Култура
Денеска е „Духовден“ – Празник на Светиот Дух

Денес се слави Духовден, голем христијански празник посветен на слегувањето на Светиот Дух врз апостолите. Овој празник, познат и како Педесетница, секогаш се одбележува во недела и трае три дена. Тој е единствениот меѓу 12-те големи празници кој нема претпразненство, но празничната атмосфера се чувствува во целиот период од Велигден до Духовден.
Во народната традиција, денот пред Духовден е познат како Задушница или „Мртва сабота“, ден посветен на душите на починатите, кога се изведуваат обичаи во нивна чест.
Празникот Педесетница се слави токму 50 дена по Велигден и е поврзан со еврејската традиција – кога Евреите го добиле Законот на Мојсие на Синај. Во христијанскиот контекст, тој ден ја одбележува дарбата на Светиот Дух врз апостолите, што се смета за основање на Христовата црква.
Според Библијата, на тој ден апостолите биле собрани заедно, кога одеднаш се слушнал силен звук како од ветрот, а Светиот Дух во форма на огнени јазици слегол врз секој од нив. Сите почнале да зборуваат на различни јазици. Народот што го слушнал шумот се зачудил, некои мислеле дека апостолите се пијани. Тогаш апостол Петар објаснил дека тие се исполнети со Светиот Дух и повикал народот да се покае и крсти. Тоа го направиле околу 3.000 луѓе.
Овој момент е опишан во книгата „Дела на светите апостоли“, каде се вели дека тоа било исполнување на пророштвото на Јоил – дека Светиот Дух ќе се излее врз сите луѓе. Тоа е и остварување на зборовите на Св. Јован Крстител, кој најавил дека Христос ќе крштева со Светиот Дух и оган.
Поради ова, Духовден уште се нарекува и празник на Света Троица – бидејќи на овој ден се јавуваат Таткото, Синот и Светиот Дух. Со тоа, овој ден се смета за роденден на Христијанската црква.
Народни обичаи и верувања
Во македонската традиција, Духовден се смета за многу важен ден – не се работи, се оди на црква, се прават гозби и обичаи, а на места попладне се игра оро. Во некои села се практикува обредот „Скрсти“ – молитва за дожд и плодна година.
Во народното верување, се смета дека од Велигден до Духовден душите на мртвите се слободни и се движат меѓу живите, често престојувајќи на цвеќињата на дрвјата. Се верува дека на Духовден душите разговараат меѓу себе, а ако некој ставел уво на гроб можел да ги слушне како шепотат.
На Задушница се организираат трпези и се дели храна „за душа“. Се верува дека душите мора да бидат нахранети пред да се вратат во задгробниот свет. Затоа, луѓето раздаваат храна и вода, и не се јаде ништо додека не се раздаде. Ако некој не добие, душата му останува „непричестена“.
Традиционално, црквите, домовите и гробовите се украсуваат со зелени гранки и цвеќиња – симбол на обновување и духовна свежина. Оревовите гранки, пак, имаат посебна улога – според верувањата, тие привлекуваат души, а истовремено ги штитат алиштата од молци.
Локални обичаи
Во некои краишта, како селото Лески во Неврокопско, постои верување дека полето го чува змеј кој живее во пештера, па на Духовден му принесуваат курбан за да го заштити посевот од град. Ако не се изврши ритуалот, се верува дека ќе дојде несреќа.
Во тој ритуал, се коле овен на планински врв и крвта се пушта во пештерата – домот на змејот. Жените носат лепчиња и ги редат околу пештерата, а обредите се прават со чукање клепало.
Во многу места на овој ден на гробовите се оставаат бардачиња (дулиња) со вода. Тие се носат дома и се пие од нив „за душа“. Во некои краишта тие се оставаат на гробот и се дополнуваат со вода во текот на годината.
Се верува и дека оние што починале меѓу Цветници и Духовден одат директно во рајот. Во Гевгелиско, пак, се верува дека до Духовден мора да се пожнее јачменот, оти потоа доаѓаат силни ветрови што може да го уништат родот.
Музика
(ВИДЕО) Кичевчани во полн ефект до достигнувања на соништата, „Men Of Silver Soul“ на „Marbled In Stone“ ќе ви стане омилена веднаш!

„Marbled In Stone“ денес официјално ја претстави својата нова песна „Men Of Silver Soul“, проследена со моќен видео спот кој го доловува духот, енергијата и визијата на овој склоп. Ова е уште едно автентично музичко патување кое ја истакнува нивната уникатна естетика и посветеност на современиот алтернативен звук.
Во спотот се појавуваат голем број учесници главно од Кичево, додека еден од главните ликови во видео записот е нашиот пријател Влатко „Перо“ Трајкоски кој практично е „Man Of Silver Soul“ кој со својата енергија и уникатност му даде посебен печат на ова музичко исполнување.
Дополнително учествуваа:
– „Матко Петровиќ, Урим Саити, Марјан Ризов, Кристијан Велјаноски, Слободан Магденоски, Бојан Дамјаноски, Бојан Велјаноски, Џеки Сулејмани, Дарко Богески, Драган Горѓиоски, Флори Саити, Даниел Димоски, Марија Лена Адамс, Јана Матеска, Ива Стојаноска, Ангела Цветаноска, Евгенија Врзовска, Слаѓана Трајковска, Кристина Биткоска, Ивица Велјаноски, Блериан Арслани – Буби, Зана Саити.“
Проследете го, доколку ви се допаѓа сподели, претплатете се на каналот и оставете „Like“
🎥 Филмска екипа:
- Режија: Влатко Толески
Продуценти: Диамонд Балажи • Бојан Велјаноски • Влатко Толески
Сценарио: Бојан Велјаноски • Влатко Толески • Диамонд Балажи • Матко Петровиќ
Видео продукција: Пинестел
Асистенција на продукција: Пеце Здравкоски
Директор на фотографија: Ѓорѓи Вацев
Камера / кинематографија: Ѓорѓи Вацев
Асистент камера: Стефан Џоканоски
Гафер: Ѓорѓи Вацев
Монтажа / колор корекција / VFX: Ѓорѓи Вацев
💄 Сценски изглед и SFX:
- SFX шминка (лидер): Мартина Петрeска
SFX асистенти: Александра Најденовска • Александра Иванова
Шминка и фризура: Александра Најденовска • Александра Иванова
Гардероба: Диамонд Балажи
Со ова издание, „Marbled In Stone“ уште еднаш докажуваат дека кичевската сцена има моќен глас кој заслужува да се слушне и подалеку од локалните граници.
Нивниот прв проект исто така може да го проследите во продолжение:
Култура
Бдение и Божествена Литургија по повод „Успение на Мајката Божја“ во кичевскиот Манастир „Св.Богородица Пречиста“, богослужение на човечка посветеност и небесната утеха, земната привременост и вечниот живот

Оваа година, соборното празнување на монашката заедница на празникот на Сечесното Успение на Мајката Божја ќе биде преместено во манастирот Пречиста Кичевска, во пространиот и величествен храм посветен токму на Неа, каде што во текот на изминатиот период се создадоа прекрасни услови за со особена радост и торжество да се слави овој најголем Богородичен празник.
Како што наведуваат во интегралното соопштение од Бигорскиот Манастир, Бдението во Пречиста ќе започне на 27 август, во 22:30 часот – сеноќно богослужение на љубовта, во кое ќе се сплетат човечката посветеност и небесната утеха, земната привременост и вечниот живот.
Божествената Литургија на 28 август ќе започне околу 7 часот изутрина и со неа ќе чиноначалствува на почитуваниот старец, Преосвештениот Епископ Антаниски г. Партениј.
– Со срдечна љубов и радост, преку нашиот медиум Ви ја пренесуваме информацијата воедно и Ве покануваме да бидете дел во ова славословие на Животот. Да ѝ принесеме на Богородица не солзи на оплакување, туку на благодарност; не чувства на тага, туку на надеж и радост; не крај, туку вечен почеток.
„Со Успението свое, Богородице, од смртта нè избави, бидејќи ти си Мајка на Животот бесконечен.“
Култура
Денес е празник, „Преображение Господово“ – За многу години!

Празникот Преображение Господово се вбројува меѓу големите празници што ги чествува Православната Црква. Покрај неговото богословско значење, Преображението има и особено место во народната традиција, обичаи и верувања, што сведочи за длабоката духовна и културна вкоренетост на овој празник во животот на македонскиот народ.
Богословска суштина на Преображението
Преображението се случило во третата година од јавната мисија на Исус Христос. Тој ги зел со себе тројцата апостоли – Петар, Јаков и Јован – и се искачил со нив на планината Тавор. Додека се молел, неговото лице засветило како сонце, а облеката му станала бела како снег. Во тој момент се појавиле пророците Мојсеј и Илија, со кои разговарал за своето претстојно страдање, смрт и воскресение. Апостолите, трогнати од глетката, паѓаат ничкум, а од облакот се слуша гласот Божји: „Ова е мојот возљубен Син, во кого е мојата волја; него послушајте го!“ (Мат. 17, 5).
Целта на Преображението била да ги зацврсти учениците во верата и да ги подготви за претстојните страдања на Христос. Со овој настан, Исус им го открил својот Божествен лик, кој вообичаено останувал скриен зад човечката природа.
Значењето на планината и ноќта
Изборот на планина како место за настанот не е случаен. Во старата традиција, значајните настани често се случувале на возвишени места – како симбол на духовното искачување и приближување до Бога. Нoќта, пак, се смета за време на внатрешна тишина и молитвено расположение, што ја прави погодна за откровенија од ваков вид.
Зошто Мојсеј и Илија?
Присуството на Мојсеј и Илија е симболично. Мојсеј го претставува Законот, а Илија Пророците. Со нивното појавување се потврдува дека Исус е исполнувањето на Стариот Завет и Цар над сите пророци. Воедно, се побива верувањето на некои дека Исус бил само пророк.
Празнување и иконографија
Преображение Господово се празнува на 19 август (6 август по стар стил), за време на Богородичините пости, четириесет дена пред Воздвижение на Чесниот Крст (14 септември), кое се смета за ден паралелен на Велики Петок.
На иконите, Христос е претставен на врвот од планината во сјајна бела облека, со Мојсеј од десната страна и Илија од левата. Под нив се тројцата апостоли, паднати ничкум, заслепени од божествената светлина.
Симболика и значење на зборот „преображение“
Зборот „преображение“ означува промена на надворешната форма. Но, Христос не се изменил во нешто што претходно не бил, туку го открил пред учениците она што секогаш го носел во себе – своето Божество. Се работи, всушност, за откривање, а не за суштинска трансформација.
Народни обичаи и верувања поврзани со Преображение
Празникот длабоко се вкоренил во народната култура. Еден од најпознатите обичаи е благословувањето на грозјето. Се верува дека на Преображение за прв пат во годината се јаде грозје, и тоа дури откако ќе го благослови свештеникот. Таму каде што нема грозје, се осветуваат други овошја, како јаболка или сливи. Овој обичај е знак на благодарност кон Бога за даровите од природата.
Во некои краишта се носи варена пченица и овошје во црква, а потоа се дели меѓу верниците. Тоа не е нафора во литургиска смисла, туку симболично дарување на првите плодови.
Обичаи од народната традиција
Истражувачи како Марко Цепенков и Кузман Шапкарев забележале дека до Преображение не се јаде грозје, зашто се сметало за грев да се вкуси од плодот пред да се отпее и благослови. Во Куманово, Охрид, Велес и Гевгелија се практикувале слични обичаи: се одело во лозјето, се береа најубавите гроздови и се носеа во црква. Потоа се раздавале за бериќет.
Верувања за отворено небо
Еден од најпознатите митови поврзани со Преображение е дека ноќта спроти празникот – небото се отвора. Се верува дека Господ се јавува и им ги исполнува желбите на оние што се будни во тој момент. Овој мит е сличен на оној за Богојавление.
К. Шапкарев и Ефтим Спространов запишале низа верувања и приказни на оваа тема: од поклонување на дрвјата, до случки со луѓе што посакале нешто погрешно и биле казнети. На пример, човек кој наместо да посака пари, посакал „шиник глава“ – и навистина му пораснала толку голема што не можел да излезе низ вратата.
Спространов, исто така, опишал интересен феномен кај Охрид – собирање на штрковите кај Студенчишта, кои пред заминување во топли краишта правеле глетка слична на проштална поворка, предводени од „црн штрк“.
-
Кичево2 дена
Апел за изгубено лице од Кичево, доколку имате било какво инфо известете
-
Музика21 час
(ВИДЕО) Кичевчани во полн ефект до достигнувања на соништата, „Men Of Silver Soul“ на „Marbled In Stone“ ќе ви стане омилена веднаш!
-
Кичево2 дена
Кичево на нозе: Да помогнеме во потрагата утре во с.Белица кичевско за исчезнатата баба Велјанка
-
Кичево1 ден
Среќен крај, баба Велјанка е пронајдена жива и здрава
-
Хороскоп2 дена
Хороскоп за понеделник (8 септември)
-
Спорт24 часа
(ФОТО) На пауза во Кичево, полека финишира 34-то издание на мото-рели „Независност Македонија 2025“
-
Хороскоп16 часа
Хороскоп за вторник (9 септември)
-
Македонија2 часа
МВР со детали за тешката сообраќајка со мотоцикли на магистралниот пат Гостивар-Кичево вчера