На денешен ден
На денешен ден (14 септември)
1219.- Прогласена е автокефалноста на Српската православна црква, која ја постигна Сава Немањиќ, тогашниот прв српски архиепископ, со седиште во манастирот Žижа, под римскиот (византиски) цар Теодор I Ласкарис и никејскиот патријарх Маноел I Харитопулус. Во 1346 година, цар Душан ја подигнал српската црква на ранг на патријаршија. 1262 година – Кралот Алфонсо од Кастилија го зазеде пристаништето Кадиз на атлантскиот брег, со што заврши пет -вечната окупација на Мавританците на градот.
1321.- Умре Данте Алигиери, најголемиот италијански поет.Во својата работа, тој ја синтетизира средновековната култура и навестува нов дух што ќе се афирмира во ренесансата. Тој исто така беше прозаист, теоретичар на книжевност, филозоф и политичар. Неговата „Божествена комедија“ се смета за едно од најзначајните дела во светската литература.
1812.- Француските трупи под Наполеон Бонапарта влегле во Москва, која била запалена од Русите во повлекување.
1829.- Потпишан е нуклеарен мировен договор со кој се става крај на Руско -турската војна. Врз основа на мирот во Одрин во 1830 година, Србија доби хетишериф за самоуправа и независност на Грција.
1852.- Умре англискиот фелдмаршал Артур Велесли Велингтон.Тој стана познат по победата над Наполеон во 1815 година во Ватерло.
1852 година – Роден е српскиот писател Симо Матавуj, член на Српската кралска академија, еден од најистакнатите претставници на српскиот реализам („Бакоња фр Брне“, „Ускок“, збирки раскази „Од крајбрежниот живот“, „Од море и планини “,„ Белградски приказни “).
1860.- Во Белград умре српскиот принц Милош Обреновиќ, водач на Второто српско востание од 1815 година. Тој освои автономија за Србија во 1830 година, а за себе наследната титула принц. Тој бил соборен во 1839 година, но се вратил на српскиот престол во 1858 година.
1911.- Рускиот премиер Петар Аркадиевич Столипин е смртно ранет во обид за атентат врз театар во Киев. Починал четири дена подоцна.
1927.- Исидора Данкан, позната американска танчерка, која се смета за основач на модерниот балет, умре во Ница кога шамијата што ја носеше околу вратот се заплетка во тркалата на отворениот автомобил што го возеше.
1930.- Национал -социјалистичката партија на Адолф Хитлер стана втората по големина партија во германскиот парламент (Рајхстаг).
1937.- Умре чешкиот државник и филозоф Томаш Гариге Масарик, професор на Универзитетот во Прага. Основач и идеолог на либералната Чешка народна партија (1900-2020), која се бореше за автономија на Чешка во рамките на Австро-Унгарија. Тој беше првиот претседател на Чехословачка од 1918 до 1935 година.
1939.- Хеликоптерот „ВС -300“ на рускиот дизајнер Игор Иванович Сикорски, кој емигрирал во Соединетите држави, го направи својот прв успешен лет.
1959.- Советскиот Луна 2 е првото вселенско летало што слетало на Месечината.
1960.- Во Конго беше извршен воен удар под полковник Josephозеф Мобуту, а премиерот Патрис Лумумба беше ставен во домашен притвор во Леополдвил.
1960.- Состанокот на претставници на земјите производители на нафта во Багдад ја основа Организацијата на земјите извознички на нафта (ОПЕК).
1975.- Во Амстердам, невработен наставник го пресече „Ноќен часовник“, една од најскапоцените слики на Рембрант, со кујнски нож.
1982 – Еден ден по сообраќајна несреќа, почина принцезата Грејс од Монако (Грејс), поранешна американска филмска актерка Грејс Кели, која освои Оскар за улогата во „Провинциски“.
1982.- Во експлозија на бомба во близина на седиштето на Христијанската партија Фаланж во источен Бејрут, загина либанскиот претседател Башир Гемајел и 20 други лица.
1992.- Советот за безбедност на ОН усвои резолуција за зголемување на бројот и проширување на мандатот на меѓународните мировни сили во Босна и Херцеговина (УНПРОФОР).
1996.- Камбоџанскиот крал Нородом Сиханук му даде амнестија на еден од водачите на Црвените Кмери, Јенг Сари, за неговата улога во „полето на смртта“ (1975-78), кога меѓу еден милион и два милиони луѓе беа убиени во Камбоџа.
1996.- Во Босна се одржаа првите општи избори по потпишувањето на Дејтонскиот мировен договор во декември 1995 година. Победија три национални партии, Срби, Хрвати и Муслимани, предводени од нив за време на вооружениот конфликт три и пол години.
2001.- Американскиот Сенат усвои резолуција со која се овластува претседателот Georgeорџ В. Буш да ги „преземе сите потребни и соодветни мерки“ во врска со терористичките напади на 11 септември. Претседателот Буш одобри мобилизација на 50.000 резервисти.
2001.- Ахмад Шах Масуд, легендарниот командант на авганистанските герилци во борбата против Талибанците, почина од повреди во самоубиствен бомбашки напад на 9 септември.
2003.- На референдум во Шведска, граѓаните гласаа против пристапувањето на земјата во Европската монетарна унија, додека Естонија гласаше на референдум за нејзиниот влез во ЕУ истиот ден.
2007.- Со масовното повлекување на депозитите од малата британска банка „Северна Рок“, што беше прв таков случај во таа земја по 150 години, започна големата светска финансиска криза, која траеше со години.
2009.- Хашкиот трибунал ја осуди Флоренс Хартман, поранешна претставничка на главното обвинителство на тој суд, Карла дел Понте, на парична казна од 7.000 евра, за непочитување на судот, за објавување на две доверливи судски одлуки од судењето против Слободан Милошевиќ.
2009.- Холивудскиот актер Патрик Свејзи, најпознат по улогите во „Валкан танц“ и „Дух“, почина на 57 -годишна возраст.
2012 – Десетици илјади муслимани демонстрираа низ Блискиот Исток и Азија против филмот произведен во Соединетите држави, кој се смета за антиисламски. Филмот „Невиноста на муслиманите“ е снимен од непознат автор под псевдонимот Сем Василиј, а протести избија кога делови од филмот беа објавени на Интернет.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден (1 декември)
На денешен ден 1 декември, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по векови:
-
1640 – Португалија ја враќа својата независност по востанието што ја собори шпанската влада. Две недели подоцна, војводата од Браганца е крунисан за крал на Португалија под името Јован IV. Шпанија не ја признава независноста на Португалија сè до 1668 година.
-
1803 – Во Франција стапија на сила нови закони за труд, кои бараа работниците да имаат дозвола за работа заверена од полицијата или градските службеници. Овој документ, без кој никој не можеше да добие работа, дозволуваше државна контрола врз работната сила.
-
1813 – По неизвесниот одговор на францускиот император Наполеон I на мировните услови на сојузниците, Русија, Прусија и Австрија одлучија да ја нападнат Франција.
-
1821 – Доминиканската Република, која ги опфаќа источните две третини од карипскиот остров Хаити, тогаш познат како Хиспаниола, прогласи независност од Шпанија.
-
1822 – Основачот на Бразилското Царство, Дом Педро, беше крунисан за прв император на Бразил под името Педро I.
-
1835 – Ханс Кристијан Андерсен ја објави својата прва книга со бајки.
-
1903 – Прикажан е првиот вестерн филм, „Големиот грабеж на воз“.
-
1906 – Во Париз е отворено киното „Омнија Пате“, првото наменски изградено кино во светот кое прикажувало филмови.
-
1918 – Исланд добил независност со одлука на данскиот парламент.
-
1918 – Со обединувањето на државите на Србите, Хрватите и Словенците со Кралството Србија и Кралството Црна Гора е создадена првата заедничка југословенска држава, Кралството на Србите, Хрватите и Словенците, подоцна Кралство Југославија.
-
1918 – Покраината Трансилванија, претходно дел од Унгарија, т.е. Австро-Унгарија, е обединета со Романија. Романскиот дел од Банат и некои други покраини исто така станале дел од Романија. Романците го слават овој датум како национален празник, Ден на обединувањето.
-
1925 – Во Локарно, Швајцарија, се потпишани договори меѓу европските земји со кои се гарантира мирот и неповредливоста на границите. Рајнскиот пакт се смета за најважен, со кој Германија, Франција и Белгија се обврзаа да ги почитуваат границите, а Германија ја прифати демилитаризацијата на Рајнската област. Овие договори беа прекршени од Хитлер во 1936 година, кога ја окупираше Рајнската област, а потоа ги нападна Чехословачка и Полска.
-
1941 – Црногорскиот одред на НОП за операции во Санџак, под команда на Арс Јовановиќ, го нападна италијанскиот гарнизон во Плевља. По тешките борби, партизаните беа принудени да се повлечат од Плевља, со тешки загуби од околу 500 убиени и ранети.
-
1971 – Во Караѓорѓево, на седница на Претседателството на Сојузот на комунисти на Југославија, дел од раководството на Сојузот на комунисти на Хрватска, носители на политиката на таканареченото масовно движење. Потоа следеа чистки на политичките и економските лидери во Србија, Словенија и Македонија, што ги спречи обидите за политички и економски реформи во СФРЈ.
-
1976 – Ангола стана членка на Обединетите нации.
-
1981 – Во најлошата катастрофа во историјата на југословенската авијација, авион DC-9 Super 80 управуван од љубљанската компанија Inex-Adria Avio-Promet се урна во планина во близина на Ајачо, Корзика. Сите 178 патници и членови на екипажот загинаа.
-
1988 – Беназир Буто стана премиер на Пакистан, првата жена што водеше исламска земја.
-
1989 – Михаил Горбачов, првиот советски лидер, го посети Ватикан и се согласи со папата Јован Павле II да воспостави дипломатски односи меѓу СССР и Ватикан.
-
1991 – На референдум во советската република Украина, огромното мнозинство гласачи гласаа за независност од СССР.
-
1992 – Основан е 6-тиот полк на Домостражата, Сплит.
-
2000 – Лидерот на Националната акциона партија, Винсент Фокс, е инаугуриран за претседател на Мексико, со што се стави крај на 71-годишното владеење на Институционалната револуционерна партија. Тоа беше првиот пораз на партијата од 1929 година.
-
2001 – 10 Израелци се убиени во два палестински самоубиствени бомбашки напади во Ерусалим, а 30 се убиени во експлозија на автобус во Хаифа. Повеќе од 200 луѓе се повредени во нападите.
-
2002 – Поранешниот премиер Јанез Дрновшек е избран за претседател на Словенија.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден – 27 ноември
На денешен ден 27 ноември, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по векови:
19. век
1879
-
Францускиот парламент бил преместен од Версај во Париз.
1895
-
Алфред Нобел во Париз го напишал својот тестамент, оставајќи големо богатство за развој на науката, литературата и мирот. Нобеловата награда се доделува од 1901 година.
20. век
1910-1930
1912
-
Шпанија воспоставила протекторат над Мароко.
1919
-
Во Неџија, Бугарија по Првата светска војна потпишала договор со кој:
-
Добруџа ѝ припаднала на Романија,
-
Источна Тракија на Грција,
-
Струмица, Димитровград и Босилеград на Кралството СХС.
-
1926
-
Ахмед Бен Зогу во Тирана потпишал договор со Италија, ставајќи ја Албанија под италијански протекторат.
1930-1950
1940
-
Нацистичка Германија ја анектирала француската покраина Лорена.
-
Во Романија, профашистичката „Железна гарда“ убила над 60 соработници на кралот Карол II, меѓу кои и поранешниот премиер Николае Јорго.
1941
-
Последните италијански сили во тврдината Гондар (Етиопија) капитулирале пред Сојузниците, кои заробиле 23.000 војници.
1942
-
Француската флота во Тулон била потопена за да не падне во германски раце.
1945
-
Норвешка станала членка на Обединетите нации.
1950-1970
1953
-
Хусо Хоџиќ, учесник во НОБ, прогласен за народен херој.
1968
-
Југословенската армија и полиција ги потиснале албанските демонстрации во Косово, одржани на Денот на знамето, со барање покраината да добие статус на република.
1970-1990
1970
-
Во Манила, колумбиски сликар преправен во свештеник се обидел да го убие папата Павле VI.
1974
-
На Телевизија Белград била емитувана првата епизода од „Коцки, коцки, коцки“.
1978
-
Поранешниот надзорник Ден Вајт ги убил градоначалникот Џорџ Москоне и политичарот Харви Милк во Сан Франциско.
1983
-
Колумбиски Боинг 747 се урнал кај Мадрид; загинале 181 лице.
1989
-
Колумбиски Боинг 727 експлодирал во лет; загинале сите 107 патници и членови на екипажот.
1990
-
Џон Мејџор станал премиер на Велика Британија и лидер на Конзервативната партија.
1990-2000
1991
-
Советот за безбедност на ОН овластил распоредување на УНПРОФОР во поранешна Југославија.
-
Во Пном Пен толпа го нападнала лидерот на Црвените Кмери Кије Самфан, кој бил евакуиран во Бангкок.
1996
-
Поради протестите против изборни фалсификати, властите ги затвориле Радио Б92 и Радио Индекс; работата ја продолжиле на 5 декември.
-
Над 90 рудари загинале во експлозија на гас во јагленокоп во кинеската провинција Шанкси.
1997
-
Судири кај Србица и во селото Резница: убиени двајца полицајци и еден Албанец, четворица полицајци ранети.
21. век
2000
-
Норвешкиот крал Харолд го отворил Лердалскиот тунел, најдолг патен тунел во светот (16.900 м).
-
Агенцијата за СИДА на ОН објавила дека од почетокот на пандемијата починале над 21 милион луѓе.
2001
-
НАСА објавила откривање атмосфера на планета оддалечена 150 милиони светлосни години – прво директно откривање надвор од Сончевиот систем.
-
Официјално бил отворен каспискиот нафтоводен систем за транспорт до Новоросијск.
2004
-
Вселенскиот патријарх Вартоломеј I ги примил моштите на Свети Златоуст и Свети Григориј од папата Јован Павле II.
2005
-
Прва трансплантација на лице извршена во Амиен, Франција.
2006
-
Во Јасеновац бил отворен Образовен центар и Меморијален музеј со нова изложба за жртвите од логорот.
-
Канадскиот парламент го признал Квебек како „посебна нација во рамките на Канада“.
На денешен ден
Светот на денешен ден (20 ноември)
1531 – Капелскиот мировен договор ја утврдува конфесионалната поделба на Швајцарија.
1780 – Велика Британија објави војна на Холандија поради снабдувањето на американските бунтовници.
1818 – Симон Боливар ја прогласи независноста на Венецуела од Шпанија.
1873 – Обединување на Будим и Пешта во главниот град Будимпешта.
1903 – Демонстрации во Белград против режимот на кралот Александар Обреновиќ.
1910 – Франциско I. Мадеро повика на револуција и се прогласи за претседател на Мексико.
1917 – Украина беше прогласена за република.
1917 – Почеток на Битката кај Камбре во Првата светска војна.
1919 – Во Берлин нелегално започна првиот конгрес на младински организации и беше основана Комунистичката младинска интернационала.
1924 – Задушено курдското востание во Турција.
1962 – Кенеди ја укина американската блокада на Куба и формално ја заврши Кубанската ракетна криза.
1991 – Однесувањето на околу 260 луѓе од болницата во Вуковар до Овчара од страна на ЈНА.
1999 – Кина го лансира својот прв вселенски брод.
2003 – Експлозија на неколку бомби во Истанбул; уништен британскиот конзулат.
2003 – Уапсен Мајкл Џексон за наводна сексуална експлоатација на малолетници.
-
Кичево7 часаЈовановски: „Ние во Кичево не можеме да исчистиме толку брзо колку што некои несовесни граѓани можат да расфрлаат ѓубре“
-
Кичево1 ден(ФОТО) Конечно „ATVA Residence Hotel & Spa“ официјално отворен, уникатен модерен хотелски комплекс, уреден според највисоки светски стандарди
-
Хороскоп2 денаХороскоп за вторник (2 декември)
-
Култура8 часаУтре е голем празник, помолете се за здравје, на врата ни е „Пресвета Богородица Пречиста“, на помош слава, за многу години!
-
Магазин1 ден(ВИДЕО) „Not Gonna Run Away“ е третиот дел од „Marbled In Stone“, наше кичевско, а светско!
-
Хороскоп20 часаХороскоп за среда (3 декември)
-
Кичево1 ден„Canvas Print Media“ Кичево: Слики на Платно и Фото хартија, премиум Fine Art печатење со материјали од светски брендови и бесплатна достава во Кичево
-
Македонија1 денДЕМАНТ: Внимание за злоупотреба на името на Бигорскиот манастир за продажба на лажни лекови
