На денешен ден
На денешен ден – 19 март

1563.- Амбуасовиот мир ја заврши првата верска војна во Франција, по што Хугенотите (протестантите) добија ограничена слобода на вероисповед. Хугенотските војни ја распаднаа Франција повеќе од 30 години.
1628.- Англичаните ја основале колонијата Масачусетс во Америка.
1796.- Француската Република донесе Указ за слобода на печатот, кој престана да важи кога Наполеон дојде на власт две години подоцна, а печатот беше подложен на строга цензура.
1812.- Шпанскиот парламент усвои либерален устав во Кадиз, кој стана идеал на слободоумните аспирации на буржоаската класа во европските земји. По враќањето на тронот во 1813 година, кралот Фердинанд VII го укина Уставот и го врати феудално-апсолутистичкиот поредок, но по избувнувањето на востанието во 1820 година, тој беше принуден да го врати.
1813.- Роден е шкотскиот мисионер и истражувач на Африка Дејвид Ливингстон, кој ги открил Викторините водопади во 1855 година. Тој беше првиот што ја истражуваше пустината Калахари, сливот на реката Замбези и изворот на реката Конго. Како најголем британски истражувач на Африка, тој беше погребан во Вестминстерската катедрала во Лондон.
1861.- По долгогодишни борби, Англичаните го потиснале бунтот на домородното население Маори во Нов Зеланд и тие се повлекле во внатрешноста на островот.
1872.- Роден е рускиот балетски кореограф Сергеј Павлович Дијагилев, основач на групата „Руски балет“, која со исклучителен успех настапувала од 1909 до 1929 година.
1920.- САД одбија да го потпишат Версајскиот договор по Првата светска војна и да се приклучат на Друштвото на народите, поради стравување дека ќе бидат вовлечени во војната во случај на напад врз член на Лигата.
1930.- Умре англискиот државник Артур Џејмс Балфур, премиер на Велика Британија од 1902 до 1906 година. Како министер за надворешни работи, тој во 1917 година објави план за создавање еврејска национална држава во Палестина (Балфуровата декларација).
1945.- Велика Британија ја призна владата на Демократска Федеративна Југославија предводена од Јосип Броз Тито. DFJ тогаш беше признат и од САД (18 март) и од СССР (29 март).
1950.- Умре американскиот писател Едгар Рајс Бароуз, автор на авантуристичките романи за Тарзан.
1970.- Шефовите на влади на Источна и Западна Германија, Вили Брант и Вили Стоф, се сретнаа во Ерфурт. Тоа беше прва средба меѓу високи претставници на двете земји по поделбата на Германија во 1949 година.
1977.- Претседателот на Конго Мариен Нгуаби беше убиен во неговата резиденција во Бразавил. Поранешниот шеф на државата Алфонс Масабма Деба беше обвинет за убиство, а потоа и егзекутиран. Воена хунта ја презеде власта, а полковникот Јоаким Јомби беше прогласен за претседател во април 1977 година.
1978.- Израелската армија го окупираше поголемиот дел од јужен Либан.
1991.- Народното собрание на Србија ги презеде надлежностите на распуштеното Собрание на Косово и го разреши Риза Сапунџија, член на Претседателството на СФР Југославија од Косово.
1994.- Владините трупи во Пном Пен го зазедоа градот Паилин во источна Камбоџа, главното упориште на маоистичкото герилско движење Црвени Кмери.
1994.- Во експлозија на бомба во метрото во главниот град на Азербејџан, Баку, загинаа 12, а беа повредени повеќе од 50 луѓе.
1996.- Полицијата на Федерацијата Босна и Херцеговина влегла во Грбавица, последната сараевска општина која ја држеле српските сили за време на војната во Босна. Со тоа се заокружи трансферот на власта во сараевските општини, кои според Дејтонскиот договор и припаѓаа на Федерацијата Босна и Херцеговина. Поголемиот дел од српското население ја напушти Грбавица два дена порано, а според податоците на Ифор, 60.000 Срби се иселиле од Сараево за време на трансферот на власта.
1996.- Во главниот град на Филипините, Манила, 150 луѓе загинаа во пожар во дискотека.
1997.- Умре холандско-американскиот сликар Вилем де Кунинг, основачот на апстрактниот експресионизам, кој го трансформираше сликарството во САД во 1940-тите.
1999.- Во експлозија на бомба предизвикана од чеченски терористи на пазар во јужниот руски град Владикавказ загинаа повеќе од 50 луѓе.
1999.- По неуспешните преговори меѓу Србите и косовските Албанци во Париз, американскиот претседател Бил Клинтон изјави дека „прагот е надминат“ и дека косовскиот проблем ги загрозува националните интереси на САД. Дипломатите од западните земји почнаа да го напуштаат Белград, а меѓународните верификатори почнаа да го напуштаат Косово.
2001.- Социјалистот Бертранд Деланое победи на изборите и стана првиот левичарски градоначалник на Париз.
2002 – Зимбабве беше суспендиран од Комонвелтот на една година.
2006.- Илјадници демонстранти се собраа на голем плоштад во белорускиот главен град Минск, одбивајќи да ги признаат резултатите од претседателските избори на кои Александар Лукашенко победи по трет пат, продолжувајќи го своето 12-годишно владеење.
2008.- Првата жена во историјата на Пакистан беше избрана за претседател на Собранието, д-р Фехмида Мирза, од Пакистанската народна партија.
2011.- Започна воената операција на меѓународните сили во Либија наречена „Одисејска зора“, под команда на американскиот адмирал Семјуел Џеј Локлир.
2012.- Почина претседателката на Антикорупцискиот совет на Владата на Србија, Верица Бараќ, која повеќе од десет години покренуваше бројни теми за корупцијата и беше јавен симбол на борбата против ова општествено зло.
2014.- Претседателот на Демократската партија на Србија, Воислав Коштуница, поднесе оставка од својата партиска функција, откако неговата партија ДСС, за прв пат од основањето во 1992 година, не го освои потребниот број гласови за влез во српскиот парламент на предвремените парламентарни избори.
2022 – Отворена е железничката делница Белград – Нови Сад, како дел од меѓународната железница Белград – Будимпешта. Изградбата започна кон крајот на 2017 година за возови со брзина од 200 километри на час.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден – 27 јуни

На денешен ден 27 јуни, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:
🌍 Историски настани:
- 1801 – Британски и турски сили го поразуваат Наполеоновиот гарнизон во Каиро, ставајќи крај на француската инвазија на Египет.
- 1905 – Почеток на бунтот на екипажот на крстосувачот „Потемкин“, еден од првите знаци на револуционерно движење во царска Русија.
- 1932 – Сиам (денешен Тајланд) преминува од апсолутна во уставна монархија.
- 1946 – Додеканеските острови официјално ѝ се доделуваат на Грција по Втората светска војна.
- 1950 – Југославија го воведува самоуправувањето, уникатен модел во социјалистичкиот свет.
- 1954 – Во Обнинск, СССР, е пуштена првата нуклеарна електрана во светот.
🕊 Политика и конфликти:
- 1991 – Почеток на војната за независност на Словенија, што трае само шест дена.
- 1997 – Претседателот на Таџикистан потпишува мировен договор, ставајќи крај на граѓанската војна.
- 1999 – Алжирската влада предлага амнестија за исламските екстремисти за прекин на долгогодишното насилство.
- 2011 – Меѓународниот кривичен суд издава налог за апсење на Моамер Гадафи.
🎭 Култура, наука и општество:
- 1838 – Роден Банким Чандра Чатерџи, пионер на индиската литература на бенгалски.
- 1989 – Починува Жил Алфред Ајер, истакнат британски филозоф.
- 2000 – Усвоена Варшавската декларација за демократија.
- 2023 – Земјата изгубила 4,1 милиони хектари тропска шума за една година.
🎸 Музика и поп култура:
- 2002 – Почина Џон Ентвисл, басист на легендарната рок-група The Who.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден – 26 јуни

На денешен ден 26 јуни, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:
19 век
- 1843 – Хонг Конг станува британска кралска колонија, клучен момент во историјата на Британската империја и Кина.
- 1856 – Смрт на Макс Штирнер, влијателен, но контроверзен анархистички мислител.
- 1858 – Крај на Британско-кинеската војна; договорот од Тиенцин ги отвора кинеските пристаништа и легализира опиумот.
- 1867 – Историски чин на симнување на турското знаме од белградската тврдина – симбол на крајот на османлиското владеење.
- 1869 – Роден Владимир Ласкарев, значаен геолог кој го проучувал Балканот.
- 1877 – Црногорска победа против Османлиите кај Спуж – дел од широка ослободителна борба.
- 1881 – Тајна конвенција меѓу Србија и Австро-Унгарија – дипломатски потег со долгорочни последици за Балканот.
- 1892 – Родена Перл Бак, Нобеловка која пишувала за кинескиот живот.
- 1898 – Роден Месершмит, дизајнер на револуционерни авиони.
20 век
- 1905 – Смрт на Јанко Веселиновиќ, писател со теми од српската историја.
- 1906 – Првата Гран При трка – почеток на моторспорт традицијата.
- 1917 – Солунски процес: егзекуција на Апис и други офицери – драматичен момент во српската воена и политичка историја.
- 1941 – Финска влегува во војна на страната на Германија.
- 1945 – Потпишување на Повелбата на ООН – клучен чекор кон нов светски поредок по Втората светска војна.
- 1960 – Независност на Мадагаскар и Сомалиленд – дел од дехолонизацијата на Африка.
- 1970 – Дубчек е исклучен од КПЧ – крај на Прашката пролет.
- 1977 – Независност на Џибути; последен концерт на Елвис Присли.
Кон крајот на 20 век и 21 век
- 1992 – ОН бараат прекин на борбите во Сараево.
- 2000 – Првично декодирање на човечкиот геном – револуција во медицината.
- 2001 – Регионален договор за бегалци и трговија во ЈИЕ.
- 2004 – Прв воз Белград – Сплит по војната.
- 2006 – Прва официјална посета на српски претседател во независна Црна Гора.
- 2008 – Врховниот суд на САД го признава правото на поседување оружје.
- 2012 – Црна Гора добива „зелено светло“ за преговори со ЕУ.
- 2013 – Еди Рама победува на изборите во Албанија.
- 2015 – Исламистички напади во Тунис и Кувајт.
- 2016 – Српска ватерполо доминација во Светската лига.
- 2021 – Американски извештај за НЛО – многу прашања, малку одговори.
- 2024 – Повлекување на контроверзен даночен закон во Кенија по жестоки протести.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден – 25 јуни

На денешен ден 25 јуни, хронолошки подредени значајни настани што се случиле низ различни години и делови на светот. Еве краток преглед на најважните случувања по категории:
🎭 КУЛТУРА И УМЕТНОСТ
- 1822 – Почина Ернст Хофман, германски писател и композитор. Неговата фантастична литература го инспирирала Жак Офенбах да ја создаде познатата опера „Хофманови приказни“.
- 1997 – Почина Жак-Ив Кусто, француски океанограф и изумител на „водните бели дробови“ (Aqualung), симбол на подводната ера.
⚔️ ВОЕНИ И ПОЛИТИЧКИ НАСТАНИ
- 1876 – Битка кај Литл Биг Хорн: пораз на американската војска од страна на Сиуксите предводени од Лудиот Коњ.
- 1950 – Започна Корејската војна, еден од најзначајните конфликти на Студената војна.
- 1991 – Словенија и Хрватска прогласија независност од СФРЈ, што доведе до војна во регионот.
- 1995 – Државен удар во Катар, при што шеикот Хамад бин Калифа Ал Тани го симна својот татко од власт.
🏛 ДИПЛОМАТИЈА И МЕЃУНАРОДНИ ОДНОСИ
- 1966 – Југославија и Ватикан ги обновија дипломатските односи.
- 1988 – Потпишана Декларацијата за односи меѓу ЕЗ и ССЕА, симболично зближување Исток-Запад.
- 2024 – Ален Берсе, поранешен претседател на Швајцарија, е избран за генерален секретар на Советот на Европа.
🗳 ДЕМОКРАТИЈА И ИЗБОРИ
- 1993 – Ким Кемпбел стана првата жена премиер на Канада.
- 2005 – Махмуд Ахмадинеџад избран за претседател на Иран.
- 2023 – Киријакос Мицотакис и неговата партија Нова демократија победија на изборите во Грција; Алексис Ципрас поднесе оставка.
🌍 КОЛОНИЈАЛИЗАМ И НЕЗАВИСНОСТ
- 1847 – Прогласување на независноста на Либерија, основана од ослободени американски робови.
- 1975 – Мозамбик стана независна држава по 477 години португалска колонијална власт.
🎤 ПОП КУЛТУРА
- 2009 – Смрт на Мајкл Џексон, кралот на попот, чие музичко наследство останува безвремено.
-
Хороскоп24 часа
Хороскоп за недела (6 јули)
-
Скопје1 ден
Лишен од слобода „бајач“ од скопско, измамил брачен пар од Берово за 400.000 евра, сè претставувал истерувач на духови и магии
-
Македонија11 часа
ПС за граничен надзор „Охридско езеро“ не запира, фатени живи албански државјани длабоко на наша територија во незаконит лов на риба
-
Временска прогноза15 часа
Преку ден „пекол“, од ноќеска заладување со локален дожд, ова се метео информациите
-
Временска прогноза2 дена
Денес многу топло, додека утре краткотрајна дестабилизација и услови за дожд
-
Спорт2 часа
За „Иванден“ дефинитивно мора да бидете во с.Староец, на одлична традиција, фудбал и уживање
-
Lifestyle11 часа
Колку често треба да се перат кујнските крпи? Еве што велат експертите за хигиена
-
Lifestyle11 часа
5 најчести митови за клима уредите – што е вистина, а што треба да промените во навиките?