Светот виден на денешен ден, 20-ти мај

📜 Среден и нов век

• 1349 – Цар Душан го прогласува Душановиот законик, еден од најважните правни документи во српската историја.
• 1498 – Васко де Гама пристигнува во Индија (Каликут), отворајќи нов морски пат околу Африка.
• 1506 – Почина Кристофоро Колумбо, откривачот на Америка.

✍️ Култура и филозофија

• 1799 – Роден е Оноре де Балзак, автор на Човечката комедија.
• 1806 – Роден е Џон Стјуарт Мил, филозоф, економист и застапник на утилитаризмот.
• 2005 – Почина Пол Рикер, француски филозоф и хуманист.

⚔️ Војни и политика

• 1834 – Почина Маркиз Ла Фајет, херој од Американската револуција.
• 1882 – Потпишан е Тројниот сојуз меѓу Германија, Австро-Унгарија и Италија.
• 1941 – Италија ја анектира Бока Которска за време на Втората светска војна.
• 1956 – САД изведуваат прва воздушна експлозија на хидрогенска бомба.
• 1999 – НАТО напад врз болница во Белград, при што загинаа пациенти.

🌍 Независности и државни промени

• 1902 – Куба станува република; САД ги повлекуваат трупите.
• 1927 – Велика Британија ја признава независноста на Саудиска Арабија.
• 2002 – Источен Тимор прогласува независност.
• 2000 – Тајван инаугурира прв демократски избран претседател од опозицијата.

🧑‍🤝‍🧑 Друштвени и економски настани

• 1980 – Референдумот во Квебек – 60% против независност од Канада.
• 1989 – Србија издава заем за економско заживување – никогаш не е вратен.
• 1995 – Ебола карантин во Заир.
• 2015 – Големите банки признаваат вина за валутни манипулации, казна од 5,7 милијарди долари.

🎨 Кражби и културни загуби

• 2010 – Во Париз одземени, односно украдени 5 слики вредни 100 милиони евра, меѓу нив дела од Пикасо, Матис, Модиљани и други.

Култура и уметност

• 1799 – Смртта на Пјер Бомарше, драматург чија работа инспирирала класични опери како „Севилскиот бербер“ (Росини) и „Фигаровата свадба“ (Моцарт).

• 1911 – Почина Густав Малер, влијателен австриски композитор и диригент.

• 1995 – Почина Александар Годунов, познат балетски танчер кој доживеа успех и на запад по бегството од СССР.

Политика и конфликти

• 1803 – Велика Британија ѝ објави војна на Франција, со што се заострија Наполеонските војни.

• 1804 – Наполеон е прогласен за император.

• 1944 – Протерување на Татарите од Крим од страна на СССР, што останува едно од најконтроверзните етнички чистки во историјата на регионот.

• 1996 – Радован Караџиќ се повлекува од функцијата претседател на РС поради меѓународен притисок.

• 2000 – СБ на ОН воведува ембарго за оружје за Етиопија и Еритреја, поради нивната гранична војна.

Наука и технологија

• 1974 – Индија го извршува својот прв нуклеарен тест, станувајќи шеста нуклеарна сила.

• 1998 – Тужба против Мајкрософт за монополско однесување, значајна пресвртница во правната историја на технолошките гиганти.

  

  

Човекови права и меѓународна правда

• 1954 – Стапува во сила Европската конвенција за човекови права.

• 2010 – Обама го потпишува Законот за слобода на печатот, именуван по новинарот Даниел Перл.

• 2011 – Пресуда против Аугустин Бизмунг, поврзана со геноцидот во Руанда.

Родени

• 1836 – Вилхелм Штајниц, првиот официјален светски шампион во шах.

• 1868 – Николај II, последниот руски цар.

• 1872 – Бертран Расел, добитник на Нобелова награда и познат филозоф.

• 1883 – Валтер Гропиус, основач на Баухаус и визионер во архитектурата.

• 1919 – Марго Фонтејн, легендарна балерина.

• 1920 – Карол Војтила, идниот папа Јован Павле II.

Светот виден во рубриката „На денешен ден“ за 17-ти мај

🎨 Култура и уметност

• 1510 – Смртта на Сандро Ботичели, еден од најголемите ренесансни сликари. Неговите дела, особено Раѓањето на Венера, се симболи на хуманизмот и естетиката на Ренесансата.

• 1866 – Роден е Ерик Сати, француски композитор чие дело има големо влијание врз модерната музика.

• 2012 – Почина Дона Самер, диско икона со глобално влијание во поп културата.

⚕️ Медицина и наука

• 1749 – Роден е Едвард Џенер, пионер на имунизацијата, чиј изум – вакцината против сипаници – го променил текот на медицинската историја.

⚔️ Политика и воени настани

• 1814 – Норвешка прогласува независност и усвојува устав – значаен момент во историјата на скандинавските земји.

• 1838 – Смртта на Талеран, еден од највештите дипломати на Франција, со улога во реставрацијата по Наполеон.

• 1940 – Германските трупи влегуваат во Брисел – дел од брзото напредување на нацистичка Германија во Втората светска војна.

• 1949 – Обединетото Кралство ја признава независноста на Република Ирска.

• 1997 – Лоран Кабила ја презема власта во Заир, кој се преименува во Демократска Република Конго.

📺 Технологија и медиуми

• 1965 – Првото емитување во боја од Велика Британија до САД – голем чекор во глобалната телевизиска технологија.

• 2000 – Српската влада ја презема РТВ „Студио Б“, симболичен настан за медиумската слобода во Србија.

⚖️ Човекови права и општествени промени

• 1954 – Пресудата Brown v. Board of Education од Врховниот суд на САД ја укинува расната сегрегација во училиштата – историски момент во движењето за граѓански права.

• 2004 – Масачусетс стана првата американска држава што легализира истополови бракови.

• 2009 – За прв пат, жени се избрани во парламентот на Кувајт – голем напредок во правата на жените на Блискиот Исток.