Свет
Затворени банките во Кабул, цените на храната растат

Една недела откако Талибанците го зазедоа Кабул, се поголем број луѓе во главниот град на Авганистан се соочуваат со секојдневна борба да се справат со работната ситуација, додека банките се уште се затворени, а цените на храната растат, пренесува Ројтерс.
Илјадници луѓе што ги преплавија влезните места на аеродромот и се бореа за места на летовите од Кабул, даваат најреална слика за немирите во градот по падот на владата поддржана од Запад.
Но, како што минуваат деновите, секојдневните грижи за храна и кирии ја зголемуваат неизвесноста во земјата чија кревка економија е разбиена поради исчезнувањето на меѓународната поддршка.
Уште пред Талибанците да влезат во градот минатата недела, условите се влошуваа, бунтовниците брзо напредуваа низ провинциските градови, соборувајќи ја вредноста на локалната авганистанска валута во опаѓање во однос на американскиот долар и дополнително притискајќи да растат основните цени на храната.
Цените на основните намирници како што се брашното, маслото и оризот се зголемија за дури 10 до 20 проценти за неколку дена, а бидејќи банките се уште беа затворени, многу луѓе не можеа да пристапат до своите заштеди.
Бидејќи канцелариите на Western Union исто така беа затворени, плаќањата од странство пресушија.
Додека сообраќајот продолжи преку главните копнени граници кон соседен Пакистан, тешките услови на суша низ целата земја ги влошија тешкотиите со кои се соочуваат многумина и принудија илјадници луѓе во градовите да се обидат да преживеат во шатори и привремени засолништа.
Меѓународните групи за помош во неделата соопштија дека суспендирањето на комерцијалните летови кон Авганистан значи дека не постои начин за снабдување со лекови и друга помош.
Сега тешкотиите се повеќе стигнуваат до градовите, влијаејќи на пониската средна класа, која доживеа подобрување на нејзиниот животен стандард во текот на две децении откако Талибанците беа последни на власт.
Во исто време, илјадници Авганистанци чекаат пред влезот на аеродромот во Кабул, со надеж дека ќе ја напуштат земјата откако Талибанците дојдоа на власт. Најмалку 20 лица загинаа во гужви пред аеродромот во Кабул, изјави претставник на НАТО за Ројтерс.
Американскиот претседател Џо Бајден изјави дека американските војници го прошириле периметарот околу објектот во главниот град на Авганистан. Бајден рече дека САД евакуирале близу 28.000 луѓе од овој аеродром минатата недела.
Американскиот претседател рече дека евакуацијата од аеродромот во Кабул се забрзува и дека се водат разговори со лидерите на другите земји за продолжување на таа акција по 31 август. Бајден додаде дека се надева дека тоа нема да се случи.
Крајниот рок за повлекување на американските сили од Авганистан, кој е закажан за 31 август, е „црвената линија“, и доколку се прекрши, последиците сепак ќе следат, изјави во понеделникот портпаролот на Талибанците Сухаил Шахин.
Извор: Slobodnaevropa
Фото: Unsplash
Свет
„Google“ со сериозна инвестиција на центри за податоци и вештачка интелигенција во Велика Британија

Американската компанија Гугл денеска објави план за инвестиција од пет милијарди фунти (околу 5,78 милијарди евра) во Велика Британија во наредните две години. Средствата главно ќе бидат насочени кон развој на центри за податоци и истражување во областа на вештачката интелигенција (ВИ), а веста доаѓа непосредно пред посетата на американскиот претседател Доналд Трамп на Лондон.
Според соопштението на компанијата, инвестицијата ќе ги покрие капиталните трошоци, истражувањето и развојот, вклучувајќи ја и работата на Гугл ДипМајнд, британската лабораторија за ВИ во сопственост на технолошкиот гигант.
Како дел од оваа стратегија, денес беше пуштен во употреба нов центар за податоци во Волтам Крос, северен Лондон, во кој Гугл претходно вложи околу една милијарда долари (850 милиони евра).
Портпарол на компанијата за агенцијата АФП, кој сакаше да остане анонимен, изјави дека новата инвестиција ќе претставува надополнување на претходното финансирање.
Во меѓувреме, Велика Британија се подготвува за втората државна посета на Трамп, која ќе се одржи в среда и четврток. Првата официјална посета беше во 2019 година, за време на неговиот прв претседателски мандат. Според британските медиуми, Трамп ќе биде придружуван од делегација составена од високи претставници на технолошкиот и финансискиот сектор, а се очекуваат и нови инвестиции и потпишување на технолошки договор со Лондон.
Во пресрет на посетата, британската влада веќе најави дека американските банки вложуваат повеќе од една милијарда фунти во земјата, а во понеделник потврди и договор со САД за забрзување на процесот на одобрување и верификација на нуклеарни проекти.
Откако започна војната во Украина, Велика Британија значително ги засили напорите за намалување на зависноста од јаглеводородите, при што нуклеарната енергија стана стратешки приоритет. За време на посетата на Трамп, официјално ќе биде потпишано и новото партнерство меѓу Лондон и Вашингтон – „Атлантско партнерство за напредна нуклеарна енергија“, пренесе Бета.
Свет
Денес во Киргистан беше регистриран силен земјотрес

Во Киргистан денеска е регистриран земјотрес со јачина од 4,1 степени според Рихтеровата скала, информира Европско-медитеранскиот сеизмолошки центар. Потресот бил лоциран на околу 12 километри југоисточно од главниот град Бишкек, на длабочина од приближно 12 километри.
Очевидци сведочат дека земјата се тресела околу две до три минути, пренесе ТАСС.
Досега нема информации за повредени лица или материјални оштетувања.
Свет
(ВИДЕО) „Ден на жалост“ во Португалија по страшната трагедија каде од шините излета жичара и одзеде најмалце 15 животи, неофицијално има и странци

Португалија денеска тагува по трагедијата што го потресе главниот град Лисабон, откако 15 лица ги загубија животите, а најмалку 18 завршија во болница по излетувањето од шините на историската жичница „Глорија“. Петмина од повредените се во критична состојба, соопштија службите за итни интервенции.
Несреќата се случила вчера околу 18 часот по локално време, на ридската траса која ја поврзува централниот плоштад Рестаурадорес со познатиот кварт Баиро Алто. Властите потврдија дека меѓу загинатите има и странски туристи, но нивната националност сè уште не е официјално објавена.
Градоначалникот на Лисабон, Карлос Моедас, по посетата на повредените во болница изјави дека градот минува низ „еден од најтешките моменти во поновата историја“. Претседателот Марсело Ребело де Соуза, пак, упати сочувство до семејствата и најави дека државата ќе ја утврди целосната одговорност за трагедијата.
#ALERTA Se descarriló el Funicular de Lisboa, el Elevador da Glória, que realiza un recorrido por la zona vieja; obligado al viajar a Portugal. Al menos 15 muertos y 18 heridos. Con mas de 100 años de historia, no le daba mantenimiento el municipio. Turistas, muchas víctimas pic.twitter.com/7ou9NYCppb
— Víctor Sánchez Baños (@vsanchezbanos) September 3, 2025
Истрагата за причините е во тек и во неа се вклучени повеќе институции – управувачката компанија „Карис“, Националниот орган за безбедност во сообраќајот и криминалната полиција. Од „Карис“ тврдат дека жичницата редовно била подложувана на инспекции, но очевидци изјавиле дека пред судирот со зграда на стрмната улица најверојатно дошло до дефект на сопирачките.
На снимки споделени на социјалните мрежи се гледа целосно превртено и оштетено возило во препознатливата жолта боја, а сведоци раскажуваат дека неколку патници биле извлечени од урнатините со помош на спасувачките екипи.
Жичницата „Глорија“, која работи веќе 140 години, е еден од симболите на Лисабон и претставува омилена атракција за туристите.
Трагедијата предизвика и меѓународни реакции. Претседателката на Европската комисија, Урсула фон дер Лајен, и шпанскиот премиер Педро Санчез испратија пораки на поддршка и солидарност со португалскиот народ.
-
Хроника24 часа
Вчера утро на магистралниот пат Кичево-Охрид се случила трагична сообраќајка каде животот го загуби младо момче од кичевско
-
Кичево1 ден
Денес се одбележува 82 години од најкрвавата битка кај с.Кленоец кичевско, додека на денешен ден загинал и Јосиф Јосифовски-Свештарот
-
Хороскоп2 дена
Хороскоп за понеделник (6 октомври)
-
Хороскоп14 часа
Хороскоп за вторник (7 октомври)
-
Временска прогноза2 дена
Од утре повторно дождливо време, додека на планините и планинските превои не е изклучена можноста за нов снег
-
Македонија20 часа
Од вечерва горивата со намалена цена за литар
-
Македонија4 часа
Целосно затворен патен правец Велес-Тетово помеѓу Волково и Кондово, истиот ќе се одвива двонасочно поради градежни работи
-
Технологија3 часа
„Snapdragon X2 Elite Extreme“ новото „чудовиште“ од процесор на „Qualcomm“ за најмоќните лаптопи и премиум мобилни телефони