Следете не

Lifestyle

Доаѓа пеколот, подгответе се: Научниците објавија водич за преживување на климатска катастрофа

Објавено пред

на

Владите претходно се согласија да работат заедно за да се избегне пораст на глобалните температури од 1,5 Целзиусови степени. Но, оттогаш температурата веќе се зголеми за 1,1 C, а сега експертите предвидуваат дека таа ќе ја достигне границата од 1,5 степени веќе до 2030 година.

Генералниот секретар на Обединетите нации, Антонио Гутереш рече дека новиот голем извештај за климатските промени е „прирачник за опстанок на човештвото“.

Чистата енергија и технологијата може да се искористат за да се избегне катастрофа, се вели во извештајот.

Но, на состанокот во Швајцарија околу финансирањето, климатолозите предупредија дека глобалната температурна граница најверојатно ќе биде прекршена. нивниот извештај се заснова на тоа колку брзо потрошувачката на фосилни горива може да ги влоши ефектите од климатските промени. Гутереш рече дека сите земји треба да излезат со планови за нулта емисија на јаглерод во следната деценија. Ова, додаде тој, треба брзо да ја намали емисијата на стакленички гасови во земјината атмосфера.

„Прозорецот на можности да се обезбеди одржливо место за иднината на сите брзо се затвора“, се вели во извештајот.

Владите претходно се согласија да работат заедно за да се избегне пораст на глобалните температури од 1,5 Целзиусови степени. Но, оттогаш температурата веќе се зголеми за 1,1 C, а сега експертите предвидуваат дека таа ќе ја достигне границата од 1,5 степени веќе до 2030 година.

Во извештајот на Меѓувладиниот панел за климатски промени – научното тело кое ги советува ОН за зголемувањето на температурите – се согласи дека сите влади во светот мора да учествуваат во оваа мисија.

Најновата студија заклучува дека од 2018 година се забележани неколку причини за климатските промени и се наведува дека тие имаат значително влијание врз светот денес, но и дека ќе се влоши.

До 2100 година, екстремните поплави во крајбрежната зона кои се случуваа еднаш во 100 години ќе станат редовни годишни појави.

Концентрацијата на CO2 во атмосферата моментално е најголема во последните два милиони години. Светот сега е потопол од кога било во последните 125.000 години. А до крајот на оваа деценија ќе биде уште потопло.

„Ако прескокнеме 1,5 и дојдеме до скок од 1,6 степени Целзиусови, тоа сепак ќе биде многу подобро отколку да кажеме дека е доцна и дека сме проклети и не вреди повеќе да се обидуваме“, рече д-р Фридерике Ото од Кралскиот колеџ, која е една од нив. на авторите на овој извештај.

„Мислам дека овој извештај многу, многу јасно покажува колку е потребно за да се победи“, рече таа.

Истражувањата покажаа дека емисиите на CO2 од инфраструктурата на фосилните горива ќе ги зголемат емисиите на јаглерод и ќе го уништат таканаречениот буџет, односно целната количина што може да се поднесе.

Истражувањето не го спомнува експлицитно проектот Willow во САД или рудникот за јаглен Cumbia во Велика Британија, но научниците не се сомневаат во нивното влијание.

„Не постои краен датум (за фосилните горива), но јасно е дека инфраструктурата за фосилни горива што веќе ја имаме ќе оди преку тој јаглероден буџет“, д-р Оливер Геден од германскиот институт за меѓународни и безбедносни прашања и член на Водечкиот тим за пишување изјави за извештаите на Би-Би-Си.

„Преостанатиот јаглероден буџет за отворање на нова инфраструктура за фосилни горива секако не е компатибилен со целта од 1,5 степени Целзиусови“, додаде тој.

Документот силно тврди дека над 1,5 степени Целзиусови нема да биде крај на светот бидејќи ова може да биде само „привремено надминување“.

Авторите велат дека се оптимисти дека драматичните промени може да се постигнат брзо, што укажува на огромен пад на цената на сончевата и енергијата на ветерот.
Тие, исто така, тврдат дека промените во исхраната предизвикани од потрошувачите, отпадот од храна и преминот кон транспорт со ниска содржина на јаглерод може да постигнат значително намалување на емисиите од многу сектори.

Но, извештајот, исто така, потврдува дека покрај постигнувањето на „нето нула емисии“ што е можно поскоро, ќе биде потребна и голема употреба на технологија за отстранување на јаглерод. Научниците велат дека ова е реален план да се врати температурата на Земјата под контрола и да се задржи загревањето под 1,5 степени Целзиусови.

Некои набљудувачи се сомневаат во тоа, имајќи предвид дека овие технологии се недокажани.

„Знаеме што треба да се случи, но делот за отстранување на јаглеродот и идејата за зафаќање и складирање на јаглерод е огромно одвлекување на вниманието“, рече Лили Фур, од Центарот за меѓународно еколошко право, која присуствуваше на сесијата за одобрување на извештајот.

„Но, мислам дека застапниците на овие технологии ќе го свртат тоа и ќе кажат дека ова е огромен повик да се инвестира во декарбонизација.

Одговарајќи на повикот од извештајот за поитна акција, генералниот секретар на ОН побара од земјите да ги опишат своите планови за „нето нула“ во рок од една деценија.
„Лидерите на развиените земји мора да се обврзат да достигнат „нето нула“ што е можно поблиску до 2040 година, граница што секој треба да ја почитува“, се вели во соопштението на Гутереш. Тој, исто така, ги повика земјите како Индија и Кина кои најавија планови за „нето нула“ за периодот по 2050 година, да се обидат да ги унапредат за една деценија.

Десет чекори за спас на човештвото

1. Затворање на електрани на јаглен

2. Инвестирање во чиста енергија

3. Декарбонизација на згради

4. Декарбонизација на цемент, челик и пластика

5. Премин кон електрични возила

6. Зголемување на градскиот превоз, велосипедскиот превоз и пешачењето

7. Декарбонизација на воздушниот и бродскиот сообраќај

8. Запирање на уништувањето на шумите и обновување на деградираното земјиште

9. Намалување на загубите на храна и подобрување на земјоделството
10. Зголемување на исхраната на зеленчук и намалување на исхраната на месо

Кичево (Квалитет на воздух, ♻️ секој 2ч)

Lifestyle

Тоше Ангелески, пејач и композитор од Кичево, силна емоција, автентичен звук, 2026-та година ќе биде албумска со многу позитивна енергија

Објавено пред

на

©porta.mk

Тоше Ангелески, еден од најактивните македонски изведувачи во моментов, ја заокружува 2025 година со рекорден број на настапи, бројни гостувања низ македонската дијаспора и сериозни подготовки за својот нов студиски албум. Роден во Кичево, а денес живее и твори во Струга, Тоше чекори сигурно на музичката сцена, носејќи автентичен звук и силна емоција.

На наше барање направивме едно мини интервју пред новогодишната еуфорија, па истото Ви го пренесуваме во целост:

Порта.мк: Здраво Тоше, 2025 година важи за една од твоите најработни досега. Како ја доживуваш?
Тоше: Искрено, 2025-та ми е навистина посебна. Имав рекорден број на настапи, многу патувања и средби со публика која ми дава огромна енергија. Работата е напорна, но кога ќе ја видиш реакцијата на луѓето – сè има смисла.

Порта.мк: Голем дел од настапите беа и надвор од Македонија, во дијаспората. Колку ти значат тие средби?
Тоше: Настапите во македонската дијаспора се нешто многу емотивно. Нашите луѓе таму ја носат Македонија во срцето и секоја песна ја доживуваат длабоко. Тоа е посебна врска што не може да се опише со зборови.

Порта.мк: И покрај бројните обврски, повторно ќе настапиш на божиќниот базар во Кичево.
Тоше: Да, тоа ми е особено драго. Божиќниот базар во Кичево стана вистинска атракција последните пет години и секогаш со радост се враќам во мојот роден град. Публиката таму има посебно место во моето срце.

Порта.мк: Живееш и твориш во Струга. Колку градот влијае на твојата музика?
Тоше: Струга има посебна енергија – мир, вода, инспирација. Тука наоѓам баланс помеѓу приватниот живот и креативната работа. Тоа сигурно се чувствува и во песните.

Порта.мк: Најавен е и нов албум за 2026 година. Што можеме да очекуваме?
Тоше: Албумот е сериозен проект на кој работам со голема љубов. Вклучени се врвни автори како Анита Даева, Златко Миладиноски, Спасен Сиљаноски, Александар Јолевски и уште многу други познати композитори. Секој од нив донесе своја боја и приказна.

Порта.мк: Постој ли некој помалку познат, но интересен факт поврзан со албумот?
Тоше: Да, и тоа ми е особено драго. Поголемиот дел од текстовите на албумот се напишани од мојот татко, Цане Анѓелески. Тоа му дава дополнителна длабочина и личен печат на целиот проект.

Порта.мк: Што би сакал публиката да почувствува кога ќе го слушне албумот?
Тоше: Искреност, емоција и приказни во кои ќе се пронајдат. Тоа е мојата цел – музика што останува и се слуша со срце.

Со јасна визија и силна поддршка од публиката, Тоше Ангелески ја затвора успешната 2025 година и со голем оптимизам ја најавува 2026-та година во која неговиот нов албум ќе го заземе заслуженото место на македонската музичка сцена, а Порта.мк секогаш ќе биде силна поддршка на македонските изведувачи особено од нашиот крај.

Во прилог неговиот најнов проект, дело на Cvetanski/Vangardo продукција, музика, текст и аранжман на Илија Ќосевски, заследете го официјалниот јутјуб канал на Тоше ТУКА и следете ги неговите најнови музички исполнувања

Среќни празници каде и да сте!

Кичево (Квалитет на воздух, ♻️ секој 2ч)

Прочитај повеќе...

Lifestyle

Идеално решение за мувла во бањата: експертски совети за ефикасна превенција

Објавено пред

на

Фото: Steven Ungermann @ unsplash
Фото: Steven Ungermann @ unsplash

Мувлата во бањата е чест проблем со кој се соочуваат речиси сите домаќинства. Сепак, со неколку едноставни и практични мерки може значително да се намали или целосно да се спречи нејзината појава.

Едноставен трик што прави разлика
Еден корисник на Reddit сподели совет што привлече големо внимание:

  • Држете ја вратата од бањата отворена за време и по туширањето

Според него, ова е особено корисно во станови или куќи без соодветна вентилација, бидејќи овозможува влагата побрзо да се распрсне и да не се задржува во просторијата.

Зошто се појавува мувла во бањата?
Експертите од National Plastics објаснуваат дека мувлата најчесто се формира поради:

  • Висока влажност на воздухот
  • Контакт на топол, влажен воздух со ладни површини (ѕидови, прозорци, огледала)
  • Кондензација на влагата во форма на капки вода

Дополнителни фактори што придонесуваат за проблемот се:

  • Недоволна или непостоечка вентилација
  • Лоша термичка изолација
  • Несоодветно греење

Како да ја намалите влагата и ризикот од мувла
Експертите препорачуваат неколку практични решенија:

  • Инсталирање вентилатори или отвори за вентилација
  • Отворање прозорец за време или по туширањето, доколку е можно
  • Бришење на вишокот влага од ѕидовите, плочките и огледалата
  • Сушење на крпите надвор од бањата, кога условите дозволуваат

Одржувајте ја бањата топла
Топлата просторија значително ја намалува кондензацијата. Ова може да се постигне со:

  • Подно греење
  • Греени држачи за пешкири
  • Радијатори или други извори на топлина

Многу корисници исто така препорачуваат користење на издувни вентилатори, кои ефикасно ја извлекуваат влагата од просторијата.

Искуства од корисници
И покрај едноставните совети, некои луѓе сè уште имаат проблеми со мувла. Еден мајстор на Reddit напиша:

  • „Како професионалец, ве молам користете издувен вентилатор. Никој не сака постојано да го отстранува силиконскиот кит поради мувла.“

Друг корисник додаде:

  • „Имаме стара куќа без вентилатор, но секоја бања има прозорец. Ако имате прозорец – користете го.“

Заклучок
Иако мувлата е упорен проблем, експертите се согласуваат дека:

  • Добрата вентилација
  • Контролата на влагата
  • Одржувањето на соодветна температура

се клучните фактори за долгорочно спречување на нејзината појава. Со редовна примена на овие мерки, бањата може да остане чиста, сува и здрава.

Извор: RadioSA

Кичево (Квалитет на воздух, ♻️ секој 2ч)

Прочитај повеќе...

Lifestyle

Патник споделува трикови за паметно пакување: „Носете ги најтешките предмети врз себе“

Објавено пред

на

Фото: Taylor Beach @ unsplash
Фото: Taylor Beach @ unsplash

Паметното пакување може значително да ви заштеди простор, тежина и стрес при патување. Искусни патници советуваат дека со неколку едноставни трикови можете да спакувате сè што ви е потребно – дури и во рачен багаж.

Проверете ги правилата на авиокомпанијата
Пред да започнете со пакување, клучно е да знаете:

  • Кој е дозволениот максимален товар на багажот

  • Кои се дозволените димензии на куферот или рачниот багаж

  • Што смее, а што не смее да се внесе во авионот

Секоја авиокомпанија има различни правила, па затоа секогаш проверувајте ги официјалните информации на нивната веб-страница.

Изберете ја вистинската торба
Блогерката за патувања Вики Филпот (VickyFlipFlop), позната по советите за патување со ограничен буџет, нагласува дека:

  • Квалитетот е поважен од квантитетот

  • Добро изработен куфер или торба може значително да го зголеми корисниот простор

  • Најдобар избор се модели со двоен компресивен патент, кои овозможуваат да се спакуваат повеќе работи без зголемување на димензиите

Организаторите за пакување се вистински спас
Организаторите за пакување, кои често се појавуваат во вирални видеа, се одлична алатка за:

  • Максимално искористување на просторот

  • Подобра организација на облеката и ситниците

Вики советува:

  • Користете компресивни организатори ако е можно

  • Ако не сакате да купувате нови, може да послужат и мали торби, ќеси со патент или торбички од облека

Паметно редење на облеката
За уште повеќе простор:

  • Замотајте ја облеката што е можно поцврсто

  • Овој метод го намалува и гужвањето на ткаенината

  • Искористете го просторот во чевлите за чорапи, долна облека или костими за капење

  • Ставете чаршаф за сушење алишта меѓу облеката за да остане свежа

Помалку е повеќе кога станува збор за облека
Златното правило на паметното пакување е – понесете помалку отколку што мислите дека ви треба.

  • Ако се двоумите дали ќе носите нешто, оставете го дома

  • Ставете ја целата планирана облека на кревет и обидете се да вратите половина назад

  • Фокусирајте се на основни и комбинибилни парчиња

„Најважно е да ги покриете основните потреби. Ако заборавите нешто, секогаш можете да купите сувенир или неопходна облека на дестинацијата“, вели Вики.

Носете ги најтешките парчиња облека врз себе
Еден од најдобрите трикови за заштеда на простор е:

  • Патувајте во најтешката и најобемната облека

  • Носете ги најтешките чевли и јакна во авионот

  • Облекувајте се во слоеви, кои лесно може да се соблечат

Овој пристап:

  • Ослободува простор во багажот

  • Ве одржува топли за време на летот

  • Овозможува флексибилност при промена на температурата

Вики дополнува дека е корисно да понесете:

  • Ултра лесен ранец или платнена торба, во која можете да ги префрлите работите од џебовите или слоевите облека

  • Торбата лесно може да се смести под палтото, во зависност од временските услови

Заштедете простор на тоалетни производи
Тоалетните производи често заземаат многу простор. За да го избегнете тоа:

  • Купете ги по безбедносната проверка на аеродромот

  • Или набавете ги веднаш по пристигнувањето на дестинацијата

„Шампон, регенератор и гел за туширање лесно се купуваат насекаде, а со тоа ослободувате значителен простор во куферот“, советува Вики.

Со овие практични совети, пакувањето станува поедноставно, поефикасно и многу помалку стресно – без разлика дали патувате на краток викенд или подолг одмор.

Извор: Index

Кичево (Квалитет на воздух, ♻️ секој 2ч)

Прочитај повеќе...

Facebook

Последни објави

Lifestyle3 минути

Тоше Ангелески, пејач и композитор од Кичево, силна емоција, автентичен звук, 2026-та година ќе биде албумска со многу позитивна енергија

Тоше Ангелески, еден од најактивните македонски изведувачи во моментов, ја заокружува 2025 година со рекорден број на настапи, бројни гостувања...

Спорт3 часа

Никола Јокиќ го сруши рекордот, оствари нов трипл-дабл

Никола Јокиќ испиша нова страница во НБА историјата во победата на Денвер над Орландо од 126-115, со што го надмина...

Хороскоп13 часа

Хороскоп за петок (19 декември)

ОВЕН Денес ќе ви се чини особено напорен ден затоа што ќе бидете помалку продуктивни од вообичаено, нема да имате...

Кичево17 часа

(ФОТО) Вкусете ја свежината и направете го секојдневието повкусно со пиљара „Бамби“ – вистинскиот избор за секој дом!

Кога станува збор за квалитет, разновидност и секогаш свежи производи, пиљара „Бамби“ е вистинскиот избор за секој дом. Фирма посветена...

Кичево17 часа

Внимание: Измена во сообраќаен режим кон Охрид по една коловозна лента

СВР Охрид ја информира јавноста дека, од денеска во наредниве десет дена, на сила ќе бидат измените на сообраќајниот режим...

Македонија21 час

Бензините од вечерва со намалена цена за литар, дизелот останува непроменет

Малопродажните цени на бензините ЕУРОСУПЕР БС-95 и ЕУРОСУПЕР БС-98 се намалуваат за 2,00 ден/лит, во однос на малопродажните цени утврдени...

Временска прогноза22 часа

Ни претстои промена на синоптичката состојба со времето, не се исклучува можноста да имаме снег за новогодишните празници!

Според она што можам денес да го изјавам за јавноста е тоа дека од ден 25 декември Католички Божик па...

Кичево23 часа

Среќна потрага во Кичево, пронајден 12-годишникот кој родителите го пријавија за исчезнат

На 17.12.2025 во 16:40 часот на улица „Ужичка Република“ во Кичево, полициски службеници од ОВР Кичево го пронајдоа 12-годишното дете,...

Македонија1 ден

„Од народ, за народ“: До сите градови, во тек е шестата најмасовна хуманитарна акција – „Пакетчиња за сите дечиња“, радувај се на новогодишната магија!

Во тек е најмасовната хуманитарна акција „Пакетчиња за Сите Дечиња“ која започна во Охрид, но за брзо се прошири во...

Фото: Brooke Cagle @ unsplash Фото: Brooke Cagle @ unsplash
Магазин1 ден

Заборавете го лаптопот: Galaxy Tab S11 носи сериозен мултитаскинг

За сите што некогаш се прашувале дали таблетот може целосно да го замени лаптопот, Samsung нуди јасен одговор – може,...

НАЈЧИТАНИ