На денешен ден
На денешен ден – 10 август

955 – Армијата на германскиот император Ото I ги победи Унгарците во битката кај Лехфелд, отстранувајќи ја опасноста од унгарска инвазија.
1627.- Францускиот кардинал Ришелје започнува опсада на Ла Рошел, упориште на француските протестанти и Хугенот, на чело на кралските трупи. Ла Рошел падна во октомври 1628 година, по 14-месечна опсада.
1675 година – По наредба на кралот Чарлс II, се поставува камен -темелник на Кралската опсерваторија во јужниот дел на Лондон, предградие Гринич. Задачата на опсерваторијата беше да помогне во навигацијата со проучување на положбите на вездите. Првиот кралски астроном беше Johnон Фламстид.
1792 – Во Париз, повеќе од 1.000 луѓе загинаа во масовна рација на Кралската палата Тилерија, каде гневни граѓани ја масакрираат швајцарската гарда на кралот. Кралот Луј XVI беше уапсен и монархијата беше укината.
1810.- Роден е италијанскиот државник Камило Кавур. Како премиер на Пиемонт (1852) под Виторио Емануел, тој го модернизираше војводството и беше клучна фигура во движењето за обединување на Италија под династијата Савој.
1842 година – Законот забранува жени и деца на возраст под 10 години да работат во подземни рудници.
1846.- Во Вашингтон е основан научно -истражувачкиот центар на институцијата Смитсонијан. Денес, најголемата институција од ваков вид во светот беше формирана по волја на британскиот научник Jamesејмс Смитсон, кој почина во 1829 година, и го остави својот имот од над 100.000 фунти на САД.
1878.- Српскиот принц Милан Обреновиќ издаде декрет за „организација на Воениот музеј“ за собирање и зачувување на трофеи од воената историја. Музејот е сместен во преобратена џамија на платото на Горниот град на белградската тврдина на Калемегдан.
1878.- Роден е композиторот и музички писател Исидор Бајиќ. Го основал првото музичко училиште во Нови Сад и ја започнал „Српската музичка листа“ (опера „Кнез Иво од Семберие“, збирка соло песни „Пешме ubубави“, хорски песни).
1895 година – Првиот концерт на шеталиштето, под диригентство на Хенри Вуд, беше изведен во салата на Кралицата во Лондон. Тој беше главниот организатор на британскиот годишен фестивал на класична музика „Промс“ до 1940 година.
1904.- Руската флота претрпе големи загуби во Руско -јапонската војна во битка со јапонските воени бродови, обидувајќи се да излезе од блокираното пристаниште Порт Артур, Кина.
1913 година – Втората балканска војна заврши со мировен договор потпишан во Букурешт со поразена Бугарија од победничките балкански сојузници Грција, Романија, Србија и Црна Гора. Со мирот во Букурешт, Македонија беше поделена помеѓу Бугарија, Грција и Србија, а Романија доби дел од Доброгеа.
1914 – На почетокот на Првата светска војна, Франција и објави војна на Австро -Унгарија.
1920.- На северот, предградие на Париз, по Првата светска војна, беше потпишан мировен договор меѓу Турција и Антантата, со што Турција беше лишена од многу територии на Отоманската империја. Договорот предизвика голема огорченост во Турција и парламентот одби да го ратификува.
1945.- Јапонија понуди да им се предаде на своите сојузници во Втората светска војна, под услов царот Хирохито да го задржи престолот.
1964 година – Папата Павле VI ја издаде својата прва енциклика (Ecclesiamsuam) за помирување со другите христијански цркви, нехристијански верски заедници и подготвеност за дијалог со сите што сакаат да го сторат тоа.
1990.- Арапските шефови на држави ја осудија ирачката окупација на Кувајт со мнозинство (12 за, осум против). Ирачкиот претседател Садам Хусеин ги повика муслиманите на „џихад“ (света војна) против странските војници и корумпираните арапски лидери.
1999.- Исламските герилци ја прогласија руската провинција Дагестан за независна држава и повикаа на „света војна“ (џихад) за ослободување.
2001.- Бунтовничкиот напад на УНИТА врз патнички воз јужно од Луанда уби 250 луѓе. Тоа беше една од најкрвавите акции во граѓанската војна во Ангола.
2003 година – Со помош на специјална врска помеѓу базата и Меѓународната вселенска станица, рускиот космонаут Јуриј Маленченко, кој беше во орбитата, околу 400 километри над Нов Зеланд и Екатерина (Екатерина) Дмитриева, која беше во вселенскиот центар во Хјустон На Тоа е прва „вселенска венчавка“ во историјата.
2004.- Либија се согласи да плати 35 милиони американски долари како компензација за семејствата на 160 жртви од неамериканско потекло, кои беа убиени во бомбашки напад во ноќен клуб во Западен Берлин во 1986 година.
2007.- Американскиот фотограф eо О’Донел (85), познат по фотографиите на Хирошима и Нагасаки, почина по експлозијата на атомската бомба во 1945 година.
2008.- Умре американскиот соул и фанк музичар Исак Хејс. Со својата работа во 1970 -тите, тој ги постави и темелите за диско музиката. Најголемиот успех го постигна со темата (Тема од вратило) за филмот „Вратило“, за кој беше награден со Оскар и Греми. Во цртаната серија „Саут Парк“, тој му даде глас на ликот на готвачот „Шеф“.
2008.- Руската армија ја презеде контролата врз Цхинвали, главниот град на сепаратистичкиот регион Јужна Осетија, а грузиските сили се повлекоа од речиси сите делови на територијата.
2011.- Уличните немири во Лондон поради владините мерки за штедење и сиромаштијата успеаја да потиснат 16.000 полицајци. Грабежот, подметнувањето пожар и инцидентите се проширија и во другите градови во Велика Британија: Манчестер, Ливерпул, Бирмингем, Нотингем и Салфорд. За време на четири ноќи дивеење на улица, беа уапсени повеќе од 1.100 луѓе, од кои 768 во Лондон. Мнозинството од немирите беа различни групи млади луѓе.
2012.- Умре мајсторот за специјални ефекти и трикратен оскаровец Карло Рамбалди.
2014.- На првите директни претседателски избори во Турција победи поранешниот премиер Реџеп Таип Ердоган.
2016.- Умре Geералд Кевендиш Гросвенор, војвода од Вестминстер, еден од најбогатите Британци чиј имот се проценува на околу 10 милијарди евра.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден: 19 август

На денешен ден 19 август, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:
⚔️ Империјализам и воени конфликти
-
14 година: Смртта на Октавијан Август означува крај на ерата на основачот на Римското Царство.
-
636 година: Битката кај Јармук – клучна пресвртница во арапските освојувања и падот на византиската моќ на Истокот.
-
1691 година: Австриско-турски судир кај Сланкамен – дел од големите европско-османлиски војни.
-
1878 година: Австроунгарската окупација на Сараево – вовед во политичките тензии на Балканот кои ќе кулминираат со Првата светска војна.
🧠 Наука и техника
-
1819: Смртта на Џејмс Ват – човекот што ја усоврши парната машина, симбол на Индустриската револуција.
-
1979: Повраток од рекорден престој во вселената – важен момент за советската вселенска програма.
-
1996: Средба на меѓународни космонаути на „Мир“ – симбол на соработката во пост-Студена војна доба.
🎭 Култура и уметност
-
1883: Родена Коко Шанел – икона на модата.
-
1929: Смртта на Сергеј Дјагилев – револуционер во балетот и сценската уметност.
-
1936: Убиството на Федерико Гарсија Лорка – симбол на интелектуалната жртва во Шпанската граѓанска војна.
-
2009-2016: Смрт на неколку значајни фигури од оперската, книжевната и филмската сцена, меѓу кои Хилдегард Беренс, Мирко Ковач, Мира Ступица.
🌍 Политички превирања и државни удари
-
1953: Удар во Иран со поддршка на ЦИА – клучен настан во иранско-американските односи.
-
1991: Обид за државен удар во СССР – пресуден момент за крајот на Советскиот Сојуз.
-
2020: ЕУ не ги признава изборите во Белорусија – контекст на современи европски политички конфликти.
✈️ Технологија и летови
-
1871: Роден Орвил Рајт – пионер на воздухопловството.
-
1960: Судбината на Гари Пауерс – шпионски инцидент од Студената војна.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден: 14 август

На денешен ден 14 август, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:
🛡️ Историски битки и политички настани
-
1385 – Победата на Португалците во Битката кај Аљубарота ја обезбедила независноста на земјата.
-
1867 – Обид за балкански сојуз против Отоманската империја.
-
1920 – Потпишан договорот за Мала Антанта.
-
1941 – Атлантската повелба ја дефинира визијата за поствоен свет.
-
1947 – Формирање на Пакистан, значаен геополитички момент.
-
1996 – Крајот на ерата на апартхејдот: Јужноафриканската национална партија оди во опозиција.
-
2015 – САД и Куба ги обновуваат дипломатските односи.
⚔️ Воени конфликти и кризи
-
1900 – Крај на Боксерската буна.
-
1945 – Јапонија капитулира – крај на Втората светска војна.
-
2006 – Прекин на огнот меѓу Израел и Либан.
-
2013 – Египет во криза – вонредна состојба по смртоносни судири.
🧪 Наука и технологија
-
1457 – Првата книга во боја: „Мајнцовиот псалтир“.
-
1777 – Роден Ханс Кристијан Ерстед, откривачот на електромагнетизмот.
-
1893 – Франција воведува први регистарски таблички.
🧍♂️ Значајни личности (родени/починати)
-
1777 – Ерстед (научник)
-
1956 – Починал Бертолт Брехт, драматург.
-
1988 – Смрт на Енцо Ферари, основач на Ferrari.
-
2004 – Починал Чеслав Милош, нобеловец.
-
2010 – Починал Херман Леонард, легендарен џез фотограф.
-
2012 – Починал Светозар Глигориќ, шаховски велемајстор.
🌍 Катастрофи и трагедии
-
2005 – Пад на авион во Грција (121 загинат).
-
2017 – Поплави во Сиера Леоне (310 загинати).
-
2018 – Уривање на мост во Џенова, Италија (43 загинати).
-
2021 – Земјотрес во Хаити (над 2.200 загинати).
-
2022 – Пожар во коптска црква во Каиро (41 загинат).
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден – 27 јуни

На денешен ден 27 јуни, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:
🌍 Историски настани:
- 1801 – Британски и турски сили го поразуваат Наполеоновиот гарнизон во Каиро, ставајќи крај на француската инвазија на Египет.
- 1905 – Почеток на бунтот на екипажот на крстосувачот „Потемкин“, еден од првите знаци на револуционерно движење во царска Русија.
- 1932 – Сиам (денешен Тајланд) преминува од апсолутна во уставна монархија.
- 1946 – Додеканеските острови официјално ѝ се доделуваат на Грција по Втората светска војна.
- 1950 – Југославија го воведува самоуправувањето, уникатен модел во социјалистичкиот свет.
- 1954 – Во Обнинск, СССР, е пуштена првата нуклеарна електрана во светот.
🕊 Политика и конфликти:
- 1991 – Почеток на војната за независност на Словенија, што трае само шест дена.
- 1997 – Претседателот на Таџикистан потпишува мировен договор, ставајќи крај на граѓанската војна.
- 1999 – Алжирската влада предлага амнестија за исламските екстремисти за прекин на долгогодишното насилство.
- 2011 – Меѓународниот кривичен суд издава налог за апсење на Моамер Гадафи.
🎭 Култура, наука и општество:
- 1838 – Роден Банким Чандра Чатерџи, пионер на индиската литература на бенгалски.
- 1989 – Починува Жил Алфред Ајер, истакнат британски филозоф.
- 2000 – Усвоена Варшавската декларација за демократија.
- 2023 – Земјата изгубила 4,1 милиони хектари тропска шума за една година.
🎸 Музика и поп култура:
- 2002 – Почина Џон Ентвисл, басист на легендарната рок-група The Who.
-
Хроника2 дена
Кичево и кичевско во тага по страшната трагедија која се случи вчера, каде по пад од четирицикл две малолетнички ги изгубија своите животи
-
Кичево15 часа
Кичево: Најавени градежни работи кон месност Крушино, за тоа време ќе има времен прекин на сообраќај
-
Хороскоп1 ден
Хороскоп за сабота (23 август)
-
Македонија1 ден
Времен прекин на сообраќај утре и задутре поради меѓународниот ФИС ролер-ски натпревар „Тодор Проески“
-
Македонија2 дена
Уште една измама со лажна сообраќајка, тетовчанка измамена за огромна сума на евра и швајцарски франци
-
Спорт2 дена
Утре започнува првото коло во втората македонска фудбалска лига, според новите правила само шампионот обезбедува место во ПМФЛ
-
Хороскоп7 часа
Хороскоп за недела (24 август)
-
Хроника17 часа
Уште една трагедија на македонските патишта, загина украинец пешак, го удрил жител на Косово од Германија