунистичката младинска интернационала.
1924 – Задушено курдското востание во Турција.
1962 – Кенеди ја укина американската блокада на Куба и формално ја заврши Кубанската ракетна криза.
1991 – Однесувањето на околу 260 луѓе од болницата во Вуковар до Овчара од страна на ЈНА.
1999 – Кина го лансира својот прв вселенски брод.
2003 – Експлозија на неколку бомби во Истанбул; уништен британскиот конзулат.
2003 – Уапсен Мајкл Џексон за наводна сексуална експлоатација на малолетници.
-
Спорт21 часКичевскиот фудбалски судија Лика во среда ќе биде прв помошен судија на „play-off“ дуелот меѓу Нант и Макаби Хаифа
-
Магазин1 денИвана од Кичево оваа година по петти пат изработува новогодишни честитки за да помогне на лица и здруженија каде е најпотребно
-
Хороскоп2 денаХороскоп за петок (5 декември)
-
Хороскоп12 часаХороскоп за сабота (6 декември)
-
Lifestyle24 часа(ВИДЕО) Анатоли фитнес момчето кое стана вистинска сензација на „ТикТок“ конечно препознат од неговата публика
-
Македонија2 денаСообраќај по наместа влажни коловози, намалена видливост поради магла има на превоите „Стража, Ѓавато, Плетвар и Крушево “
-
Временска прогноза1 денВрнежите од дожд продолжуваат, Попоски апелира за зголемување на нивоата од реките и езерата
-
Свет2 денаПоради злоупотреба, Русија ги блокира „Snapchat“ и „FaceTime“
