На денешен ден 19 август, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:

⚔️ Империјализам и воени конфликти

• 14 година: Смртта на Октавијан Август означува крај на ерата на основачот на Римското Царство.

• 636 година: Битката кај Јармук – клучна пресвртница во арапските освојувања и падот на византиската моќ на Истокот.

• 1691 година: Австриско-турски судир кај Сланкамен – дел од големите европско-османлиски војни.

• 1878 година: Австроунгарската окупација на Сараево – вовед во политичките тензии на Балканот кои ќе кулминираат со Првата светска војна.

🧠 Наука и техника

• 1819: Смртта на Џејмс Ват – човекот што ја усоврши парната машина, симбол на Индустриската револуција.

• 1979: Повраток од рекорден престој во вселената – важен момент за советската вселенска програма.

• 1996: Средба на меѓународни космонаути на „Мир“ – симбол на соработката во пост-Студена војна доба.

🎭 Култура и уметност

• 1883: Родена Коко Шанел – икона на модата.

• 1929: Смртта на Сергеј Дјагилев – револуционер во балетот и сценската уметност.

• 1936: Убиството на Федерико Гарсија Лорка – симбол на интелектуалната жртва во Шпанската граѓанска војна.

• 2009-2016: Смрт на неколку значајни фигури од оперската, книжевната и филмската сцена, меѓу кои Хилдегард Беренс, Мирко Ковач, Мира Ступица.

🌍 Политички превирања и државни удари

• 1953: Удар во Иран со поддршка на ЦИА – клучен настан во иранско-американските односи.

• 1991: Обид за државен удар во СССР – пресуден момент за крајот на Советскиот Сојуз.

• 2020: ЕУ не ги признава изборите во Белорусија – контекст на современи европски политички конфликти.

✈️ Технологија и летови

• 1871: Роден Орвил Рајт – пионер на воздухопловството.

• 1960: Судбината на Гари Пауерс – шпионски инцидент од Студената војна.

На денешен ден 14 август, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:

🛡️ Историски битки и политички настани

• 1385 – Победата на Португалците во Битката кај Аљубарота ја обезбедила независноста на земјата.

• 1867 – Обид за балкански сојуз против Отоманската империја.

• 1920 – Потпишан договорот за Мала Антанта.

• 1941 – Атлантската повелба ја дефинира визијата за поствоен свет.

• 1947 – Формирање на Пакистан, значаен геополитички момент.

• 1996 – Крајот на ерата на апартхејдот: Јужноафриканската национална партија оди во опозиција.

• 2015 – САД и Куба ги обновуваат дипломатските односи.

⚔️ Воени конфликти и кризи

• 1900 – Крај на Боксерската буна.

• 1945 – Јапонија капитулира – крај на Втората светска војна.

• 2006 – Прекин на огнот меѓу Израел и Либан.

• 2013 – Египет во криза – вонредна состојба по смртоносни судири.

🧪 Наука и технологија

• 1457 – Првата книга во боја: „Мајнцовиот псалтир“.

• 1777 – Роден Ханс Кристијан Ерстед, откривачот на електромагнетизмот.

• 1893 – Франција воведува први регистарски таблички.

🧍‍♂️ Значајни личности (родени/починати)

• 1777 – Ерстед (научник)

• 1956 – Починал Бертолт Брехт, драматург.

  

  

• 1988 – Смрт на Енцо Ферари, основач на Ferrari.

• 2004 – Починал Чеслав Милош, нобеловец.

• 2010 – Починал Херман Леонард, легендарен џез фотограф.

• 2012 – Починал Светозар Глигориќ, шаховски велемајстор.

🌍 Катастрофи и трагедии

• 2005 – Пад на авион во Грција (121 загинат).

• 2017 – Поплави во Сиера Леоне (310 загинати).

• 2018 – Уривање на мост во Џенова, Италија (43 загинати).

• 2021 – Земјотрес во Хаити (над 2.200 загинати).

• 2022 – Пожар во коптска црква во Каиро (41 загинат).

На денешен ден 27 јуни, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:

🌍 Историски настани:

• 1801 – Британски и турски сили го поразуваат Наполеоновиот гарнизон во Каиро, ставајќи крај на француската инвазија на Египет.
• 1905 – Почеток на бунтот на екипажот на крстосувачот „Потемкин“, еден од првите знаци на револуционерно движење во царска Русија.
• 1932 – Сиам (денешен Тајланд) преминува од апсолутна во уставна монархија.
• 1946 – Додеканеските острови официјално ѝ се доделуваат на Грција по Втората светска војна.
• 1950 – Југославија го воведува самоуправувањето, уникатен модел во социјалистичкиот свет.
• 1954 – Во Обнинск, СССР, е пуштена првата нуклеарна електрана во светот.

🕊 Политика и конфликти:

• 1991 – Почеток на војната за независност на Словенија, што трае само шест дена.
• 1997 – Претседателот на Таџикистан потпишува мировен договор, ставајќи крај на граѓанската војна.
• 1999 – Алжирската влада предлага амнестија за исламските екстремисти за прекин на долгогодишното насилство.
• 2011 – Меѓународниот кривичен суд издава налог за апсење на Моамер Гадафи.

🎭 Култура, наука и општество:

• 1838 – Роден Банким Чандра Чатерџи, пионер на индиската литература на бенгалски.
• 1989 – Починува Жил Алфред Ајер, истакнат британски филозоф.
• 2000 – Усвоена Варшавската декларација за демократија.
• 2023 – Земјата изгубила 4,1 милиони хектари тропска шума за една година.

🎸 Музика и поп култура:

• 2002 – Почина Џон Ентвисл, басист на легендарната рок-група The Who.