Следете не

На денешен ден

30 април – На денешен ден

Објавено пред

на

313 – Римскиот император Константин Велики го издаде Миланскиот едикт за легализирање на христијанството во Римската империја.

1777.- Роден е германскиот математичар и астроном Карл Фридрих Гауш, изумител на методите во теоријата на броеви, алгебрата, геометријата (Гаусовиот алгоритам, Гаусова константа, Гаусова крива, Гаус-Кригерова проекција). Тој се смета за еден од најголемите математичари на сите времиња.

1789.- Жорж Вашингтон е избран за прв претседател на САД. По два претседателски мандати, во септември 1796 година, тој испрати проштална порака до американскиот народ и се повлече на својот имот.

1803.- Соединетите Американски Држави ја купија Луизијана од Наполеон Бонапарта за 15 милиони долари, формално приклучувајќи им се на Соединетите држави на истиот датум во 1812 година како нејзина 18-та членка.

1804.- Во битките кај Суринам, Британците за прв пат употребија муниција со повеќе зрна – „шрапнел“, именувана по пронаоѓачот Хенри Шрапнел (Хенри Шрапнел).

1870.- Роден е Франц Лехар, австриски композитор со унгарско потекло, најважниот претставник на виенската оперета во првата половина на 20 век („Веселата вдовица“, „Земјата на насмевките“).

1883.- Умре францускиот сликар Едуар Мане, еден од основачите на импресионизмот („Појадок на трева“, „Бол Фоли-Бергер“, „Балкон“, „Олимпија“).

1883.- Роден е чешкиот писател Јарослав Хашек, автор на романот „Искуствата на добриот војник Швејк“.

1893.- Роден е Јоаким фон Рибентроп, министер за надворешни работи на нацистичка Германија. Меѓународниот суд на правдата во Нирнберг го осуди на смрт за злосторства во Втората светска војна. Казната со бесење е извршена во 1946 година.

1895.- Официјално е отворена првата меѓународна изложба во Венеција, која со текот на времето стана најголемиот фестивал на современа уметност во светот – „Венециското биенале“.

1900 – Хаваи стана дел од САД.

1909.- Родена е холандската кралица Јулијана. Таа стана кралица во 1948 година, а во 1980 година абдицира во корист на нејзината постара ќерка Беатрикс.

1915.- Во Париз е основан Југословенскиот комитет – организација на српски, хрватски и словенечки политички емигранти од Австро-Унгарија, која за време на Првата светска војна водела акции за ослободување на јужнословенските земји од Австро-Унгарија и нивно обединување со Србија и Црна Гора.

1934.- Австрија донесе устав со кој ја легализираше диктатурата на канцеларот Енгелберт Долфус.

1941.- Независната држава Хрватска донесе закон за расна припадност, со кој започна прогонството на Србите, Евреите и Ромите.

1945.- Адолф Хитлер и неговата љубовница Ева Браун извршија самоубиство во подземен бункер во Берлин. Руските трупи влегле во центарот на Берлин, го окупирале Рајхстагот и другите државни институции, додека сојузничките трупи го освоиле Минхен, а француските трупи влегле во Австрија.

1945.- Југословенската армија (НОВ и ПОЈ) во Втората светска војна го ослободи усташкиот логор Јасеновац.

1953.- Во Белград е отворен Музејот на железницата, прв од ваков вид во Југославија, основан во февруари 1950 година.

1973.- Американскиот претседател Ричард Никсон ја прифати одговорноста за прислушувањето на ривалската Демократска партија во зградата Вотергејт од 1972 година, што доведе до негова оставка во август 1974 година.

1975.- Со падот на Сајгон (град Хо Ши Мин), во кој се вклучени северно виетнамските сили, заврши 30-годишната Виетнамска војна, во која загинаа 58.000 Американци и три милиони Виетнамци, вклучително и два милиони цивили.

1989.- Умре италијанскиот филмски режисер Серџо, автор на „Шпагети вестерн“ („За грст долари“, „Се викам Нико“, „Беше еднаш на дивиот запад“, „Се случи во Америка“).

1991.- Во циклон во Бангладеш загинаа 125.000 луѓе.

1995.- Американскиот претседател Бил Клинтон нареди запирање на трговијата со Иран и забрани инвестиции во земјата, обвинувајќи го Техеран за поддршка на меѓународниот тероризам.

1999.- Воздушните напади на НАТО врз СР Југославија ги погодија зградите на Министерството за одбрана и Генералштабот на Југословенската армија во центарот на Белград.

2000.- Умре поранешниот премиер на Данска Пол Хартлинг, кој во 1978 година стана висок комесар на ОН за бегалци, а во 1981 година ја доби Нобеловата награда за мир.

2002.- Претседателот Роберт Мугабе прогласи вонредна состојба во Зимбабве поради големиот недостиг на храна што доведе илјадници луѓе на работ на глад. Кризата со храна беше предизвикана од сушата и затворањето на фармите на белите.

2003.- Соединетите држави, Русија, Европската унија и Обединетите нации официјално објавија „мапа“ за израелско-палестинските мировни преговори, кои требаше да доведат до создавање на независна палестинска држава во 2005 година.

2005.- Во јужен Ирак, меѓународните истражители открија гробница со 1.500 тела за кои се верува дека убиле повеќето Курди кои биле протерани од населбите во северен Ирак во текот на 1980-тите под режимот на Садам Хусеин.

2007.- На 95-годишна возраст во Белград умре писателката Јара Рибникар. Автор е на повеќе романи, збирки раскази и мемоари, а има преведено од чешки и германски јазик. („Незавршен круг“, „Победа и пораз“, „Јан Непомуцки“).

2008.- На 102-годишна возраст во Базел умре швајцарскиот хемичар и пронаоѓач на халуциногената дрога ЛСД, Алберт Хофман. Хофман првпат произведе ЛСД во 1938 година додека истражуваше печурки за медицински цели.

2009 – Американскиот производител на автомобили Крајслер прогласи банкрот по неуспешните преговори за реструктуирање на долгот со доверителите. Крајслер веднаш потпиша договор за спојување со италијански Фиат.

2009.- Неидентификуван напаѓач уби 13 и рани 15 на Универзитетот во Баку во Азербејџан.

2011.- На 99-годишна возраст почина аргентинскиот писател Ернесто Сабато, автор на романите „Тунел“, „За хероите и гробовите“ и „Абадон, ангел на уништувањето“.

2013.- Холандскиот престолонаследник Вилијам-Александар (46) е устоличен кога неговата мајка, кралицата Беатрикс (75) официјално поднесе оставка по 33 години.

2015 – Демонстрации се одржаа низ САД во знак на солидарност со протестот во Балтимор, против расната дискриминација и прекумерното полициско насилство што предизвика смрт на Афроамериканци во Кливленд, Фергусон, Мисури, Њујорк и други градови.

2017.- Во несреќа кај Монт Еверест загина познатиот планинар Уели Штек (Уели Штек), наречен „Швајцарска машина“ поради неговата брзина и упорност во освојувањето на врвовите.

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден – 27 јуни

Објавено пред

на

ФОТО: Lucian Alexe @ Unsplash.com

На денешен ден 27 јуни, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:

🌍 Историски настани:

  • 1801 – Британски и турски сили го поразуваат Наполеоновиот гарнизон во Каиро, ставајќи крај на француската инвазија на Египет.
  • 1905 – Почеток на бунтот на екипажот на крстосувачот „Потемкин“, еден од првите знаци на револуционерно движење во царска Русија.
  • 1932 – Сиам (денешен Тајланд) преминува од апсолутна во уставна монархија.
  • 1946 – Додеканеските острови официјално ѝ се доделуваат на Грција по Втората светска војна.
  • 1950 – Југославија го воведува самоуправувањето, уникатен модел во социјалистичкиот свет.
  • 1954 – Во Обнинск, СССР, е пуштена првата нуклеарна електрана во светот.

🕊 Политика и конфликти:

  • 1991 – Почеток на војната за независност на Словенија, што трае само шест дена.
  • 1997 – Претседателот на Таџикистан потпишува мировен договор, ставајќи крај на граѓанската војна.
  • 1999 – Алжирската влада предлага амнестија за исламските екстремисти за прекин на долгогодишното насилство.
  • 2011 – Меѓународниот кривичен суд издава налог за апсење на Моамер Гадафи.

🎭 Култура, наука и општество:

  • 1838 – Роден Банким Чандра Чатерџи, пионер на индиската литература на бенгалски.
  • 1989 – Починува Жил Алфред Ајер, истакнат британски филозоф.
  • 2000 – Усвоена Варшавската декларација за демократија.
  • 2023 – Земјата изгубила 4,1 милиони хектари тропска шума за една година.

🎸 Музика и поп култура:

  • 2002 – Почина Џон Ентвисл, басист на легендарната рок-група The Who.
Прочитај повеќе...

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден – 26 јуни

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

На денешен ден 26 јуни, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:

19 век

  • 1843 – Хонг Конг станува британска кралска колонија, клучен момент во историјата на Британската империја и Кина.
  • 1856 – Смрт на Макс Штирнер, влијателен, но контроверзен анархистички мислител.
  • 1858 – Крај на Британско-кинеската војна; договорот од Тиенцин ги отвора кинеските пристаништа и легализира опиумот.
  • 1867 – Историски чин на симнување на турското знаме од белградската тврдина – симбол на крајот на османлиското владеење.
  • 1869 – Роден Владимир Ласкарев, значаен геолог кој го проучувал Балканот.
  • 1877 – Црногорска победа против Османлиите кај Спуж – дел од широка ослободителна борба.
  • 1881 – Тајна конвенција меѓу Србија и Австро-Унгарија – дипломатски потег со долгорочни последици за Балканот.
  • 1892 – Родена Перл Бак, Нобеловка која пишувала за кинескиот живот.
  • 1898 – Роден Месершмит, дизајнер на револуционерни авиони.

20 век

  • 1905 – Смрт на Јанко Веселиновиќ, писател со теми од српската историја.
  • 1906 – Првата Гран При трка – почеток на моторспорт традицијата.
  • 1917 – Солунски процес: егзекуција на Апис и други офицери – драматичен момент во српската воена и политичка историја.
  • 1941 – Финска влегува во војна на страната на Германија.
  • 1945 – Потпишување на Повелбата на ООН – клучен чекор кон нов светски поредок по Втората светска војна.
  • 1960 – Независност на Мадагаскар и Сомалиленд – дел од дехолонизацијата на Африка.
  • 1970 – Дубчек е исклучен од КПЧ – крај на Прашката пролет.
  • 1977 – Независност на Џибути; последен концерт на Елвис Присли.

Кон крајот на 20 век и 21 век

  • 1992 – ОН бараат прекин на борбите во Сараево.
  • 2000 – Првично декодирање на човечкиот геном – револуција во медицината.
  • 2001 – Регионален договор за бегалци и трговија во ЈИЕ.
  • 2004 – Прв воз Белград – Сплит по војната.
  • 2006 – Прва официјална посета на српски претседател во независна Црна Гора.
  • 2008 – Врховниот суд на САД го признава правото на поседување оружје.
  • 2012 – Црна Гора добива „зелено светло“ за преговори со ЕУ.
  • 2013 – Еди Рама победува на изборите во Албанија.
  • 2015 – Исламистички напади во Тунис и Кувајт.
  • 2016 – Српска ватерполо доминација во Светската лига.
  • 2021 – Американски извештај за НЛО – многу прашања, малку одговори.
  • 2024 – Повлекување на контроверзен даночен закон во Кенија по жестоки протести.
Прочитај повеќе...

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден – 25 јуни

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

На денешен ден 25 јуни, хронолошки подредени значајни настани што се случиле низ различни години и делови на светот. Еве краток преглед на најважните случувања по категории:

🎭 КУЛТУРА И УМЕТНОСТ

  • 1822 – Почина Ернст Хофман, германски писател и композитор. Неговата фантастична литература го инспирирала Жак Офенбах да ја создаде познатата опера „Хофманови приказни“.
  • 1997 – Почина Жак-Ив Кусто, француски океанограф и изумител на „водните бели дробови“ (Aqualung), симбол на подводната ера.

⚔️ ВОЕНИ И ПОЛИТИЧКИ НАСТАНИ

  • 1876Битка кај Литл Биг Хорн: пораз на американската војска од страна на Сиуксите предводени од Лудиот Коњ.
  • 1950Започна Корејската војна, еден од најзначајните конфликти на Студената војна.
  • 1991Словенија и Хрватска прогласија независност од СФРЈ, што доведе до војна во регионот.
  • 1995 – Државен удар во Катар, при што шеикот Хамад бин Калифа Ал Тани го симна својот татко од власт.

🏛 ДИПЛОМАТИЈА И МЕЃУНАРОДНИ ОДНОСИ

  • 1966 – Југославија и Ватикан ги обновија дипломатските односи.
  • 1988 – Потпишана Декларацијата за односи меѓу ЕЗ и ССЕА, симболично зближување Исток-Запад.
  • 2024Ален Берсе, поранешен претседател на Швајцарија, е избран за генерален секретар на Советот на Европа.

🗳 ДЕМОКРАТИЈА И ИЗБОРИ

  • 1993Ким Кемпбел стана првата жена премиер на Канада.
  • 2005Махмуд Ахмадинеџад избран за претседател на Иран.
  • 2023Киријакос Мицотакис и неговата партија Нова демократија победија на изборите во Грција; Алексис Ципрас поднесе оставка.

🌍 КОЛОНИЈАЛИЗАМ И НЕЗАВИСНОСТ

  • 1847 – Прогласување на независноста на Либерија, основана од ослободени американски робови.
  • 1975Мозамбик стана независна држава по 477 години португалска колонијална власт.

🎤 ПОП КУЛТУРА

  • 2009 – Смрт на Мајкл Џексон, кралот на попот, чие музичко наследство останува безвремено.
Прочитај повеќе...

Facebook

Последни објави

Хороскоп6 часа

Хороскоп за среда (2 јули)

ОВЕН Оние од вас кои планираат пократко патување денес можеби ќе бидат задоволни, особено ако се работи за семејна посета....

Магазин8 часа

(ВИДЕО) Хитот од Спасен Сиљаноски „Ќе ти дојдам вечер“ популарна и помеѓу најмладите генерации

Македонскиот популарен фолк пејач од наше поднебје, Спасен Сиљаноски предмалку сподели прекрасно видео кое допира длабоко во душата. За порта.мк...

Македонија11 часа

(ФОТО) СВР Охрид и „РЦ Запад“ подготвени за туристичката сезона и безбедноста на граѓаните и туристите

Денеска заменик министерот за внатрешни работи Астрит Исени оствари работна посета на СВР Охрид и Регионалниот центар за гранични работи...

Lifestyle19 часа

Еве колку често треба да ја миете косата во лето: Ќе бидете шокирани

Експертите препорачуваат дека миењето коса секој ден во лето може да биде корисно, особено во топлите месеци. • Зошто секојдневно...

Lifestyle19 часа

Путерски кифли: подобри од пекарски — меки, воздушести и неодоливи

Ако сакате домашно печиво што ќе го надмине вкусот на она од пекарница, овие путерски кифли се вистинскиот избор. Меки...

Магазин19 часа

YouTube повторно воведува ограничувања: што значат новите правила за помладите креатори

Од јули 2025 година, YouTube воведува нови правила што ќе влијаат врз сите млади корисници кои емитуваат во живо на...

Магазин19 часа

Големо име на пазарот на мобилни телефони со Android се гаси по 15 години

LG – еден од некогаш водечките производители на паметни телефони со Android – ја завршува својата приказна по 15 години...

Хороскоп1 ден

Хороскоп за вторник (1 јули)

ОВЕН Ова е уште еден работен ден каде што сѐ ќе се одвива со поспоро темпо, најмногу поради фактот дека...

Македонија1 ден

МВР истакна важна информација која стартува од утре 1 јули

Од 1 јули до 31 август на државните патишта во Македонија се воведува летен времен режим на сообраќај со кој...

Магазин1 ден

Вечерва започнува првиот фитнес подкаст во Македонија за сите љубители на здравиот живот заедно со „Adastra“ и Дејан Пауновски „Pakigram“

Во време кога фитнесот станува сè поголем дел од секојдневниот живот, Adastra и Дејан Пауновски – „Pakigram“ ги здружуваат силите...

НАЈЧИТАНИ