Следете не

Lifestyle

Како комарците ги лоцираат луѓето?

Објавено пред

на

Повеќе од сто години, научниците се обидуваат да разберат како комарците успеваат да најдат „домаќин“.

Има нешто кај луѓето кон кое комарците едноставно се привлечени. Освен мирисот и здивот, на нив изложената човечка кожа делува како еден вид неонски рекламен знак, на кој се нагласува дека за нив е отворена „крвава шипка“.

Тоа е затоа што комарците користат инфрацрвени сензори пронајдени во нивните 15-сегментирани пипала за да најдат плен, според новото истражување, пишува Science Alert.

Во многу делови од светот, каснувањето од комарец е повеќе од иритација. Тие шират патогени како денга, жолта треска и вирусот зика. Според Светската здравствена организација (СЗО) маларијата, која ја шири комарецот Anopheles gambiae, ќе предизвика повеќе од 600.000 смртни случаи во 2022 година.

За да избегнат посериозна болест или само лудо чешање, луѓето се желни да научат како да спречат каснувања од овие примамливи инсекти.

Повеќе од сто години научниците се обидуваат да разберат како успеваат да го пронајдат „домаќинот“.

Истражувањето спроведено од научниците од Универзитетот во Калифорнија, Санта Барбара (UCSB) покажа дека комарците имаат друга смисла – инфрацрвена детекција, покрај другите знаци за кои веќе знаеме дека постојат, како што е „носот“ за јаглерод диоксид во човечкиот здив и одредени мириси на телото, се за да се најде соодветен домаќин.

„Видот комарец што го проучуваме, Aedes aegypti, е исклучително вешт да најде човечки домаќин со чија крв ќе се храни“, рече молекуларниот биолог на UCSB, Николас Дебобиен.

Добро е познато дека овие комарци користат повеќе траки за да најдат плен на далечина.

„Тоа е јаглерод диоксидот што луѓето го издишуваат, мирисите, влагата и топлината на нивните тела, но сè има граница бидејќи инсектите имаат слаб вид, а силните ветрови и брзите движења можат да ги нарушат нивните хемиски сетила“, рече Дебобијен.

Затоа, научниците се запрашале дали и комарците можат да забележат нешто посигурно кога станува збор за пронаоѓање „оброк“, а се испоставило дека тоа е инфрацрвеното зрачење на нашето тело.

Мажјаците се безопасни, на женките им е потребна крв за да развијат јајца

Познато е дека машките комарци се безопасни, но на женките им е потребна крв за да развијат јајца.

Проучувајќи ги женските комарци, истражувачите поставија кафези и поставија 80 женки на возраст од една до три недели во секоја со разни лажни „домаќини“ кои претставуваа различни комбинации на термоелектрични панели, јаглерод диоксид од концентрациите на човечки здив и човечки мириси, сето тоа додека снимаше петминутни видеа – снимки и го следеа нивното однесување во потрага по домаќини.

Тие го опишаа „комарецот што слетува и го пробива осилото низ мрежата на кафезот, потсетувајќи на женката што слетува на човек и потоа бара место за примерок од површината на кожата со нејзиниот убод“.

Некои од комарците биле изложени на термоелектрична плоча на просечна температура на човечката кожа од 34 степени Целзиусови, која исто така служела како извор на инфрацрвено зрачење.

Други беа изложени на амбиентална температура од 29,5 степени Целзиусови, што е познато дека е погодно за комарци, но не емитува инфрацрвено зрачење.

Секоја мамка особено – CO2, мирис или инфрацрвено зрачење – не успеа да го разбуди интересот на комарците. Ова значи дека ниту една мамка сама по себе не ја стимулира активноста на барање домаќин кај комарците.

Но, очигледната жед за крв кај инсектите се удвои кога инфрацрвениот фактор беше додаден на мамката и мирисот на CO2.

На растојание од 10 сантиметри, овие инсекти можат да ја детектираат температурата на нашата кожа и директно да ја почувствуваат кога ќе слетаат на површината на кожата. Но, тие можат да го почувствуваат и на поголема оддалеченост бидејќи се претвора во електромагнетни бранови, главно во инфрацрвениот спектар.

Пипалата содржат инфрацрвени сензори со протеин чувствителен на температура

Истражувачкиот тим тврди дека нивните пипала содржат инфрацрвени сензори кои содржат протеин чувствителен на температура – TRPA1.

Кога тимот го отстранил генот за овој протеин, комарците не можеле да детектираат инфрацрвено зрачење.

Резултатите од истражувањето помагаат да се објасни зошто комарците се чини дека се особено привлечени од изложената човечка кожа и зошто широката облека – која го расфрла инфрацрвеното зрачење – е толку ефективна наметка на невидливост против нив.

И ова знаење може да резултира со нешто поефикасна одбрана од комарци, како што е можноста за создавање стапици кои би го користеле топлинското зрачење на температурата на кожата како мамка.

„Иако се толку мали, комарците се одговорни за повеќе човечки смртни случаи од кое било друго животно“, рече Дебобијен.

Тој исто така додаде дека нивното истражување го подобрило разбирањето за тоа како комарците ги напаѓаат луѓето и понудиле нови можности за контрола на преносот на болестите што ги носат овие инсекти.

Истражувањето е објавено во списанието „Nature“.

Lifestyle

Дали премногу често имате столица? Еве што значи тоа за вашето здравје

Објавено пред

на

Фото: Claire Mueller @ unsplash

Сè е индивидуално, велат експертите, а следниве фактори можат да влијаат на фреквенцијата на празнење на цревата.

Честото одење во тоалет значи дека празнењето се случува почесто од вообичаено, но тоа не мора да биде причина за загриженост. Оваа појава може да се јави кај мажи и жени, на различна возраст.

Ако забележувате дека почесто одите во тоалет, тоа може да биде поврзано со:

  • Исхрана

  • Емоционална состојба (стрес, анксиозност)

  • Хормонални промени

  • Лекови или додатоци во исхраната

Важно е да се направи разлика меѓу често празнење и дијареја – тоа не е исто.

Колку пати е „нормално“?

Според истражувањата:

  • Сè од три пати на ден до три пати неделно се смета за нормално

  • Фреквенцијата е индивидуална и варира од личност до личност

Фактори кои влијаат врз фреквенцијата:

  • Здравје на цревата

  • Физичка активност

  • Навики во исхраната

  • Ниво на стрес

  • Лекови и додатоци

  • Употреба на антибиотици

  • Одредени здравствени состојби

Можни причини за почесто празнење (а не дијареја):

  • Јадете повеќе од вообичаено

  • Почнавте да пиете кафе (и кофеирано и без кофеин може да има лаксативен ефект)

  • Јадовте нешто што ви ја вознемири дигестијата

  • Несакани ефекти од лекови или додатоци

  • Хормонални промени (особено кај жените)

  • Зголемен стрес или анксиозност

Извор: Kurir

Прочитај повеќе...

Lifestyle

Клуч за контрола на шеќерот во крвта: Три знаци дека не внесувате доволно растителни влакна

Објавено пред

на

Фото: Julia Zolotova @ unsplash

Препорачан дневен внес на растителни влакна:

  • Жените треба да внесуваат околу 25 грама дневно

  • Мажите околу 38 грама дневно

Според нутриционистите, растителните влакна се клучни за:

  • Здравјето на цревата

  • Регуларна столица

  • Контрола на шеќерот во крвта

  • Намалување на ризик од рак на дебелото црево

Како се менува потребата со возраста:

  • Жени (19–50 години): 25 грама

  • Жени (над 50 години): 21 грам

  • Мажи (19–50 години): 38 грама

  • Мажи (над 50 години): 30 грама

Со возраста, телото има помала потреба од калории, па така се намалува и потребата за влакна.

Извори на влакна:

  • Целото овошје и зеленчук

  • Житарици од цело зрно

  • Наместо бело брашно и ориз, изберете интегрални алтернативи

„Влакната се дел од храната што телото не ги вари целосно. Најчесто ги има во растителната храна“, објаснува Сара Елнакиб од Универзитетот Рутгерс.

Постојат два типа растителни влакна:

Растворливи влакна
– Се раствораат во вода и формираат желатинозна маса во цревата
– Помагаат да се „фатат“ мастите, шеќерите и холестеролот и да не влезат во крвотокот

Нерастворливи влакна
– Не се варат, туку додаваат волумен на столицата
– Ја омекнуваат и ја прават полесна за излачување

Ако не внесувате доволно влакна, ќе го забележите ова:

Редовен запек
„Најголемиот знак за недостиг на влакна е запекот“, вели Лон Бен-Ашер, диететичар од Центарот за долговечност „Притикин“.
Влакната го олеснуваат движењето на храната низ дигестивниот систем и ја прават столицата пообемна и полесна за излачување.

Извор: Vecernji

Прочитај повеќе...

Lifestyle

Поради една грешка, клима уредот троши трипати повеќе електрична енергија

Објавено пред

на

Како правилно да се разладите без да ја зголемите сметката?

Најголемата заблуда – вклучување само повремено
Многумина мислат дека заштедуваат струја ако климата се вклучува само повремено, но експертите предупредуваат дека тоа е погрешно.

Поекономично е:

  • Да ја оставите климата да работи постојано, отколку да ја вклучувате и исклучувате често

  • Уредот сам се префрла во режим на одржување, каде троши значително помалку енергија

Клучот е во енергетската класа
Современите клими со инвертер трошат помалку благодарение на автоматското прилагодување на температурата.

Пример:

  • Клима од 3.5 kW прво троши 1.2 kW

  • По постигнување на температура, троши само 200–500 W

Најдобри се уредите со ознаки:

  • A+++ (најштедливи)

  • Потоа A++, A+, па надолу

Идеални поставки во лето:

  • Температура: 24–26 °C

  • Разлика со надворешна температура: најмногу 7 степени

  • Секој степен погоре штеди 3–5% енергија

Ако сте дома цел ден:

  • Вклучете ја климата рано наутро, додека надвор е уште свежо

  • Така уредот лесно ја одржува температурата, троши помалку

Ако сте надвор преку ден:

  • Вклучете ја климата еден час пред да дојдете дома

  • Најдобро преку Wi-Fi контрола

Греење со клима – исплатливо и во зима
Климите греат со топлинска пумпа, што е ефикасно и евтино.

За 1 kW струја се добиваат:

  • 3 kW топлинска енергија

Важно:

  • Користете само инвертер модели

  • Тие греат и кога надвор има до -25 °C

  • Поевтините клими не работат добро под нула

Модерни функции што помагаат:

  • Сензори за движење и топлина за подобро распределување на воздухот

  • Дефлектори што го насочуваат воздухот далеку од лицето – идеално за чувствителни корисници

Вентилаторот не е за потценување

  • Не ја намалува температурата, но прави да се чувствува посвежо

  • Не го оставајте вклучен ако не сте дома – троши непотребно

Најдобар рецепт за ефективна клима:

  • Изберете модел со висока енергетска класа

  • Користете ја постојано, но паметно

  • Комбинирајте ја со вентилатори и Wi-Fi контроли

Ако сакате комфор, ниски сметки и долг век на климата – сето ова прави голема разлика.

Извор: Alo

Прочитај повеќе...

Facebook

Последни објави

Кичево58 минути

„Кичевчани пеат за Кичево“, дводневна музичка манифестација на градскиот плоштад, незаборавни музички вечери во срцето на Кичево!

Ве покануваме на музичката гала вечер „Кичевчани пеат за Кичево“, дводневна манифестација исполнета со ритам, емоции и македонска музика! Подгответе...

Македонија2 часа

Албански државјанин на „Ќафасан“ во документи ставил пари, бил приведен од РЦ Запад

На 25.07.2025 во 12.25 часот, полициски службеници од Полициската станица за гранични проверки „Ќафасан“ при Регионалниот центар за гранични работи...

Хороскоп15 часа

Хороскоп за сабота (26 јули)

Овен Не сте баш расположени, но наместо да бидете сами, поминувајте време со блиски луѓе, тоа ќе ве израдува. На...

Кичево23 часа

Во понеделник ЕВН КЕЦ Кичево ќе работи на терен, времено без електрична енергија ќе биде кичевското село Другово

Како што информираат од ЕВН, поради зафати на електродистрибутивната мрежа на 28.07 – понеделник, „ЕВН КЕЦ Кичево“ ќе работи на терен,...

Македонија23 часа

Утре на градскиот плоштад во Охрид, македонската Полиција ќе се реализира националната кампања „До вас, за вас“, како форма за приближување на полицијата до граѓаните

Утре (26.07.2025 година) во Охрид ќе биде реализирана националната кампања „До вас, за вас“ која има превентивен карактер и претставува...

Lifestyle1 ден

Дали премногу често имате столица? Еве што значи тоа за вашето здравје

Сè е индивидуално, велат експертите, а следниве фактори можат да влијаат на фреквенцијата на празнење на цревата. Честото одење во...

Lifestyle1 ден

Клуч за контрола на шеќерот во крвта: Три знаци дека не внесувате доволно растителни влакна

Препорачан дневен внес на растителни влакна: Жените треба да внесуваат околу 25 грама дневно Мажите околу 38 грама дневно Според...

Хороскоп2 дена

Хороскоп за петок (25 јули)

ОВЕН Ќе се почувствувате благодарни што ќе успеете да му помогнете некому во некој голем проблем. Оваа личност можа да...

Lifestyle2 дена

Поради една грешка, клима уредот троши трипати повеќе електрична енергија

Како правилно да се разладите без да ја зголемите сметката? Најголемата заблуда – вклучување само повременоМногумина мислат дека заштедуваат струја...

Lifestyle2 дена

Избркајте ги мувите со лимон: Природен трик што навистина делува

Досадните муви се вистинска напаст секое лето. Наместо да трошите пари на агресивни хемикалии и спрејови што мирисаат лошо и...

НАЈЧИТАНИ