Свет
Мразот на Антарктикот на рекордно ниско ниво

Мразот на морето на Антарктикот најверојатно се намалил на рекордно ниско ниво минатата недела, објавија американските научници, што е најмала количина забележана во последните 45 години сателитски записи. Националниот центар за снег и мраз (NSIDC) на Универзитетот во Колорадо Болдер објави дека морскиот мраз на Антарктикот паднал на 1,79 милиони квадратни километри на 21 февруари.
Тоа е за 136.000 квадратни километри помалку од претходниот негативен рекорд поставен во 2022 година. Научниците од NSIDC нагласија дека објавената бројка не е конечна бидејќи сè уште е можно дополнително топење на мразот во доцната сезона. Тие рекоа дека ќе ја објават конечната бројка за големината на мразот на почетокот на март.
Топењето на морскиот мраз ги изложува на бранови и повисоки температури подебелите ледени облоги што го потпираат дното на Антарктикот. Топењето на морскиот мраз нема видлив ефект врз нивото на морето бидејќи мразот е веќе во водата на океаните.
Морскиот мраз ги опкружува огромните ледени плочи на Антарктикот, проширувања на слатководни глечери кои се закануваат со катастрофално покачување на нивото на морето во текот на вековите, доколку продолжат да се топат со зголемувањето на глобалните температури.
Циклусот на Антарктикот претрпува значителни годишни варијации
„Одговорот на Антарктикот на климатските промени е различен од оној на Арктикот“, рече Тед Скамбос, виш научен соработник во Институтот за истражување на животната средина CIRES. „Трендот на намалување на морскиот мраз може да биде сигнал дека глобалното затоплување конечно влијае на лебдечкиот мраз околу Антарктикот, но ќе бидат потребни уште неколку години за да се знае со сигурност“, рече Скамбос.
Циклусот на Антарктикот поминува низ значителни годишни варијации – топење во лето и замрзнување во зима. Во последните четири децении, континентот не го доживеа брзото топење што ги погоди ледените плочи на Гренланд и Арктикот поради глобалното затоплување.
Но, темпото на топење од 2016 година предизвикува загриженост дека би можел да преовладува значителен надолен тренд. Топењето на морскиот мраз е проблем бидејќи помага да се забрза глобалното затоплување. Кога белиот морски мраз, кој рефлектира до 90 проценти од сончевата енергија назад во вселената, ќе се замени со темно море без мраз, водата наместо тоа апсорбира сличен процент од сончевата топлина.
На глобално ниво, минатата година беше петта или шеста најтопла досега и покрај ефектот на ладење на природниот временски феномен Ла Нина.
Свет
„Google“ со сериозна инвестиција на центри за податоци и вештачка интелигенција во Велика Британија

Американската компанија Гугл денеска објави план за инвестиција од пет милијарди фунти (околу 5,78 милијарди евра) во Велика Британија во наредните две години. Средствата главно ќе бидат насочени кон развој на центри за податоци и истражување во областа на вештачката интелигенција (ВИ), а веста доаѓа непосредно пред посетата на американскиот претседател Доналд Трамп на Лондон.
Според соопштението на компанијата, инвестицијата ќе ги покрие капиталните трошоци, истражувањето и развојот, вклучувајќи ја и работата на Гугл ДипМајнд, британската лабораторија за ВИ во сопственост на технолошкиот гигант.
Како дел од оваа стратегија, денес беше пуштен во употреба нов центар за податоци во Волтам Крос, северен Лондон, во кој Гугл претходно вложи околу една милијарда долари (850 милиони евра).
Портпарол на компанијата за агенцијата АФП, кој сакаше да остане анонимен, изјави дека новата инвестиција ќе претставува надополнување на претходното финансирање.
Во меѓувреме, Велика Британија се подготвува за втората државна посета на Трамп, која ќе се одржи в среда и четврток. Првата официјална посета беше во 2019 година, за време на неговиот прв претседателски мандат. Според британските медиуми, Трамп ќе биде придружуван од делегација составена од високи претставници на технолошкиот и финансискиот сектор, а се очекуваат и нови инвестиции и потпишување на технолошки договор со Лондон.
Во пресрет на посетата, британската влада веќе најави дека американските банки вложуваат повеќе од една милијарда фунти во земјата, а во понеделник потврди и договор со САД за забрзување на процесот на одобрување и верификација на нуклеарни проекти.
Откако започна војната во Украина, Велика Британија значително ги засили напорите за намалување на зависноста од јаглеводородите, при што нуклеарната енергија стана стратешки приоритет. За време на посетата на Трамп, официјално ќе биде потпишано и новото партнерство меѓу Лондон и Вашингтон – „Атлантско партнерство за напредна нуклеарна енергија“, пренесе Бета.
Свет
Денес во Киргистан беше регистриран силен земјотрес

Во Киргистан денеска е регистриран земјотрес со јачина од 4,1 степени според Рихтеровата скала, информира Европско-медитеранскиот сеизмолошки центар. Потресот бил лоциран на околу 12 километри југоисточно од главниот град Бишкек, на длабочина од приближно 12 километри.
Очевидци сведочат дека земјата се тресела околу две до три минути, пренесе ТАСС.
Досега нема информации за повредени лица или материјални оштетувања.
Свет
(ВИДЕО) „Ден на жалост“ во Португалија по страшната трагедија каде од шините излета жичара и одзеде најмалце 15 животи, неофицијално има и странци

Португалија денеска тагува по трагедијата што го потресе главниот град Лисабон, откако 15 лица ги загубија животите, а најмалку 18 завршија во болница по излетувањето од шините на историската жичница „Глорија“. Петмина од повредените се во критична состојба, соопштија службите за итни интервенции.
Несреќата се случила вчера околу 18 часот по локално време, на ридската траса која ја поврзува централниот плоштад Рестаурадорес со познатиот кварт Баиро Алто. Властите потврдија дека меѓу загинатите има и странски туристи, но нивната националност сè уште не е официјално објавена.
Градоначалникот на Лисабон, Карлос Моедас, по посетата на повредените во болница изјави дека градот минува низ „еден од најтешките моменти во поновата историја“. Претседателот Марсело Ребело де Соуза, пак, упати сочувство до семејствата и најави дека државата ќе ја утврди целосната одговорност за трагедијата.
#ALERTA Se descarriló el Funicular de Lisboa, el Elevador da Glória, que realiza un recorrido por la zona vieja; obligado al viajar a Portugal. Al menos 15 muertos y 18 heridos. Con mas de 100 años de historia, no le daba mantenimiento el municipio. Turistas, muchas víctimas pic.twitter.com/7ou9NYCppb
— Víctor Sánchez Baños (@vsanchezbanos) September 3, 2025
Истрагата за причините е во тек и во неа се вклучени повеќе институции – управувачката компанија „Карис“, Националниот орган за безбедност во сообраќајот и криминалната полиција. Од „Карис“ тврдат дека жичницата редовно била подложувана на инспекции, но очевидци изјавиле дека пред судирот со зграда на стрмната улица најверојатно дошло до дефект на сопирачките.
На снимки споделени на социјалните мрежи се гледа целосно превртено и оштетено возило во препознатливата жолта боја, а сведоци раскажуваат дека неколку патници биле извлечени од урнатините со помош на спасувачките екипи.
Жичницата „Глорија“, која работи веќе 140 години, е еден од симболите на Лисабон и претставува омилена атракција за туристите.
Трагедијата предизвика и меѓународни реакции. Претседателката на Европската комисија, Урсула фон дер Лајен, и шпанскиот премиер Педро Санчез испратија пораки на поддршка и солидарност со португалскиот народ.
-
Хроника18 часа
Вчера утро на магистралниот пат Кичево-Охрид се случила трагична сообраќајка каде животот го загуби младо момче од кичевско
-
Кичево20 часа
Денес се одбележува 82 години од најкрвавата битка кај с.Кленоец кичевско, додека на денешен ден загинал и Јосиф Јосифовски-Свештарот
-
Хороскоп1 ден
Хороскоп за понеделник (6 октомври)
-
Хороскоп9 часа
Хороскоп за вторник (7 октомври)
-
Временска прогноза2 дена
Од утре повторно дождливо време, додека на планините и планинските превои не е изклучена можноста за нов снег
-
Македонија15 часа
Од вечерва горивата со намалена цена за литар