Lifestyle
Колкав процент од нашиот мозок навистина користиме?

Често слушаме митови како: „Користиме само 10% од нашиот мозок“ или „Дури и Тесла користел само 10%“. Но, дали ова е вистина? Време е да ја разјасниме оваа заблуда.
Како функционира мозокот?
Мозокот е сложен орган со модуларна структура – различни делови имаат специфични задачи. Постојат региони задолжени за вид, слух, говор, движење и контрола на телесните функции. Не сите делови се активни истовремено, но тоа не значи дека не се користат.
Кога затворате очи, делот од мозокот што го обработува видот станува помалку активен. Истото важи за аудитивниот кортекс кога сте во тишина или моторниот кортекс кога лежите. Покрај тоа, значителен дел од мозокот е посветен на контрола и инхибиција на други негови делови, спречувајќи истовремена 100% активност.
Дали сите делови од мозокот се подеднакво важни?
Не. Продолжениот мозок, наречен и „јазол на животот“, ги содржи центрите за дишење и срцев ритам. Овој 0,1% од нервниот систем е критично важен – секое оштетување води до моментална смрт. Слично, специфични делови како Верниковата и Брокината област се мали, но клучни за говор и разбирање.
Автоматските процеси во мозокот
Најголемиот дел од активноста на мозокот се одвива автоматски. Ако требаше свесно да контролираме сè – движење, рамнотежа, регулирање на крвен притисок, хормони – немаше да можеме да размислуваме ни две „слободни“ мисли дневно.
Дури и посебните способности кај некои луѓе, како неверојатно брзо множење броеви или апсолутен слух, се изведуваат несвесно. Нашата когнитивна моќ има ограничувања – ако еден дел е пренагласен, друг може да биде намален, како што се случува кај некои лица од аутистичниот спектар.
Па, колкав процент од мозокот користиме?
Одговорот е 100%, но не истовремено. Природата има правило: „искористи го или изгуби го“. Ако не користиме одредени делови од мозокот, тие атрофираат. Мозокот не би трошел толку енергија (20% од кислородот и шеќерот во телото) ако голем дел од него беше неактивен.
Нашиот мозок е пластичен – способен да се менува и адаптира. Дури и ако некоја информација се чини заборавена, таа може да се врати со соодветен стимул, како мирис или музика. Оваа флексибилност ни овозможува да учиме, да се приспособуваме и да останеме когнитивно активни до староста.
Затоа, заборавете на митот дека користиме само мал дел од мозокот. Секој дел има своја функција, и секој ден го користиме целиот мозок – само на различни начини.
Извор: VPrice
Lifestyle
Дали заспивате со мобилен телефон? Ова може сериозно да му наштети на вашето здравје

Научните истражувања откриваат нешто загрижувачко: вештачката светлина навечер може да го наруши биолошкиот часовник и да го зголеми ризикот од дијабетес тип 2, артериска хипертензија и дебелина.
Сè повеќе луѓе стануваат зависни од своите паметни телефони – тие се како продолжена рака. Но токму користењето телефон пред спиење е најголемиот проблем.
Зошто е опасна сината светлина?
Докторите предупредуваат: изложеноста на сината светлина од екранот пред спиење може да предизвика:
-
нарушување на хормонот мелатонин
-
намалување на времетраењето на сонот
-
појава на нарушувања на спиењето
Иако сината светлина директно не предизвикува дијабетес, експертите објаснуваат дека може да биде значаен ризик фактор за развој на болеста.
Што велат експертите?
Горана Мирошевиќ, раководител на Институтот за ендокринологија, дијабетес и метаболички заболувања, посочува дека дијабетесот тип 2 може да настане од повеќе фактори: наследност, возраст, хормонални нарушувања кај жени, прекумерна телесна маса и седентарен начин на живот.
Таа додава дека сината светлина влијае на намалување на мелатонинот и на лош квалитет на спиењето, што индиректно го зголемува ризикот.
Што покажуваат студиите?
Минатата година во списанието „Лансет“ беше објавена студија со 85.000 учесници, која траела дури девет години. Анализирани биле повеќе од 13 милиони часови податоци преку светлосни сензори. Резултатите потврдија: луѓето кои ноќе биле повеќе изложени на вештачка светлина имале зголемен ризик од дијабетес.
Последици и други болести
Според Зринка Мах од Хрватското друштво за хронични болести, изложеноста на вештачка светлина ноќе е директно поврзана со појава на хронични незаразни болести.
Недостатокот на сон не носи само дијабетес и дебелина, туку и:
-
депресија
-
малигни заболувања
-
намалено лачење на хормони
Истражувањата потврдуваат едно: колку е поголемо изложувањето на светлина ноќе, толку е поголем ризикот по здравјето.
Извор: tportal
Lifestyle
Појадувајте здраво во канцеларија: брз рецепт за 5 минути

Долг ден во канцеларија секогаш бара паметен и хранлив почеток. Ако утрото ви е хаотично, а сепак сакате да останете верни на здравите навики, овој рецепт е вистински спас – готов е за само пет минути. Идеален е за сите кои трчаат по време, но сакаат енергија за целиот ден.
Состојки за здрав канцелариски појадок
• 3 лажици житни култури
• 1 лажица путер од бадеми – кремаст и хранлив
• 1 лажица мед (по желба, за сладок шмек)
• ½ ситно сечкано киви
• ½ ситно сечкано јаболко
За финалниот „допир“ одозгора:
• 3 лажици јогурт од бадеми – мек и кремаст
• Листови од зелено јаболко за свежина и крцкавост
• Неколку ф’стаци за луксузен шмек и текстура
• Сушени бобинки (боровинки или суво грозје) за совршена рамнотежа
Како да го подготвите?
• Измешајте ги сите состојки во сад.
• Додајте го јогуртот, јаболковите листови, ф’стаците и сушеното овошје како топинг.
• Уживајте веднаш или спакувајте го и понесете го во канцеларија.
Заклучок
Со само пет минути и малку добра волја, вашиот ден може да започне на највкусниот и најздрав начин. Без изговори за прескокнување појадок – овој рецепт е лесен, енергетски и идеален за секое утро.
Извор: B92
Lifestyle
Како да ја направите вашата орхидеја да расцвета: 4 корисни совети

Орхидеите се меѓу најубавите декоративни растенија за домот, но бараат посебна грижа и внимание. Многу луѓе погрешно мислат дека е потребно постојано наводнување, а токму тоа може да им наштети – корените брзо скапуваат, а листовите пожолтуваат.
Еве неколку практични совети како да ја одржите орхидејата здрава и да ја поттикнете да цвета:
1. Помалку вода, повеќе внимание
-
Ако орхидејата добие премногу влага, коренот станува мек и темен.
-
Во пролет и есен доволно е наводнување еднаш на секои две недели, а во лето – на секои десет дена.
-
Најдобар показател е изгледот на корените: суви и сребрени = време за полевање, додека зелените и влажни значат дека треба да почекате.
-
Користете вода на собна температура и полевајте наутро, за да се исуши вишокот во текот на денот.
2. Коцки мраз како едноставен трик
-
Ставете неколку коцки мраз на земјата.
-
Тие ќе се стопат полека и ќе обезбедат доволно влага без ризик од задушување на коренот.
-
Важно е саксијата да има добра дренажа и редовно да се отстранува вишокот вода.
3. Исхрана за побујно цветање
-
Ако орхидејата изгледа здрава, но не цвета, најчесто ѝ недостигаат хранливи материи.
-
Во периодот на раст, на секои 2–3 недели додавајте течно ѓубриво за орхидеи.
-
По завршувањето на цветањето, неколку капки ѓубриво ќе помогнат за развој на нови пупки.
-
При појава на млади изданоци, користете препарати со повеќе фосфор, но во пониска концентрација од препорачаната.
4. Светлина и просторни услови
-
Орхидеите сакаат дифузна светлина – идеално место е источниот прозорец со утринско сонце.
-
Избегнувајте директни попладневни зраци, бидејќи можат да ја оштетат.
-
Идеална температура е 18–24°C преку ден, а малку пониска навечер за да се поттикне цветањето.
Со почитување на овие едноставни правила и со малку трпение, вашата орхидеја ќе ве награди со раскошни цветови и ќе го разубави просторот во домот.
Извор: Informer
-
Хороскоп2 дена
Хороскоп за недела (31 август)
-
Кичево1 ден
(ФОТО) По работната акција, светнаа трибините на градскиот стадион од ФК Напредок
-
Хороскоп20 часа
Месечен Хороскоп (септември 2025)
-
Кичево2 часа
(ВИДЕО) Спречен голем пожар во кичевската населба Иванидол
-
Временска прогноза2 дена
Попоски предмалку истакна важни информации околу временската состојба
-
Скопје2 дена
Полициски службеници спречија ширење на пожар на СЦ Борис Трајковски, евакуирана публиката, девет полициски службеници завршија на токсикологија
-
Македонија10 часа
Од денес започнува новата учебна година, вештачката интелигенција дел од наставата, образовни асистенти и за средношколците
-
Автомобили1 ден
Американските анализи покажуваат дека автоматските менувачи доминираат на нивниот автомобилски пазар