Следете не

Lifestyle

Како комарците ги лоцираат луѓето?

Објавено пред

на

Повеќе од сто години, научниците се обидуваат да разберат како комарците успеваат да најдат „домаќин“.

Има нешто кај луѓето кон кое комарците едноставно се привлечени. Освен мирисот и здивот, на нив изложената човечка кожа делува како еден вид неонски рекламен знак, на кој се нагласува дека за нив е отворена „крвава шипка“.

Тоа е затоа што комарците користат инфрацрвени сензори пронајдени во нивните 15-сегментирани пипала за да најдат плен, според новото истражување, пишува Science Alert.

Во многу делови од светот, каснувањето од комарец е повеќе од иритација. Тие шират патогени како денга, жолта треска и вирусот зика. Според Светската здравствена организација (СЗО) маларијата, која ја шири комарецот Anopheles gambiae, ќе предизвика повеќе од 600.000 смртни случаи во 2022 година.

За да избегнат посериозна болест или само лудо чешање, луѓето се желни да научат како да спречат каснувања од овие примамливи инсекти.

Повеќе од сто години научниците се обидуваат да разберат како успеваат да го пронајдат „домаќинот“.

Истражувањето спроведено од научниците од Универзитетот во Калифорнија, Санта Барбара (UCSB) покажа дека комарците имаат друга смисла – инфрацрвена детекција, покрај другите знаци за кои веќе знаеме дека постојат, како што е „носот“ за јаглерод диоксид во човечкиот здив и одредени мириси на телото, се за да се најде соодветен домаќин.

„Видот комарец што го проучуваме, Aedes aegypti, е исклучително вешт да најде човечки домаќин со чија крв ќе се храни“, рече молекуларниот биолог на UCSB, Николас Дебобиен.

Добро е познато дека овие комарци користат повеќе траки за да најдат плен на далечина.

„Тоа е јаглерод диоксидот што луѓето го издишуваат, мирисите, влагата и топлината на нивните тела, но сè има граница бидејќи инсектите имаат слаб вид, а силните ветрови и брзите движења можат да ги нарушат нивните хемиски сетила“, рече Дебобијен.

Затоа, научниците се запрашале дали и комарците можат да забележат нешто посигурно кога станува збор за пронаоѓање „оброк“, а се испоставило дека тоа е инфрацрвеното зрачење на нашето тело.

Мажјаците се безопасни, на женките им е потребна крв за да развијат јајца

Познато е дека машките комарци се безопасни, но на женките им е потребна крв за да развијат јајца.

Проучувајќи ги женските комарци, истражувачите поставија кафези и поставија 80 женки на возраст од една до три недели во секоја со разни лажни „домаќини“ кои претставуваа различни комбинации на термоелектрични панели, јаглерод диоксид од концентрациите на човечки здив и човечки мириси, сето тоа додека снимаше петминутни видеа – снимки и го следеа нивното однесување во потрага по домаќини.

Тие го опишаа „комарецот што слетува и го пробива осилото низ мрежата на кафезот, потсетувајќи на женката што слетува на човек и потоа бара место за примерок од површината на кожата со нејзиниот убод“.

Некои од комарците биле изложени на термоелектрична плоча на просечна температура на човечката кожа од 34 степени Целзиусови, која исто така служела како извор на инфрацрвено зрачење.

Други беа изложени на амбиентална температура од 29,5 степени Целзиусови, што е познато дека е погодно за комарци, но не емитува инфрацрвено зрачење.

Секоја мамка особено – CO2, мирис или инфрацрвено зрачење – не успеа да го разбуди интересот на комарците. Ова значи дека ниту една мамка сама по себе не ја стимулира активноста на барање домаќин кај комарците.

Но, очигледната жед за крв кај инсектите се удвои кога инфрацрвениот фактор беше додаден на мамката и мирисот на CO2.

На растојание од 10 сантиметри, овие инсекти можат да ја детектираат температурата на нашата кожа и директно да ја почувствуваат кога ќе слетаат на површината на кожата. Но, тие можат да го почувствуваат и на поголема оддалеченост бидејќи се претвора во електромагнетни бранови, главно во инфрацрвениот спектар.

Пипалата содржат инфрацрвени сензори со протеин чувствителен на температура

Истражувачкиот тим тврди дека нивните пипала содржат инфрацрвени сензори кои содржат протеин чувствителен на температура – TRPA1.

Кога тимот го отстранил генот за овој протеин, комарците не можеле да детектираат инфрацрвено зрачење.

Резултатите од истражувањето помагаат да се објасни зошто комарците се чини дека се особено привлечени од изложената човечка кожа и зошто широката облека – која го расфрла инфрацрвеното зрачење – е толку ефективна наметка на невидливост против нив.

И ова знаење може да резултира со нешто поефикасна одбрана од комарци, како што е можноста за создавање стапици кои би го користеле топлинското зрачење на температурата на кожата како мамка.

„Иако се толку мали, комарците се одговорни за повеќе човечки смртни случаи од кое било друго животно“, рече Дебобијен.

Тој исто така додаде дека нивното истражување го подобрило разбирањето за тоа како комарците ги напаѓаат луѓето и понудиле нови можности за контрола на преносот на болестите што ги носат овие инсекти.

Истражувањето е објавено во списанието „Nature“.

Lifestyle

Применете ги овие едноставни трикови и облеката ќе мириса долго по перењето

Објавено пред

на

Фото: PlanetCare @ unsplash
Фото: PlanetCare @ unsplash

Многумина се соочуваат со ист проблем: облеката изгледа чиста по перењето, но свежиот мирис многу брзо исчезнува. Понекогаш, дури и веднаш по сушењето, алиштата немаат арома каква што очекуваме. Причината често се крие во мали грешки при перењето. Со неколку едноставни навики, облеката може да остане миризлива, мека и свежа значително подолго.

Користете омекнувач во вистинско време

Една од најчестите грешки е додавањето омекнувач уште на почетокот од перењето, заедно со детергентот. Многу поефикасно е омекнувачот да се додаде кон крајот, при последното плакнење. На тој начин, неговиот мирис се задржува подолго на ткаенината.

Внимавајте на количината на детергент и омекнувач

Следете ги упатствата на пакувањето. Премногу детергент го отежнува плакнењето и остава траги на облеката, додека премалку не ја мие доволно. Истото важи и за омекнувачот – недоволна количина е едвај забележлива, а преголема може да предизвика непријатност или иритација на кожата.

Одберете соодветна температура

Температурата на перење има клучна улога. Пониските температури ја чуваат бојата и ја продолжуваат трајноста на материјалите. На пример, фармерките е најдобро да се перат ретко и, по можност, рачно – така го задржуваат својот облик и интензитет на бојата.

Сушете на свеж воздух, но не на директно сонце

Сушењето е исто толку важно колку и самото перење. Најдобро е алиштата да се сушат на свеж воздух, но да се избегнува директната сончева светлина, бидејќи таа ги избледува боите. Сушењето во сенка е идеално решение – облеката останува мека, со пријатен мирис и без оштетувања.

Не заборавајте на машината за перење

Ако алиштата и понатаму имаат непријатен мирис по перењето, проблемот може да е во самата машина. Редовното чистење, како и проверката дали правилно ја загрева водата, често го решаваат овој проблем и го подобруваат квалитетот на перењето.

Извор: SD

Прочитај повеќе...

Lifestyle

Работи што генерацијата Z не сака да ги работи

Објавено пред

на

Фото: Wyron A @ unsplash
Фото: Wyron A @ unsplash

Генерацијата Z сè повеќе ги избегнува одредени работни места на почетно ниво, незадоволни од ниските плати и фиксното работно време што некогаш беа вообичаени. Според бизнис експертот Абигејл Рајт, оваа генерација – младите луѓе на возраст од 13 до 28 години – има сосема поинаков поглед на кариерите и условите за работа во споредба со нивните претходници.

Зошто е ова важно?

Неодамнешна анкета на Галуп покажа дека ангажманот на вработените во САД паднал на најниско ниво во последната деценија, при што само 31% од работниците се активно вклучени во своите работни места. Најголем пад е забележан кај оние под 35 години, а генерацијата Z покажува намалена подготвеност да прифаќа работни места што постарите генерации ги сметале за неопходен почеток на кариерата.

Работни места на „црната листа“

Рајт наведува неколку категории на работни места што генерацијата Z генерално ги одбива:

  • малопродажба и угостителство,

  • работа во кол-центри и поддршка на клиенти,

  • физички работни места во магацини,

  • „ригидни“ корпоративни улоги со работно време 9–17 часот,

  • продажба исклучиво на провизија,

  • неплатени пракси.

Многу од овие позиции младите ги сметаат за недоволно платени, премногу барачки и без достоинство.

Редефинирање на „добра работа“

Високите стапки на прегорување и физичкиот напор дополнително ги одвраќаат младите луѓе од магацини и кол-центри. Традиционалните канцелариски улоги, пак, се заменуваат со пофлексибилни аранжмани и работа од далечина.

Генерацијата Z го редефинира значењето на добра работа и, искрено, тоа одамна требаше да се случи“, вели Рајт. „Многу улоги што миленијалците или генерацијата X ги толерираа, денес се сметаат за недоволно платени, премногу барачки и ментално исцрпувачки.“

Новите финансиски реалности

„Овие работни места можеби функционираа пред 20 години – ниски долгови, ниска кирија, делење стан со пријатели. Но денес киријата е енормна, долговите се натрупани и едноставно не можете да си дозволите ниско платени позиции“, вели Кевин Томпсон, извршен директор на 9i Capital Group.

„Генерацијата Z научи да поставува граници“

Рајт додава: „Зошто би останал на ниско платена, високо-стресна работа без флексибилност, кога можеш да бидеш фриленсер или да градиш кариера од далечина?“

Дру Пауерс, основач на Powers Financial Group, се согласува: „Ги видоа своите родители како работат од 9 до 17 часот во канцеларија, само за на крај да бидат отпуштени. Затоа генерацијата Z избира искуства и слобода наместо статус-кво.“

Што носи иднината?

Експертите сметаат дека работни места со флексибилност, почит и фер плата ќе продолжат да ги привлекуваат младите. Компаниите што ќе одбиваат да се прилагодат, пак, ќе се соочат со недостиг на кадар.

Генерацијата Z е тука за да промени правила,“ заклучува Рајт. „А компаниите што ќе понудат транспарентност, ментално здравје како приоритет и фер услови – ќе напредуваат во следната деценија.“

Извор: Index

Прочитај повеќе...

Lifestyle

Дали моето куче ме сака: Знаци што го докажуваат тоа

Објавено пред

на

Фото: Victor G @ unsplash
Фото: Victor G @ unsplash

Ако некој има посебно место во нашето срце, нормално е да сакаме да знаеме дали тој чувствува исто за нас. Истото важи и за нашите најверни придружници – кучињата. Иако не можат да кажат „Те сакам“ со зборови, тие имаат свои начини да ја покажат љубовта.

Во продолжение ви ги претставуваме најсигурните знаци дека вашето куче ве сака.

Верувајте му на инстинктот

Како што кучињата се потпираат на сопствените инстинкти, така и ние треба да веруваме на чувството кога ќе препознаеме љубов и наклонетост кај нив.

Најчести знаци на љубов кај кучињата

1. Контакт со очи
Кога вашето куче ве гледа длабоко во очите, тоа е јасен знак на поврзаност. Научно е докажано дека нивото на „хормонот на љубовта“ – окситоцин, се зголемува и кај вас и кај кучето во тие моменти.

2. Секогаш е покрај вас
Куче кое ве сака сака да е во ваша близина – било да шетате, готвите или одмарате.

3. Ви носи подароци
Коска, играчка или омилен предмет – тоа е негов начин да ви покаже дека ви верува и ве сака.

4. Спокојно го прифаќа вашето заминување
Куче кое има доверба знае дека ќе се вратите. Радоста при повторна средба е најубав доказ за неговата љубов.

5. Мавтање со опашка
Иако опашката може да значи и возбуда, радосното мавтање при вашето присуство е знак на среќа и наклонетост.

6. Ве теши кога ви е тешко
Кучето чувствува кога не сте добро и ќе се обиде со својата блискост да ви ја олесни ситуацијата.

7. Го сака вашиот допир
Кога дозволува да го галите, особено на чувствителни места како стомакот или вратот, тоа значи дека ви верува и ве сака.

8. Заштитничко однесување
Кога почувствува опасност, вашето куче може да застане пред вас за да ве заштити – уште еден доказ за длабока врска.

9. Лижење
Кучињата лижат за да покажат грижа – тоа е нивен начин на изразување наклонетост.

10. Спиење покрај вас
Куче кое сака да спие блиску до својот сопственик покажува доверба и љубов.

Заклучок

На прашањето „Дали моето куче ме сака?“ – одговорот најчесто е „Да“. Доволно е да ги набљудувате неговите гестови, движења и реакциите во секојдневието. Колку повеќе градите доверба, толку повеќе ќе ја препознавате безусловната љубов на вашиот четириножен пријател.

Извор: Nezavisne

Прочитај повеќе...

Facebook

Последни објави

Хороскоп8 часа

Хороскоп за петок (3 октомври)

ОВЕН Околу Овенот ќе владее мир и ќе донесе хармонија во вашиот дом. Можеби се расправате со член на семејството...

Кичево10 часа

ЕВН на терен: Непланиран прекин на електрична енергија на превој „Стража“ и кичевските села Вранештица, Цер и Црско, Кладник, Велмевци и Прострање.

„ЕВН Дистрибуција“ известува дека непланиран прекин на електрична енергија има на превој „Стража“, с.Вранештица, Цер и Црско, Кладник, Велмевци и...

Кичево13 часа

Граѓаните на Кичево денес ја покажаа својата хуманост на дело и доброволно даруваа крв, во организација на „РЦУК Кичево“ во соработка со „ОО Црвен Крст“ и „Институтот за трансфузиона медицина“ Кичево

Во рамките на активностите за одбележување на 5 Октомври, денот на отпочнување со работа на ЦУК, РЦУК Кичево успешно организира...

Македонија16 часа

МВР: Над 100 лица се лишени од слобода во месец септември поради поседување на наркотични средства, запленета поголема количина дрога

Во рамки на тековните оперативни активности од областа на сузбивање на недозволената трговија со дрога, полициски службеници од различни полициски...

Спорт18 часа

Милевски го истакна составот за квалификациските натпреварувања за СП, со Белгија и Казахстан, Ќамили и Митровски повредени, додека во составот се враќа Бабунски

А репрезентацијата на Македонија влегува во завршната етапа од квалификациите за Светското првенство 2026, кое ќе се одржи во САД,...

Фото: Victor Furtuna @ unsplash Фото: Victor Furtuna @ unsplash
Автомобили19 часа

Bentley го враќа класичното купе со V8 мотор и погон на задни тркала

Bentley не се откажува од електрификацијата, но реши дека октанските адути сè уште имаат свое место. Supersports повторно се враќа...

Фото: Heidi Fin @ unsplash Фото: Heidi Fin @ unsplash
Магазин19 часа

Новата војна на Spotify против музиката со вештачка интелигенција: Кој ќе излезе како победник?

Spotify воведува нови политики за подобра контрола на музиката и спамот генерирани од вештачка интелигенција (AI) на својата платформа. Целта...

Спорт20 часа

(ФОТО) ФФМ донираше компјутери во ОУ „Аврам Писевски“ од с.Бардовци, малите дела носат големи промени!

Во насока на општествена одговорност и поддршка на одржливите практики, Фудбалската федерација на Македонија (ФФМ) во понеделникот донираше компјутери на...

Македонија21 час

(ФОТО) СВР Охрид успешно реализира обука за работа со „фонометар“, инструмент за мерење јачина на звук

На 29 и 30.09.2025 година, во просториите на СВР Охрид беше реализирана обука за работа со инструмент за мерење на...

Мобилни уреди21 час

Што носи новиот „iOS 26“? Естетика и функционалност во еден пакет

iOS 26 носи значителни подобрувања во персонализацијата и продуктивноста, овозможувајќи iPhone да стане уште пофлексибилен и прилагоден на потребите на...

НАЈЧИТАНИ