На денешен ден
На денешен ден – 10 август
955 – Армијата на германскиот император Ото I ги победи Унгарците во битката кај Лехфелд, отстранувајќи ја опасноста од унгарска инвазија.
1627.- Францускиот кардинал Ришелје започнува опсада на Ла Рошел, упориште на француските протестанти и Хугенот, на чело на кралските трупи. Ла Рошел падна во октомври 1628 година, по 14-месечна опсада.
1675 година – По наредба на кралот Чарлс II, се поставува камен -темелник на Кралската опсерваторија во јужниот дел на Лондон, предградие Гринич. Задачата на опсерваторијата беше да помогне во навигацијата со проучување на положбите на вездите. Првиот кралски астроном беше Johnон Фламстид.
1792 – Во Париз, повеќе од 1.000 луѓе загинаа во масовна рација на Кралската палата Тилерија, каде гневни граѓани ја масакрираат швајцарската гарда на кралот. Кралот Луј XVI беше уапсен и монархијата беше укината.
1810.- Роден е италијанскиот државник Камило Кавур. Како премиер на Пиемонт (1852) под Виторио Емануел, тој го модернизираше војводството и беше клучна фигура во движењето за обединување на Италија под династијата Савој.
1842 година – Законот забранува жени и деца на возраст под 10 години да работат во подземни рудници.
1846.- Во Вашингтон е основан научно -истражувачкиот центар на институцијата Смитсонијан. Денес, најголемата институција од ваков вид во светот беше формирана по волја на британскиот научник Jamesејмс Смитсон, кој почина во 1829 година, и го остави својот имот од над 100.000 фунти на САД.
1878.- Српскиот принц Милан Обреновиќ издаде декрет за „организација на Воениот музеј“ за собирање и зачувување на трофеи од воената историја. Музејот е сместен во преобратена џамија на платото на Горниот град на белградската тврдина на Калемегдан.
1878.- Роден е композиторот и музички писател Исидор Бајиќ. Го основал првото музичко училиште во Нови Сад и ја започнал „Српската музичка листа“ (опера „Кнез Иво од Семберие“, збирка соло песни „Пешме ubубави“, хорски песни).
1895 година – Првиот концерт на шеталиштето, под диригентство на Хенри Вуд, беше изведен во салата на Кралицата во Лондон. Тој беше главниот организатор на британскиот годишен фестивал на класична музика „Промс“ до 1940 година.
1904.- Руската флота претрпе големи загуби во Руско -јапонската војна во битка со јапонските воени бродови, обидувајќи се да излезе од блокираното пристаниште Порт Артур, Кина.
1913 година – Втората балканска војна заврши со мировен договор потпишан во Букурешт со поразена Бугарија од победничките балкански сојузници Грција, Романија, Србија и Црна Гора. Со мирот во Букурешт, Македонија беше поделена помеѓу Бугарија, Грција и Србија, а Романија доби дел од Доброгеа.
1914 – На почетокот на Првата светска војна, Франција и објави војна на Австро -Унгарија.
1920.- На северот, предградие на Париз, по Првата светска војна, беше потпишан мировен договор меѓу Турција и Антантата, со што Турција беше лишена од многу територии на Отоманската империја. Договорот предизвика голема огорченост во Турција и парламентот одби да го ратификува.
1945.- Јапонија понуди да им се предаде на своите сојузници во Втората светска војна, под услов царот Хирохито да го задржи престолот.
1964 година – Папата Павле VI ја издаде својата прва енциклика (Ecclesiamsuam) за помирување со другите христијански цркви, нехристијански верски заедници и подготвеност за дијалог со сите што сакаат да го сторат тоа.
1990.- Арапските шефови на држави ја осудија ирачката окупација на Кувајт со мнозинство (12 за, осум против). Ирачкиот претседател Садам Хусеин ги повика муслиманите на „џихад“ (света војна) против странските војници и корумпираните арапски лидери.
1999.- Исламските герилци ја прогласија руската провинција Дагестан за независна држава и повикаа на „света војна“ (џихад) за ослободување.
2001.- Бунтовничкиот напад на УНИТА врз патнички воз јужно од Луанда уби 250 луѓе. Тоа беше една од најкрвавите акции во граѓанската војна во Ангола.
2003 година – Со помош на специјална врска помеѓу базата и Меѓународната вселенска станица, рускиот космонаут Јуриј Маленченко, кој беше во орбитата, околу 400 километри над Нов Зеланд и Екатерина (Екатерина) Дмитриева, која беше во вселенскиот центар во Хјустон На Тоа е прва „вселенска венчавка“ во историјата.
2004.- Либија се согласи да плати 35 милиони американски долари како компензација за семејствата на 160 жртви од неамериканско потекло, кои беа убиени во бомбашки напад во ноќен клуб во Западен Берлин во 1986 година.
2007.- Американскиот фотограф eо О’Донел (85), познат по фотографиите на Хирошима и Нагасаки, почина по експлозијата на атомската бомба во 1945 година.
2008.- Умре американскиот соул и фанк музичар Исак Хејс. Со својата работа во 1970 -тите, тој ги постави и темелите за диско музиката. Најголемиот успех го постигна со темата (Тема од вратило) за филмот „Вратило“, за кој беше награден со Оскар и Греми. Во цртаната серија „Саут Парк“, тој му даде глас на ликот на готвачот „Шеф“.
2008.- Руската армија ја презеде контролата врз Цхинвали, главниот град на сепаратистичкиот регион Јужна Осетија, а грузиските сили се повлекоа од речиси сите делови на територијата.
2011.- Уличните немири во Лондон поради владините мерки за штедење и сиромаштијата успеаја да потиснат 16.000 полицајци. Грабежот, подметнувањето пожар и инцидентите се проширија и во другите градови во Велика Британија: Манчестер, Ливерпул, Бирмингем, Нотингем и Салфорд. За време на четири ноќи дивеење на улица, беа уапсени повеќе од 1.100 луѓе, од кои 768 во Лондон. Мнозинството од немирите беа различни групи млади луѓе.
2012.- Умре мајсторот за специјални ефекти и трикратен оскаровец Карло Рамбалди.
2014.- На првите директни претседателски избори во Турција победи поранешниот премиер Реџеп Таип Ердоган.
2016.- Умре Geералд Кевендиш Гросвенор, војвода од Вестминстер, еден од најбогатите Британци чиј имот се проценува на околу 10 милијарди евра.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден (1 декември)
На денешен ден 1 декември, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по векови:
-
1640 – Португалија ја враќа својата независност по востанието што ја собори шпанската влада. Две недели подоцна, војводата од Браганца е крунисан за крал на Португалија под името Јован IV. Шпанија не ја признава независноста на Португалија сè до 1668 година.
-
1803 – Во Франција стапија на сила нови закони за труд, кои бараа работниците да имаат дозвола за работа заверена од полицијата или градските службеници. Овој документ, без кој никој не можеше да добие работа, дозволуваше државна контрола врз работната сила.
-
1813 – По неизвесниот одговор на францускиот император Наполеон I на мировните услови на сојузниците, Русија, Прусија и Австрија одлучија да ја нападнат Франција.
-
1821 – Доминиканската Република, која ги опфаќа источните две третини од карипскиот остров Хаити, тогаш познат како Хиспаниола, прогласи независност од Шпанија.
-
1822 – Основачот на Бразилското Царство, Дом Педро, беше крунисан за прв император на Бразил под името Педро I.
-
1835 – Ханс Кристијан Андерсен ја објави својата прва книга со бајки.
-
1903 – Прикажан е првиот вестерн филм, „Големиот грабеж на воз“.
-
1906 – Во Париз е отворено киното „Омнија Пате“, првото наменски изградено кино во светот кое прикажувало филмови.
-
1918 – Исланд добил независност со одлука на данскиот парламент.
-
1918 – Со обединувањето на државите на Србите, Хрватите и Словенците со Кралството Србија и Кралството Црна Гора е создадена првата заедничка југословенска држава, Кралството на Србите, Хрватите и Словенците, подоцна Кралство Југославија.
-
1918 – Покраината Трансилванија, претходно дел од Унгарија, т.е. Австро-Унгарија, е обединета со Романија. Романскиот дел од Банат и некои други покраини исто така станале дел од Романија. Романците го слават овој датум како национален празник, Ден на обединувањето.
-
1925 – Во Локарно, Швајцарија, се потпишани договори меѓу европските земји со кои се гарантира мирот и неповредливоста на границите. Рајнскиот пакт се смета за најважен, со кој Германија, Франција и Белгија се обврзаа да ги почитуваат границите, а Германија ја прифати демилитаризацијата на Рајнската област. Овие договори беа прекршени од Хитлер во 1936 година, кога ја окупираше Рајнската област, а потоа ги нападна Чехословачка и Полска.
-
1941 – Црногорскиот одред на НОП за операции во Санџак, под команда на Арс Јовановиќ, го нападна италијанскиот гарнизон во Плевља. По тешките борби, партизаните беа принудени да се повлечат од Плевља, со тешки загуби од околу 500 убиени и ранети.
-
1971 – Во Караѓорѓево, на седница на Претседателството на Сојузот на комунисти на Југославија, дел од раководството на Сојузот на комунисти на Хрватска, носители на политиката на таканареченото масовно движење. Потоа следеа чистки на политичките и економските лидери во Србија, Словенија и Македонија, што ги спречи обидите за политички и економски реформи во СФРЈ.
-
1976 – Ангола стана членка на Обединетите нации.
-
1981 – Во најлошата катастрофа во историјата на југословенската авијација, авион DC-9 Super 80 управуван од љубљанската компанија Inex-Adria Avio-Promet се урна во планина во близина на Ајачо, Корзика. Сите 178 патници и членови на екипажот загинаа.
-
1988 – Беназир Буто стана премиер на Пакистан, првата жена што водеше исламска земја.
-
1989 – Михаил Горбачов, првиот советски лидер, го посети Ватикан и се согласи со папата Јован Павле II да воспостави дипломатски односи меѓу СССР и Ватикан.
-
1991 – На референдум во советската република Украина, огромното мнозинство гласачи гласаа за независност од СССР.
-
1992 – Основан е 6-тиот полк на Домостражата, Сплит.
-
2000 – Лидерот на Националната акциона партија, Винсент Фокс, е инаугуриран за претседател на Мексико, со што се стави крај на 71-годишното владеење на Институционалната револуционерна партија. Тоа беше првиот пораз на партијата од 1929 година.
-
2001 – 10 Израелци се убиени во два палестински самоубиствени бомбашки напади во Ерусалим, а 30 се убиени во експлозија на автобус во Хаифа. Повеќе од 200 луѓе се повредени во нападите.
-
2002 – Поранешниот премиер Јанез Дрновшек е избран за претседател на Словенија.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден – 27 ноември
На денешен ден 27 ноември, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по векови:
19. век
1879
-
Францускиот парламент бил преместен од Версај во Париз.
1895
-
Алфред Нобел во Париз го напишал својот тестамент, оставајќи големо богатство за развој на науката, литературата и мирот. Нобеловата награда се доделува од 1901 година.
20. век
1910-1930
1912
-
Шпанија воспоставила протекторат над Мароко.
1919
-
Во Неџија, Бугарија по Првата светска војна потпишала договор со кој:
-
Добруџа ѝ припаднала на Романија,
-
Источна Тракија на Грција,
-
Струмица, Димитровград и Босилеград на Кралството СХС.
-
1926
-
Ахмед Бен Зогу во Тирана потпишал договор со Италија, ставајќи ја Албанија под италијански протекторат.
1930-1950
1940
-
Нацистичка Германија ја анектирала француската покраина Лорена.
-
Во Романија, профашистичката „Железна гарда“ убила над 60 соработници на кралот Карол II, меѓу кои и поранешниот премиер Николае Јорго.
1941
-
Последните италијански сили во тврдината Гондар (Етиопија) капитулирале пред Сојузниците, кои заробиле 23.000 војници.
1942
-
Француската флота во Тулон била потопена за да не падне во германски раце.
1945
-
Норвешка станала членка на Обединетите нации.
1950-1970
1953
-
Хусо Хоџиќ, учесник во НОБ, прогласен за народен херој.
1968
-
Југословенската армија и полиција ги потиснале албанските демонстрации во Косово, одржани на Денот на знамето, со барање покраината да добие статус на република.
1970-1990
1970
-
Во Манила, колумбиски сликар преправен во свештеник се обидел да го убие папата Павле VI.
1974
-
На Телевизија Белград била емитувана првата епизода од „Коцки, коцки, коцки“.
1978
-
Поранешниот надзорник Ден Вајт ги убил градоначалникот Џорџ Москоне и политичарот Харви Милк во Сан Франциско.
1983
-
Колумбиски Боинг 747 се урнал кај Мадрид; загинале 181 лице.
1989
-
Колумбиски Боинг 727 експлодирал во лет; загинале сите 107 патници и членови на екипажот.
1990
-
Џон Мејџор станал премиер на Велика Британија и лидер на Конзервативната партија.
1990-2000
1991
-
Советот за безбедност на ОН овластил распоредување на УНПРОФОР во поранешна Југославија.
-
Во Пном Пен толпа го нападнала лидерот на Црвените Кмери Кије Самфан, кој бил евакуиран во Бангкок.
1996
-
Поради протестите против изборни фалсификати, властите ги затвориле Радио Б92 и Радио Индекс; работата ја продолжиле на 5 декември.
-
Над 90 рудари загинале во експлозија на гас во јагленокоп во кинеската провинција Шанкси.
1997
-
Судири кај Србица и во селото Резница: убиени двајца полицајци и еден Албанец, четворица полицајци ранети.
21. век
2000
-
Норвешкиот крал Харолд го отворил Лердалскиот тунел, најдолг патен тунел во светот (16.900 м).
-
Агенцијата за СИДА на ОН објавила дека од почетокот на пандемијата починале над 21 милион луѓе.
2001
-
НАСА објавила откривање атмосфера на планета оддалечена 150 милиони светлосни години – прво директно откривање надвор од Сончевиот систем.
-
Официјално бил отворен каспискиот нафтоводен систем за транспорт до Новоросијск.
2004
-
Вселенскиот патријарх Вартоломеј I ги примил моштите на Свети Златоуст и Свети Григориј од папата Јован Павле II.
2005
-
Прва трансплантација на лице извршена во Амиен, Франција.
2006
-
Во Јасеновац бил отворен Образовен центар и Меморијален музеј со нова изложба за жртвите од логорот.
-
Канадскиот парламент го признал Квебек како „посебна нација во рамките на Канада“.
На денешен ден
Светот на денешен ден (20 ноември)
1531 – Капелскиот мировен договор ја утврдува конфесионалната поделба на Швајцарија.
1780 – Велика Британија објави војна на Холандија поради снабдувањето на американските бунтовници.
1818 – Симон Боливар ја прогласи независноста на Венецуела од Шпанија.
1873 – Обединување на Будим и Пешта во главниот град Будимпешта.
1903 – Демонстрации во Белград против режимот на кралот Александар Обреновиќ.
1910 – Франциско I. Мадеро повика на револуција и се прогласи за претседател на Мексико.
1917 – Украина беше прогласена за република.
1917 – Почеток на Битката кај Камбре во Првата светска војна.
1919 – Во Берлин нелегално започна првиот конгрес на младински организации и беше основана Комунистичката младинска интернационала.
1924 – Задушено курдското востание во Турција.
1962 – Кенеди ја укина американската блокада на Куба и формално ја заврши Кубанската ракетна криза.
1991 – Однесувањето на околу 260 луѓе од болницата во Вуковар до Овчара од страна на ЈНА.
1999 – Кина го лансира својот прв вселенски брод.
2003 – Експлозија на неколку бомби во Истанбул; уништен британскиот конзулат.
2003 – Уапсен Мајкл Џексон за наводна сексуална експлоатација на малолетници.
-
Кичево1 ден„ЕВН КЕЦ Кичево“ во вторник ќе работи на терен, дел од „Ужичка“, „Мечкин Камен“ и дел од месноста „Под Крушино“ времено ќе бидат без електрична енергија
-
Хороскоп1 денХороскоп за понеделник (8 декември)
-
Хороскоп1 часХороскоп за вторник (9 декември)
-
Здравје и убавина1 денДајте им одмор на цревата во организмот со ова овошје
-
Македонија5 часаЖена од охридското с.Лескоец удрила во полициско „јети“ на охридската полиција, за среќа учесниците поминале со телесни повреди
-
Македонија9 часаПС Франгово и РЦ Запад запленија три торби со 62 паковки со марихуана
-
Спорт4 часаАко не победат „Кралевите“ против Сити, клубот ќе го менува Алонсо, по незадоволството од поразот против Селта Виго?
-
Свет16 минутиТлото на Јапонија не престанува да се тресе, регистриран нов силен земјотрес од 6,3 степени според Рихтер, првиот беше со јачина од 7,6 степени
