На денешен ден
22 мај – На денешен ден

337.- Почина Константин I Велики, првиот римски император кој го прифатил христијанството во Римската империја. Во 325 година го свикал првиот христијански собор во Никеја.
1455.- Битката кај Сент Албанс во Англија ја започна 30-годишната војна на двете рози меѓу династиите Ланкастер и Јорк.
1813.- Роден е германскиот композитор Рихард Вагнер, реформатор на операта и оркестарот. Создаде музички драми од епски размери, ја прошири симфонијата на Бетовен во оперската партитура и постигна проникнување на драмата и музиката („Проклетниот Холанѓанец“, „Проколнатиот Холанѓанец“, „Тристан и Изолда“, „Прстенот на Нибелунг“, Парсифал“).
1833.- Во Чиле беше усвоен устав, со кој му се даде поголема моќ на претседателот и римокатоличката вера беше прогласена за државна религија.
1859.- Роден е англискиот писател Артур Конан Дојл, прославен автор на криминалистички романи во кои глумат детективот Шерлок Холмс и неговиот пријател д-р Вотсон.
1873 – Умре италијанскиот писател Алесандро Манцони, чие дело и идеи силно влијаеле на националното движење „Ризоргименто“ во 1840-тите. драми „Грофот Кармањола“, „Аделки“).
1885.- Умре францускиот писател Виктор Иго, заедно со Балзак, најважната личност во француската литература. Од 1841 година е член на Академијата, а од 1845 година член на парламентот каде се залага за слобода на печатот, укинување на смртната казна и општествени реформи. По државниот удар на Наполеон Бонапарта заминал во 19-годишен егзил каде ги напишал најпознатите дела, романите „Сиромашните“ и „Ѕвонарот на Богородица“.
1907.- Роден е англискиот театарски и филмски актер, режисер и продуцент Лоренс Оливие, еден од најдобрите толкувачи на ликовите на Шекспир, добитник на Оскар за „Хамлет“. Во 1970 година ја добива титулата благородник.
1914.- Велика Британија ја презеде контролата над нафтените ресурси во Персискиот залив од англо-персиската нафтена компанија.
1915.- Во судир на два воза во Британија во Шкотска загинаа 227 луѓе.
1918.- Германски авиони го бомбардираа Париз во Првата светска војна.
1939.- Хитлер и Мусолини го потпишаа „Челичниот пакт“ за десетгодишен воено-политички сојуз меѓу Германија и Италија.
1943.- Во Москва е објавена Комунистичката интернационала (Коминтерна). Се верува дека ова е гест на добра волја на Сталин кон западните сојузници во Втората светска војна.
1970.- Умре југословенскиот режисер и сценограф Бојан Ступица. Од 1949 година бил режисер и еден од главните организатори на Југословенскиот драмски театар во Белград, а од 1957 година режирал во Ателје 212 во Белград и во Народниот театар.
1972.- Американскиот претседател Ричард Никсон во Москва се сретна со претседателот на Врховниот совет на СССР Леонид Брежњев, како прв американски претседател кој го посетил Советскиот Сојуз.
1972 – Цејлон стана република во рамките на Британскиот Комонвелт наречена Шри Ланка.
1975.- Родезија е исклучена од Олимпијадата поради расистичката политика на владејачкиот режим.
1985.- Во експлозија на автомобил-бомба во близина на предградие на Бејрут загинаа 60, а 190 беа повредени.
1989.- Индија ја тестира својата прва ракета земја-земја со среден дострел.
1992.- Генералното собрание на ОН го прифати полноправното членство на трите поранешни југословенски републики Словенија, Хрватска и Босна и Херцеговина. Истиот ден во Сараево беше постигнат договор меѓу претставниците на ЈНА и Претседателството на БиХ за мирно повлекување на војниците и кадетите, државјани на СР Југославија, од воените касарни во Сараево и Пазариќ.
1994.- Бунтовниците во граѓанската војна во Руанда го зазедоа меѓународниот аеродром во Кигали и клучната касарна на владините сили, отстранувајќи ја најголемата пречка за маршот кон главниот град.
1997.- Половина милион Полјаци се собраа да го видат својот сонародник, папата Јован Втори, за време на неговата 10-часовна посета на земјата.
1997.- Рускиот претседател Борис Елцин го отпушти министерот за одбрана и неколку генерали откако одби да го намали буџетот и да ја реорганизира војската.
1998.- Гласачите во Северна Ирска гласаа за мировен договор со кој заврши 20-годишната борба меѓу протестантите и католиците. За уставните измени гласаа речиси 95 отсто од гласачите.
1999.- Во најголемиот бегалски бран од Косово, околу 7.700 Албанци се преселиле во Македонија.
2000.- Израелските судии го поништиле законот со кој им се забранува на жените да се молат пред арабеската на Тора на Западниот ѕид, еврејско светилиште.
2001.- Француското Национално собрание го одобри контроверзниот нацрт-закон со кој на Корзика и се даваат повеќе права. Сепаратистичките протести на тој остров против Париз траеја цели 20 години.
2002.- Поранешниот член на кланот Кју Клус, Боби Френк Чери, е прогласен за виновен за убиство на четири црни девојки. Тие загинаа во 1963 година во експлозија на динамит што тој ја подметнал во црква во Бирмингем.
2003.- Советот за безбедност на ОН ги укина 13-годишните санкции за Ирак, истовремено давајќи им на САД и Велика Британија големи овластувања да управуваат со земјата и нејзината нафтена индустрија.
2007.- На 86-годишна возраст умре пијанистот Бен Вајсман, кој компонираше или коа напиша околу 60 песни за Елвис Присли („Follow That Dream“, „Fame and Fortune“).
2007.- Во Париз умре еден од основачите на Светската ромска организација и долгогодишен активист за правата на Ромите Вања де Гила Кохановски.
2010.- Индиски авион се урна во Мангалор, при што загинаа 158 луѓе, а осум преживеаја. Меѓу загинатите е Златко Глушица, пилот на „ЈАТ Ервејс“, кој управувал со авионот.
2012 – Британката Сара Вест ја презема командата со фрегатата ХМС Портланд како прва жена командант на воениот брод на Кралската морнарица.
2012 – За прв пат приватна компанија, американската SpaceX, лансираше вселенско летало до Меѓународната вселенска станица. Дотогаш тоа го правеа исклучиво владите.
2013.- Новоизбраниот премиер на Исланд Зигмундур Дејвид Гунлаугсон, лидер на Прогресивната партија, објави дека нема да ги продолжи преговорите за влез на земјата во ЕУ без претходен референдум.
2014.- Тајландската армија, предводена од командантот на армијата, генерал Прајут Чан-Оча, ја презема власта со цел да воспостави ред и стабилност по шестмесечна политичка блокада и немири во земјата. Во текот на следните два дена, армијата воведе полициски час и го распушти парламентот.
2016.- Почина големиот југословенски и српски филмски великан Велимир Бата Живојиновиќ, актер кој реализираше околу 300 главни и епизодни улоги. Филмот „Валтер го брани Сараево“ му донесе статус на икона во Кина и го направи еден од најгледаните актери во историјата на филмот.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден: 19 август

На денешен ден 19 август, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:
⚔️ Империјализам и воени конфликти
-
14 година: Смртта на Октавијан Август означува крај на ерата на основачот на Римското Царство.
-
636 година: Битката кај Јармук – клучна пресвртница во арапските освојувања и падот на византиската моќ на Истокот.
-
1691 година: Австриско-турски судир кај Сланкамен – дел од големите европско-османлиски војни.
-
1878 година: Австроунгарската окупација на Сараево – вовед во политичките тензии на Балканот кои ќе кулминираат со Првата светска војна.
🧠 Наука и техника
-
1819: Смртта на Џејмс Ват – човекот што ја усоврши парната машина, симбол на Индустриската револуција.
-
1979: Повраток од рекорден престој во вселената – важен момент за советската вселенска програма.
-
1996: Средба на меѓународни космонаути на „Мир“ – симбол на соработката во пост-Студена војна доба.
🎭 Култура и уметност
-
1883: Родена Коко Шанел – икона на модата.
-
1929: Смртта на Сергеј Дјагилев – револуционер во балетот и сценската уметност.
-
1936: Убиството на Федерико Гарсија Лорка – симбол на интелектуалната жртва во Шпанската граѓанска војна.
-
2009-2016: Смрт на неколку значајни фигури од оперската, книжевната и филмската сцена, меѓу кои Хилдегард Беренс, Мирко Ковач, Мира Ступица.
🌍 Политички превирања и државни удари
-
1953: Удар во Иран со поддршка на ЦИА – клучен настан во иранско-американските односи.
-
1991: Обид за државен удар во СССР – пресуден момент за крајот на Советскиот Сојуз.
-
2020: ЕУ не ги признава изборите во Белорусија – контекст на современи европски политички конфликти.
✈️ Технологија и летови
-
1871: Роден Орвил Рајт – пионер на воздухопловството.
-
1960: Судбината на Гари Пауерс – шпионски инцидент од Студената војна.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден: 14 август

На денешен ден 14 август, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:
🛡️ Историски битки и политички настани
-
1385 – Победата на Португалците во Битката кај Аљубарота ја обезбедила независноста на земјата.
-
1867 – Обид за балкански сојуз против Отоманската империја.
-
1920 – Потпишан договорот за Мала Антанта.
-
1941 – Атлантската повелба ја дефинира визијата за поствоен свет.
-
1947 – Формирање на Пакистан, значаен геополитички момент.
-
1996 – Крајот на ерата на апартхејдот: Јужноафриканската национална партија оди во опозиција.
-
2015 – САД и Куба ги обновуваат дипломатските односи.
⚔️ Воени конфликти и кризи
-
1900 – Крај на Боксерската буна.
-
1945 – Јапонија капитулира – крај на Втората светска војна.
-
2006 – Прекин на огнот меѓу Израел и Либан.
-
2013 – Египет во криза – вонредна состојба по смртоносни судири.
🧪 Наука и технологија
-
1457 – Првата книга во боја: „Мајнцовиот псалтир“.
-
1777 – Роден Ханс Кристијан Ерстед, откривачот на електромагнетизмот.
-
1893 – Франција воведува први регистарски таблички.
🧍♂️ Значајни личности (родени/починати)
-
1777 – Ерстед (научник)
-
1956 – Починал Бертолт Брехт, драматург.
-
1988 – Смрт на Енцо Ферари, основач на Ferrari.
-
2004 – Починал Чеслав Милош, нобеловец.
-
2010 – Починал Херман Леонард, легендарен џез фотограф.
-
2012 – Починал Светозар Глигориќ, шаховски велемајстор.
🌍 Катастрофи и трагедии
-
2005 – Пад на авион во Грција (121 загинат).
-
2017 – Поплави во Сиера Леоне (310 загинати).
-
2018 – Уривање на мост во Џенова, Италија (43 загинати).
-
2021 – Земјотрес во Хаити (над 2.200 загинати).
-
2022 – Пожар во коптска црква во Каиро (41 загинат).
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден – 27 јуни

На денешен ден 27 јуни, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:
🌍 Историски настани:
- 1801 – Британски и турски сили го поразуваат Наполеоновиот гарнизон во Каиро, ставајќи крај на француската инвазија на Египет.
- 1905 – Почеток на бунтот на екипажот на крстосувачот „Потемкин“, еден од првите знаци на револуционерно движење во царска Русија.
- 1932 – Сиам (денешен Тајланд) преминува од апсолутна во уставна монархија.
- 1946 – Додеканеските острови официјално ѝ се доделуваат на Грција по Втората светска војна.
- 1950 – Југославија го воведува самоуправувањето, уникатен модел во социјалистичкиот свет.
- 1954 – Во Обнинск, СССР, е пуштена првата нуклеарна електрана во светот.
🕊 Политика и конфликти:
- 1991 – Почеток на војната за независност на Словенија, што трае само шест дена.
- 1997 – Претседателот на Таџикистан потпишува мировен договор, ставајќи крај на граѓанската војна.
- 1999 – Алжирската влада предлага амнестија за исламските екстремисти за прекин на долгогодишното насилство.
- 2011 – Меѓународниот кривичен суд издава налог за апсење на Моамер Гадафи.
🎭 Култура, наука и општество:
- 1838 – Роден Банким Чандра Чатерџи, пионер на индиската литература на бенгалски.
- 1989 – Починува Жил Алфред Ајер, истакнат британски филозоф.
- 2000 – Усвоена Варшавската декларација за демократија.
- 2023 – Земјата изгубила 4,1 милиони хектари тропска шума за една година.
🎸 Музика и поп култура:
- 2002 – Почина Џон Ентвисл, басист на легендарната рок-група The Who.
-
Кичево1 ден
ОВР Кичево лиши од слобода кичевчанка која вчера на „Магистрален пат“ возела со брзина 107 км/ч
-
Кичево22 часа
Играорците на КУД „Бисер“ од Кичево во Полска, се натпреваруваат за најубава македонска носија на меѓународен фестивал
-
Хороскоп2 дена
Хороскоп за понеделник (18 август)
-
Спорт14 часа
(ВИДЕО) Кичевски „ФК Напредок“ со полна пареа ги започна припремите за новата сезона, сонот е познат – „Враќање на победничките патеки“
-
Хороскоп13 часа
Хороскоп за вторник (19 август)
-
Македонија2 дена
Во Штипската болница вчера бил донесен работник од Бангладеш, се повредил при работа
-
Скопје2 дена
Ноќеска скопјанец предизвикал сообраќајка, пијан 3,30 промили алкохол во крвта
-
Временска прогноза1 ден
Се чини полека летните горештини попуштаат, денес повторно нестабилно си повремен пороен дожд во попладневните часови